1. Rozpatrzenie ustawy budżetowej na rok 2005 w częściach właściwych przedmiotowemu zakresowi działania komisji: Obrona narodowa; Rezerwy celowe; Budżety wojewodów ogółem; a także planu finansowego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej; planu finansowego Agencji Mienia Wojskowego (druk nr 851).

Otwieram posiedzenie Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego.

W dniu dzisiejszym porządek przewiduje rozpatrzenie uchwalonej przez Sejm ustawy budżetowej w zakresie części 29 "Obrona narodowa", planów finansowych Wojskowej Agencji Mieszkaniowej i Agencji Mienia Wojskowego, rezerw celowych, programów realizowanych ze środków bezzwrotnych pochodzących z różnych źródeł zagranicznych i wydatków nimi finansowanych oraz budżetów wojewodów w części dotyczącej bezpieczeństwa wewnętrznego.

Do reprezentowania rządu został wyznaczony minister obrony narodowej. Witam pana Macieja Górskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, witam panią Grażynę Żywiecką, dyrektora Departamentu Finansowania Bezpieczeństwa Państwa w Ministerstwie Finansów, witam pana generała dywizji Marcina Krzywoszyńskiego, dyrektora Departamentu Budżetowego w Ministerstwie Obrony Narodowej, witam pana pułkownika Sodolskiego, szefa planowania budżetowego w tym departamencie, panią Teresę Eysmont, zastępcę prezesa do spraw finansowych Wojskowej Agencji Mieszkaniowej.

Proszę pozwolić, że powitam również prezesa Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, pana Andrzeja Jaworskiego i przy okazji złożę mu spóźnione życzenia imieninowe. Witam pana generała Waldemara Czarneckiego, zastępcę szefa Generalnego Zarządu Planowania Strategicznego w Sztabie Głównym Wojska Polskiego, czyli zastępcę szefa T-5. Teraz wszystko jest zaszyfrowane, a kiedyś to się tak ładnie nazywało. Dobrze, że departament budżetowy nie jest zaszyfrowany.

Witam pana Sławomira Zakrzewskiego, zastępcę prezesa Agencji Mienia Wojskowego do spraw ekonomiczno-finansowych, witam pana Mieczysława Jurka, dyrektora do spraw ekonomiczno-finansowych w tejże agencji, pana Pawła Śliwińskiego... Nie ma go? Pan Adam Niemczewski... Proszę o pomoc, bo bez niego ani rusz.

Panie Ministrze, zgodnie ze starym zwyczajem słowo wstępne należy do pana. Merytoryczne uzasadnienie będzie należało do pana generała Krzywoszyńskiego, a potem będziemy się przekonywać do pozostałych rzeczy.

Ja chciałbym tylko wyrazić zadowolenie, że Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego w tak szybkim czasie zebrała się, żeby rozpatrzyć informację o projekcie budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej na 2005 r.

Wydaje mi się, że właściwą osobą, która szybko przedstawi założenia tego budżetu, będzie pan generał dywizji Marcin Krzywoszyński. Jeśli można, to poproszę pana generała o zaprezentowanie budżetu.

(Dyrektor Departamentu Budżetowego w Ministerstwie Obrony Narodowej Marcin Krzywoszyński: Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący...)

Przepraszam. Wracam jednak do mojej propozycji, bo za plecami państwa będą pokazywane slajdy. (Rozmowy na sali) Trzeba korzystać z okazji.

(Głos z sali: To niepowtarzalna okazja.)

(Głos z sali: Tu?)

(Głos z sali: Tylko żebym się nie przyzwyczaił.)

Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.

Chciałbym zakomunikować, że projekt budżetu na przyszły rok jest bardzo ściśle skorelowany z wieloletnim programem rozwoju Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2005-2010. Rok 2005 będzie pierwszym rokiem realizacji tego programu. Program ten, jak wiadomo, wszedł już w procedurę wieloletniego planowania obronnego NATO. Co dwa lata do planu wieloletniego są dokładane kolejne dwa lata i w związku z tym łatwiej jest nam sporządzać budżet Ministerstwa Obrony Narodowej.

Chcę również zakomunikować, że budżet na 2005 r. w pełni odpowiada zasadom określonym w ustawie z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, a zwłaszcza przepisowi art. 7, zgodnie z którym środki na obronność nie mogą być mniejsze niż 1,95% produktu krajowego brutto w roku poprzednim. W takiej też wysokości został zaproponowany budżet Ministerstwa Obrony Narodowej na rok 2005.

Chcę także zakomunikować, że część projektu budżetu dotycząca obronności - w zasadzie można powiedzieć, że budżetu, bo jest to już ustawa budżetowa przyjęta przez Sejm, chociaż nie jest jeszcze zakończony proces legislacyjny - jest również zgodna z ustawą z 2001 r. dotyczącą samolotu wielozadaniowego. To tyle tytułem wstępu.

A teraz, jeśli państwo pozwolicie, chciałbym w miarę szybko zaprezentować budżet na slajdach. Będzie ich sporo, ale myślę, że taka prezentacja da państwu obraz budżetu na 2005 r., a zwłaszcza dokonywanym w nim przekształceniom w ostatnich latach, a także odpowiedź na pytanie, jakie priorytety, zasadnicze zadania będą realizowane przez ten budżet.

Ten slajd pokazuje kwoty wydatków obronnych przewidziane na 2005 r. Ogółem jest to kwota 17 miliardów 240 milionów zł, z tego w innych resortach niż resort obrony narodowej jest kwota 47 milionów 700 tysięcy zł. Kwota 17 miliardów 240 milionów zł stanowi 1,95% produktu krajowego brutto z roku 2004. I taki wskaźnik został przyjęty przy projektowaniu ustawy budżetowej na przyszły rok.

W rezerwie celowej przewidziano środki na samolot wielozadaniowy w wysokości 439 milionów 200 tysięcy zł, co stanowi 0,05% produktu krajowego brutto, a więc także jest zgodne z ustawą dotyczącą programu samolotowego. W związku z tym w ustawie budżetowej na 2005 r. wydatki obronne łącznie z tą rezerwą zamykają się kwotą 17 miliardów 679 milionów 200 tysięcy zł. Porównując wydatki preliminowane na rok 2005 z wydatkami w roku bieżącym oznacza to ich realny wzrost o 5%, a nominalny o 8%. W ustawie budżetowej na rok przyszły przyjęto 3% wzrost cen i w związku z tym mogę powiedzieć, że budżet Ministerstwa Obrony Narodowej wzrasta realnie o 5%.

Chciałbym Wysokiej Komisji wspomnieć o dodatkowych źródłach finansowania wydatków obronnych. Na tym slajdzie jest pokazane, że środki krajowe są planowane w wysokości prawie 258 milionów zł, a środki zagraniczne w wysokości 547 milionów zł. Za chwilę powiem więcej na ten temat. Głównym krajowym źródłem finansowania wydatków obronnych, w wysokości prawie 258 milionów zł jest Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych. Jest to dawny środek specjalny MON. Od nowego roku, zgodnie ze znowelizowaną ustawą o finansach publicznych, środek specjalny, którym dysponowało Ministerstwo Obrony Narodowej, zostanie zamieniony na fundusz celowy o nazwie "Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych". Na ten cel do Ministerstwa Obrony Narodowej wpłynie kwota 96 milionów 500 tysięcy zł. Głównym, że tak powiem, dostawcą tych pieniędzy jest Agencja Mienia Wojskowego, która zagospodarowuje zbędne mienie Ministerstwa Obrony Narodowej.

Kolejnym źródłem, zdecydowanie większych środków, są środki, które są w dyspozycji ministra nauki i informatyzacji, z przeznaczeniem na badania obronne. Jest to kwota 148 milionów 100 tysięcy zł. Tę kwotę podaję tylko szacunkowo, dlatego że dopiero w trakcie roku budżetowego minister nauki określa, jakie kwoty przypadają na poszczególne dziedziny badań, w tym także na obronne.

Jeśli chodzi o źródła zagraniczne, to pierwszym bardzo dużym źródłem środków jest Program Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Dziedzinie Bezpieczeństwa, w skrócie nazywany NSIP. Jest to kwota 279 milionów zł. Dodam, że udział Polski w tym programie jest szacowany na 179 milionów zł. Tak więc porównanie tych dwóch kwot wskazuje, że zdecydowanie więcej pozyskujemy z zewnątrz niż przeznaczamy z naszego narodowego budżetu.

