Otwieram sto jedenaste posiedzenie senackiej Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego.

W tej części mamy za zadanie rozpatrzenie uchwalonej przez Sejm ustawy budżetowej w zakresie: części 42 "Sprawy wewnętrzne", części 85 "Budżety wojewodów", części 83 "Rezerwy celowe" oraz środków bezzwrotnych pochodzących z zagranicy i wydatków nimi finansowanych.

Witam w tej części posiedzenia naszych gości na czele z panem ministrem Tadeuszem Matusiakiem, podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Witam zastępcę dyrektora Departamentu Finansów w MSWiA, pana Zbigniewa Śwircza, witam zastępcę dyrektora departamentu, pana Waldemara Nowaka.

Witam zastępcę komendanta głównego Policji, pana generała Zbigniewa Chwalińskiego wraz z dyrektorem Biura Finansów w Komendzie Głównej Policji, panem Zygmuntem Fidosem.

Witam pana generała brygady Tadeusza Frydrycha, zastępcę komendanta głównego Straży Granicznej wraz z dyrektorem biura finansów, panem Zdzisławem Solawą.

Witam komendanta głównego Państwowej Staży Pożarnej, pana generała Teofila Jankowskiego wraz z panią dyrektor biura finansów Jolantą Glińską.

(Zastępca Dyrektora Biura Finansów w Komendzie Głównej Państwowej Straży Pożarnej Bożena Bracka: Ja jestem w zastępstwie - Bożena Bracka.)

Witam szefa Biura Ochrony Rządu, pana generała Grzegorza Mozgawę z głównym księgowym Tadeuszem Fusem.

Oczywiście witam panią Grażynę Żywiecką, dyrektor Departamentu Finansowania Bezpieczeństwa Państwa w Ministerstwie Finansów, która od rana nam towarzyszy. Witam panią Barbarę Staniszewską, głównego specjalistę w Ministerstwie Finansów.

Witam naszego legislatora, który również od rana nam towarzyszy, pana Adama Niemczewskiego oraz państwa senatorów i biuro obsługi Senatu.

Czy kogoś nie przywitałem?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Przechodzimy do realizacji porządku obrad. Zgodnie z przyjętym schematem prosimy pana, Panie Ministrze, albo upoważnioną przez pana ministra osobę do przedstawienia głównych założeń budżetu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, a więc części dotyczących naszej dzisiejszej debaty, i ewentualnie, z czego się resort cieszy albo z czego jest niezbyt dumny.

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Po uchwaleniu budżetu, Pani Grażyno, już nie będą się uśmiechać.)

Chciałbym podziękować za słowa otuchy i na wstępie powiedzieć, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji jest generalnie zadowolone z budżetu. W sytuacji, w której jest nasz kraj, sądzę, że ten budżet jest na miarę naszych oczekiwań, tak bym powiedział.

Jeśli chodzi o szczegółowe dane dotyczące wielkości dochodów i wydatków, stanu i struktury zatrudnienia funkcjonariuszy, pracowników, działalności pozabudżetowej oraz o wielkości środków z pomocy zagranicznej, planowanych na 2004 r. w części 42 "Sprawy wewnętrzne", przedstawiliśmy szanownej komisji obszerną czy obszerniejszą informację. Teraz postaram się w miarę skrótowo to streścić.

Jeśli chodzi tę informację, o której mówiłem, przedstawiliśmy również poszczególne formacje, poszczególne służby resortów, to jest część 42, oraz część 85, w której są dochody i wydatki Państwowej Staży Pożarnej, a także obrony cywilnej.

Wszystkie te dane wynikały z projektu ustawy budżetowej na 2004 r., który rząd przedłożył Sejmowi Rzeczypospolitej w dniu 30 września 2003 r. Teraz, po uchwaleniu ustawy budżetowej przez Sejm 19 grudnia, chciałbym jedynie, jak już mówiłem, ograniczyć się do omówienia zmian, które zostały dokonane przez Sejm w stosunku do opracowanej informacji.

Tak więc zwiększono wydatki w części 42 "Sprawy wewnętrzne" o kwotę 162 miliony 680 tysięcy zł, z tego: o kwotę 3 miliony 680 tysięcy zł w dziale 750 "Administracja publiczna" w rozdziale 75095 "Pozostała działalność z przeznaczeniem dla Władzy Wdrażającej Programy Współpracy Przygranicznej Phare". Ponadto w związku z przekształceniem tej jednostki w jednostkę budżetową nastąpiło przeniesienie w ramach części 42 "Sprawy wewnętrzne" kwoty 3 miliony 382 tysiące zł z grupy "Dotacje i subwencje" do grupy "Wydatki bieżące"; o kwotę 100 milionów zł w dziale 754 "Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa" w rozdziale 75405 "Komendy powiatowe Policji", z tego 60 milionów zł na zakup sprzętu - chodzi tutaj głównie o takie środki, jak samochody, ale nie tylko - oraz 40 milionów zł na remonty komend, głównie chodzi o komendy powiatowe; o kwotę 30 milionów zł w dziale 754 "Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa", z tego: w rozdziale 75402 "Komenda Główna Policji" - o 800 tysięcy zł, w rozdziale 75403 "Jednostki terenowe Policji" - o 9 milionów 600 tysięcy zł, w rozdziale 75404 "Komendy wojewódzkie Policji" - o 9 milionów 600 tysięcy zł, w rozdziale 75405 "Komendy powiatowe Policji" - o 10 milionów zł, z przeznaczeniem na częściowe sfinansowanie kosztów związanych z prowadzeniem postępowań przejętych przez Policję od prokuratury, to są środki przeniesione z budżetu prokuratury; o kwotę 7 milionów zł w dziale 754 "Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa" w rozdziale 75409 "Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej", z przeznaczeniem na realizację inwestycji wieloletniej pod nazwą: "Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy"; o kwotę 10 milionów zł w dziale 754 "Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa" w rozdziale 75412 "Ochotnicze straże pożarne", z przeznaczeniem dla Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, z tego: 4 miliony zł na dotację na wydatki bieżące oraz 6 milionów zł na dotację na wydatki majątkowe; o kwotę 1 milion zł w dziale 803 "Szkolnictwo wyższe" w rozdziale 80304 "Wyższe szkoły pożarnictwa", z przeznaczeniem na Szkołę Główną Służby Pożarniczej. Chodzi tutaj o dotację na wydatki majątkowe; o kwotę 11 milionów zł w dziale 851 "Ochrona zdrowia" w rozdziale 85111 "Szpitale ogólne", z przeznaczeniem na dokończenie w najbliższym roku, czyli w roku 2004, budowy szpitala w Olsztynie. Chodzi o przedłużenie inwestycji wieloletniej o rok.

Zwiększono wydatki w części 85 "Budżety wojewodów" o kwotę 30 milionów zł w dziale 754 "Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa" w rozdziale 75411 "Komendy powiatowe Państwowej Straży Pożarnej", z tego: 14 milionów 900 tysięcy zł na zakupy sprzętu, a 165 milionów 100 tysięcy zł na remonty komend powiatowych.

Zmniejszono bieżące wydatki w części 42 "Sprawy wewnętrzne" o kwotę 1 milion 392 tysiące zł, z tego: o kwotę 694 tysięcy zł w dziale 750, a więc tu idzie o administrację publiczną, w rozdziale 75001 "Urzędy naczelnych i centralnych organów administracji rządowej", zgodnie z programem premiera Hausnera; o kwotę 104 miliony zł w dziale 750 "Administracja publiczna" w rozdziale 75073 "Urząd do spraw Repatriacji i Cudzoziemców" oraz o kwotę 594 tysiące zł w dziale 754 "Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa" rozdział 75408 "Biuro Ochrony Rządu".

