1. Rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Konwencji wyznaczającej państwo odpowiedzialne za rozpatrywanie wniosków o azyl złożonych w jednym z Państw Członkowskich Wspólnot Europejskich, sporządzonej w Dublinie dnia 15 czerwca 1990 r.

Szanowni Państwo, otwieram posiedzenie Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego.

Porządek obrad dzisiejszego posiedzenia przewiduje jeden punkt: rozpatrzenie ustawy o ratyfikacji Konwencji wyznaczającej państwo odpowiedzialne za rozpatrywanie wniosków o azyl złożonych w jednym z Państw Członkowskich Wspólnot Europejskich, sporządzonej w Dublinie dnia 15 czerwca 1990 r. Tekst ustawy jest zawarty w drukach sejmowych nr 2641 i 2740 oraz w druku senackim nr 703.

Do reprezentowania rządu został wyznaczony minister spraw wewnętrznych i administracji. Witam serdecznie przedstawicieli ministra spraw wewnętrznych i administracji, zastępcę dyrektora Departamentu Prawno-Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, pana Piotra Ogonowskiego, witam dyrektora Biura Prawnego w Urzędzie do spraw Repatriacji i Cudzoziemców, panią Bożenę Sadowską, witam dyrektora Departamentu Postępowań Uchodźczych i Azylowych, pana Andrzeja Pilaszkiewicza, witam panią Edytę Berę, referendarza w Departamencie Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Witam panią Katarzynę Iwicką z Biura Legislacyjnego w Kancelarii Senatu oraz panie z biura obsługującego posiedzenie naszej komisji.

Kto z państwa ma upoważnienie, aby w imieniu ministra spraw wewnętrznych i administracji przedstawić główne założenia traktatu i ustawy?

(Pełniąca Obowiązki Dyrektora Biura Prawnego w Urzędzie do spraw Repatriacji i Cudzoziemców Bożena Sadowska: Bożena Sadowska z Urzędu do spraw Repatriacji i Cudzoziemców.)

Konwencja, która jest dzisiaj przedmiotem obrad komisji, została podpisana w Dublinie w 1990 r., zanim jeszcze została uwspólnotowiona polityka wizowa i imigracyjna. Konwencja dublińska nie wchodzi w zakres prawa wspólnotowego, ale jest odrębnym aktem prawa międzynarodowego. Jej sygnatariuszami są wszystkie państwa członkowskie Unii. Królestwo Szwecji, Austria i Finlandia przystąpiły do tej konwencji w późniejszym okresie, to znaczy są związane postanowieniami tej konwencji od 1997 r. i 1998 r.

Od 2003 r. przedmiot konwencji został włączony do prawa wspólnotowego rozporządzeniem Unii Europejskiej z 2003 r. o ustanowieniu kryteriów i mechanizmów określania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku azylowego złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego.

Królestwo Danii skorzystało z uprawnienia, jakie zagwarantował traktat amsterdamski, do niewiązania się postanowieniami tego rozporządzenia. Dania, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Irlandia, na mocy traktatu amsterdamskiego, uzyskały prawo niewiązania się aktami unijnymi, które będą wydawane w zakresie swobodnego przepływu osób. Dania skorzystała z tego prawa i wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej w stosunkach z Danią związane są nie poprzez rozporządzenie, ale poprzez konwencję.

Polska, przystępując do Unii Europejskiej, nie jest związana z Danią tą konwencją tylko musi do niej odrębnie przystąpić. Jest to o tyle ważne, że w ten sposób jakby domykamy procedury, które obowiązują w zakresie postępowań o nadanie statusu uchodźcy na obszarze Unii Europejskiej. Konwencja i rozporządzenie regulują kryteria określania państwa, które jest odpowiedzialne za rozpatrzenie wniosku o azyl, określają tryb wymiany informacji pomiędzy państwami, określają ochronę danych osobowych cudzoziemców, którzy ubiegają się o nadanie statusu uchodźcy, oraz zasady postępowania przy przekazywaniu wniosku. Tym samym zostało rozstrzygnięte, jakie państwo jest odpowiedzialne za rozpatrzenie wniosku o azyl. Nie może więc powstać taka sytuacja, że żadne z państw nie czuje się odpowiedzialne za rozpatrzenie takiego wniosku.

W związku z tym konieczna jest ratyfikacja tej umowy. Jesteśmy przygotowani do jej wykonywania tak pod względem finansowym, jak i organizacyjnym. W urzędzie powstała już komórka, która będzie zajmowała się wykonywaniem rozporządzenia i aktu, który jest dziś rozpatrywany.

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z gości chciałby jeszcze to uzupełnić? Może Ministerstwo Spraw Zagranicznych?

Wysoka Komisjo, Ministerstwo Spraw Zagranicznych w pełni podziela stanowisko zaprezentowane tutaj w imieniu ministra spraw wewnętrznych i administracji.

Jeśli chodzi o tryb ratyfikacji, to za wcześniejszą zgodą, wyrażoną w ustawie, przemawia fakt, że problematyka dotycząca azylu jest zastrzeżona, zgodnie z konstytucją, dla materii ustawowej.

Chciałem też podkreślić, że zobowiązanie Polski do przystąpienia do omawianej konwencji wynika z postanowień traktatu akcesyjnego. Dziękuję bardzo.

Dziękuję.

Ja chcę zapytać tylko o jedną kwestię. W materiałach znalazły się pewne ślady oceny zjawiska, ale chodzi mi o oszacowanie ilości spraw, które będą rozpatrywane. I w tym kontekście mam pytanie, czy środki, które są przeznaczone w obecnym budżecie, na realizację postanowień konwencji dublińskiej, są wystarczające. Czy zmieścimy się, że tak powiem, w kasie? Dziękuję.

(Senator Lesław Podkański: Na pewno będzie ich więcej, tylko jest pytanie: o ile?)

Jeśli chodzi o środki finansowe to uważamy, że kwota, która została przedstawiona w uzasadnieniu, jest wystarczająca.

Jeśli chodzi o samą konwencję, to zważywszy na to, że z Danią nie graniczymy, nie spodziewamy się z tego tytułu jakichś nadmiernych obciążeń dla państwa polskiego. Ogólnie rzecz biorąc myślę, że państwa interesuje nie tylko samo postanowienie konwencji, ale także łączące się z nim rozporządzenie. Uważamy, że wskutek działania tych aktów w Polsce może być rozpatrywanych około tysiąc, tysiąc pięćset wniosków w skali roku.

(Głos z sali: Wniosek formalny, że przyjmujemy ustawę.)

Rozumiem, że jest wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. Czy jest jeszcze jakiś inny wniosek? Wobec tego poddaję wniosek pod głosowanie.

(Głos z sali: Jest.)

Pan senator Grzegorz Niski był najszybszy na finiszu. Tak więc pan senator Grzegorz Niski został sprawozdawcą komisji.

Dziękuję serdecznie państwu za udział, dziękuję gościom, dziękuję państwu senatorom, Biuru Legislacyjnemu i paniom, które obsługiwały posiedzenie komisji.

(Głos z sali: A my dziękujemy przewodniczącemu za sprawne prowadzenie posiedzenia.)