Następnym zagranicznym źródłem środków jest międzynarodowy program pomocy FMF. Jest to program bezzwrotnej pomocy rządu amerykańskiego. W ramach tej pomocy w przyszłym roku otrzymamy, zgodnie z budżetem amerykańskim, 66 milionów dolarów. Oczywiście będzie to kwota w przeliczeniu na złotówki. Pomoc ta głównie będzie przeznaczona na przygotowanie samolotów transportowych "Herkules". Trafi do nas pięć samolotów, a szósty zostanie przeznaczony na części. W ramach pomocy amerykańskiej zostaną wyremontowane w taki sposób, aby mogły funkcjonować jeszcze przez wiele lat, chyba przez piętnaście, a może trochę mniej.

Ostatnim niewielkim zagranicznym źródłem środków jest program IMET. Jest to program szkoleniowy, który dotyczy zwłaszcza szkolenia językowego i będzie realizowany w Stanach Zjednoczonych. Jest na to przeznaczonych około 8 milionów zł, czyli 2 miliony dolarów.

Chciałbym tutaj szczególnie zwrócić uwagę na wydatki majątkowe, które wzrastają do 3 miliardów 235 milionów zł i stanowią 18,8% budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej. Chcę dodać, że w bieżącym roku na ten cel mamy 2 miliardy 590 milionów zł, co stanowi 16,2% budżetu resortu obrony. Odnotowujemy tu istotny przyrost. Chcę powiedzieć, że w 2001 r. na wydatki majątkowe przeznaczyliśmy 9,6% budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej, a w 2005 r. będzie to już 18,8%. Jest to znaczący postęp, bo jeśli porównamy kwoty nominalne, to jest to wzrost od 1 miliarda 300 milionów w 2001 r. do 3 miliardów 235 milionów w roku przyszłym.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo! W tej strukturze nie został uwzględniony samolot wielozadaniowy, bo gdyby dodać do tego samolot wielozadaniowy, to udział wydatków majątkowych w budżecie byłby, i de facto taki będzie, około 21%. Tak więc w szybkim tempie zbliżamy się do pewnych standardów porządnych budżetów państw zachodnich. Standard międzynarodowy to 25%. Jeżeli budżety przeznaczają 25% środków na rozwój, bo wydatki majątkowe to jest rozwój, to są to poprawnie skonstruowane budżety.

Na tym slajdzie są prezentowane wydatki majątkowe trochę bardziej szczegółowo. Do grupy zakupów inwestycyjnych, czyli wydatków majątkowych przeznaczonych na zakupy inwestycyjne, należą zakupy uzbrojenia i sprzętu, prace badawczo-rozwojowe, zakupy części zamiennych itd. Pokazane są tu jakby dwie grupy środków, czyli te, które są na ten cel przeznaczane bezpośrednio z budżetu oraz te, które pochodzą z obszaru pozabudżetowego, to znaczy z Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych, z prywatyzacji oraz z bezzwrotnej pomocy amerykańskiej.

Kolejny slajd pokazuje także wydatki majątkowe, ale w odniesieniu do zakupów inwestycyjnych i inwestycji budowlanych. Łączna kwota wydatków na inwestycje budowlane to nieco ponad 1 miliard zł, z tego z budżetu pochodzi 513 milionów zł, natomiast z pozostałych źródeł tak jak jest pokazane na slajdzie.

Jeżeli chodzi o inwestycje, to przede wszystkim koncentrujemy się na garnizonach o priorytetowym znaczeniu dla sił zbrojnych. Nie inwestujemy w garnizonach, które nie są objęte taką klauzulą. Większość naszych inwestycji czy środków przeznaczonych na inwestycje będzie skupiona wokół infrastruktury lotniskowej, bo wiąże się to z programem samolotowym. W krótkim czasie, bo do 2006 r., musimy przygotować naszą infrastrukturę lotniskową na przyjęcie pierwszej eskadry samolotów F-16.

Ponadto będziemy przeznaczać środki na przygotowanie infrastruktury w związku z wprowadzeniem nowego korpusu szeregowych zawodowych. Żołnierze ci w dużej części będą zamieszkiwali, że użyję języka cywilnego, na terenie koszar. W wielu przypadkach trzeba było przygotować koszary do tego, aby te osoby mogły w nich zamieszkać. Poprawa warunków socjalno-bytowych to jest kolejny... Są planowane także inwestycje związane z ochroną środowiska, ale w zakresie dostosowania do obowiązującego prawa. Należy wspomnieć, że jeśli chodzi o inwestycje, to przede wszystkim koncentrujemy się na tych jednostkach, do których będziemy wprowadzać nowe systemy uzbrojenia. Musi być harmonogram koncentrowania nakładów w tych miejscach, w których będą nowe systemy uzbrojenia.

Następny slajd pokazuje inwestycje budowlane... Ja już o tym mówiłem. Priorytety też były... Co się dzieje?

(Głos z sali: Trzeba nacisnąć inny guzik.) (Rozmowy na sali)

Przepraszam bardzo. Jeżeli chodzi o wydatki majątkowe związane z zakupami inwestycyjnymi, to tu priorytetami są znane państwu przedsięwzięcia, które od lat są dla nas najważniejsze. Chodzi tutaj o nowoczesne systemy łączności, dowodzenia i informatyki, o dostosowanie systemów rozpoznania do systemów NATO, o poprawę możliwości manewrowych i ogniowych jednostek sił wysokiej gotowości. Wspomnę też o dużych programach, które wiążą się z wyposażeniem wojsk lądowych w nowoczesny sprzęt wojskowy i uzbrojenie. W przyszłym roku pozyskamy kołowe transportery opancerzone oraz przeciwpancerne pociski kierowane. Na tym slajdzie są pokazane kwoty, jakie będą realizowane w długoletnich umowach na te dwa podstawowe systemy uzbrojenia.

Kolejnymi priorytetami są: zwiększenie możliwości bojowych systemu obrony powietrznej, zwiększenie mobilności i możliwości transportowych wojsk oraz program samolotowy.

Proszę o następny slajd. Ten już był... Teraz powiem krótko o wydatkach osobowych. Wydatki te wzrosną tylko o 0,4%, a nie o 3% jak zakłada ustawa budżetowa, ale to wcale nie oznacza, że będą zmniejszone uposażenia żołnierzy zawodowych. Tutaj będziemy stosowali ogólnie obowiązujące zasady. Jeżeli wzrasta udział wydatków majątkowych, to muszą maleć inne wydatki.

Jak już mówiłem, wydatki osobowe wzrastają o 0,4%. Chcę dodać, że zmienia się dosyć istotnie struktura stanów osobowych, bo będzie mniej oficerów - dochodzimy do normy dwudziestu siedmiu tysięcy pięciuset oficerów - a stopniowo będzie wzrastała liczba podoficerów oraz szeregowych zawodowych. Planujemy, że pod koniec przyszłego roku grupa szeregowych zawodowych będzie liczyć ponad siedem tysięcy sześciuset żołnierzy. I to jest ta nowa jakość.

Proszę o następny slajd. Na świadczenia emerytalno-rentowe przeznaczono kwotę ponad 4 miliardów zł. Wydatki w tym zakresie wzrastają stosunkowo dużo, bo o 4%. Jest to skutek restrukturyzacji sił zbrojnych, która polegała na zmniejszeniu liczby żołnierzy zawodowych w latach 2001-2003. Zmniejszenie liczby żołnierzy zawodowych skutkuje przyrostem świadczeniobiorców. Jest to po prostu naczynie połączone. O 4% wzrastają wydatki na świadczenia, bo wzrasta liczba świadczeniobiorców. Dochodzimy do liczby stu pięćdziesięciu czterech tysięcy emerytów i rencistów wojskowych przy osiemdziesięciu trzech tysiącach żołnierzy zawodowych, jeśli liczyć również żołnierzy szeregowych zawodowych i żołnierzy służby nadterminowej. Proszę zobaczyć, jakie to są relacje! Chcę jeszcze dodać, że w 2005 r. podobnie jak w systemie powszechnym nie przewiduje się waloryzacji emerytur i rent wojskowych.

Następny slajd pokazuje wydatki na obronę narodową w rozbiciu na poszczególne działy. Jest to na tym slajdzie szczegółowo przedstawione. Ja chciałbym wspomnieć tylko o jednym dziale, a mianowicie o dziale "Obrona narodowa", bo on jest najważniejszy. Wydatki na obronę narodową wynoszą 12 miliardów 107 milionów zł i stanowią ponad 70% wydatków w części 29 "Obrona narodowa".