Jeśli chodzi o wielkości wydatków na 2004 r., po uwzględnieniu wyżej wymienionych zmian, przedstawiają się one następująco. Może najpierw część 42 "Sprawy wewnętrzne". Wydatki wynoszą 10 miliardów 809 milionów 303 tysiące zł, z tego: w dziale 750 "Administracja publiczna" - 106 milionów 838 tysięcy zł, czyli 1%; w dziale 753 "Obowiązkowe ubezpieczenia społeczne" - 3 miliardy 791 milionów 954 tysiące zł, to jest 35,1%; w dziale 754 "Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa" - 6 miliardów 812 milionów 495 tysięcy zł, procentowo najwięcej, 63%, z tego: w rozdziale 75402 "Komenda Główna Policji" - 195 milionów 289 tysięcy zł, w rozdziale 75403 "Jednostki terenowe Policji" - 482 miliony 607 tysięcy zł, w rozdziale 75404 "Komendy wojewódzkie Policji" - 1 miliard 474 miliony 729 tysięcy zł, w rozdziale 75405 "Komendy powiatowe Policji" - 3 miliardy 479 milionów 578 tysięcy zł, w rozdziale 75406 "Straż Graniczna" - 767 milionów 129 tysięcy zł, w rozdziale 75408 "Biuro Ochrony Rządu" - 155 milionów 496 tysięcy zł, w rozdziale 75409 "Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej" - 112 milionów 716 tysięcy zł, w rozdziale 75412 "Ochotnicze straże pożarne" - 29 milionów 406 tysięcy zł, w rozdziale 75414 "Obrona cywilna" - 820 tysięcy zł. Jeśli idzie o zadania ratownictwa górskiego i wodnego, jest na to kwota 7 milionów 96 tysięcy zł, jest to w rozdziale 75415. Pozostała działalność jest zapisana w rozdziale 75495, jest tam kwota 107 milionów 629 tysięcy zł. Pozostały nam: dział 803 "Szkolnictwo wyższe" - 21 milionów 933 tysiące zł, czyli 0,2%; dział 851 "Ochrona zdrowia" - 30 milionów zł, to jest około 0,3%; dział 852 "Pomoc społeczna", na którą przeznaczono 46 milionów 083 tysiące zł, czyli 0,4%.

Jeśli idzie o budżety wojewodów, dział 754 "Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa", w rozdziale 75410 "Komendy wojewódzkie Państwowej Straży Pożarnej" - 110 milionów 832 tysiące zł, to jest 8,4 %; w rozdziale 75411 "Komendy powiatowe Państwowej Straży Pożarnej" - 1 miliard 184 miliony 736 tysięcy zł, czyli prawie 90%; w rozdziale 75414 "Obrona cywilna" - 22 miliony 986 tysięcy zł, to jest 1,7%.

Jeśli idzie o nakłady na formacje realizujące zadania z zakresu bezpieczeństwa publicznego i ochrony przeciwpożarowej, po uwzględnieniu wyżej wymienionych zmian w wielkościach wydatków na 2004 r., przedstawiają się one następująco. Rozpocznę od Policji, a więc części 42 "Sprawy wewnętrzne" - 5 miliardów 649 milionów 907 tysięcy zł, Państwowa Staż Pożarna - 1 miliard 439 milionów 624 tysiące zł. Jeśli chodzi o część 42 "Sprawy wewnętrzne" - 134 miliony 704 tysiące zł, część 85 "Budżety wojewodów" - 1 miliard 304 miliony 920 tysięcy zł. Przechodzę do obrony cywilnej, tutaj są środki w wysokości 43 miliony 463 tysiące zł, z tego: w części 42 "Sprawy wewnętrzne" - 820 tysięcy zł, w części 85 "Budżety wojewodów" - 42 miliony 643 tysiące zł. Straż Graniczna w części 42 "Sprawy wewnętrzne" - 770 milionów 132 tysiące zł, BOR w części 42 - 155 milionów 946 tysięcy zł.

Teraz wskaźnik wzrostu lub spadku wydatków w porównaniu do wyżej wymienionych zmian. Zostało to wyliczone w odniesieniu do ustawy budżetowej na 2003 r. w warunkach porównywalnych. Spadków nie ma, wskaźniki wzrostu natomiast są następujące: w części 42 "Sprawy wewnętrzne" nominalny wzrost o 3,7%, realny 1,6%. Realnego nie można wyliczyć przed czasem. W dziale 750 "Administracja publiczna" - nominalny wzrost o 15%, realny - o 12,8%; w dziale 754 "Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa", część 42 - nominalny wzrost o 4,8%, realny o 2,7%, w dziale 803 "Szkolnictwo wyższe" - nominalny wzrost o 10,9%, realny - o 8,7%; w dziale 851 "Ochrona zdrowia" - nominalny spadek, i tu jest jedyny spadek, o 18,3%, realny spadek będzie o 19,9%; w Policji - nominalny wzrost o 4,9%, realny o 2,8%; w Państwowej Straży Pożarnej, mówię tu o części 42 i 85, nominalny wzrost wyniesie łącznie 11,1%, realny - 9%.

Szanowni Państwo! Szanowny Panie Przewodniczący! Są ze mną przedstawiciele wszystkich formacji naszego resortu, wyglądają dość kolorowo, mamy tutaj prawie całą tęczę, od zielonego koloru po czarny. Wprawdzie nie wiem, czy w tęczy jest czerń. Jeżeli będą pytania do naszego resortu, jesteśmy w stanie wywiązać się z obowiązku, czyli odpowiedzieć na wszystko.

Panie Przewodniczący, wnoszę o przyjęcie przez Wysoką Komisję wydatków w części 42 "Sprawy wewnętrzne" oraz części 85 "Budżety wojewodów" w zakresie Państwowej Straży Pożarnej i obrony cywilnej w wielkościach przedstawionych w ustawie budżetowej. Mówię o tych wielkościach, które Sejm ustalił, oczywiście w ramach jakichś przesunięć - Wysoka Komisja będzie decydować. Ja serdecznie dziękuję za uwagę. Jak mówiłem, jesteśmy gotowi do udzielenia wyczerpujących wyjaśnień czy też informacji.

Patrzę jeszcze na panią dyrektor Grażynę Żywiecką, która oczywiście też może nas wspomóc, mam nadzieję, udzielając pewnych informacji, czy w ogóle nas wspomóc. Dziękuję bardzo za uwagę.

(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Tadeusz Matusiak: Przepraszam, ale ja nie zauważyłem pani minister. Pani Minister, byłem tak zaaferowany, że nie zauważyłem pani. Pani Halino, witam serdecznie i ukłony dla pani minister.)

Jak ważne jest posiedzenie komisji, sto jedenaste posiedzenie Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego, świadczy obecność pani minister Wasilewskiej-Trenkner. Serdecznie witam panią minister na naszym posiedzeniu i myślę, że pani minister z pustym portfelem do resortu spaw wewnętrznych i administracji nie przyszła.

(Głos z sali: Na pewno ma prawo jazdy.) (Wesołość na sali)

Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo...

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Proszę się tak czuć, jakby tu nikogo nie było, tylko sama komisja, bez ministrów.)

Niestety, nie bardzo tak mogę.

Ponieważ pan minister podał wszystkie liczby, chciałbym tylko uzupełniająco powiedzieć, że jest parę spraw, z których Policja jest bardzo zadowolona, jeśli chodzi o budżet roku 2004. Przede wszystkim udało nam się, zresztą za przyzwoleniem pani minister finansów, zwiększyć wydatki majątkowe, co pozwoli w przyszłym roku zwiększyć wysiłek Policji w zakresie inwestycji, szczególnie w komisariatach, komendach powiatowych. To jest ważna sprawa, jest duży przyrost, chociaż w liczbach bezwzględnych w stosunku do potrzeb Policji on może nie jest duży, ale procentowo przyrost jest bardzo duży, bo wzrost z 60 milionów zł do 100 milionów zł to jest duża sprawa.

Podobnie, zgodnie z decyzją Sejmu, wzrośnie nam ilość środków, jakie będziemy mogli przeznaczyć w Policji na remonty, również komisariatów i komend powiatowych, aby dostosowywać te jednostki do wymogów Unii Europejskiej. Chodzi o to, żeby ludzie nie bali się przychodzić do Policji, żeby traktowali komisariaty i komendy jak przyjazne urzędy, w których zawsze można otrzymać pomoc. Tak przyjaźnie mają one wyglądać, tak mają być przygotowane. I to też jest duża sprawa.

Chciałbym powiedzieć, że w przyszłym roku oczywiście nie uda się w resorcie uruchomić programu modernizacji technicznej Policji i innych służb, Państwowej Straży Pożarnej i Straży Granicznej. W związku z tym bardzo ważna jest decyzja wysokiego Sejmu, która pozwoli nam zapchać takie największe, że tak powiem, dziury, czyli zakupić w przyszłym roku dla jednostek Policji, w których stan transportu policyjnego jest katastrofalny, pewną liczbę samochodów. Dzięki temu policjanci już nie będą mogli narzekać na brak środków transportu, aby pojechać do zdarzenia.

Chciałbym też powiedzieć, że Wysoki Sejm wyszedł naprzeciw naszym oczekiwaniom, jeśli chodzi o zapewnienie środków finansowych na prowadzenie śledztw. Przypomnę, że Policja przyjęła od 1 lipca prowadzenie śledztw, które dotychczas były prowadzone przez organa prokuratury, co przede wszystkim skutkuje znacznie wyższymi wydatkami w zakresie zarządzanych czynności. Szczególnie przy dużych sprawach czy przy śledztwach są to ważne kwestie. Oczywiście była dyskusja, jakie to będą kwoty. Uważam, że przyznane nam środki w zupełności muszą wystarczyć i sądzę, że nie będzie ich brakować.

