1 marca 2005 r.

Podczas posiedzenia Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o ochronie informacji niejawnych oraz niektórych innych ustaw.

Zapisy ustawy, która była projektem rządowym, rekomendował senatorom wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Leszek Ciećwierz. Ponadto na temat nowelizacji wypowiadali się główny inspektor ochrony danych osobowych Ewa Kulesza oraz przedstawiciele Agencji Wywiadu, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Związku Banków Polskich, Narodowego Banku Polskiego. Uwagi szczegółowe zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana nowelizacja zakłada m.in. dopuszczenie do informacji niejawnych obywateli obcych państw, jeżeli taki obowiązek wynika "na zasadzie wzajemności" z umów międzynarodowych, oraz zawężenie definicji tajemnic: służbowej i państwowej.

Ponadto osoba ubiegająca się o tzw. poświadczenie bezpieczeństwa (dostęp do informacji niejawnych) będzie musiała w ankiecie bezpieczeństwa osobowego odpowiedzieć także na pytanie, czy była współpracownikiem służb specjalnych PRL. Jest to powrót do zapisu istniejącego w ustawie przed jej nowelizacją.

Nowelizacja zawęża też definicje tajemnicy służbowej i państwowej. Zgodnie z nią "tajemnicą państwową jest informacja określona w wykazie rodzajów informacji (dołączonym jako załącznik do nowelizacji), której nieuprawnione ujawnienie może spowodować istotne zagrożenie dla podstawowych interesów Rzeczypospolitej Polskiej, dotyczących porządku publicznego, obronności, bezpieczeństwa, stosunków międzynarodowych lub gospodarczych państwa".

Zgodnie z rozpatrywaną ustawą sejmową, tajemnicę służbową stanowią "informacje nie będące tajemnicą państwową, uzyskane w związku z czynnościami służbowymi, których ujawnienie może spowodować zagrożenie dla porządku publicznego, obronności, bezpieczeństwa albo interesów międzynarodowych państwa, a także informacje podlegające ochronie na podstawie umów międzynarodowych". Ponadto kontrola ochrony informacji niejawnych w Sejmie lub Senacie (prowadzona np. przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego) będzie mogła nastąpić jedynie po uzgodnieniu jej z marszałkami. Uzgodnień takich ma dokonywać premier i to on w drodze rozporządzenia ma określić tryb przygotowania i prowadzenia takiej kontroli.

Istotna zmianą, którą nowelizacja wprowadza do obowiązującej ustawy, jest także to, że do procedur prowadzonych na podstawie ustawy o ochronie informacji niejawnych (np. wydawania poświadczenia bezpieczeństwa) stosowany będzie kodeks postępowania administracyjnego. Oznacza to m.in., że organy państwowe, odmawiając dostępu do informacji niejawnych lub cofając zgodę, będą musiały przedstawić osobie, której to dotyczy, uzasadnienie swojej decyzji (chyba, że taka informacja spowoduje istotne zagrożenie dla interesów państwa, wtedy jednak muszą przedstawić dokumentacje instytucjom odwoławczym).

W głosowaniu Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie poprawek do ustawy o zmianie ustawy o ochronie informacji niejawnych oraz niektórych innych ustaw. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Wiesława Pietrzaka.