Możemy przejść do następnego slajdu. Tu są bardzo szczegółowo rozpisane wydatki na obronę narodową z podziałem na poszczególne rozdziały. I tu skupię się na trzech najważniejszych rozdziałach, które określają wydatki na poszczególne rodzaje sił zbrojnych, to jest wojska lądowe, siły powietrzne i marynarkę wojenną. W rozdziale "Wojska Lądowe" zaplanowano wydatki w wysokości ponad 6 miliardów 97 milionów zł, w rozdziale "Siły Powietrzne" - 2 miliardy 500 milionów zł, w rozdziale "Marynarka Wojenna" - prawie 1  miliard 100 tysięcy zł. Chciałbym w tym miejscu powiedzieć, że wydatki na poszczególne rodzaje sił zbrojnych wzrastają nominalnie o około 10%-11%. Wydatki na marynarkę wojenną nominalnie wzrastają, o ile pamiętam, o 8,7%, a na wojska lądowe i siły powietrzne o ponad 11%.

Jest jeden rozdział, któremu chciałbym poświęcić może dwa zdania więcej. Chodzi o rozdział "Żandarmeria Wojskowa". Na Żandarmerię Wojskową na 2005 r. jest preliminowana kwota 213 milionów zł, co stanowi ponad 50% wzrost wydatków w stosunku do roku bieżącego. Wiąże się to z tym, że w roku przyszłym zamierzamy sformować dwa oddziały specjalne żandarmerii, które będą realizowały zadania, które wynikają z nowych powinności ustalonych dla Żandarmerii Wojskowej.

I na koniec skupię się na wydatkach na misje pokojowe, które zaplanowano w wysokości prawie 307 milionów zł. W roku 2004 na misje pokojowe była zaplanowana kwota 391 milionów zł. Oznacza to spadek wydatków o ponad 21%, a wiąże się to głównie ze zmniejszeniem nakładów na naszą misję w Iraku. Zamierzamy na misję w Iraku przeznaczyć kwotę 216 milionów zł przy 308 milionach zł, które mamy wydać w tym roku. Ten budżet wskazuje na podejmowane w resorcie decyzje, myślę, że one będą również podjęte w trybie przepisów ustawowych, o zmniejszaniu naszego zaangażowania w misję iracką. Nastąpi także zmiana, jeżeli chodzi o realizację naszych powinności w krajach byłej Jugosławii. Zmiana będzie głównie polegać na tym, że odpowiedzialność za jedną z misji przejmie Unia Europejska. Oczywiście nic się nie zmienia, jeżeli chodzi o zaangażowanie Rzeczypospolitej Polskiej. Będzie ono podobne jak w roku bieżącym.

Kolejny slajd, a właściwie trzy slajdy, czyli ten i dwa następne, pokazują jak kształtują się wydatki na poszczególne rodzaje sił zbrojnych. Chcę zwrócić uwagę na jedną wielkość, bo o innej mówiłem wcześniej. Chodzi o udział wydatków majątkowych w budżecie dowódcy wojsk lądowych, który stanowi prawie 27%. Zobaczycie państwo, że w pozostałych rodzajach sił zbrojnych te wydatki kształtują się na podobnym poziomie. Chcę powiedzieć, że dodatkowym źródłem finansowania dla dowódcy wojsk lądowych jest Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych w wysokości 70 milionów zł. Chcemy większą część tego funduszu, który, jak wcześniej wspomniałem, jest preliminowany w wysokości 96 milionów 500 tysięcy zł, skierować właśnie do wojsk lądowych. Środki te mają być przeznaczone na odtworzenie sprzętu dla jednostek wojsk lądowych, który jest wykorzystywany w Iraku, i należy sądzić, że jego stan po powrocie do kraju, jeżeli powróci, będzie bardzo, bardzo wątpliwy. Dowódca wojsk lądowych w niewielkim zakresie będzie także korzystał ze środków programu NATO NSIP. Chcielibyśmy, aby skorzystał także ze środków z prywatyzacji przedsiębiorstw przemysłu zbrojeniowego.

Kolejny slajd pokazuje wydatki na siły powietrzne. Wspominałem już o wydatkach majątkowych. W przypadku sił powietrznych udział wydatków majątkowych w budżecie wynosi 28,2% i jest on największy w tych trzech rodzajach sił zbrojnych. Chyba to się sprawdza. Jest to najbardziej technicznie rozwinięty rodzaj sił zbrojnych, najbardziej kapitałochłonny i w związku z tym taki poziom wydatków majątkowych jest tu w pełni uzasadniony. Dodam, że dowódca sił powietrznych, poza tymi środkami, które znajdują się w budżecie ministerstwa obrony, bezpośrednio będzie korzystał z części rezerwy na samolot wielozadaniowy. Przypominam, że na program samolotowy przeznaczono łącznie 439 milionów zł i z tego 317 milionów trafi do Ministerstwa Obrony Narodowej na inwestycje związane z tym programem. Część środków będzie przeznaczona na zakup materiałów i sprzętu. Część z kwoty 270 milionów zł będzie przeznaczona na inwestycje związane z lotniskami.

Dowódca sił powietrznych będzie w niewielkim stopniu partycypował w środkach Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych, bo otrzyma tylko 4 miliony 500 tysięcy zł, ale dosyć istotnym źródłem będą środki z programu NATO NSIP, bo jest to prawie 152 miliony zł. Przypominam, że łączna kwota środków, które otrzymujemy z NATO na realizację programów na terenie Rzeczypospolitej, to 271 milionów zł.

Kolejny slajd pokazuje wydatki na marynarkę wojenną. Chciałbym wskazać, że tu wydatki majątkowe wzrastają o 27,5%. Jest to najniższy wskaźnik wzrostu w poszczególnych rodzajach sił zbrojnych. Nie chcę powiedzieć, że marynarka wojenna została potraktowana źle. Ona jest potraktowana tak, aby mogła się rozwijać. Najważniejsze dla nas jest to, aby były realizowane cele i zadania, które stoją przed Polską, i rozwój wszystkich rodzajów sił zbrojnych jest podporządkowany realizacji tych celów oraz zadań.

Dodatkowym źródłem finansowania jest program NATO NSIP, czyli Program Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Dziedzinie Bezpieczeństwa. Jak widać na tym slajdzie, na inwestycje w portach zostanie przeznaczona niezła kwota, bo prawie 79 milionów zł.

Powoli zbliżamy się do końca prezentacji . Na tym slajdzie jest pokazana dynamika wzrostu wydatków obronnych od roku 2001 do roku 2005. Jeżeli porównamy wydatki budżetowe w okresie 2001-2005, to okazuje się, że nominalnie wzrosły one o 22,5%, a realnie o 12%. A więc jest to średnioroczny wzrost o około 3,3%.

Ważne jest to, że po pierwsze, budżet obronny od 2001 r. rośnie, po drugie, rośnie w niezłym tempie, bo realnie o 3,3%, a po trzecie, że wraz z tym wzrostem istotnie poprawia się struktura wydatków, co jest pokazane, o ile dobrze pamiętam, na następnym slajdzie.

Proszę bardzo, mamy tu pokazany udział wydatków majątkowych w budżecie. Zaczynaliśmy od 9,5%, a kończymy, wraz z rezerwą samolotową, na prawie 21%. Zaczynaliśmy od 1 miliarda 300 milionów zł, a kończymy na 3 miliardach 600 milionach zł. Razem z rezerwą samolotową to jest ponad 3 miliardy 600 milionów zł. Ten slajd pokazuje przekształcenia, jakie dokonują się w siłach zbrojnych. Finanse pokazują to, co dzieje się w siłach zbrojnych. I to jest także efekt restrukturyzacji przeprowadzonej w latach 2001-2003. Jest to efekt tego, że coraz więcej pieniędzy chcieliśmy przeznaczać na modernizację sił zbrojnych. Jest też efekt socjalny tej restrukturyzacji. Zwolniliśmy ponad piętnaście tysięcy żołnierzy zawodowych i oni oczywiście mogą czuć się w jakiś sposób osobami, które są związane z tą reformą, ale dzięki temu mamy pieniądze na to, ażeby móc zwiększyć wydatki związane z rozwojem poszczególnych komponentów sił zbrojnych.

Następny slajd pokazuje nakłady na obronę narodową w Rzeczypospolitej w przeliczeniu na jednego mieszkańca, żebyśmy się tak nie zachwycali, że jesteśmy już tak daleko. W Polsce przeznaczamy 122 dolary na obronę narodową, a średnia w krajach NATO wynosi 393 dolary. Proszę państwa, to jest prawie trzykrotnie, dwa i pół raza mniej niż średnia w krajach NATO. Nie chcę nas przyrównywać do średniej Francuzów, Niemców czy Anglików i pokazywać jak wyglądamy na ich tle, bo może byłoby to nie do końca uprawnione.

Dobrze jest także przyjrzeć się jak wyglądamy na tle bliskich sąsiadów, czy sąsiadów, z którymi razem w 1999 r. wstąpiliśmy do NATO, czyli Węgrów, Czechów. Węgrzy są niżej niż my, a Czesi są nieco wyżej. Węgrzy mają problemy, ale nie chciałbym tu rozwijać tego tematu.