Pozostał problemem, który jest otwarty, nie udało się go rozwiązać, on jest znany Wysokiej Komisji, był omawiany na poprzednim posiedzeniu komisji z udziałem przedstawicieli wszystkich związków. Tak więc niezałatwiony pozostał problem płacowy, ale na to nie było środków. Muszę powiedzieć, że jest to sprawa, która jako zastępcę komendanta głównego bardzo mnie martwi, szczególnie, że po zmianie sposobów finansowania Policji zastaliśmy sytuację, w której dodatkowo płace są zróżnicowane w sposób nie taki, jak byśmy chcieli. Przypomnę, że obecnie średnia płaca na porównywalnych stanowiskach jest najniższa w Warszawie, w Komendzie Stołecznej Policji, a najwyższa jest w województwie lubelskim. Oczywiście będziemy dążyć do tego, aby te małe środki, które mamy, były tak wykorzystywane, aby wyrównywać czy zmieniać te proporcje, ponieważ one powinny być trochę inne, nie ujmując nic, oczywiście, województwu lubelskiemu. I to są takie sprawy.

Powiem jeszcze o jednej rzeczy, która mnie bardzo martwi. Chodzi mianowicie o stosunkowo niewielkie kwoty, które Policja otrzymuje jako wsparcie od organów samorządowych. Zgodnie z ustawą przekazują one Policji środki na środek specjalny, a Policja wykorzystuje to, na przykład, na dodatkowe służby czy zabezpieczenie imprez masowych. Tak więc te środki trafiają do policjantów, którzy zabezpieczają imprezy po godzinach pracy. Zgodnie z ustawą budżetową jako środek specjalny będą one obłożone czterdziestoprocentowym podatkiem, potem ponownie będą opodatkowane, bo kiedy policjant dostanie pieniądze, to także płaci od tego podatek. Zatem to opodatkowanie będzie dużo wyższe niż 40% i myślę, że samorządy będą się zastanawiać, czy w ogóle przekazywać Policji pieniądze. W roku 2003 te środki są niewielkie, przewidujemy, że one zamkną się kwotą, mniej więcej, 11 milionów 500 tysięcy zł, czyli w tym roku te 40% to by było około 4 milionów 500 tysięcy zł, które byśmy odprowadzali. Obawiam się, że to może spowodować, że samorządy nie dadzą pieniędzy i w związku z tym nie będzie nawet tych niewielkich środków, które trafiają na premie, nagrody za dodatkowe służby, na zabezpieczanie imprez w różnych miastach, miasteczkach. I to mnie martwi. To wszystko, dziękuję bardzo.

Przedstawiony przez pana ministra plan budżetu na rok 2004 przewiduje dość znaczący wzrost środków dla Państwowej Staży Pożarnej. Biorąc pod uwagę możliwości naszego państwa, ten plan jest satysfakcjonujący, co wcale nie oznacza, że zarówno Państwowa Straż Pożarna, jak i inne służby resortu nie potrzebują więcej środków.

Problem płacowy służb mundurowych jest znany szanownej komisji, bowiem było spotkanie członków komisji z centralami związków zawodowych. I można powiedzieć, że Państwowa Straż Pożarna otrzymała więcej środków na sorty mundurowe, tak zwaną mundurówkę. W zasadzie prawie że zrównała się z pozostałymi służbami, a więc jest pewien krok do przodu, jeśli chodzi o zobowiązania, które w jakimś zakresie minister przyjął dla siebie, obiecując, że w zależności od możliwości państwa dysproporcje w płacach i pozostałych składnikach płacowych będą sukcesywnie usuwane.

Przedstawiony przez pana ministra budżet Straży Granicznej pozwoli naszej formacji realizować zadania na dobrym poziomie. Do takich istotnych, ważnych przedsięwzięć, które są traktowane priorytetowo w naszej formacji, należy przede wszystkim budowa, która już jest na ukończeniu, trzech nowych strażnic na naszej wschodniej granicy. To zadanie jest uwzględniane w naszych planach i budżet, który otrzymamy, pozwoli całkowicie zakończyć to przedsięwzięcie. Pozostaną nam zadania związane z modernizacją innych obiektów, którą również trzeba będzie przeprowadzić w ramach tego budżetu. Mamy przygotowane konkretne plany, które pozwolą nam dobrze zakończyć to przedsięwzięcie.

W naszej formacji jest też realizowane bardzo istotne, ważne zadanie, związane z uzawodowieniem, bowiem w ramach realizacji harmonogramu uzawodowienia naszej formacji powinniśmy w każdym roku przyjmować do naszej służby dodatkowo tysiąc trzystu dwudziestu pięciu funkcjonariuszy. W czasie prac komisji w Sejmie wyrażano wątpliwość, czy Straż Graniczna jest w stanie przyjąć taką liczbę osób w ciągu roku.

Panie Przewodniczący, Wysoka Komisjo, informuję, iż właśnie na dziś mamy w pełni zrealizowany plan przyjęcia tysiąca trzystu dwudziestu pięciu osób, które planowano przyjąć w tym roku. Dzięki życzliwości pani minister korzystaliśmy z tak zwanej rezerwy celowej w wysokości 29 milionów zł, która w pełni została wydatkowana na potrzeby uzawodowienia. Mamy przy okazji sprawdzony i wdrożony nowy model szkolenia naszych funkcjonariuszy, bowiem tak duża liczba przyjętych jednorazowo jest dodatkowym zadaniem. Mamy tutaj bardzo dobre doświadczenia i już są przygotowani kandydaci, których zaczniemy przyjmować na początku przyszłego roku, aby przez cały rok przyjąć tę właśnie liczbę tysiąc trzystu dwudziestu pięciu funkcjonariuszy i dwieście pięćdziesiąt trzy osoby na stanowiska pracowników. W środkach celowych z rezerwy Ministerstwa Finansów są przewidziane pieniądze na ten cel, ale z naszych tegorocznych doświadczeń wynika, że wygodniej by było planować wydatkowanie tych środków i racjonalnie nimi gospodarować, gdyby one były w budżecie naszej formacji.

Jeżeli jest możliwość, wnoszę o uwzględnienie tego wniosku, bowiem procedury związane z przygotowaniem i przyjęciem funkcjonariuszy trwają dość długo. Przede wszystkim, chodzi o procedury przygotowania wyposażenia dla nich czy procedury przygotowania miejsc w szkoleniach. Z tego powodu w drugiej części roku nawarstwiają się te zadania i później niektóre przedsięwzięcia nie są aż tak dobrze realizowane, jak można było oczekiwać. Tak więc potrzebna jest nam taka możliwość, aby można było w pełni wykonywać wszystkie zadania związane z uzawodowieniem naszej formacji.

Pozostałe sprawy mieszczą się w ramach naszych planów, bowiem część potrzeb dotyczy naszej obecnej granicy zachodniej i południowej. Siłą rzeczy, ze względu na to, że cała uwaga była skoncentrowana na granicy wschodniej, niektóre zadania zostały odsunięte, ale część z tych przedsięwzięć będziemy musieli realizować równocześnie. I właśnie proponowany tutaj budżet naszej formacji w pełni pozwoli nam wykonać te zadania.

Chciałbym bardzo serdecznie podziękować za zrozumienie naszych potrzeb, bowiem wsparcie, które do tej pory mieliśmy, pozwoliło realizować na dobrym poziomie wszystkie zadania, stojące przed formacją. Dziękuję bardzo.

Szef Biura Ochrony Rządu, pan generał Mozgawa.

Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!

Projekt budżetu Biura Ochrony Rządu na rok 2004 jest drobną cząstką całego planu budżetu, przedstawionego przez pana ministra Matusiaka. Jest to budżet, który ma dwie cechy charakterystyczne. Po pierwsze, zgodnie z wymogami ustawowymi, z działu 45 "Sprawy zagraniczne" do działu 42 "Sprawy wewnętrzne" została przesunięta kwota 10 milionów 60 tysięcy zł na ochronę polskich placówek dyplomatycznych poza granicami kraju. Po drugie, przewidziano, od wielu lat odkładane, a już niemalże konieczne, wydatki majątkowe, związane z modernizacją stacji paliw i oczyszczalni ścieków, w kwocie 1 milion 900 tysięcy zł.

Ministerstwo Finansów. Proszę uprzejmie, Pani Minister.

Dziękuję za powitanie i przepraszam jednocześnie za spóźnienie, ale przesunięcie godziny...

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: To my przesunęliśmy, tak więc to nasza wina.)

...spowodowało tę kolizję.

