Witam panie i panów senatorów oraz gości. Witam także przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia: pana ministra Łapińskiego i panią minister Kralkowską, oraz przedstawicieli innych resortów i Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych.

Zatem możemy przystąpić do pracy nad ustawą. Przypomnę, że ustawa ta jest wynikiem inicjatywy legislacyjnej rządu. Do reprezentowania stanowiska rządu w tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister zdrowia. Jeszcze raz witam pana ministra i proponuję następujący tryb procedowania: w pierwszej kolejności zapoznamy się ze stanowiskiem ministra zdrowia wobec ustawy przyjętej przez Sejm, następnie pani mecenas Langner z Biura Legislacyjnego przedstawi opinię w tej sprawie, ewentualnie potem pytania, dyskusja i formułowanie wniosków.

Jeśli wyrażają państwo zgodę, to bardzo proszę pana ministra jako pierwszego o zabranie głosu.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo! Osobą upoważnioną do prowadzenia prac nad całą ustawą zarówno w Sejmie, jak i w Senacie jest pani minister Kralkowska, która ze strony Ministerstwa Zdrowia pilnuje całego procesu legislacyjnego, więc poprosiłbym, jeżeli pan przewodniczący pozwoli, panią minister o zabranie głosu w sprawie omawianej ustawy.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Ewa Kralkowska: Jestem do państwa dyspozycji.)

(Głos z sali: Proszę włączyć mikrofon.)

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo Senatorowie! Szanowni Państwo!

Pozwolę sobie przedstawić państwu projekt nowelizacji ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym w zakresie sposobu powoływania rad kas chorych. Jak państwo wiecie, minister zdrowia przedstawił strategię dla zdrowia na lata 2002-2003. Naturalnie w następnych latach planujemy konsekwentnie wprowadzać zmiany, które przede wszystkim umożliwiłyby chorym lepszy dostęp do świadczeń zdrowotnych. To pozwoliłoby także, by rząd z powrotem brał odpowiedzialność za politykę zdrowotną kraju.

Tę zasadniczą zmianę stanowi zmiana sposobu zawierania kontraktów ze świadczeniodawcami na dwóch polach. Jedno pole to jest ujednolicenie sposobu kontraktowania. Jak państwo wszyscy wiecie, w tej chwili kontrakty są zawierane przez siedemnaście kas chorych w różny sposób, obowiązuje różny słownik, co innego kryje się za tą samą nazwą kontraktowanej usługi. To pierwsza sprawa.

Druga sprawa dotyczy uśrednienia cen zawieranych kontraktów na poszczególne usługi, uśrednienie ich tak, żeby były one porównywalne na terenie całego kraju. Żeby móc wprowadzić te zmiany w sposób płynny i już w dniu dzisiejszym rozpocząć kontrolowanie realizacji polityki zdrowotnej w kraju, minister musi mieć wpływ na funkcjonowanie kas chorych. Obecne zapisy prawa nie dają ministrowi zdrowia żadnego wpływu na ich funkcjonowanie. W związku z tym proponujemy inny sposób powoływania rad kas chorych. W miejsce dotychczasowego sposobu proponujemy powoływanie rad kas chorych przez ministra zdrowia. Minister powoływałby siedmioosobowe rady kas chorych, w tym trzy osoby wskazywałby sejmik wojewódzki, a cztery osoby byłyby wskazywane przez ministra zdrowia. Na tym polega generalna filozofia zaproponowanej nowelizacji.

Rady kas chorych powołane w inny sposób, w nowym kształcie, funkcjonowałyby wyłącznie w drugim półroczu tego roku, ponieważ planujemy od 1 stycznia przyszłego roku wprowadzić już inny system finansowania i organizacji opieki zdrowotnej, czyli wprowadzenie funduszu. Jak planujemy we wszystkich zmianach, ta nowelizacja ustawy przestałaby istnieć od 1 stycznia 2003 r.

Taka jest generalna filozofia omawianej ustawy. Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to na tym zakończyłabym wstęp. Jeżeli są pytania, to z przyjemnością na nie odpowiem. Jeżeli będą pytania dotyczące poszczególnych artykułów, to spróbuję je państwu przybliżyć.

Teraz bardzo proszę panią mecenas Langner z Biura Legislacyjnego o opinię w tej sprawie.

Chciałabym od razu przejść do szczegółowego omówienia trzech uwag zawartych w opinii. Na początku powiem, że z jednej strony te uwagi mają charakter porządkujący, a z drugiej merytoryczny dla ustawy.