Jeśli chodzi o wydatki obronne w przeliczeniu na jednego żołnierza, to sytuacja jest może nieco lepsza, choć i tu jesteśmy w środeczku między wcześniej wymienionymi krajami. Na jednego żołnierza wydajemy rocznie ponad 31 tysięcy zł, a średnia w krajach NATO wynosi 72 tysiące. Tak więc tutaj wydajemy trochę ponad dwa razy mniej. Najważniejsze w naszym budżecie jest jednak to, że systematycznie wzrasta udział wydatków majątkowych w całym budżecie.

Chciałbym podsumować tę prezentację i powiedzieć, że po pierwsze, budżet Ministerstwa Obrony Narodowej na 2005 r. umożliwi pełną realizację zadań priorytetowych, które dotyczą zwłaszcza naszych zobowiązań międzynarodowych związanych z "Celami Sił Zbrojnych NATO i Wymaganiami Długookresowymi 2004", tak zwanymi zobowiązaniami praskimi, zobowiązaniami na rzecz obronności, jak również zobowiązaniami wobec Unii Europejskiej oraz zobowiązaniami dotyczącymi misji pokojowych. Po drugie, co jest ważne i trzeba podkreślić, w 2005 r. po raz pierwszy w sposób znaczący będziemy absorbować fundusze spoza naszego kraju. Myślę tutaj o inwestycjach finansowanych ze wspólnego funduszu infrastruktury NATO oraz o pomocy ze strony rządu Stanów Zjednoczonych w wysokości 66 milionów dolarów. Dodam, że w 2001 r. dostaliśmy od rządu amerykańskiego 13 milionów, a w przyszłym roku mamy otrzymać 66 milionów. Spodziewamy się, że w kolejnym roku powinna być to kwota około 100 milionów dolarów. Po trzecie, wprowadzając nową kategorię, czyli korpus szeregowych zawodowych myślimy nie tylko o stworzeniu tego korpusu, ale chcemy stworzyć tym żołnierzom warunki do pełnienia służby. A w związku z tym stopniowo uzawodowimy polską armię. Zgodnie z programem wieloletnim na koniec 2010 r. wskaźnik uzawodowienia powinien wynosić 65%, podczas gdy w 2005 r. będzie on wynosił około 55%.

Jeżeli państwo pozwolicie, to proponuję, żebyśmy wysłuchali teraz informacji o planach finansowych obu agencji. Do serii pytań przejdziemy dopiero po wysłuchaniu wszystkich wystąpień.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Głos z sali: Kobieta.)

Wojskowa Agencja Mieszkaniowa na rok 2005 planuje przychody ogółem w wysokości 1 miliarda 78 milionów 446 tysięcy zł, w tym przychody ze sprzedaży zasobu, czyli z prywatyzacji w wysokości 720 milionów 163 tysięcy. Dotacje z budżetu, które zgodnie z ustawą o finansach publicznych zaliczamy do przychodów agencji, zaplanowano w wysokości 326 milionów 904 tysięcy. I tutaj zwrócę uwagę Szanownej Komisji, że w tej dotacji budżetowej...

Na posiedzeniu naszej komisji miał być obecny pan minister Zemke, ale w tej chwili jest w Sejmie z powodu bardzo ważnych spraw. Pan minister Górski został u nas bez pracy. Czy zgadzają się państwo, żeby pan generał Krzywoszyński, może nawet przyszły minister finansów, bronił budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej? Nie widzę głosu sprzeciwu.

Panie Ministrze, serdecznie panu dziękuję.

Panie Generale, spoczywa na panu duża odpowiedzialność. (Rozmowy na sali) Będzie można lepiej się tutaj zaprezentować.

Na dotację z budżetu w wysokości 326 milionów zł składa się dotacja celowa w wysokości 290 milionów, która jest przeznaczana na świadczenia dla żołnierzy zawodowych, oraz dotacja na inwestycje i zakupy inwestycyjne w wysokości 35 milionów 980 tysięcy.

Do przychodów agencji zaliczamy też przychody finansowe. Przychody finansowe na rok 2005 planujemy w wysokości 13 milionów 887 tysięcy zł. Do tych przychodów zaliczamy też odsetki z lokat czasowo wolnych środków finansowych, to są takie krótkie lokaty, w tym dobowe. W skali agencji jest to kwota 12 milionów zł.

Jeżeli chodzi o koszty, to zaplanowane są one w wysokości 879 milionów 468 tysięcy zł i w stosunku do roku ubiegłego są niższe o prawie 300 milionów zł. Z czego to wynika? Działania prooszczędnościowe, głęboka restrukturyzacja agencji spowodowały obniżkę kosztów jej funkcjonowania. We wszystkich pozycjach kosztów nastąpiła znacząca obniżka - począwszy od materiałów, wszelkiego rodzaju usług, poprzez podatki i opłaty, a skończywszy na wynagrodzeniach. Znacząco zmalały koszty wynagrodzeń. W roku 2005 planujemy przeznaczyć na wynagrodzenia kwotę 63 milionów zł, a w roku 2004 koszty wynagrodzeń wynosiły 112 milionów zł, czyli te koszty zostały zmniejszone o 50 milionów zł.

Jeżeli chodzi o pozostałe pozycje kosztów, czyli ubezpieczenia społeczne, składki i świadczenia socjalne, to nastąpiła tutaj obniżka kosztów i wydatków o 50%. Jeżeli chodzi o koszty finansowe, to w tej pozycji są rachowane koszty dotyczące odsetek i one kształtują się na podobnym poziomie jak w roku ubiegłym.

Jeżeli chodzi o wynik finansowy, jaki planujemy, czyli przychody minus koszty, to w projekcie budżetu agencji na 2005 r. zakładamy zysk w wysokości 198 milionów zł. Jest to kwota o 5 milionów mniejsza niż w roku ubiegłym.

Pozwolę sobie zwrócić uwagę Szanownej Komisji, że odnotowujemy spadek, jeśli chodzi o środki, które w latach 2000-2004 były przeznaczane na koszty utrzymania jednostek agencji. Udział kosztów utrzymania tych jednostek w stosunku do kosztów agencji ogółem wynosił 90% i w kolejnych latach malał. W roku 2004 udział ten stanowi 72%, czyli jest o 18% niższy aniżeli trzy lata temu.

Jaki jest udział kosztów wynagrodzeń w kosztach ogółem? Tutaj jest tendencja spadkowa. Koszty maleją i w 2001 r. udział ten wynosił 18,4%. Przewidywane wykonanie budżetu bieżącego roku zakłada, że udział kosztów wynagrodzeń w kosztach ogółem zostanie obniżony o 2 punkty procentowe.

Wynik finansowy agencji w latach 2001-2004 kształtował się tak, że właściwie cały zysk, który wypracowuje agencja jest przeznaczany na fundusz rezerwowy, a fundusz rezerwowy agencji jest przeznaczany w całości na inwestycje, modernizację i remonty. I tak w roku 2001 na odtworzenie zasobu agencja przeznaczyła 119 milionów 700 tysięcy zł, w 2003 r. - 184 miliony zł, w roku bieżącym zamierzamy przeznaczyć na ten cel 204 miliony zł.

Jak wygląda sytuacja w zakresie poprawy działalności agencji stricte statutowej? Wiadomo, że głównym źródłem przychodów agencji są przychody związane ze sprzedaży zasobu, czyli z jej prywatyzacji. Drugi rodzaj działalności statutowej jest związany z obsługą i wypłatą świadczeń. I tutaj nastąpiła znacząca poprawa. W roku 2001 Wojskowa Agencja Mieszkaniowa ze sprzedaży zasobu przeznaczała na swoje funkcjonowanie 20 milionów zł, w 2002 r. z tej prywatyzacji na utrzymanie agencji przeznaczaliśmy 32 miliony zł. W wyniku restrukturyzacji, o której wspominałam, ta działalność uległa radykalnej poprawie. W roku bieżącym, za dziewięć miesięcy, agencja wypracowała wynik dodatni. Jest to kwota 17 milionów zł. Wskazuje to na to, że agencja tak zrestrukturyzowała swoją działalność i tak funkcjonuje, że wpływy ze sprzedaży zasobu w pełni są przeznaczane na inwestycje, modernizację oraz wkład do spółki WTBS "Kwatera", która została powołana w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych kadry. Planowany budżet pozwoli zachować ten trend. Zakładamy, że w roku 2005 działalność stricte statutowa również przyniesie wynik dodatni i agencja wszystkie wpływy uzyskane z prywatyzacji zasobu będzie przeznaczała na inwestycje i modernizację. I tak agencja będzie ukierunkowywała swoją działalność.