Chciałabym tylko wyjaśnić jedną rzecz. Faktycznie jest tak, że w ostatniej fazie prac nad ustawą budżetową w Sejmie przeszedł wniosek Prawa i Sprawiedliwości, wedle którego wszystkie środki specjalne, istniejące w budżecie państwa, zostały zmniejszone o 40%. To znaczy zmniejszone w tym sensie, że 40% z tych środków specjalnych trzeba przekazać na dochody budżetu. To dotknęło, jak słyszeliśmy, komendę Policji, a także inne służby, w których takie środki, choć niewielkie, się znajdują.

W sposób szczególnie drastyczny, chociaż panowie karnie tu o tym nie mówią, dotknęło to dział "Administracja", dlatego że tam były środki specjalne, które miały finansować... CEPiK. Przepraszam, ja znam tylko skrót, a nie chcę przekręcić nazwy. To jest problem, który będzie stawał przed wysokim Senatem, Panie i Panowie Senatorowie, będzie on powracał przy wielu omówieniach budżetów, będziemy mówili o tej kwestii.

W sumie 1 miliard 450 milionów zł zdjęto ze środków specjalnych, w niektórych przypadkach faktycznie naruszając podstawy działania jednostek. I to jest problem, o którym mówił pan komendant. Tym razem, wyjątkowo, nie był to pomysł ministra finansów, lecz była to propozycja parlamentarna, poparta przez większość obecnych na sali posłów. To tylko tyle chciałam dodać tytułem uzupełnienia.

Druga kwestia, o której chciałam powiedzieć dwa słowa, to jest kwestia poruszona przez pana komendanta Staży Granicznej. Otóż, faktycznie w poz. 11, w rezerwie celowej, która służy współfinansowaniu różnego rodzaju wydatków finansowanych także ze środków Unii Europejskiej, między innymi są środki na rozbudowę Straży Granicznej, zwłaszcza na granicy wschodniej. Te pieniądze jednak, z przyczyn zupełnie oczywistych, nie mogą być w tej chwili przenoszone do budżetów innych jednostek. My możemy je uruchamiać i będziemy w stanie je uruchamiać, w momencie kiedy będą nadchodziły odpowiednie środki unijne, bo to ma być współfinansowanie. Nie możemy zatem tych pieniędzy rozpisywać teraz po budżetach, a potem, kiedy przyjdą pieniądze unijne, ich szukać. I dlatego przyjęto - tu będę musiała bronić stanowiska rządu - że taki powinien być układ tych zapisów w ustawie budżetowej, żeby uzyskać jak największą elastyczność.

Faktycznie jest tak, że w tym roku, czyli 2003 r., na wniosek pana komendanta oraz ministra spraw wewnętrznych i administracji środki na zatrudnienie dodatkowych osób były uruchomione w kwietniu, na przełomie marca i kwietnia, i od tej pory, jak słyszymy, były wykorzystywane, bo pełny stan zatrudnienia pan komendant osiągnął faktycznie dopiero pod koniec tego miesiąca. Dziękuję.

Ja rozumiem, że materiał, który otrzymaliśmy, jest bez poprawek sejmowych, tak?

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: To jest materiał przed przyjęciem ustawy rządowej.)

Przed ustawą, tak jest. Po prostu posiłkujemy się naszym materiałem, który otrzymaliśmy już po...

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Pan senator ma ustawę?)

Panie Przewodniczący, idąc naprzeciw wypowiedzi pana generała Chwalińskiego, chciałbym powiedzieć, że złożyłem wniosek w Ministerstwie Obrony Narodowej, a teraz składam tu formalny wniosek, aby w art. 45 ustawy budżetowej po wyrazach: wojewodowie oraz minister do spraw kultury fizycznej i minister obrony narodowej dopisać wyrazy: a także minister spraw wewnętrznych i administracji. Oznacza to, że 600 tysięcy zł, czyli ten nieszczęsny podatek nad podatkami, zostanie w resorcie, tak więc o 600 tysięcy zł zmniejszą się dochody państwa. Wychodząc naprzeciw i pani Grażynie Żywieckiej i pani minister, skłaniamy się do przedłożenia rządowego. Myślę, że troszeczkę to ratuje sytuację, to są nieduże kwoty dla resortu, ale jednak jest to 600 tysięcy zł, które można zagospodarować.

Ja przepraszam, bo nie pytałem naszego Biura Legislacyjnego, czy ma jakieś uwagi do tej części pierwszej?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

W części 42 zwiększono środki finansowe o 162 miliony zł, i tu jest rozpisane, ile jest dla Policji, ile dla Państwowej Straży Pożarnej, ile dla ochotniczych straży i służby zdrowia. Nie chcę się wypowiadać co do proporcji, czy te środki rozdzielono proporcjonalne, bo myślę, że jest na to za mało czasu i chyba nie ma takiej potrzeby, ale chciałbym o coś zapytać. Tak patrzę, że Państwowa Straż Pożarna dostała 7 milionów zł na Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy, ochotnicze straże dostały 10 milionów zł, na szkolnictwo wyższe przeznaczono 1 milion zł. Czyli rozdział tych środków był taki, że 8 milionów zł dla państwowej straży, 10 milionów zł dla ochotniczych straży.

Ja też jestem członkiem ochotniczej straży pożarnej i bardzo ją szanuję, ale tu mam pytanie. 4 miliony zł są na dotacje na wydatki bieżące i 6 milionów zł jest na wydatki majątkowe.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Nie grozić.)

Rozumiem, że wydatki majątkowe są to wydatki na zakup sprzętu - 6 milionów zł, a 4 miliony zł są na wydatki bieżące. Co to ma być? Bo jeżeli jest 6 milionów zł na zakup sprzętu zarówno dla Państwowej Straży Pożarnej, jak i ochotniczych straży, to bardzo dobrze, bo one są "niedosprzętowione". Tak więc bardzo dobrze, że kolejny raz zarząd główny otrzymuje pieniądze na zakup sprzętu w tym roku. W telewizji można było zobaczyć, ile samochodów otrzymują jednostki ochotniczych straży pożarnych, i bardzo dobrze, ale czy te środki nie mogłyby pójść na Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy, który jest najważniejszym jądrem w ogóle systemu ratowniczego w Polsce?

I dlatego mam takie pytanie, tym bardziej że ten rozdział środków - na wydatki majątkowe 6 milionów zł, a na wydatki bieżące 4 miliony zł - tworzy dosyć dużą dysproporcję.

I kolejna sprawa, w zasadzie najważniejsza. Chciałbym zapytać pana komendanta głównego o ten blok inwestycji. Centralna Szkoła PSP w Częstochowie czy szkoła w Bydgoszczy - to nie podlega żadnej dyskusji, nie rozumiem natomiast, dlaczego na muzeum pożarnictwa jest 800 tysięcy zł, a na szkołę 500 tysięcy zł. Czy takie są potrzeby co do muzeum? Myślę, że to jest bardzo ważna dziedzina, bym powiedział, ale nie jest to dziedzina ratownictwa. I dlatego chciałbym takie pytanie zadać panu komendantowi. Dziękuję bardzo.

Kto jeszcze z państwa senatorów? Nie widzę chętnych. Wobec tego ja pozwolę sobie na pytania.

Panie Ministrze, Szanowni Państwo, od kilku lat mówiło się o tak zwanym dodatku stołecznym dla policjantów i bodajże dwa lata temu pierwszy etap tego programu został zrealizowany w 50%, a mianowicie przekazano im 10%, podczas gdy obiecano 20%. Nie widziałem tego w budżecie i dlatego chciałbym tutaj usłyszeć, czy w ogóle była na ten temat dyskusja, czy jej nie było, jak resort zamierza zrealizować swoje zobowiązania w tym względzie, czy zamierza to zrobić, a jeśli tak, to kiedy. Chciałbym poszerzyć tutaj swoją wiedzę na ten temat.

Druga sprawa. Państwo senatorowie pamiętają, zresztą szefowie służb i pan minister również, nasze spotkanie z przedstawicielami komitetu protestacyjnego, a w zasadzie komitetów, bo byli nawet przedstawiciele z województw - w grudniu było specjalne posiedzenie komisji na ten temat - i wówczas były poruszane różne problemy z dosprzętowieniem włącznie. Generalnie chodziło o składane obietnice czy porozumienia podpisane przez resort z funkcjonariuszami służb mundurowych resortu spraw wewnętrznych. Zresztą pamiętamy tutaj protesty, ja z wyjątkowym niesmakiem przyjmuję protesty służb mundurowych, które odbywają się na ulicy, bo w moim przekonaniu powinny być inne formy, ale również jestem za tym, żeby z pewnych zobowiązań - naszych, rządu, resortu - się wywiązywać.

Czy były w tym kierunku jakieś dyskusje w Sejmie, czy próbowano wypracować jakąś propozycję, która, chociażby po części, wychodziłaby naprzeciw oczekiwaniom środowiska w ogóle? Ja nie mówię: związków zawodowych, bo to nie o to chodzi, nie chodzi o związki zawodowe, lecz przede wszystkim o środowiska mundurowe w resorcie.

