16 kwietnia 2003 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Ochrony Środowiska przyjęła stanowisko dotyczące dokumentu rządowego "Polityka ekologiczna Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010". W stanowisku stwierdzono:

W dniu 1 kwietnia 2003 roku odbyło się posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska Senatu RP, którego tematem było rozpatrzenie dokumentu rządowego "Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010 ".

Przyjęta w dniu 27 kwietnia 2001 ustawa - Prawo ochrony środowiska nałożyła na Ministra Środowiska obowiązek opracowywania polityki ekologicznej państwa i jej aktualizacji co 4 lata. Przedłożony obecnie przez rząd dokument został dostosowany do nowych uwarunkowań prawnych wynikających z procesu harmonizacji polskiego prawa z prawem UE oraz do priorytetów określonych w VI Programie działań Unii Europejskiej w ochronie środowiska.

Komisja wysłuchała relacji ministra środowiska, zapoznała się z opiniami organizacji pozarządowych i ekspertów.

W wyniku przeprowadzonej dyskusji komisja wyraża uznanie dla kierownictwa resortu za wnikliwe, szczegółowe i syntetyczne opracowanie "Polityki", które określa precyzyjnie główne obszary problemowe.

Komisja uznaje, że dla sprawnej realizacji celów określonych w dokumencie konieczne jest przełożenie jej zaleceń na szczegółowe programy wykonawcze realizowane przez poszczególne sektory gospodarki i instytucje.

Ważnym elementem w realizacji trudnych i ambitnych zadań jest eksponowanie aspektów gospodarczych i ekonomicznych związanych z ochroną środowiska, w tym:

- ścisłe zintegrowanie polityk sektorowych z polityką zrównoważonego rozwoju;

- przełożenie konieczności intensywnego inwestowania na "rynku ekologicznym", wynikającego ze zobowiązań akcesyjnych, na miejsca pracy i wzrost gospodarczy;

- zwiększenie efektywności wykorzystania wszelkich środków finansowych w tym akcesyjnych, tzn. szacowanie programów według zasady "minimum środków - maksimum zysków".

Komisja omawiała również założenia do przygotowanej nowelizacji ustawy - Prawo ochrony środowiska, dotyczące zmian w systemie finansowania zadań z zakresu ekologii. Dotychczasowy, wypraktykowany i sprawnie działający polski system finansowania wielokrotnie stawiany był z wzór dla innych członków i kandydatów UE. Planowane zmiany, a zwłaszcza utrata osobowości prawnej przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej, mogą odbić się bardzo niekorzystnie na stanie środowiska i możliwościach realizowania wielu ambitnych inwestycji zarówno rozpoczętych, jak i planowanych.

Komisja uznaje za konieczne:

- rozważne podejście do problemów finansowych w celu znalezienia rozwiązań, które przyniosą korzyści dla środowiska, podniosą efektywność wykorzystania środków i nie będą stanowiły zagrożenia dla stworzonego, sprawnego systemu;

- wyeksponowanie szeroko pojętej gospodarki wodno-ściekowej i uznanie jej za pierwszoplanowe zadanie służące poprawie jakości życia mieszkańców kraju.

Ponadto komisja stwierdza, że zaistniała:

- pilna potrzeba ścisłej współpracy i koordynacji prac resortów odpowiedzialnych za zagospodarowanie przestrzenne w kraju;

- konieczność rozważenia możliwości monitorowania i regulacji rosnących opłat za korzystanie ze środowiska (w szczególności za wodę i ścieki) ponoszonych przez obywateli zwłaszcza na tle stale zmniejszającego się poziomu życia w kraju.

W odniesieniu do zagadnienia edukacji ekologicznej społeczeństwa komisja sugeruje potrzebę wykorzystania syntetycznego i pełnego treści dokumentu, jakim jest "Polityka" i stworzenie na jej bazie wydawnictwa, które mógłby stanowić cenny materiał szkoleniowy i dydaktyczny.

Komisja zwraca uwagę na fakt zbyt powierzchowne traktowanie problematyki ochrony środowiska w niektórych aktach prawnych i dokumentach państwowych.

Obecnie wnosi uwagi do ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (druk senacki 362), w której w art. 4 p.1 ppkt 13) zagadnienia ochrony środowiska zostały ujęte zbyt wąsko jako - ekologia i ochrona zwierząt - i wnosi o rozszerzenie zapisu o słowa ochrona środowiska.

Członkowie komisji deklarują współpracę i pomoc w pracach legislacyjnych zmierzających do realizacji wyżej wymienionych celów.

Uznając zadania zawarte w dokumencie rządowym "Polityka Ekologiczna Państwa" za szczególnie ważne dla społeczeństwa i przyszłych pokoleń, komisja podjęła starania o przeprowadzenie debaty ekologicznej na posiedzeniu plenarnym Senatu RP.