Istotne jest jeszcze może to, że drastycznie została zmniejszona liczba osób zatrudnionych w strukturach agencji. Na pewno Szanowna Komisja zdaje sobie sprawę, że była to struktura dość rozbudowana, trójszczeblowa, funkcjonowały w niej oddziały rejonowe, terenowe, a trzecim szczeblem było biuro prezesa agencji. W roku 2004 był realizowany kolejny etap procesu restrukturyzacji i proces ten będzie kontynuowany w 2005 r. Jeden szczebel zarządzania został wyeliminowany, bo oddziały terenowe uległy całkowitej likwidacji. Wojskowa Agencja Mieszkaniowa w roku 2004 zatrudniała trzy tysiące dziewięćset osób. Dla przykładu podam, że od początku funkcjonowania agencji zatrudnienie w kolejnych latach kształtowało się na poziomie sześciu tysięcy, czterech tysięcy osób. W roku bieżącym średnioroczne zatrudnienie wynosiło trzy tysiące dziewięćset osób. Zakładamy, że w roku 2005 będzie zatrudnionych tysiąc siedemset osób.

Przewidujemy, że w roku 2005 nakłady majątkowe będą wynosić 230 milionów zł. W stosunku do roku 2004 będą one prawie na tym samym poziomie. Dziękuję.

Rozumiem, że plan finansowy...

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Ogólnie jest znany.)

...jest państwu znany i dlatego ja tylko ustosunkuję się do szczegółów tego planu.

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Proszę przedstawić główne wskaźniki i powiedzieć jakie są tendencje.)

Projekt planu finansowego na rok 2005 Agencji Mienia Wojskowego zakłada przychody na poziomie 235 milionów 871 tysięcy zł i w porównaniu z planem na rok 2004 są one wyższe o 27 milionów 64 tysięcy zł. Wzrost ten jest wynikiem następujących zmian: sprzedaży mienia - wzrost planu o kwotę 7 milionów, przychodów z operacji finansowych, w tym głównie ze sprzedaży udziałów - wzrost planu o kwotę 20 milionów 64 tysiące zł. Po stronie kosztów projekt planu finansowego zakłada kwotę 117 milionów 263 tysięcy zł. Planowany wzrost kosztów w porównaniu z rokiem 2004 wynosi 28 milionów 392 tysiące zł, w tym w poz. "Amortyzacja" wzrasta o 2 miliony 24 tysiące zł.

Planowany jest wzrost wynagrodzeń o 3 miliony 362 tysiące zł. Wynika to jedynie ze wzrostu planowanego zatrudnienia z trzystu osiemdziesięciu czterech osób do czterystu dwudziestu siedmiu osób przy niezmiennym poziomie przeciętnej płacy.

Na ubezpieczenia społeczne zaplanowano kwotę 628 tysięcy zł, na podatki i opłaty - 6 milionów 711 tysięcy zł. Wydatki na utylizację i niszczenie odpadów wyniosą 93 tysiące zł, na utylizację materiałów wybuchowych i niebezpiecznych - 1 milion 200 tysięcy zł, na odszkodowania za przejęte ogrody działkowe oraz garaże - 9 milionów 500 tysięcy zł.

Po raz pierwszy planowaniem objęto mienie pochodzące z MSWiA, jednak ze względu na brak w okresie planowania planu przekazywania mienia nie występują w planie finansowym agencji dane liczbowe dotyczące jego zagospodarowania. W kosztach nie uwzględniono również skutków finansowych związanych z realizacją roszczeń zabużańskich wynikających z ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. oraz korzystnego dla zabużan wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z czerwca 2004 r. W procesie planowania skutki finansowe realizacji tych roszczeń są trudne do oszacowania, szczególnie po wydaniu wyroku, który przewiduje sześciomiesięczny termin na ugodowe i kompleksowe rozstrzygnięcie problemu roszczeń zabużańskich.

Czy mamy jeszcze jakąś część budżetu, którą trzeba by było omówić? Mamy jeszcze rezerwy celowe, budżety wojewodów - myślę, że nie będziemy omawiać budżetów wojewodów, bo w zasadzie to są tylko tabelki - dalej mamy zestawienie programów realizowanych ze środków bezzwrotnych, które częściowo było już przedstawione... Wobec tego proponuję, żeby o szczegółach mówić już tylko przy pytaniach.

Nie, nie mam uwag.

To dobrze.

(Głos z sali: I bardzo dobrze!)

(Wesołość na sali) (Rozmowy na sali)

Wobec tego... O, proszę bardzo, pan senator Grzegorz Niski.

Ja bardzo się cieszę, że budżet Ministerstwa Obrony Narodowej jest skrojony na miarę możliwości budżetu państwa, że mimo wszystko w tej naszej trudnej, niektórzy mówią siermiężnej, rzeczywistości jest jednak wzrost wydatków, przede wszystkim na inwestycje.

Pan generał mówiąc o finansowaniu naszych misji pokojowych wspomniał, że w przyszłym roku na misję w Iraku przewidziano kwotę 216 milionów zł. Chciałbym zapytać, bo często spotykam się z takimi pytaniami, jak wygląda finansowanie naszego udziału w misji w Iraku i w jakim stopniu pomaga nam w tym strona amerykańska.

Kolejna szczegółowa kwestia. Pan generał wspomniał, że przewiduje się również wydatkowanie określonych kwot na poprawę warunków socjalno-bytowych żołnierzy. Proszę to troszeczkę poszerzyć i powiedzieć, jakie przedsięwzięcia przewiduje w tym zakresie Ministerstwo Obrony Narodowej.

I ostatnie pytanie szczegółowe jest następujące. W moim regionie ciągle pojawia się problem - i temu też było poświęcone wyjazdowe posiedzenie senackiej Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego, które odbyło się na poligonie drawskim - oczekiwań lokalnych gmin na wypłaty przez Ministerstwo Obrony Narodowej dużych pieniędzy za użytkowanie poligonów, a konkretnie z tytułu podatku od nieruchomości, czyli od poligonów. To w znaczący sposób obciąża budżet Ministerstwa Obrony Narodowej. Czy Ministerstwo Obrony Narodowej planuje jakieś działania, żeby tę walkę, bo w tytułach lokalnych gazet na Wybrzeżu pojawiały się takie tytuły, jak "Wojna z armią"... Czy ministerstwo przygotowuje jakieś działania, bo gminy podnoszą argument, że działają zgodnie z prawem? Dziękuję bardzo.

Proszę bardzo, pan senator Bartos.

Tak głęboko nie siedzę w tym temacie, ale mam pytanie: jak państwo oceniacie ten budżet? Jaki jest państwa, że tak powiem, koncert życzeń w stosunku do możliwości tego budżetu? Na ile spełnia on państwa oczekiwania, na ile stwarza warunki do właściwego funkcjonowania. Takie właśnie postawiłbym pytanie: jak państwo oceniacie możliwości i budżet na rok 2005? Dziękuję.

(Wesołość na sali)

Ja jestem na posiedzeniu komisji, Panie Przewodniczący, a nie w kawiarni.

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: No to niech pan nie prowokuje, żeby...)

Dyrektywę dał parlament, wyznaczając wskaźnik 1,95% PKB i ten wskaźnik jest w budżecie zachowany. Resort ma to podzielić tak, żeby starczyło i żeby jeszcze były środki w rezerwie. I to jest generalny wyznacznik. Ci wszyscy, którzy zajmują się obroną narodową, oczywiście oprócz Ministerstwa Finansów, są niezadowoleni ze wskaźnika 1,95%, bo powinno być 3% PKB. (Wesołość na sali)

Czy ktoś chciałby jeszcze zadać pytanie? Jeżeli nie, to ja chciałem powiedzieć parę słów.

Chciałem podziękować za przygotowanie prezentacji budżetu. Widziałem wiele prezentacji i muszę powiedzieć, że w różnych komisjach różnie to bywa i resorty różnie to robią. Resort obrony narodowej, jak dotychczas, przedstawia nam projekty budżetów bardzo obrazowo, bardzo przejrzyście. Taka jest zarówno część opisowa, przedstawiona na piśmie, jak i ta część tutaj zademonstrowana. Chciałem za to serdecznie podziękować ministerstwu, a przede wszystkim panu generałowi Krzywoszyńskiemu, który jest za to odpowiedzialny.

Niemniej jednak mam do panów kilka bardziej szczegółowych pytań. Po pierwsze, chciałbym zapytać o program "Loara". Na jakim jest etapie i w jaki sposób będzie kontynuowany, bo widzę, że w budżecie zostały przeznaczone na ten program środki.