I trzecie pytanie dotyczy Krajowego Systemu Informatycznego, który będzie realizowany w przyszłym roku. Czy zdaniem resortu te środki powinny być, tak jak w tej chwili, przy Komendzie Głównej Policji, czy bezpośrednio w resorcie spraw wewnętrznych i administracji?

Może na początek ja, jeśli chodzi o tę najważniejszą sprawę czy najbardziej nośną medialnie, społecznie, a dla policjantów, może nie tyle dla policjantów, ile dla służb mundurowych, najbardziej dotkliwą i bolesną. Chodzi o te uposażenia w służbach mundurowych, o wzrost zarobków.

Jak powiedziałem na wstępie, zarobki rosną realnie o 3%. Te 3% w Policji to nie jest wartość realna, lecz nominalna. Czy były dyskusje w Sejmie? Tak, były dyskusje, one były bardzo burzliwe, ja bym powiedział nawet, że jeśli chodzi o część posłów, nie tyle burzliwe, ile dość efekciarskie.

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Nam chodzi tylko o kwestie merytoryczne, a nie o politykę.)

Już mówię. Dyskusja była, a budżet jest uchwalony, jeśli chodzi o wysokość zarobków, w takiej wersji, jaką tutaj przedstawiłem, a więc jest swego rodzaju wzrost płac.

Co do tych dodatków, jeśli chodzi o uposażenie policjantów warszawskich, czyli o dodatek stołeczny, każdy policjant jest traktowany jednakowo i w tym budżecie takie dodatki nie są przewidziane. Pan generał Chwaliński może uzupełnić tę sprawę.

Teraz KSI. To jest problem dość złożony, ale widzę, że mam wsparcie w postaci pana ministra Ciećwierza, który generalnie zajmuje się tą problematyką. Co do chociażby komputeryzacji, bo przecież głównie chodzi o pewnego rodzaju usprawnienie łączności elektronicznej, to ja bym prosił może o krótkie wprowadzenie. To jest bardzo ważna sprawa, bo ocieramy o problemy związane z Unią Europejską, z Komisją Europejską, z nadzorem ze strony ambasadora Unii Europejskiej, który obserwuje, jak my sobie radzimy z SIS, czyli systemem informacji Schengen, jak chcemy to wprowadzić.

Może w tej kolejności, a więc najpierw dwa słowa ze strony pana generała brygadiera Jankowskiego, komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej.

Proszę, Panie Generale, chodzi o te dodatkowe pieniądze na ochotnicze straże pożarne. Czy nie można by wspomóc tymi pieniędzmi Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego? Sądzę, że byłoby można, ale czy to byłoby politycznie? Na pewno nie.

Jeżeli chodzi o wniosek uchwalony przez Sejm w zakresie dodatkowego dofinansowania jednostek ochotniczych straży pożarnych, ja bym nie chciał być tym, który chce cokolwiek zmienić i zdjąć. Jest tutaj wiceprezes Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych. Był to wniosek składany przez druhów, przez parlamentarny zespół strażacki, uzasadniony potrzebami w zakresie sprzętu, bowiem samochody ochotniczych straży pożarnych pracują również w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, a mają po trzydzieści i więcej lat.

Nasz wniosek dotyczył Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, bo chcielibyśmy dołożyć do tego systemu jeszcze około 200 jednostek, i opiewał na 6 milionów zł. Nie został jednak pozytywnie przyjęty i w związku z tym na jedną jednostkę mamy około 5 tysięcy 927 zł, czyli niecałe 6 tysięcy zł na jednostkę w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Ogólna kwota wynosi 20 milionów 253 tysiące zł.

Jeżeli chodzi o muzeum w Mysłowicach, jest to inwestycja, która ciągnie się, bo tak to trzeba powiedzieć, od ładnych kilku lat i jest zasilana niewielkimi kwotami. Jest to obiekt w tej chwili już zamknięty, a do całkowitego oddania go do użytku potrzeba około 2 milionów zł z groszami. Daliśmy 8 tysięcy zł po to, żeby kolejne pomieszczenia zagospodarować eksponatami muzealnymi i udostępnić je ludziom, którzy odwiedzają to muzeum. Ta inwestycja w dalszym ciągu jeszcze nie będzie zakończona, dlatego że środki na jej dokończenie są niewielkie. Dziękuję bardzo.

Szanowni Państwo!

Jeżeli chodzi o Krajowy System Informacyjny, zapotrzebowanie wynika z dwóch aspektów. Przede wszystkim z merytorycznego, gdyż nie jest to już tylko nasz wewnętrzny, krajowy system, mimo że ciągle nazywa się Krajowy System Informacyjny. Jest on związany z naszą przynależnością do Unii Europejskiej, a głównie z naszym podłączeniem się do systemu Schengen. Stał się bardzo istotną kartą przetargową dla niektórych organizacji europejskich odnośnie do naszego dopuszczenia do programu Schengen. Jest to bardzo istotne w tej chwili, jeżeli chodzi o naszą integrację z Unią Europejską, szczególnie jeżeli chodzi o swobodny przepływ naszych obywateli. Dlatego też, ponieważ system integruje wiele resortów, nie tylko resort spraw wewnętrznych, lecz także Ministerstwo Sprawiedliwości i Ministerstwo Spraw Zagranicznych, a także inne resorty, bardzo istotny jest prestiż ministra spraw wewnętrznych i administracji. Chodzi bowiem o zintegrowanie prac wszystkich tych resortów i dostarczanie, a także po prostu transferowanie danych.

Poza tym chodzi o przesłankę ekonomiczną, gdyż ulokowanie tego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, gdzie znajduje się bardzo duża liczba rejestrów, między innymi: rejestr dowodów osobistych, paszportów, Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców, system PESEL oraz Centralne Biuro Adresowe, które są dawcami informacji do tego systemu, powoduje znaczne obniżenie jego kosztów. Niestety, ten system wprowadzamy jeszcze ze środków budżetowych, gdyż w programie Schengen nie ma na to pieniędzy, będą oczywiście na dostosowanie naszych granic, ale na przygotowanie tego systemu ich nie ma i nie będzie.

Tak więc dlatego mamy taką prośbę. Przede wszystkim, chodzi o podniesienie rangi samego systemu, który już stał się systemem naszego udziału w Unii Europejskiej, a także o bardzo istotne obniżenie kosztów jego budowy w związku z lokalizacją w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Mamy jeden wniosek formalny, pana senatora Adamskiego o zwolnienie z opodatkowania środka specjalnego. Ja chciałbym złożyć jeszcze trzy wnioski.

Pierwszy. Chodzi o to, że wpłynął do mnie pisemny wniosek od pani senator Jolanty Danielak. Na tej podstawie ja zadałem pytanie o dodatek stołeczny dla funkcjonariuszy Policji. I jest propozycja, jeśli chodzi o tę część zobowiązania, którą było dojście do 20%, a 10% zrealizowano, żeby w tym roku zrobić gest, pół kroku do przodu, a mianowicie zwiększyć to o 5%. Jest to dodatek tylko i wyłącznie dla tych funkcjonariuszy, którzy pełnią służbę zewnętrzną, patrolową, a więc wykonują tę czarną robotę. Często to są ludzie z pobliskich miejscowości, ale także z dalszych, mieszkający w internatach, niemający mieszkań. Chcielibyśmy prosić również Ministerstwo Finansów o przychylne spojrzenie na ten temat. To jest pierwszy wniosek.

Drugi wniosek. W ślad za debatą, którą odbyliśmy jako komisja z komitetami protestacyjnymi, ale nie tylko, myślę, że także w ślad za porozumieniem między resortem spraw wewnętrznych a służbami mundurowymi sprzed kilku lat chcielibyśmy zrobić tutaj pewien gest w stronę funkcjonariuszy, bez nacisków protestujących związków zawodowych, jak państwo widzicie, na spokojnie. Ten gest polegałby na zmianie art. 48 ustawy budżetowej i zapisanie, że w przypadku wystąpienia oszczędności w wydatkach planowanych na obsługę zadłużenia zagranicznego w pierwszej kolejności byłyby one przeznaczone na wzmocnienie motywacyjnej funkcji systemów uposażeń funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej o kwotę nieprzekraczającą 200 milionów zł. Tak więc ten gest jest uwarunkowany wystąpieniem oszczędności. Jeżeli oszczędności wynosiłyby więcej niż 200 milionów zł, to przeznaczono by 200 milionów zł, jeżeli wynosiłyby, na przykład, 50 milionów zł, to przeznaczono by jedynie 50 milionów zł. Wtedy musiałoby być porozumienie ministra finansów z ministrem spraw wewnętrznych i administracji i ewentualnie jakiś podział. Nie wiem, czy to by było w połowie roku, czy w innym terminie. Trudno mi powiedzieć, jak technicznie miałoby to być przeprowadzone. Tak więc uważam, że taki gest jest w stosunku do służb mundurowych jest bardzo potrzebny. Bardzo bym chciał przekonać państwa do tego, bo taka poprawka była dyskutowana również w Sejmie.

