4 grudnia 2002 r.

Podczas posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe".

Przyjęcie ustawy uchwalonej przez Sejm zarekomendował senatorom wiceminister finansów Jan Czekaj.

Przedmiotem tej ustawy jest zmiana zasad ustalania przyrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w danym roku u przedsiębiorcy w rozumieniu art. 2 pkt 1 pierwszej z nowelizowanych ustaw. Ustawa zmierza do uzależnienia tego przyrostu od uzyskania przez przedsiębiorcę dodatniego wyniku finansowego za poprzedni rok obrotowy wykazanego w zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym. Jednocześnie zawiera ona regulacje prawne umożliwiające przyrost w wypadku, gdy przedsiębiorca nie osiągnął takiego wyniku za poprzedni rok obrotowy, ale w trakcie roku obrotowego jego sytuacja finansowa poprawiła się w stopniu umożliwiającym w całości pokrycie straty netto za rok poprzedni oraz osiągnięcie dodatniego wyniku finansowego w roku bieżącym.

Według analiz Ministerstwa Finansów, przepisy ustawy są odbierane przez załogi przedsiębiorstw jako zobowiązanie przedsiębiorców do podwyższania wynagrodzeń do wskaźników makroekonomicznych, mimo że sytuacja ekonomiczna konkretnego przedsiębiorstwa tego nie uzasadnia. Tylko w 2001 roku w 25 przedsiębiorstwach prowadzących postępowania naprawcze wskaźniki przyrostu przeciętnych wynagrodzeń zostały przekroczone. M.in. w niektórych hutach, w kopalniach i PKP.

Zaproponowane zmiany negatywnie oceniły związki zawodowe. Podczas posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia krytyczną opinię na temat nowelizacji sejmowej przedstawił wiceprzewodniczący OPZZ Ryszard Łepik.

W dyskusji senatorowie negatywnie ocenili nowelizację sejmową, określając ją jako konfliktogenną i nieuwzględniającą specyfiki i charakteru podmiotów wykonujących zadania publiczne, przede wszystkim w ochronie zdrowia (publiczne ZOZ-y). W głosowaniu Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia jednogłośnie zaproponowała odrzucenie ustawy o zmianie ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw i ustawy o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe". Na sprawozdawcę przyjętego stanowiska wybrano senator Zdzisławę Janowską.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Informację na temat rozwiązań przyjętych w nowelizacji sejmowej przedstawił wiceminister pracy i polityki społecznej Krzysztof Pater. Zapoznano się także z uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

W rozpatrywanej ustawie Sejm zdecydował o wydłużeniu terminu informowania o stanie kont emerytalnych z tzw. I filara systemu emerytalnego. Informacje za lata 1999-2001 i za 2003 r. ZUS ma je przekazać do końca grudnia 2004 roku. Poprzednio zakładano, że informacje za lata 1999-2001 będą przesłane z ZUS do końca marca 2003. Sejm uznał, że informacje o kwotach zgromadzonych na kontach emerytalnych w 2002 r. ZUS poda do końca grudnia tego roku, a informacje o kontach za 2004 rok - do końca grudnia 2005 r.

Ustawa przewiduje, że otwarte fundusze emerytalne będą otrzymywać z ZUS niższe odsetki za zaległości w przekazywaniu składek. Przyjęcie tych propozycji postulowanych przez rząd będzie oznaczać, że na konta klientów funduszy emerytalnych trafi mniej pieniędzy niż do tej pory zakładano. Takie rozwiązanie zostało podyktowane wysokim zadłużeniem Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w tym roku. Na bieżąco mają być przekazywane tylko składki, a zaległości nie będą regulowane. Zadłużenie funduszu tylko w Skarbie Państwa wynosi około 6 mld zł. Zapożycza się też w bankach komercyjnych. Dlatego ustawa wprowadza umorzenie pożyczek zaciągniętych w latach 1999-2000 w Skarbie Państwa.

Po zapoznaniu się z informacjami o ustawie sejmowej Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 2 poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji wybrano senator Krystynę Sienkiewicz.