Niepokoi mnie, że w budżecie nie ma żadnych środków ani nic się nie mówi o haubicy "Krab". Jestem artylerzystą, proszę więc powiedzieć, czy odstawiliśmy ją już do lamusa, czy ten jeden egzemplarz, a prawdopodobnie dwa, który jest zrobiony, damy Agencji Mienia Wojskowego, aby tym handlowała, czy też są jakieś inne rozwiązania. A może na przykład dokończymy jedną baterię i wyposażymy w nią jakąś pierwszą mazurską brygadę artylerii?

Trzecie pytanie. W dniu dzisiejszym nie ma przedstawiciela Ministerstwa Gospodarki, nie wiem dlaczego, a chciałbym wiedzieć, jakie są przewidziane środki na utrzymanie mocy produkcyjnych zakładów przemysłu zbrojeniowego. Jak to wygląda w stosunku do lat poprzednich i czy to było uzgodnione z resortem gospodarki?

Niektóre sprawy już zostały wyjaśnione. Chciałem na przykład dowiedzieć się, jak wyglądamy w porównaniu z innymi krajami, jeśli chodzi o wydatki obronne w przeliczeniu na jednego mieszkańca i na jednego żołnierza, ale to już zostało powiedziane.

Do Wojskowej Agencji Mieszkaniowej mam pytanie o wypłatę ekwiwalentu. Pani trochę powiedziała na ten temat, ale albo ja nie zrozumiałem, albo byłem zajęty czymś innym. Chciałbym wiedzieć, jak daleko jesteśmy, przez ile jeszcze lat będziemy wypłacać ekwiwalent, czy przez dwanaście, a może dwadzieścia lat, i kiedy wreszcie skończy się ta kolejka.

Pytanie do Agencji Mienia Wojskowego. Kiedyś przyjęliśmy poprawkę, która umożliwiała resortowi obrony narodowej zastosowanie tak zwanej transakcji wiązanych płatności czy realizacji programów poprzez współfinansowanie przez osoby trzecie, czyli wprowadzanie osób trzecich do programu. Czy agencja już korzystała z tej możliwości na przykład przy termomodernizacji, przy zmianie systemu ciepłowniczego w poszczególnych jednostkach, czy jest to jeszcze w powijakach?

Chciałbym jeszcze ponowić pytanie pana senatora Grzegorza Niskiego odnośnie podatków od poligonów. Tej sprawie poświęciliśmy część posiedzenia komisji i wysłaliśmy do ministra nasze stanowisko, sugerując ministrowi, że jeżeli ten problem będzie dłużej czekał na rozwiązanie, to Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego jest do dyspozycji ministerstwa, może wykazać inicjatywę w tym względzie, ale nie otrzymaliśmy odpowiedzi. Temat nie jest zakończony. Myślę, że Ministerstwo Finansów, pani Grażyna Żywiecka, zna ten temat. Przypomnę, że chodzi o to, że samorządy traktują poligony jak tereny przeznaczone pod działalność gospodarczą i walą, przepraszam bardzo za to określenie, maksymalne stawki od metra kwadratowego tych poligonów. Jest to po prostu nieuprawnione i niedopuszczalne. Minister finansów podaje maksymalne stawki i gminy wykorzystują je. W moim przekonaniu jako ustawodawca jesteśmy zobowiązani chronić budżet MON, bo w przeciwnym razie zaraz pan generał Krzywoszyński pokaże nam, ile MON wydaje na podatki od poligonów.

Ja nie twierdzę, że to nie ma być opodatkowane, ponieważ dla resortu obrony narodowej musi być jakiś hamulec czy jakiś doping do przekazywania zbędnych terenów, nie wiem, do Skarbu Państwa, do Lasów Państwowych, czy gdzie indziej, ale nie może być tak, że budżet gminy jest mniejszy niż ta część, która jest ściągana z Ministerstwa Obrony Narodowej jako podatek.

Jeżeli moglibyście państwo zmieścić się z odpowiedziami w piętnastu minutach, to byłbym wdzięczny. (Wypowiedzi w tle nagrania)

Pytałem czy są pytania, to nie było ich.

Mam pytanie do Agencji Mienia Wojskowego. Jest ustawa, nie pamiętam, chyba została uchwalona w ubiegłym roku, na mocy której samorządy gminne mogą nabywać sprzęt w drodze przetargu ograniczonego. Mnie interesują samochody wycofywane z eksploatacji w wojsku i nie tylko w wojsku, ale także w MSWiA. Czy ta ustawa jest stosowana? Czy panowie wójtowie, panowie burmistrzowie nabywają sprzęt, a jeżeli tak, to jak to wygląda? Zaraz wyjaśnię dlaczego o to pytam. Jestem działaczem ochotniczego pożarnictwa i interesują mnie podwozia. Z doświadczenia wiem, że poza agencją są zbywane, sprzedawane, darowane niektóre samochody. A jak to wygląda w waszej agencji i czy ta ustawa ma tu zastosowanie? Dziękuję bardzo.

Panie Przewodniczący, mnie interesuje jeszcze jedna sprawa, która dotyczy wydatków rzeczowych, a szczególnie zakupów.

Otrzymaliśmy stanowisko Polskiego Lobby Przemysłowego w sprawie projektu budżetu MON. Ja nie chciałbym go komentować, bo tu są niektóre stwierdzenia, które chyba nie nadają się do cytowania w tej komisji, ale nad niektórymi zastanowiłem się i jest to jakiś powód do zabrania głosu. Myślę tu o zakupach sprzętu wojskowego w polskich fabrykach. Nie chodzi mi o podtrzymywanie zdolności produkcyjnych, bo to jest zupełnie co innego, ale o planowanie zakupów różnego rodzaju sprzętu, tak jak został zaplanowany na przykład zakup samolotów. Jest to umowa na wiele lat i wiadomo, ile będziemy kupować i płacić przez pięć czy sześć lat.

Sprawa tych przedsiębiorców nie tylko państwowych, ale także prywatnych przedstawia się w taki sposób, że wygrywają przetarg, rozpoczynają produkcję na przykład w lipcu, a kończą w grudniu. W tym okresie niemalże podwajają zatrudnienie, a od stycznia następnego roku zwalniają ludzi i czekają czy uda się wygrać kolejny przetarg czy nie.

O co mi chodzi? Chodzi mi o to, czy nie można by było przygotować planu zakupów samochodów, agregatów, przyczep, kontenerów itd., oczywiście z dokładnością powiedzmy do 60% czy 80%. I czy nie mogłyby odbywać się przetargi na kilkuletnie umowy, dlatego że jak już powiedziałem, jeżeli firma wygra przetarg, ustawi produkcję, a na drugi rok nie wygra przetargu, to praktycznie musi zwinąć interes i za parę lat, za dwa, trzy lata, może już jej nie być. Nie będzie polskiej firmy, w której będzie można złożyć zamówienie. Dziękuję bardzo.

Oddaję głos panu generałowi Krzywoszyńskiemu, który ewentualnie rozdzieli pytania.

Dziękuję bardzo.

Będę odpowiadał szybko i syntetycznie. Jeżeli chodzi o płace w przyszłym roku, to rzeczywiście wydatki na fundusz płac rosną o 0,4%, czyli jest to mniej niż wzrost o 3%, jaki wynika z inflacji i planowanej podwyżki w roku 2005. To "mniej" wynika z tego, że jeszcze w bieżącym roku, który jest tą porównawczą bazą, ponieśliśmy skutki zwolnień, a one są dosyć wysokie. W związku z tym wydatki w roku 2004 są jeszcze stosunkowo dosyć wysokie. Jeżeli porównamy rok 2005 z 2004, to w 2005 r. już nie będzie takich zwolnień i dlatego automatycznie jest wzrost o 0,4%.

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: W skali globalnej, ale w skali jednostkowej jest to zachowane.)

W skali jednostkowej w 2005 r. przyjmujemy takie same zasady, jak w całej sferze budżetowej. A mianowicie zakłada się, że średnia podwyżka będzie wynosiła tyle, ile wynosi inflacja, czyli 3%. A to oznacza zero realnego wzrostu płac.

Jeżeli chodzi o finansowanie naszej misji w Iraku, to powiem, że Amerykanie finansują z własnych funduszy, czyli z pieniędzy podatnika amerykańskiego, całą logistykę oraz przemieszczanie, czyli transport. My nie mamy danych amerykańskich, nie dysponujemy takimi danymi i nie wiemy, jaka jest to skala wydatków. Pewne szacunki zrobiliśmy i uznajemy, że jest to prawie tyle, ile my wydajemy z naszego budżetu. I nie ma żadnych problemów, jeżeli chodzi o rozliczenia w tym zakresie. Zabezpieczenie logistyki na miejscu ze strony Amerykanów... Rozliczenia są poprawne i nie mamy z tym jakichkolwiek problemów.