Chciałbym prosić panią minister o pomoc w skonstruowaniu ewentualnie takiej poprawki i o przychylne spojrzenie na to, ponieważ my się wczuwamy w sytuację tych funkcjonariuszy, tych najsłabiej zarabiających, tych najbiedniejszych. Jeżeli ich zarobki realne wynoszą 1 tysiąc zł, 1 tysiąc 100 zł, to tylko współczuć, że muszą wykonywać zadania za te pieniądze. Dlatego też osobiście bardzo proszę panią minister o życzliwe popatrzenie na ten wniosek.

Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów ma wnioski do tej części naszej debaty? Nie ma.

Panie Senatorze, ja rozumiem, że dobrze jest móc spełniać życzenia, marzenia, ale przepraszam, niestety jestem w takiej roli, w której raczej mi się zabrania spełniania marzeń i życzeń. Tak więc po kolei, jeśli pan pozwoli.

Sprawa pierwsza, to znaczy kwestia przywrócenia wyłączenia z ogólnego odpisu 40% środków specjalnych, które są w gestii ministra spraw wewnętrznych i administracji oraz jego służb. To jest połowa wniosku. Po to, żeby on był cały, musi być wskazane również, które wydatki należy ograniczyć, bo zmniejszając dochody budżetu państwa, trzeba jednocześnie ograniczyć jego wydatki.

Mówię o tym dlatego, że Biuro Legislacyjne pominęło to milczeniem, a wniosek, który pokazuje tylko zmniejszenie dochodów, nie pokazując ograniczenia wydatków, zwiększa deficyt, wobec czego formalnie nie może być przyjęty. I to jest pierwsza sprawa.

Sprawa kolejna. Panie Senatorze, Szanowni Państwo, ja rozumiem, że pani senator proponuje, aby ten dodatek stołeczny, który wynosi w podsumowaniu rocznym prawie 6 milionów 600 tysięcy zł, był sfinansowany ze źródła, jakim jest rezerwa celowa na wspieranie inwestycji. To jest rezerwa celowa, którą przeznacza się w całym budżecie w polityce gospodarczej państwa na stymulowanie i zwiększanie zainteresowania inwestorów krajowych i zagranicznych tworzeniem miejsc pracy w Polsce, tworzeniem inwestycji po to, żebyśmy mogli przyspieszać tempo wzrostu gospodarczego. Mówię o tym dlatego, że już w trakcie prac sejmowych ta rezerwa, którą pierwotnie rząd planował w wysokości 130 milionów zł, została zmniejszona do 111 milionów 500 tysięcy zł, to znaczy 18 milionów 500 tysięcy zł przeznaczono na różne cele, w tym także te, o których dzisiaj dyskutujemy. Komisja Finansów Publicznych robiła jak gdyby jeden duży zbiór pieniędzy i potem dzieliła to na różne cele, a więc trudno powiedzieć, że jakaś złotówka przeszła do wydatku takiego i takiego. I to była kolejna sprawa.

Wreszcie ta ostatnia kwestia, o której pan przewodniczący był łaskaw powiedzieć. W dziale 42 pełna kwota wynagrodzeń to są 3 miliardy 887 milionów 73 tysiące zł. Tak więc dodanie do tej kwoty 200 milionów zł, jak pan proponuje, Panie Przewodniczący, oznacza dość poważne zwiększenie procentowe. Przepraszam, ale wszyscy tutaj wiemy, jak ta kwestia wygląda, mianowicie tak, że zwiększenie wynagrodzeń to zwiększenie wydatków budżetowych o charakterze trwałym, bo to jest trwale przyznane zwiększenie. Innymi słowy, jest to krok w kierunku zwiększenia wydatków w roku 2004 i potem, sukcesywnie, w latach następnych, bo wynagrodzenia mają pewną trwałą charakterystykę. Nie jest to tak do końca zgodne, proszę mi darować, z linią rządu, do której obrony jesteśmy z panem ministrem upoważnieni i zobowiązani.

Poza tym jest kwestia, z czego sfinansować ów wydatek, bo to nie jest mała kwota, którą trzeba zgromadzić w budżecie państwa. Pan przewodniczący był łaskaw wskazać oszczędności w obsłudze długu zagranicznego, ale problem polega na tym, że o oszczędnościach możemy wiedzieć nie wcześniej niż po trzech kwartałach, tak naprawdę, bo dopiero wtedy będziemy wiedzieli jak będzie się zmieniał czwarty kwartał i będziemy w stanie powiedzieć: faktycznie, mamy oszczędności. Pierwsza połowa roku, niestety, takiej podstawy nie czyni. Popatrzmy, chociażby na przebieg procesów w roku 2003. W pierwszym półroczu mieliśmy rewelacyjne warunki, jeżeli chodzi o możliwość zaciągania tanich kredytów i płacenia małych odsetek, zagranicznych również, ale w drugiej części roku trochę się pogorszyły warunki stóp procentowych, a przede wszystkim zmieniły się kursy walut. To dosyć drogo kosztuje, zjada nam oszczędności, które poczyniliśmy w pierwszym kwartale czy w pierwszym półroczu.

Tak więc to jest bardzo ryzykowne. Jak mówię, można to powiedzieć po trzech kwartałach. Po trzech kwartałach jednak na regulacje płac jest za późno, bo, po pierwsze, jest kwestia oczekiwania, a po drugie, jest to dodatkowe podwyższenie kosztów działania i kosztów realizacji tej podwyżki w roku 2005, czyli następnym. Trzeba by zebrać na to pieniądze, po prostu trzeba by płacić jak gdyby trzy kwartały w następnym roku i jeszcze podwyżkę, to są efekty tak zwane przechodzące. I dlatego to jest niewygodne. Tak więc to jest jedna sprawa, techniczna.

Jest również i sprawa merytoryczna, poważna. Mianowicie to jest kwestia ustaw każdej służby. Pragmatyki służbowe przewidują pewne układy wynagrodzeń, pewne zasady w tych wynagrodzeniach. Tak więc, żeby można było zrealizować propozycję pana przewodniczącego, musielibyśmy wzruszyć ustawę o wynagrodzeniach w sferze budżetowej i potem, konsekwentnie, trzeba by zmieniać te ustawy, które dotyczą poszczególnych służb, a będzie można to robić dopiero pod koniec roku. Może nie starczyć czasu, taka jest moja obserwacja, poczyniona na podstawie tego, czego już miałam przyjemność kilkakrotnie doświadczać. W końcu okazuje się, że są jakieś oszczędności, ale już nie można ich wydać, mówię o tym zupełnie szczerze. To nie jest może najlepsze rozwiązanie. To tyle, jeśli chodzi o komentarz.

Panie Przewodniczący, proszę mi wierzyć, że bardzo bym chciała, abyśmy mogli przypuszczać, że będą oszczędności w obsłudze długu zagranicznego w roku przyszłym, i że będą one takiego rzędu, jak był pan łaskaw zaplanować, czyli 200 milionów zł. Nie mam, niestety, takiej rezerwy, ale to na razie jest tajemnica ministra finansów. Dziękuję.

Dziękuję bardzo, Pani Minister, za wyjaśnienie tych spraw, za ich przybliżenie. Ja też zadałem pytanie, jak to rozwiązać technicznie, bo nie jestem finansistą i mnie trudno jest to zaproponować od strony technicznej. Zdaję sobie sprawę z tego, że oszczędności mogą wystąpić czy ujawnić się dopiero po jakimś czasie, nie wiem, po jakim: po pół roku, po trzech kwartałach, a nawet może dopiero w grudniu.

Wobec tego może dyskutujmy, może nie trzymajmy się tych 200 milionów zł, może zapiszmy 100 milionów zł czy 50 milionów zł. Chodzi mi, przede wszystkim, o pewnego rodzaju gest w stosunku do służb mundurowych, którym naprawdę od dwóch lat nie okazano takiego gestu i ich rozgoryczenie jest wielkie. Wielu z panów rozmawiało przecież z nimi, państwo senatorowie rozmawiali, to jest sprawa naprawdę bardzo ważna dla nas społecznie. Zobowiązaliśmy się podczas rozmów, że będziemy szukać w Senacie jakiegoś rozwiązania, zresztą do Sejmu, do komisji sejmowej wysyłałem pismo na ręce pana przewodniczącego Czerniawskiego, ale nie wiem, na ile ono zostało wzięte pod uwagę, bo nie ma żadnego efektu.

