28 listopada 2002 r.
Na swym posiedzeniu Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego przyjęła opinię w sprawie ustawy budżetowej na 2003 rok w zakresie wydatków przeznaczonych na finansowanie obronności i bezpieczeństwa państwa:
"Komisja na kolejnych posiedzeniach w dniu 26 listopada 2002 r. rozpatrzyła uchwaloną przez Sejm ustawę budżetową na 2002 rok w zakresie:
Ad. pkt 1 i 2: część 57 - budżet Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz część 59 - budżet Agencji Wywiadu.
Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego po rozpatrzeniu części
57 i 59 budżetu państwa na 2003 r. akceptuje przyjęte w uchwalonej przez Sejm ustawie budżetowej na 2003 rok budżety: Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.
Pozytywna opinia Komisji jest jednak uwarunkowana wiedzą o stanie finansów publicznych. Potrzeby cywilnych służb ochrony państwa w realizacji ich ustawowych obowiązków oraz zobowiązań międzynarodowych znacznie przekraczają kwoty zapisane w ustawie budżetowej na 2003 rok. Poziom wydatków obu Agencji stanowi jedynie minimum niezbędne dla ich prawidłowego funkcjonowania
Ad. pkt 3, 4, 5, 6.
Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego po rozpatrzeniu wydatków budżetowych w zakresie:
Dyskusja nad tą sferą wydatków budżetowych skłoniła Komisję Obrony Narodowej
i Bezpieczeństwa Publicznego do przedłożenia Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych poprawki do uchwalonej przez Sejm ustawy budżetowej w brzmieniu :
"a) w załączniku nr 2 i 8 zwiększa się o 5.000 tys. zł dotacje w rozdziale 75411 - Komendy powiatowe Państwowej Straży Pożarnej, w tym:
b) w załączniku nr 2 w części 79 Obsługa długu krajowego w rozdziale 75703 - Obsługa krajowych skarbowych papierów wartościowych zmniejsza się o 5.000 tys. zł wydatki na obsługę długu publicznego;".
Celem poprawki jest zwiększenie wydatków budżetowych na zakupy paliwa, materiałów i wyposażenia komend powiatowych Państwowej Straży Pożarnej.
W uchwalonej przez Sejm ustawie budżetowej na 2003 rok ogólna kwota wydatków w zakresie części 42 wyniesie 10.732.472 tys. zł. Największą część wydatków w części 42 budżetu państwa stanowią wynagrodzenia wraz z pochodnymi - 44,2% oraz emerytury
i renty - 34,1% . Obie grupy wydatków łącznie stanowią 78,3% wydatków części 4
Środki finansowe przeznaczone na finansowanie w 2003 r. poszczególnych służb mundurowych podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji wynoszą:
Policja 5.479.755 tys. zł
Państwowa Straż Pożarna 1.406.909 tys. zł
Straż Graniczna 764.692 tys. zł
Biuro Ochrony Rządu 148.643 tys. zł
Obrona Cywilna 650 tys. zł
Wydatki na finansowanie działu 754 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa są zawarte w 42 i 85 części budżetu państwa i wynoszą :
w części 42 6.613.347 tys. zł
w części 85 1.193.262 tys. zł
W części 42 w dziale 754 Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa znajdują się również środki finansowe przeznaczone na sfinansowanie zadań ratownictwa górskiego i wodnego oraz dotacje dla Związku Ochotniczych Straży Pożarnych.
Analiza wydatków budżetowych przeznaczonych na finansowanie poszczególnych służb mundurowych pozwala na stwierdzenie wzrostu wydatków na służby mundurowe nadzorowane przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji:
Policja nominalnie 5,5% realnie 3,2%
Państwowa Straż Pożarna nominalnie 7,1% realnie 4,7%
Straż Graniczna nominalnie 9,3% realnie 6,8%
Biuro Ochrony Rządu nominalnie 3,9% realnie 1,6%
Spadek nakładów na Obronę Cywilną jest związany z przejmowaniem dotychczasowych zadań tej służby przez Państwową Straż Pożarną.
Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w przyjętej przez Sejm ustawie budżetowej na 2003 rok znalazły się środki na "uzawodowienie" Straży Granicznej oraz uzupełnienie obsady 5 strażnic otwartych w 2002 r. na tzw. "ścianie wschodniej", co było warunkiem niezbędnym do spełnienia wymogów jakie w tym zakresie postawiła Unia Europejska.