Jeżeli chodzi o warunki socjalno-bytowe żołnierzy, to o jednej kwestii już mówiłem. A mianowicie, że inwestycje budowlane są ukierunkowane na zadania, które są związane z tworzeniem korpusu szeregowych zawodowych. Chcemy też poprawić funkcjonowanie stołówek i część środków będziemy kierowali na inwestycje i remonty w tym zakresie. Myślę, że bardzo ważne dla grupy żołnierzy zasadniczej służby wojskowej jest to, że zamierzamy podwyższyć procentowo istotnie, choć nie kwotowo ich uposażenia. Chcemy podwyższyć najniższą stawkę dla żołnierzy zasadniczej służby wojskowej ze 110 zł do 150 zł, czyli o około 34%, czyli ta najniższa stawka dla żołnierzy zasadniczej służby wojskowej będzie wynosiła 150, a może 160 zł. Zobaczymy jak to nam jeszcze wyjdzie, ale chcemy to poprawić.

W odniesieniu do żołnierzy niezawodowych rozważamy, podkreślam - rozważamy, bo to nie jest jeszcze żadna decyzja, wykup pozostałej części kosztów przejazdów żołnierzy niezawodowych, żołnierzy zasadniczej służby wojskowej. Obecnie, zgodnie z ustawą, żołnierze zasadniczej służby wojskowej są zwolnieni z 78% odpłatności, czyli ulga wynosi 78% w odniesieniu do PKP. Chcielibyśmy wykupić pozostałe 22% i musimy rozmawiać w tej sprawie z PKP, ale wstępne rozmowy nie są zbyt zachęcające. Kolej jakby nie jest zainteresowana takim działaniem. Chcielibyśmy, aby żołnierz, który jest powoływany do zasadniczej służby wojskowej z poboru, w drodze obowiązku pełnienia tej służby, nie ponosił tak znaczących kosztów przejazdu w sytuacji, kiedy my nie jesteśmy w stanie jako wojsko zapewnić rejonowego powołania, czyli powołania do służby zasadniczej do jednostki w pobliżu miejsca zamieszkania.

Jeżeli chodzi o poligony, to problem, niestety, jeszcze nie został rozwiązany. Poinformuję państwa, bo odpowiadam już na dwa pytania, jakie działania zostały podjęte. Otóż resort obrony wystąpił z inicjatywą ustawodawczą, projektem nowelizacji ustawy o podatkach lokalnych. Chcielibyśmy skorzystać z jednej z opcji, o której mówi opinia senackiej Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego, a mianowicie całkowitego zwolnienia z odpłatności za pola robocze poligonów, bo tak naprawdę pola robocze poligonów wojskowych to są nieużytki. Część obszarów poligonów, na przykład lasy, innego typu nieużytki, mają stawkę zerową. Pola robocze poligonów w ewidencji gruntów zostały zaliczone do tak zwanych gruntów różnych i zostały potraktowane jak grunty wykorzystywane do działalności gospodarczej.

Jest absolutną nieprawdą jakoby Ministerstwo Obrony Narodowej prowadziło działalność gospodarczą na poligonach, polegającą na wynajmowaniu poligonów obcym armiom. To nie jest działalność gospodarcza, dlatego że zgodnie z przepisami NATO SOFA my nie możemy takiej działalności prowadzić. My możemy tylko fakturować koszty, które ponosimy na poligonach, i obce armie zwracają nam tylko i wyłącznie poniesione przez nas koszty.

Ja nie wiem, czym zakończy się ostateczne uzgodnienie w ramach rządu. Obawiam się, że Ministerstwo Finansów zajmie w tej sprawie negatywne stanowisko. Nie chcę powiedzieć w tym gronie, w obecności przedstawiciela Ministerstwa Finansów, jaką przyjmiemy taktykę działania. Myślę, że propozycja komisji, żeby spotkać się w połowie drogi, to znaczy ustanowić maksymalną stawkę odpłatności w wysokości połowy maksymalnej stawki, o której mówi ustawa, czyli 31 groszy za 1 m² jest jedną z opcji do rozważenia. Ale jak powiadam, ten trudny problem jeszcze nie został rozwiązany i mamy pełną wolę, aby rozwiązać go, dlatego że jest taka sytuacja, że my po prostu nie mamy żadnej możliwości ruchu. Jeżeli samorząd zdecyduje, że tyle mamy zapłacić, to my kładziemy pokornie uszy po sobie, bo samorząd działa zgodnie z prawem. Niestety my możemy straszyć, mówić o tym, że zlikwidujemy poligon i część społeczności lokalnej straci pracę, ale to są chwyty, na które jedni reagują, a inni nie muszą reagować. Myślę, że niezbędna jest tu ustawowa regulacja i rozwiązanie, które będzie satysfakcjonowało obie strony, a tak satysfakcjonują kompromisy.

Jestem w trudnej sytuacji, by odpowiedzieć na pytanie, czego jeszcze wojsko by chciało, bowiem jestem przedstawicielem rządu i w dodatku w mundurze. Niestety zobowiązuje mnie przedłożenie rządowe i nie mogę mówić, że potrzebowalibyśmy dużo więcej. Zawsze jest tak, że potrzeb jest więcej niż możliwości ich zaspokojenia i gdyby padło pytanie, jakie potrzeby nie będą zaspokojone, to wskazałbym po pierwsze, na niezbyt wysoki poziom szkolenia w jednostkach, które nie są zaliczone do tych głównych jednostek, które realizują zadania międzynarodowe. Drugim niedostatkiem są paliwa. Niepewność w zakresie dramatycznie wzrastających cen paliw powoduje to, że nie wiemy, jak w przyszłym roku będą się kształtowały te ceny, a w związku z tym nasze wydatki.

Oczywiście niektóre rodzaje sił zbrojnych chciałyby realizować dużo, dużo więcej programów, ale wojsko jest częścią tego państwa. I tak muszę powiedzieć, że rozwijamy się w tempie wzrostu gospodarczego, bo jeżeli nasz budżet jest odniesiony do produktu krajowego brutto, to oznacza, że wydatki obronne wzrastają tak szybko, jak wzrasta produkt krajowy brutto.

Kolejne pytanie dotyczyło umów wieloletnich. To jest bardzo dobre pytanie. Ustawa o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP z 2001 r. daje nam możliwość zawierania umów wieloletnich obejmujących nawet dłuższy horyzont czasowy niż ten, który wynika z ustawy - Prawo o zamówieniach publicznych. Korzystamy z tego instrumentu, zawierając umowy długoterminowe między innymi na kołowy transporter opancerzony, przeciwpancerne pociski kierowane, a także przy realizacji programów dotyczących marynarki wojennej. Powstaje jednak pytanie do jakiego procentu, do jakiej wysokości budżetu możemy to robić, bo mimo zabezpieczeń ustawowych zawsze jest niepewność jakimi pieniędzmi będziemy dysponowali na przykład w 2007 r. W związku z tym przyjmujemy założenie, że chcemy obkładać umowami wieloletnimi około 60% naszych wydatków na zakupy. Tu jest duże bezpieczeństwo. Na pewno w najbliższym czasie będziemy zamawiać w ramach umów wieloletnich paliwa, umundurowanie.

Chcę powiedzieć, że w zawieraniu umów wieloletnich dostrzegamy pozytywy nie tylko dla dostawcy, ale także dla Ministerstwa Obrony Narodowej, bo jeżeli zawieramy umowę wieloletnią, to mamy szansę wynegocjować bardziej korzystne warunki niż w przypadku umów jednorocznych.

Chcę powiedzieć, że jeżeli chodzi o nasze wydatki na zakupy w odniesieniu do krajowego przemysłu zbrojeniowego, to około 90% zamówień stanowią zamówienia w polskim przemyśle zbrojeniowym, a 10% - zamówienia za granicą.

Jeżeli chodzi o współpracę z KBN w zakresie prac badawczo-rozwojowych, to powiem, że oczywiście z instytucją rządową współpracuje się nam poprawnie i są realizowane wspólne powinności zgodnie z ustawą o Komitecie Badań Naukowych. Pozyskujemy fundusze z Komitetu Badań Naukowych w wysokości, pokazywałem na jednym ze slajdów, około 148 milionów zł przy około 150 milionach wydanych bezpośrednio z naszego budżetu. W sumie jest to kwota blisko 300 milionów zł. Wydaje mi się, że jest to wysiłek zarówno KBN, jak i nasz w porównywanej wysokości, czyli 50% na 50%.

