27 maja 2003 r.
Na swym posiedzeniu Komisja Ochrony Środowiska wypracowała stanowisko w sprawie zaopatrzenia ludności w wodę oraz kosztów prowadzenia publicznej gospodarki wodno-ściekowej:
"W dniu 6 maja 2003 roku odbyło się posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska Senatu RP, którego tematem było rozpatrzenie informacji Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli zaopatrzenia w wodę ludności aglomeracji miejskich oraz kosztów prowadzenia publicznej gospodarki wodno-ściekowej.
Do senackiej Komisji Ochrony Środowiska wpływa wiele interwencji dotyczących wzrostu cen za wodę i odprowadzenie ścieków, zarówno dla odbiorców komunalnych, jak i przemysłowych.
W obecnej chwili, kiedy społeczeństwo ubożeje, a kondycja wielu przedsiębiorstw jest również zła, Komisja podjęła działania legislacyjne, które pozwoliły Ministrowi Środowiska obniżyć opłaty ekologiczne stanowiące składnik cen za wodę i ścieki.
Komisja wysłuchała wystąpień Ministra Środowiska, przedstawicieli: Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, Najwyższej Izby Kontroli, zapoznała się z opiniami organizacji pozarządowych i ekspertów.
W wyniku przeprowadzonej dyskusji komisja wyraża uznanie dla NIK za wnikliwe, szczegółowe i syntetyczne opracowanie sprawozdań z kontroli.
Komisja zwraca uwagę, że znaczny spadek zużycia wody, zwłaszcza przez odbiorców indywidualnych, wynikający ze wzrostu cen wody może stać się zagrożeniem dla kondycji zdrowotnej, higieny i bezpieczeństwa epidemiologicznego.
Aktualne diagnozy stwierdzają, że koszty z tytułu poboru i zużycia wody nie powinny przekroczyć 4% ogółu kosztów utrzymania każdej rodziny polskiej. Wielkość ta jest często przekraczana.
Komisja stwierdza, że na tle bardzo skromnych zasobów wodnych naszego kraju niedopuszczalne jest marnotrawstwo wody (niekiedy dochodzące do 30%) spowodowane złym stanem technicznym urządzeń wodnych, niegospodarnym zarządzaniem zasobami wodnymi. Całość kosztów strat i często złego gospodarowania wodą pokrywają odbiorcy.
W związku z tym istotne jest uściślenie zakresu kontroli nad działalnością i funkcjonowaniem przedsiębiorstw zajmujących się gospodarką wodno-ściekową, przeprowadzanej przez kompetentne organy.
Komisja zwraca uwagę na potrzebę rozważenia możliwości zmniejszenia obciążeń finansowych przedsiębiorstw komunalnych /np. tych, które przeprowadzają modernizacje, remonty, rozbudowy/ od opłat związanych z podatkami i opłatami lokalnymi.
Komisja wyraża opinię, że prywatyzacja sektora komunalnego nie wydaje się być trafnym rozwiązaniem. Do prywatyzacji sektorów obejmujących monopole naturalne należy podchodzić z dużą ostrożnością, korzystając z dotychczasowych doświadczeń własnych i innych krajów.
Komisja zwraca się do:
- Ministra Zdrowia z prośbą o wyjaśnienie dotyczące rozporządzenia Ministra Zdrowia nakładające obowiązek badania ok. 80 parametrów jakości wody do picia, co stanowi liczbę niespotykaną w innych krajach ;
- Ministra Finansów, Ministra Infrastruktury i Ministra Środowiska o wykonanie analizy uzasadnionych kosztów produkcji wody i odprowadzenia ścieków;
- Ministra Środowiska i Ministra Infrastruktury o przyspieszenie prac nad nowelizacją ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków z dnia 7.06.2001 roku, która umożliwi lepszą kontrolę przedsiębiorstw gospodarki komunalnej.
Komisja wnioskuje o przeprowadzenie kolejnej kontroli przez NIK dotyczącej gospodarowania wodą w pierwszym kwartale roku 2004 za rok 2003".
Podczas posiedzenia dyskutowano także o realizacji planu pracy komisji w I półroczu br. oraz nad propozycjami do planu pracy na II półrocze br.
Senator Gerard Czaja poinformował o planowanym 25 czerwca 2003 r. posiedzeniu wyjazdowym komisji w województwie pomorskim. Podczas posiedzenia senatorowie mają zapoznać się z problemami ochrony środowiska na tym terenie, podejmowanymi tam inicjatywami proekologicznymi czy problemami gospodarki odpadami.
Ponadto komisja planuje zająć się po raz kolejny środkami zaradczymi w związku z zeszłoroczną klęską żywiołową w Puszczy Piskiej i tegorocznymi pożarami.
Senator Wiesław Pietrzak zaproponował szybkie podjęcie tematu budowy ogromnych tuczarni, chlewni i ubojni na terenie całej Polski przez amerykańską firmę Smithfield Food. Budowane nawet w regionach czystych ekologicznie, stanowią duże zagrożenie dla środowiska naturalnego.
Przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska senator Adam Graczyński poinformował, że z informacji uzyskanych z Ministerstwa Finansów wynika, iż resort planuje obciążenie podatkiem VAT funduszy unijnych, również tych przeznaczonych na ochronę środowiska. W związku z tym
komisja powinna zająć się tym problemem.