Pierwsza uwaga dotyczy art. 1 pkt 1 ustawy nowelizującej odnoszącego się do art. 75 ust. 1 ustawy nowelizowanej. Wydaje nam się, iż należałoby - uwzględniając tekst zarówno ustawy nowelizującej, jak i nowelizowanej - doprecyzować, iż w art. 75 ust. 1 chodzi o rady regionalnej kasy chorych, ponieważ ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym w art. 7 pkt 22 zawiera słowniczek, w którym powiedziane jest, że jeśli w ustawie wspomina się o kasie chorych bez konkretnego określenia, to oznacza to każdą kasę chorych, a więc także kasę branżową rządzącą się szczególnymi uregulowaniami. Gdyby pozostało takie niedoprecyzowane określenie, to tkwiłaby w tym jakaś sprzeczność. Proponujemy więc w art. 1 pkt 1 ustawy nowelizującej, żeby w art. 75 ust. 1 ustawy nowelizowanej po wyrazie "Rady" dodać "regionalnej".

Druga uwaga jest związana z użyciem niezupełnie trafnego przyimka. Na pierwszy rzut oka wygląda, że tylko na tym polega ta nieścisłość. Chciałabym jednak powiedzieć, że to nie jest uwaga tylko gramatyczna czy redakcyjna, ponieważ w istocie to uchybienie, które, jak się wydaje, ma miejsce, ma charakter merytoryczny. Chodzi mianowicie o nabycie konkretnego uprawnienia, to jest możliwości zostania członkiem rady kasy chorych. Jak rozumiem, chodziło w tym wypadku o włączenie terminologii ustawy do systemu prawnego wywodzącego się z ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz wydanego na podstawie tej ustawy rozporządzenia, które szczegółowo już reguluje przepisy dotyczące szkoleń i egzaminów dla kandydatów na członków rad nadzorczych spółek, w których jedynym akcjonariuszem jest skarb państwa. W związku z tym pojawiło się to kryterium, które musi być spełnione, czyli członkiem rady nadzorczej może zostać osoba, która zdała egzamin dla kandydata, a nie, jak było do tej pory w ustawie, na kandydata. Ten zapis jest zgodny z intencją, tylko po prostu niezupełnie trafnie wyrażony. W przeciwnym wypadku chodziłoby raczej o jakąś instytucję prawną, której właściwie nie ma w systemie prawnym. To uprawnienie będzie przecież potwierdzone konkretnym dyplomem, z którego wynika, co zostało ukończone przez tę osobę. To tyle na ten temat.

Trzecia uwaga i zarazem ostatnia dotyczy art. 2. Zawarty w nim przepis przejściowy mówiący o zakresie uregulowania dotyczącego kadencji rady kasy chorych powołanej na podstawie dotychczasowych przepisów jest w istocie identyczny jak zapis art. 75a ust. 1. On właściwie powtarza tę zasadę, a nadal pozostaje przepis mówiący o tym, że rada kasy chorych ma czteroletnią kadencję. Wynika z tego, że to się nie zmienia. W związku z tym pojawiają się wątpliwość, od kiedy nowe kasy mają zacząć działać, czy dotychczasowe rady kas chorych przestają działać, czy też mają działać i jak należy rozumieć te dwa przepisy.

Jeżeli chodziłoby o to, aby dotychczasowe rady kas chorych przestały działać, trzeba byłoby skorzystać z możliwości, które daje ta ustawa i to jest jej celem, i powołać nowe kasy chorych. W związku z tym należałoby dokonać pewnego doprecyzowania, z którego niewątpliwie wynikałoby, że po wejściu w życie ustawy zostaną powołane rady kas chorych zgodnie z art. 75 ustawy nowelizowanej wymienionym w art. 1 ustawy nowelizującej. Przy czym, żeby uporządkować te sprawy, należałoby określić termin. W projekcie rządowym, w jego wersji złożonej do Sejmu, był podany termin miesięczny, który podczas debaty sejmowej okazał się zbyt krótki w powiązaniu z uprawnieniem sejmików do zgłaszania kandydatur. Wydaje się, że ten termin należałoby może jakoś realnie wydłużyć i zawrzeć taką poprawkę, która usuwałaby tę wątpliwość. Dziękuję bardzo.

Ponieważ pojawiły się nowe kwestie, to może, zanim przejdziemy do zadawania pytań i dyskusji, pan minister czy pani minister przedstawią krótkie stanowisko wobec uwag zgłoszonych przez Biuro Legislacyjne.

Panie Przewodniczący, wydaje się, że każde działanie zmierzające do tego, aby prawo było jak najbardziej zbliżone do doskonałości, jest naszym wspólnym celem. Myślę więc, że uwagi zgłoszone przez panią mecenas są zasadne.

Nie wiem, czy dobrze zrozumiałam: czy rady kasy chorych zostałyby powołane od drugiego półrocza i funkcjonowałyby tylko przez pół roku?

Tak, dlatego że termin wejścia w życie tej nowelizacji zakreśla działanie parlamentu i podpis pana prezydenta. Zaproponowaliśmy w zapisie, odnosząc się do uwag pani mecenas, by zakreślono górną granicę, kiedy trzeba wykonać polecenia ustawy, więc z logicznego punktu widzenia funkcjonowanie tych rad kas chorych to byłoby drugie półrocze tego roku. W planach Ministerstwa Zdrowia i w przedstawionej strategii, którą wstępnie przyjęła Rada Ministrów, jest zakreślony czas działania kas chorych jako koniec tego roku, czyli automatycznie z końcem roku rady kas chorych przestają mieć rację bytu.