(Głos z sali: Uchyli rąbka.)

Chciałabym powiedzieć, że była dyskusja na ten temat, tak jak pan senator sugeruje, na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych mówiliśmy o tym. Nie dopowiedzieliśmy jednej rzeczy, ale warto, żeby była powiedziana, bo wszyscy byliśmy tego świadkami. Mianowicie jeden i drugi postulat przedstawiły związki zawodowe, a Komisja Finansów Publicznych odpowiedziała, że takich środków dać nie będzie w stanie wygospodarować, bo w tym budżecie ich nie znajdzie. W związku z tym pan przewodniczący komisji zapytał przedstawicieli związków zawodowych, za czym optują: za wzrostem wynagrodzeń, czy za wzrostem środków na doposażenie we wszystkie potrzebne przedmioty, tak to nazwijmy.

Komisja postąpiła tak, jak sugerowały związki zawodowe, uznając, że ważne jest dozbrojenie i doposażenie, bo dla nich to jest także ważny element ochrony życia. I dlatego wszystkie pieniądze, które wygospodarowano w Komisji Finansów Publicznych, czyli 162 miliony zł, zostały przeznaczone i rozpisane tak jak referowali tutaj pan minister i potem panowie komendanci poszczególnych służb, bo to była pochodna tej dyskusji. I to jest pierwsza sprawa.

Moja tajemnica jest mało ciekawa, Panie Senatorze, Szanowni Państwo. Polega ona na tym, że od momentu, kiedy zaplanowaliśmy budżet, aż do dziś, co łatwo zobaczyć, kurs euro wzrósł o 30 gr. Tak, na jednym euro. A my obsługujemy kredyty, które sięgają prawie miliardów euro, z czego płacimy odsetki, co prawda, ciągle od tej samej kwoty euro, ale musimy zebrać na nie złote i dopiero po przeliczeniu są to euro. I niestety, musimy zbierać więcej tych złotówek. To jest mało ciekawa tajemnica ministra finansów, bo będzie musiał się gimnastykować, jak spłacać zadłużenie. Jeżeli kurs będzie taki jak w ostatnich tygodniach, będziemy mieli bardzo poważne trudności z obsługą tego zadłużenia. Nie jest to więc, niestety, tajemnica przyjemna i dlatego nie chciałam się nią zbyt głośno dzielić. Dziękuję.

Tak, Pani Minister, ale tym bardziej można to zapisać, bo się nic nie ryzykuje, jeżeli to taka tajemnica.

No nie, Panie Senatorze, ja się z tym nie zgodzę, ale to są moje osobiste odczucia. Uważam, że najgorszą rzeczą, jaką można zapisywać, to są, proszę mi wybaczyć, obietnice bez pokrycia. Jeżeli mówimy, że 10 milionów zł zostanie na coś przekazane i taka jest wola parlamentu i rządu, to należy stanąć na głowie i znaleźć owe 10 milionów zł, żeby wywiązać się z tego zobowiązania. Wydaje mi się, że nawet dzieci nie lubią takich obietnic, których potem się nie spełnia i mają pretensję, czasami do Świętego Mikołaja, ale częściej do rodziców. Dziękuję.

Ja żartowałem, ale ten wniosek jest warunkowy, on z gruntu rzeczy jest warunkowy. Jeżeli będzie oszczędność, to wówczas on będzie zrealizowany, a jeżeli nie będzie oszczędności, nie będzie zrealizowany.

Panie Przewodniczący, ja nie wskazałem, jak pani minister powiedziała, źródła pokrycia mojego wniosku. Oczywiście w dalszym ciągu chodzi o to, żeby kolejarze nie wozili wyłącznie powietrza. Dopłata do przewozów regionalnych jest, według mnie, wyrzuceniem pieniędzy w błoto. I dlatego proszę, aby dopisać do tego wniosku, że źródłem finansowym są przewozy regionalne.

Panie Przewodniczący, ja bym chciała tylko uzupełnić wniosek pana senatora Adamskiego, bo jeśli w treści art. 45 będzie wpisane wyłączenie ministra spraw wewnętrznych i administracji, to wówczas...

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Wszystkich.)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Tak, Panie Dyrektorze, bo wtedy nie wchodzi w grę tylko wpłata środków specjalnych w wysokości 640 tysięcy zł, lecz także 26 milionów 001 tysięcy zł, czyli CEPIK, bo wtedy podajemy ministra, który stoi na czele resortu, nie w części 42, lecz również w części 17, i w grę wchodzi zupełnie inna kwota, nieco większa. Chodzi o precyzję tu, żeby o tym nie zapomnieć. Dziękuję.

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: O ile większa byłaby ta kwota?)

To jest niedużo. To by trzeba było, Panie Adamie...

(Senator Jerzy Adamski: 26 milionów 641 tysięcy zł.)

Dobrze. Myślę, że szczegółowe opracowanie tej poprawki należałoby...Chodzi o ideę poprawki i tę ideę trzeba przegłosować.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dlaczego? Naprawdę lubi pan wozić puste powietrze, Panie Ministrze?

Ja nie lubię wozić pustego powietrza, ale tutaj mówimy o jakichś realnych dopłatach. I mówię to również jako samorządowiec, który kilka lat tam spędził. Jeżeli przekażemy te pieniądze samorządom, one nie będą tylko na puste przejazdy.

Panie Ministrze - ja przepraszam, Panie Senatorze, gwoli wyjaśnienia - problem polega na tym, że od 1 stycznia 2004 r. finansowanie regionalnych przewozów kolejowych staje się zadaniem własnym marszałków, a jednocześnie z budżetu państwa nie można finansować zadań własnych inaczej niż w kontraktach regionalnych. A w kontraktach regionalnych nie ma rozdziału pod tytułem: przewozy regionalne. I wobec tego te pieniądze będzie bardzo trudno przekazać tam, gdzie powiedziano. Tak naprawdę to one powinny być przekazane po to, żeby zmodernizować przewozy regionalne, jeżeli już, żeby wymusić tę reorganizację, która od kilku lat nie może ruszyć z miejsca. Ale, jak powiadam, to jest zupełnie inna sprawa. Tak naprawdę to przecież ta decyzja - ja przepraszam bardzo, że o tym mówię, ale sądzę, że wszyscy powinni o tym wiedzieć - wynikała z kilku kwestii. Po pierwsze, wnioski, ile zabrać ze środków specjalnych, były ułożone od najdalej idącego - 40%, do najniższej kwoty - 3% i pod głosowanie przekazano ten pierwszy, czyli te 40%. Po drugie, istotnym elementem tego wniosku było przekazanie na budowę warszawskiego metra 150 milionów zł z kwoty 450 milionów zł, które mają iść na kontrakty regionalne. Czyli 450milionów zł dołożono do kontraktów regionalnych, w tym 150 milionów zł na metro warszawskie.

Jest w tym jedna drobna sprawa. Po to, żeby samorządy mogły skorzystać z tych pieniędzy, muszą mieć swoich 450 milionów zł, w tym 150 milionów musi mieć Warszawa. Kontrakt regionalny przewiduje bowiem finansowanie pół na pół. Jest zatem pytanie, czy takie pieniądze będą? Nie wiem, ale tak to wygląda.

W pozostałych przypadkach wydatki zostały policzone wedle innego klucza, a 550 milionów zł dla PKP wzięło się stąd, że w tym momencie trwały rozmowy ze strajkującymi i ktoś strasznie chciał zbić kapitał polityczny. Tak naprawdę zrobił krzywdę kolei, samorządom i budżetom państwa na lata następne. Bo przecież, jeżeli damy dotację, która w budżetach samorządowych wynosi 538 milionów zł i 550 milionów zł w budżecie państwa, czyli damy prawie 1 miliard 100 milionów zł dla PKP, to ja nie uwierzę, żeby w następnym roku nie było nacisku na to, żeby taką dotację odtworzyć, a to oznacza, że wkraczamy w nowy, "wspaniały" wydatek, który będzie powielany przez iks lat. No i jest pytanie, czy mamy się na to godzić. Ja uważam, że to jest krzywdzące dla reformy PKP i dla samorządów, już nie mówiąc o reformie finansów publicznych. Dziękuję.

Dobrze.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Ja wiem, oczywiście, tylko chodzi mi o doprecyzowanie, że taka jest wola, bo najpierw była dużo mniejsza kwota.

Wnioskodawca?

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dziękuję. Jednomyślnie za, wobec tego nie będę pytał, kto jest przeciw i kto się wstrzymał.

