9 stycznia 2003 r.

Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia przystąpiła do rozpatrywania ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia. W posiedzeniu komisji uczestniczyli przedstawiciele samorządów i związków zawodowych pracowników ochrony zdrowia, przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, przedstawiciele rzecznika praw obywatelskich, rzecznika praw dziecka i inni zaproszeni goście. Rząd reprezentowała Ewa Kralkowska, sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia.

Ustawa sejmowa stanowi, że w przyszłym roku zostaną zlikwidowane kasy chorych, a w ich miejsce powstanie Narodowy Fundusz Zdrowia. Sejm postanowił, że ustawa ma wejść w życie w ciągu 14 dni od dnia ogłoszenia.

Sejm postanowił podnieść składkę na ubezpieczenie zdrowotne i w 2003 roku ma ona wynosić 8% przychodu ubezpieczonego, a w latach 2004-2007 będzie co roku rosnąć o 0,25% podstawy wymiaru składki. Wzrost składki powyżej obecnych 7,75% podatnik będzie pokrywał z własnej kieszeni. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że jedynie składka do wysokości 7,75% przychodu ubezpieczonego jest wydzielana z podatku. Oznacza to, że każdy wzrost powyżej tej wysokości musi być pokrywany z kieszeni podatnika.

Według Ministerstwa Zdrowia, wzrost o 0,25% oznacza około 3 zł miesięcznie dodatkowo z kieszeni najmniej zarabiających podatników. Sejm przyjął takie rozwiązanie na wniosek posłów Prawa i Sprawiedliwości. W rządowym projekcie zapisano składkę na poziomie 7,75% przychodu ubezpieczonego.

Sejm nie zgodził się, by nadzór nad funduszem sprawował minister finansów wraz z ministrem zdrowia. Organem nadzorującym fundusz będzie jedynie minister zdrowia. Posłowie nie chcieli też, by koszty administracyjne funduszu nie mogły przekroczyć 3% wpływów ze składek. Nie wprowadzono więc żadnych ustawowych ograniczeń kosztów administracyjnych funduszu.

Posłowie zadecydowali, że bezrobotni, osoby pobierające zasiłek przedemerytalny oraz osoby pobierające rentę socjalną, zasiłek stały, wyrównawczy lub gwarantowany okresowy z pomocy społecznej, a nie posiadające ubezpieczenia z innego tytułu, będą ubezpieczone z tytułu bycia członkiem rodziny osoby ubezpieczonej (jeżeli są w rodzinie ubezpieczonego). Ustawa wcześniej określa, że przez członka rodziny należy rozumieć małżonka, dziecko własne i dziecko małżonka, przysposobione, wnuka lub dziecko w rodzinie zastępczej oraz wstępnych pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym.

Kolejna przyjęta przez Sejm poprawka dotyczyła obniżenia - z 80 do 40% wysokości zasiłku stałego z pomocy społecznej - podstawy wymiaru składki osób pobierających zasiłek stały lub okresowy z opieki społecznej oraz bezdomnych wychodzących z bezdomności.

Posłowie zadecydowali, że ubezpieczenie zdrowotne nie będzie oparte na zasadzie gwarancji państwa. Ustawa stanowi, że jest ono oparte na zasadach solidarności społecznej oraz zapewnienia wolnego i równego dostępu do opieki medycznej.

Ubezpieczony będzie mógł zapisać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej na zasadach obowiązujących dotychczas - wypełniając deklarację w danym gabinecie czy przychodni. Nie będzie trzeba ponownie wypełniać deklaracji - złożone przed wejściem w życie tej ustawy zachowają ważność. Lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej będzie lekarz rodzinny, internista, pediatra i specjalista chorób wewnętrznych.

Posłowie zadecydowali, że pielęgniarki i położne będą mogły zawierać umowy z funduszem. Jednak fundusz prawdopodobnie nie będzie płacił za badania diagnostyczne, na które skierowanie wystawiła pielęgniarka lub położna, mimo że ustawa o zawodzie pielęgniarki i położnej daje im możliwość kierowania pacjenta na niektóre badania diagnostyczne (np. morfologię krwi czy badanie moczu). Sejm odrzucił bowiem poprawki, dające ubezpieczonemu prawo do badań diagnostycznych wykonanych na podstawie skierowania od pielęgniarki czy położnej.

Posłowie nie chcieli także, by Fundusz zawierał umowy jedynie w drodze konkursu ofert - dopuścił także tryb rokowań. Fundusz będzie mógł zawierać umowy nie tylko z zakładami opieki zdrowotnej, ale także z jednostkami budżetowymi utworzonymi przez resort obrony.

Fundusz będzie państwową jednostką organizacyjną, posiadającą osobowość prawną. Statut Funduszu nada premier. Organami funduszu mają być jego trzynastoosobowa rada i zarząd. Radę powoła premier: czterech członków na wniosek ministra zdrowia, jednego na wspólny wniosek ministrów zdrowia i finansów, po jednym na wnioski ministrów finansów, obrony, sprawiedliwości, spraw wewnętrznych, pracy, dwóch na wniosek Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych, jednego na wniosek Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Sejm nie zgodził się, by w radzie funduszu znaleźli się także przedstawiciele samorządów zawodów medycznych.

Prezesa funduszu powoła premier na wniosek ministra zdrowia. Prezes będzie miał trzech zastępców - w tym ds. medycznych i ds. służb mundurowych.

Po omówieniu ustawy i dyskusji członkowie komisji przedstawili propozycje zmian. Zgłoszono sześćdziesiąt cztery poprawki, przy czym większość z nich została poparta przez stronę rządową. Zdecydowano, że głosowania nad poprawkami odbędą się w drugiej części posiedzenia, 10 stycznia br.