Jeżeli chodzi o uzbrojenie, o problemy związane z "Loarą" i "Krabem", to myślę, że tu bardziej kompetentny będzie pan generał Czarnecki.

Muszę powiedzieć, że pan przewodniczący postawił nas przed bardzo trudnym zadaniem, bo przedstawił się jako entuzjasta artylerii. Ja co prawda artylerzystą nie jestem, ale lubię artylerzystów i sporo z nimi współpracowałem, bo musiałem.

Proszę państwa, zanim odpowiem na to pytanie, ta odpowiedź będzie bardzo krótka, chciałbym powiedzieć o dosyć istotnych problemach, z jakimi boryka się nasz przemysł. Po pierwsze, nasz przemysł, niestety, nie zawsze nadąża za przemysłem światowym, chociaż w przypadku haubicy "Krab" możemy zrobić pewien wyjątek. Po drugie, nie zawsze wszystko dobrze nam wychodzi. Przykładem jest karabin "Beryl" produkowany w Radomiu. Jest to nic innego jak kałasznikow, który jest produkowany od 1947 r. Rosjanie już go nie produkują, a nasz "Łucznik" dodał z przodu rękojeść, żeby wygodniej się go trzymało, nazwał to karabinem i prawdopodobnie nadal będziemy go kupować jako wzór z 2004 r. Oczywiście nie mówię tego z sarkazmem.

Jeśli chodzi o wymagania wojska, to w tej chwili, proszę państwa, są one związane z tym, co nam najbardziej zagraża. A w tej chwili nie zagrażają nam jakieś poważne operacje na terenie Polski i może nie takie, jak operacja w Iraku, ale takie operacje jak na Bałkanach lub taka, jaką ostatnio przeprowadzili Francuzi w Afryce. A więc są to takie operacje, w których potrzebne jest lekkie wojsko i dlatego, Panie Przewodniczący, nie przystają do tego systemy typu "Loara" i "Krab". Priorytetami w planach rozwoju sił zbrojnych na lata 2005-2010 są siły lekkie.

Chcę powiedzieć, że sztab generalny, przystępując do przygotowaniu planu na okres 2005-2010, brał pod uwagę jeszcze kilka innych istotnych czynników niż tylko wskaźnik 1,95% PKB, wytyczne Rady Ministrów, ministra obrony narodowej i wytyczne NATO, które musimy brać pod uwagę, oraz zobowiązania sojusznicze. Przede wszystkim uwzględniliśmy to, że od przyszłego roku rozpoczynamy strategiczny przegląd obronny, który będzie przeglądem wszystkiego czym dysponujemy w wojsku. Ten przegląd pozwoli wyspecyfikować te priorytety, które przez najbliższe dziesięć czy piętnaście lat, będą drogowskazami dla rozwoju naszego przemysłu i dla sił zbrojnych.

Rozumiem troskę pana przewodniczącego, bo to są polskie koncepcje, polski przemysł, polskie produkty. Jeśli chodzi o system "Loara" to jest on rozwinięciem systemów, które już funkcjonowały w siłach zbrojnych innych państw, i powiedzmy sobie szczerze, że w tej chwili nie są one najbardziej nam potrzebne.

Z tego co wiem, to kilka sztuk "Kraba" będzie zrobionych do pewnych testów, szczególnie przy tworzeniu zintegrowanego systemu rozpoznania i kierowania ogniem. Jeśli chodzi o większą produkcję tego systemu, to przy takiej dystrybucji środków, jaką mamy, nie wygląda to za ciekawie. Przykro mi, Panie Przewodniczący, że akurat ja musiałem to powiedzieć. Skończyłem.

Panie Ministrze, my nie mamy tajemnic. Pan minister może wejść i zaczekać, bo musimy zakończyć część związaną z Ministerstwem Obrony Narodowej.

(Głos z sali: Dziękuję bardzo.)

Przepraszam bardzo. Bardzo proszę odpowiadać w sposób skondensowany, żebyśmy nie musieli wchodzić w konflikt z resortem spraw wewnętrznych.

Panie Przewodniczący, w gruncie rzeczy Wojskowa Agencja Mieszkaniowa wypłaci to, co da jej Ministerstwo Obrony Narodowej. Na przyszły rok zaplanowaliśmy 158 milionów zł na ekwiwalenty i 68 milionów zł na odprawy.

Może prezes agencji mógłby odpowiedzieć, ile pieniędzy zostanie wypłaconych i jak długa będzie kolejka.

Przepraszam, bo muszę tutaj...

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Proszę odpowiedzieć krótko.)

Przepraszam, ale w tej chwili nie można jasno określić, jak zachowają się żołnierze w związku z wprowadzeniem noweli ustawy. Otóż na początku tego roku mieliśmy 17 tysięcy...

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Bez perspektywy. Proszę powiedzieć, jaka jest sytuacja na dzień dzisiejszy.)

Obecnie mamy piętnaście tysięcy oczekujących. Ja traktuję wypłatę ekwiwalentu i odprawy łącznie. Na przyszły rok jest zaplanowane dwa tysiące osiemset wypłat i dzieląc tę liczbę można powiedzieć, że...

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Dobrze, wobec tego mamy osiem lat.)

Chciałem te osiem lat zarekomendować Ministerstwu Finansów...

(Prezes Wojskowej Agencji Mieszkaniowej Andrzej Jaworski: Mogę podać inne ujęcie.)

...bo to jest zaległość Skarbu Państwa w stosunku do obywateli.

Dobrze, to wystarczy. To ja zadałem to pytanie i wystarczy mi ta odpowiedź.

Proszę, Agencja Mienia Wojskowego, czy były jakieś próby...

Nie da się krótko.

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: To proszę jeszcze krócej.)

Powiem krótko - tak, są takie próby. Jak pan przewodniczący i panowie senatorowie wiedzą, została utworzona spółka SCOR, czyli Satelitarne Centrum Operacji Regionalnych.

Jest spółka, która ma zająć się utylizacją zbędnych materiałów przekazywanych przez MON, a więc amunicji, ebonitu, produktów ropopochodnych, gumy, eternitu, czyli tego wszystkiego co trzeba zutylizować. Taka spółka powstała i przygotowuje się do wykonania potężnego zadania.

Padło pytanie o termomodernizację. To jest potężne zadanie, przed którym stoi agencja. W tej chwili dokonywana jest kompleksowa analiza wojskowego mienia ciepłowniczego, niezbędnego do realizacji optymalnego systemu zaopatrywania w energię cieplną obiektów organizacyjnych resortu obrony. Powstaje koncepcja optymalizacji tego systemu pod względem ekonomicznym i technicznym. Dopiero po dokonaniu tej analizy będziemy wiedzieli co nas czeka i wtedy zostanie opracowany harmonogram realizacji omawianego programu. I to tyle, jeśli chodzi o pytanie pana senatora.

Jest tak, że samorządy biorą udział w przetargach, korzystają z preferencyjnych warunków, jeśli chodzi o kupno terenów czy nieruchomości. Mają też prawo startować w przetargach dotyczących tak zwanego sprzętu ruchomego, czyli również samochodów. Muszę jednak zmartwić pana senatora, bo minister obrony nie przekazuje nam sprzętu przeciwpożarowego. Dziękuję bardzo.

(Zastępca Prezesa Agencji Mienia Wojskowego do spraw Ekonomiczno-Finansowych Sławomir Zakrzewski: Tak, Panie Przewodniczący.)

Do zabrania głosu rwie się jeszcze pan prezes Andrzej Jaworski. Chyba po posiedzeniu komisji chce nas zaprosić...

Panie Przewodniczący, chciałbym skorzystać z koncertu życzeń i powiedzieć, że 2 miliardy 600 milionów zł wyprowadza nas na prostą, jeśli chodzi o ekwiwalenty i odprawy mieszkaniowe.

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: 2,6, ale czego?)

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Ja myślałem, że 2 miliony.)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Panie Przewodniczący, przepraszam, ale powiedziałem do mikrofonu, że pan generał pomylił rubrykę. Niestety ten błąd popełniłem ja, bo wziąłem dane nie z tej rubryki. Bardzo przepraszam pana generała i pana przewodniczącego.

Wobec tego składam wniosek o przyjęcie bez poprawek wszystkich omówionych przez nas części budżetu.

Dziękuję, Panie Senatorze. Nie mamy żadnych uwag.

Życzymy resortowi obrony narodowej, aby zrealizował ten budżet w całości, zarówno pod względem dochodów, jak i pod względem wydatków, żeby nie było próśb pod koniec roku.

Szanowni Państwo! Jeszcze raz chciałem podziękować resortowi obrony za przygotowanie materiałów i zaprezentowanie budżetu.