Drugi wniosek: realizacja Krajowego Systemu Informatycznego, przeniesienie z Policji do MSW, z działu 754 do działu 750 i później podział: 5 milionów zł - "Zakup usług pozostałych, §4300, i 15 milionów zł - "Wydatki majątkowe", §6060 "Wydatki na zakupy inwestycyjne jednostek budżetowych".

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Panie Senatorze, znowu będzie naruszona mantra, bo przecież wszyscy krzyczą, że wydajemy za dużo na administrację publiczną. Znowu przeniesiemy pieniądze do administracji publicznej i znowu będą protesty.

(Głos z sali: Krzyczą, krzyczą i będą krzyczeć.)

Dobrze. I teraz te dwa wnioski najbardziej kontrowersyjne, chodzi o te 5% dodatku stołecznego, Pani Minister.

(Głos z sali: Ale skąd to się wzięło?)

Proponowane źródło pokrycia - część 83 "Rezerwy celowe" dział 758 rozdział 75818 poz. 36 "Środki na realizację zadań wynikających z ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji".

I zmiana art. 48. Przeznaczenie ewentualnych oszczędności...

(Głos z sali: Zmniejszenie.)

(Głos z sali: Do ilu: do 20 milionów zł, 50 milionów zł?)

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Ale my chcemy różnych opinii wysłuchać.)

To, o czym mówiła pani minister. Ja myślę, że oczywiście jest jakieś uwarunkowanie, ale faktycznie, jeżeli tak naprawdę dopiero po trzech kwartałach jest możliwość oceny, czy będą oszczędności, czy ich nie będzie, można by przyjąć, że chodzi o kwotę 50 milionów zł i podwyżki od 1 października dla tych trzech służb mundurowych, podległych ministrowi spraw wewnętrznych i administracji.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Oczywiście, czterech, jeszcze Biuro Ochrony Rządu, przepraszam.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Przewodniczący Wiesław Pietrzak: Chyba jeszcze więziennictwo.)

(Głos z sali: Ale myśmy tu wpisali tylko trzy resorty: Policję, Straż Graniczną i PSP.)

Chodzi o to, żeby to było od 1 października, jeżeli będą oszczędności, czyli kwota 50 milionów zł. Oczywiście problemem pozostanie to, o czym wspomniała pani minister, czyli martwienie się potem o rok 2005, bo to wtedy będzie przeniesienie.

Pani Minister, ja proponuję taki zapis: na wzmocnienie motywacyjnej funkcji systemu uposażeń. Wobec tego ministerstwo musiałoby opracować motywacyjny system. On istnieje, ale chodzi o wzmocnienie tego systemu motywacyjnego.

Panie Przewodniczący, ja oczywiście nie będą wchodziła w te sprawy, które są wewnętrznymi sprawami ministra spraw wewnętrznych i administracji, ale w każdej z tych służb istnieją systemy motywacyjne. Przyznam szczerze, że to jest zagadka, którą panowie będą musieli rozwiązać. To jest ładny puzzel, dlatego że do końca nie będzie wiadomo, ile jest pieniędzy, a trzeba będzie podzielić między służby i w ramach każdej służby między stanowiska. Niezwykle trudne zadanie.

Będzie dobrze, jeśli będziemy mieli te pieniądze. W tej chwili ja nie jestem w stanie odpowiedzieć, czy to będzie możliwe.

(Głos z sali: Co daj Boże z okazji Nowego Roku.)

Czy są inne propozycje? Nie ma. Wobec tego, czy mam przeczytać tę poprawkę? Generalnie wiadomo, że chodzi o zmianę art. 48 i dopisujemy tu Biuro Ochrony Rządu, bo go nie było, i 50 milionów zł.

Szanowna Pani Senator, Panowie Senatorowie, poddaję pod głosowanie całość ustawy budżetowej w części 42, dotyczącej spraw wewnętrznych, i części 85, dotyczącej bezpieczeństwa publicznego. Poddaję to pod głosowanie wraz z przyjętymi czterema poprawkami.

Ja bym pragnął w imieniu całego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji serdecznie, najbardziej jak potrafię, podziękować pani minister Halinie Wasilewskiej-Trenkner i jej wspaniałemu zespołowi za życzliwość w potraktowaniu trudnych problemów finansowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Chciałbym również najserdeczniej podziękować panu przewodniczącemu i całej Wysokiej Komisji za życzliwość. Dziękuję bardzo.

(Głos z sali: A kiedy zaproszenie na wódkę?)

Dziękuję bardzo. Ja również dziękuję panu ministrowi, całemu zespołowi z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, szczególnie wszystkim służbom mundurowym tego resortu: Policji, Straży Granicznej, Straży Pożarnej, Biuru Ochrony Rządu, strażakom ochotnikom, goprowcom, woprowcom, wszystkim, którzy działają i pracują na rzecz bezpieczeństwa życia i mienia obywateli.

Pani Minister, Pani Dyrektor, chcę serdecznie podziękować za udział w posiedzeniu komisji, szczególnie pani minister, ponieważ poświęciła pani swój czas, bo pani Grażyna jest z nami od samego rana.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dziękuję Biuru Legislacyjnemu, dziękuję serdecznie gościom, dziękuję państwu senatorom i po pożegnaniu gości proszę państwa senatorów o pozostanie jeszcze na chwilę, ponieważ musimy sprecyzować wnioski z całego naszego dzisiejszego posiedzenia. Teraz będzie techniczna przerwa, która potrwa parę minut.

Korzystając z okazji, że jest to koniec roku, życzę wszystkim wesołej, szampańskiej, miłej zabawy. Widzę, że ministrowie już się umawiają na specjalny bal. Życzę szanownym państwu wszystkiego dobrego w Nowym Roku i proszę przekazać wszystkim podwładnym, podległym sobie pracownikom, służbom życzenia również od nas, od komisji. Dziękuję bardzo.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

...to znaczy do tyłu i ono zawsze będzie mniejsze, bo będzie zrealizowany mniejszy niż planowany na przyszły rok. Wobec tego to 1,95, mimo że zostaje zachowane...

(Głos z sali: Powinno być liczone blokiem planowanym.)

Ponadto do wydatków monowskich doliczono również wiele takich spraw, które były poza resortem, a więc wszystko u wojewodów, u innych ministrów, obsługę ataszatów wojskowych. To wszystko skomasowano i policzono, że jest 1,95. Dzisiaj o tym rozmawialiśmy. I dlatego zapytałem, czy to 1,95 nie jest naciągane. Generalnie chcemy to pokazać w tym stanowisku, stanowczo zaprotestować przeciwko opodatkowaniu środków specjalnych i w takiej formie przekazać to do komisji gospodarki.

(Głos z sali: Może z jednym pozytywnym zdaniem, że po prostu nakłady w sensie rozwojowym, majątkowym, rzeczowym tam rosną.)

No tak, ale to jest wewnętrzna sprawa MON, bo przy restrukturyzacji armii te proporcje...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Jeżeli chodzi o resort spraw wewnętrznych i administracji, tutaj są panowie dyrektorzy i chcielibyśmy prosić o pomoc w sformułowaniu wniosku dotyczącego resortu spraw wewnętrznych. Generalnie, tak jak referował minister, budżet to gwarantuje. Bardzo mocno trzeba podkreślić ten motywacyjny system płac i w ogóle realizacje pewnych... Ja nie mówię o zobowiązaniach, my nie możemy tak na zewnątrz mówić o zobowiązaniach.

(Głos z sali: Ale w 2002 r. zostało podpisane porozumienie.)

(Głos z sali: Był podpisany oficjalnie dokument.)

To możemy napisać tak delikatnie, że wychodząc naprzeciw realizacji porozumień, proponujemy zrobić mały krok w tym kierunku. Trzeba by bardzo mocno podkreślić, że pod warunkiem, iż będą oszczędności. Chodzi o to, żeby nie robić nadziei. Tak więc tę warunkowość trzeba bardzo mocno podkreślić.

I jeszcze trzeba uzasadnić te cztery pozostałe poprawki, i z tym byśmy poszli do naszej komisji, tej Markowskiego, i tego bronili.

Czy komisja zgadza się, żeby w takim kształcie, w takim zarysie przyjąć stanowisko?

(Głos z sali: Delegujemy przewodniczącego do reprezentowania na posiedzeniu komisji, a gdyby nie mógł, to senatora Adamskiego.)

Dziękuję.

Pani Senator, Panowie Senatorowie, dziękuję za udział, dziękuję za aktywność, dziękuję za to, że byliście obecni, za przyjazd 30 grudnia, ale i tak wszystkie cztery posiedzenia zaplanowanie zostały w jednym dniu po to, żeby to sprawnie przeprowadzić. Myślę, że dzięki wam udało nam się to, za co również serdecznie dziękuję.

(Głos z sali: A my panu przewodniczącemu.)