Jeśli nie ma nikogo chętnego do zabrania głosu, pozwolę sobie w tym momencie sam udzielić głosu. Otóż chciałbym zgłosić trzy poprawki zgodne z duchem opinii Biura Legislacyjnego.

Pierwsza poprawka polegałaby na tym, żeby w art. 75 ust. 1 po wyrazie "Rada" dodać wyraz "regionalnej" i wtedy nie było już żadnych wątpliwości. Ta poprawka ma charakter bardziej porządkujący.

Poprawka druga odnosi się do art. 75 ust. 9 pkt 2, gdzie jest mowa o tym egzaminie i zastępuje wyrazy "na kandydata" wyrazami "dla kandydata".

I poprawka trzecia, najważniejsza, która wyjaśnia wątpliwości związane z zakończeniem kadencji dotychczasowych rad kas chorych i możliwością powołania nowych rad. Polega ona na tym, że dotychczasową treść w art. 2: "Kadencja rady kas chorych"... itd. oznacza się jako ust. 2 i dodaje się ust. 1 w brzmieniu: "Nie później niż 3 miesiące od dnia wejścia w życie ustawy zostaną powołane rady kas chorych zgodnie z art. 75 ustawy wymienionej w art. 1". To jest poprawka, która wyjaśnia wątpliwości i określa, że ta kadencja starych rad kas chorych rzeczywiście się kończy i że minister jest zobowiązany do tego, by powołać nowe rady już zgodnie z tymi kryteriami, jakie zostaną wprowadzone w ustawie.

Mam tylko wątpliwość, czy ten okres trzymiesięczny nie jest za długi. Pytanie kieruję do rządu.

Panie Senatorze, ten okres trzymiesięczny to jest ta górna granica, czyli nie dłużej niż trzy miesiące. Dolna granica zaś jest uzależniona od możliwości.

W niektórych przypadkach oczekiwanie na kandydatów zgłoszonych przez sejmiki może wynosić miesiąc. Myślę, że jest to bezpieczny termin, bo minister może to zrobić wcześniej, ale nie może później. Wynika z tego, że powinien zostać określony bezpieczny termin, który umożliwi stosowanie ustawy.

Czy są jeszcze pytania? Przypominam, że jest również obecny przedstawiciel Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych. Jeśli nie ma pytań i żadnych innych wniosków, to możemy przystąpić do głosowania nad poprawkami w kolejności takiej, w jakiej je zgłosiłem. Pani Mecenas, czy to będzie właściwa kolejność?

Najpierw będę odczytywał brzmienie poprawki i dopiero wtedy przystąpimy do głosowania nad nią.

Zatem przystępujemy do głosowania nad poprawką pierwszą, której brzmienie jest następujące: w art. 1 w pkcie 1, w art. 75 w ust. 1 po wyrazie "Rada" dodaje się wyraz "regionalnej".

Dziękuję. Stwierdzam, że komisja jednogłośnie przyjęła poprawkę pierwszą.

Przystępujemy do głosowania nad poprawką drugą, której brzmienie jest następujące: w art. 1 w pkcie 1, w art. 75 ust. 9 w pkcie 2, wyrazy "na kandydata" zastępuje się wyrazami "dla kandydata".

I przystępujemy do głosowania nad poprawką trzecią, zgłoszoną jako ostatnia, o następującej treści: "w art. 2 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 2 i dodaje się ust. 1 w brzmieniu: «Nie później niż 3 miesiące od dnia wejścia w życie ustawy zostaną powołane rady kas chorych zgodnie z art. 75 ustawy wymienionej w art. 1»".

Pani senator Sienkiewicz, proszę bardzo.

Chciałabym poprosić koleżanki i kolegów senatorów o poparcie kandydatury pana Marka Balickiego, przewodniczącego naszej komisji, na sprawozdawcę ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu zdrowotnym na posiedzeniu plenarnym.

Dziękuję bardzo. Został więc wyznaczony senator sprawozdawca i w ten sposób wyczerpaliśmy porządek obrad dzisiejszego posiedzenia.

(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Ewa Kralkowska: Czy mogę jedno zdanie?)

Panie Przewodniczący, Szanowni Państwo Senatorowie, chciałabym państwu podziękować za życzliwość i pomoc, którą nam okazujecie przy proponowaniu i wdrażaniu nowych zmian. Bardzo dziękujemy.

Dziękuję bardzo.

Dziękuję jeszcze raz wszystkim paniom i panom senatorom za udział w posiedzeniu, a także panu ministrowi i pani minister oraz wszystkim przedstawicielom resortów i Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych przybyłym na nasze dzisiejsze posiedzenie.

Zamykam posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia.