26 kwietnia 2005 r.

Na wspólnym posiedzeniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego odbyło się pierwsze czytanie projektu uchwały w 60. rocznicę zakończenia II wojny światowej.

W posiedzeniu wzięli udział wiceminister obrony narodowej Janusz Zemke, zastępca kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jerzy Kozłowski, dyrektor Wojskowego Biura Badań Historycznych płk dr Krzysztof Komorowski oraz przedstawiciele Kancelarii Prezydenta RP.

Rozpatrywany projekt zgłosił senator Wiesław Pietrzak, który także go przedstawił i uzasadnił. W opinii senatora, ofiara poniesiona przez Polskę w latach II wojny światowej, wkład żołnierza polskiego w zwycięstwo koalicji antyfaszystowskiej wymagają należnego uczczenia i uhonorowania. Wyrazem czci i hołdu wobec wszystkich, którzy przyczynili się do zwycięstwa nad zbrodniczym faszyzmem, powinna być uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w 60. rocznicę zakończenia II wojny światowej.

W dyskusji projekt uchwały spotkał się z uznaniem i pozytywną opinią senatorów. Senatorowie Andrzej Jaeschke, Teresa Liszcz, Zbigniew Romaszewski i Robert Smoktunowicz zaproponowali jednak pewne zmiany i uzupełnienia. Inną wersję projektu uchwały (nie uzyskała ona poparcia) przedstawiła senator Maria Berny.

Ostatecznie połączone komisje po rozpatrzeniu projektu uchwały w pierwszym czytaniu wprowadziły do niego poprawki i wniosły o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu uchwały w 60. rocznicę zakończenia II wojny światowej:

<<60 lat temu dobiegła końca na naszym kontynencie II wojna światowa. Pokonana została faszystowska III Rzesza Niemiecka. Zakończył się koszmar ludobójstwa, terroru i wysiedleń, czas pogardy dla człowieka i całych narodów.

II wojna światowa przyniosła nie tylko śmierć i zniszczenie, ale także spustoszenie duchowe, zwątpienie w człowieczeństwo i jego podstawowe wartości. Tych blisko sześć tragicznych lat było także wielką i zwycięską próbą ludzi i ich charakterów w walce o wolność, godność, solidarność, o wierność zasadom i o narodowy honor.

W najokrutniejszej i najkrwawszej w dziejach ludzkości wojnie Polska stała się pierwszą ofiarą niemieckiego faszyzmu. Opuszczona przez sojuszników, pierwsza też stanęła do heroicznej walki. Naród Polski nigdy nie uległ przemocy, nie ugiął się przed wrogami, nie skompromitował się kolaboracją, nie utracił ducha i wiary w odzyskanie niepodległości.

Dla nas, Polaków, wojna ta, od pierwszego do ostatniego dnia, była walką o coś więcej niż przetrwanie, stała się bowiem wojną w obronie człowieczeństwa, prawdy i sprawiedliwości, o ludzką godność. Ponieśliśmy w tej walce straty niemożliwe do oszacowania, zapłaciliśmy cenę trudną do objęcia wyobraźnią. Utraciliśmy ponad 6 milionów obywateli, w tym miliony obywateli polskich pochodzenia żydowskiego. Mogiły naszych żołnierzy zasłały wszystkie pola bitewne.

Dziś, w 60. rocznicę nastania pokoju w Europie, Senat Rzeczypospolitej Polskiej czci pamięć ofiar wojny, oddając hołd wszystkim, którzy przyczynili się do zwycięstwa nad III Rzeszą.

Szczególny pokłon oddajemy żołnierzom polskim, którzy walcząc na wszystkich frontach II wojny światowej "za wolność waszą i naszą", złożyli w ofierze największą daninę krwi i życia.

Chylimy głowy przed bohaterami Września 1939 roku, którzy zawiedzeni brakiem sojuszniczej pomocy, samotnie stawiali opór silniejszym i bezwzględnym agresorom: Rzeszy Niemieckiej i Związkowi Radzieckiemu, realizującym pakt Ribbentrop - Mołotow i dążącym do wymazania Polski z mapy świata.

Oddajemy cześć żołnierzom Polskich Sił Zbrojnych, którzy przez cały okres wojny walczyli u boku sojuszników zachodnich, zapisując piękną kartę w dziejach oręża polskiego.

Na zawsze pozostaną w narodowej pamięci bohaterskie czyny żołnierzy 1 i 2 Armii Wojska Polskiego, którzy przeszli swój chwalebny szlak bojowy od Lenino do Berlina.

Wyrażamy głębokie uznanie dla twórców, funkcjonariuszy i żołnierzy podziemnego Państwa Polskiego, które stworzyli Polacy jako jedyny naród w Europie, udowadniając światu, że jeszcze Polska nie zginęła.

Oddajemy cześć żołnierzom bohaterskiej powstańczej Warszawy, których walka przeszła do legendy.

Szczególną pamięć i hołd winni jesteśmy dzisiaj polskim żołnierzom - ofiarom stalinowskich zbrodni, popełnionych m.in. w Katyniu, Miednoje, Charkowie i innych miejscach masowego ludobójstwa.

Pamiętamy i będziemy pamiętać o bohaterskich czynach żołnierzy koalicji antyhitlerowskiej.

Oddajemy cześć żołnierzom radzieckim spoczywającym w polskiej ziemi, alianckim pilotom niosącym pomoc naszym żołnierzom i partyzantom oraz walczącej Warszawie.

Wyzwolenie i pokój nie dla wszystkich oznaczały wówczas wolność i niezawisłość. Zakończenie wojny nie doprowadziło w Polsce do powstania demokratycznego ładu. Decyzje podjęte w Jałcie i Poczdamie sprawiły, że nasza Ojczyzna, zmieniona terytorialnie, została, za zgodą koalicjantów, uzależniona od ZSRR - totalitarnego mocarstwa.

Mówiąc o wkładzie Polski w II wojnę światową, o wysiłku militarnym żołnierza polskiego, o jego walce o wolność, niepodległość, o byt państwowy, o honor i godność Polski, Narodu Polskiego i Wojska Polskiego, należy widzieć również cały tragizm późniejszych losów żołnierskich. Decyzje jałtańskie przekreśliły możliwość powrotu do Polski wielu tysięcy żołnierzy polskich, którzy przelewali krew na zachodzie Europy. Tysiące żołnierzy polskiej konspiracji niepodległościowej trafiło do radzieckich więzień i łagrów, w których straciło zdrowie i życie.

To dzięki ich wielkiemu wysiłkowi, dzięki ofierze krwi przelanej przez żołnierzy polskich na wszystkich frontach, polski wkład militarny w II wojnę światową w Europie należy ocenić jako największy po wielkich mocarstwach, tj. Stanach Zjednoczonych, Związku Radzieckim i Wielkiej Brytanii.

Senat Rzeczypospolitej zwraca się do wszystkich Polaków o godne uczczenie 60. rocznicy zakończenia II wojny światowej, najtragiczniejszego i najkrwawszego konfliktu w dziejach ludzkości.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski">>.

Ponadto połączone komisje uzgodniły, że zwrócą się do marszałka Senatu, aby podjął kroki w celu doprowadzenia do wspólnego posiedzenia Sejmu i Senatu w rocznicę zakończenia II wojny światowej.

Gdyby okazało się to niemożliwe, senatorowie zaproponowali, aby Senat podął swoją własną uchwałę na oddzielnym, uroczystym, specjalnie w tym celu zwołanym posiedzeniu, które odbyłoby się na początku maja i na które zaproszono by kombatantów II wojny światowej.

Na zakończenie posiedzenia ustalono, że w imieniu obu komisji na posiedzeniu plenarnym, podczas drugiego czytania, sprawozdanie w sprawie projektu uchwały w 60. rocznicę zakończenia II wojny światowej przedstawi senator W. Pietrzak.