W ocenie komisji przyjęta w listopadzie br. nowelizacja ustawy o Policji, która wprowadza m.in. zmianę sposobu finansowania Policji poprzez przekazanie środków budżetowych państwa na finansowanie Policji Komendantowi Głównemu Policji stwarza szansę na sprawniejsze sterowanie tymi środkami. Likwidacja znacznej części struktur biurokratycznych na poziomie komendy powiatowej Policji daje szansę poprawy struktury kadrowej Policji oraz zwiększenie środków na wydatki rzeczowe. Rok 2003 będzie też sprawdzianem możliwości wykorzystania przez Policję środków Phare.
W opinii Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego środki budżetowe przeznaczone na finansowanie w 2003 r. Państwowej Straży Pożarnej nie stwarzają możliwości sprawnego wykonywania zadań powierzonych tej służbie. Dotyczy to głównie komend powiatowych PSP, które podobnie jak inne struktury PSP wykonują zadania z zakresu szeroko rozumianego systemu ratownictwa. Dalsze utrzymywanie niskich nakładów na PSP doprowadzi do zadłużenia komend powiatowych oraz do mających już swoje miejsce faktów ograniczania wypłat świadczeń dla funkcjonariuszy. Zaproponowana przez Komisję poprawka powinna ograniczyć te bardzo niekorzystne dla funkcjonowania służb państwowych zjawiska.
Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego doceniając przyjęte w ustawie budżetowej kierunki finansowania niektórych służb (Policja, Straż Graniczna) zwraca uwagę na konieczność zapewnienia większych środków na służby mundurowe w ustawie budżetowej na 2004 rok, zwłaszcza w obliczu przesunięcia granicy Unii Europejskiej na wschód.
Ad. pkt 7, 8, 9, 10
Komisja po rozpatrzeniu wydatków budżetowych w zakresie:
Komisja rozpatrując część 29 budżetu państwa na 2003 rok wzięła też pod uwagę dochody nadzorowanej przez Ministra Obrony Narodowej Agencji Mienia Wojskowego, które zgodnie z art. 11 ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP w latach 2001 - 2006 stanowią główne źródło środka specjalnego Ministra Obrony Narodowej.
Środki te przeznaczone są na realizację zadań obronnych w ramach "Programu Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych", realizowanych przez inne niż MON resorty oraz przez wojewodów. Komisja zwraca uwagę na potrzeby weryfikacji w następnym cyklu planistycznym, nie zmienianych od lat, zasad planowania tych środków, z uwzględnieniem priorytetów obronnych w województwach wschodnich, stanowiących w przyszłości granicę Unii Europejskiej.
Komisja pozytywnie ocenia skutki zmiany ustawowego usytuowania Agencji Mienia Wojskowego, daje to możliwość bezpośredniego nadzoru Ministerstwa Obrony Narodowej nad gospodarką finansową Agencji oraz wykorzystaniem jej dochodów na traktowane priorytetowo cele związane z modernizacją techniczną Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Planowane przychody tego środka odmiennie niż w bieżącym roku planuje się "opodatkować" w wysokości 5%.
poz. nr 50 - "Wsparcie restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego oraz wspieranie procesu modernizacji technicznej sił zbrojnych" w wysokości 190.752 tys. zł.
Na podstawie art. 12 ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu SZ RP w latach 2001-2006 (Dz. Nr 76, poz. 804 z późn. zm.) Komisja zakłada, że z powyższej kwoty co najmniej 35% powinno trafić do Ministerstwa Obrony Narodowej na modernizację techniczną sił zbrojnych.
poz. nr 53 - "Utrzymanie mocy produkcyjnych w przemyśle obronnym" w wysokości 5000 tys. zł.
Głównym beneficjetem środków ujętych w tej rezerwie celowej jest Minister Gospodarki, któremu podlegają przedsiębiorstwa polskiego przemysłu obronnego. Komisja zwraca uwagę na stosowaną od kilku lat praktykę zmniejszania wysokości środków przeznaczonych na ten cel (2001 r. - 55,3 mln zł, 2002 r. - 30 mln zł).
poz. nr 59 - "Realizacja programu wyposażania Sił Zbrojnych RP w samoloty wielozadaniowe" w wysokości 230.000 tys. zł.
Środki te w trakcie roku budżetowego powinny być włączone do budżetu MON (do działu 752 "Obrona narodowa", rozdziału 75202 Wojska Lotnicze) na zadania związane z programem samolotowym i w większości przeznaczone na inwestycje krajowe (modernizacja lotnisk).
Komisja akceptuje przyjęty przez Sejm w ustawie budżetowej na 2003 rok budżet MON oraz globalną wielkość wydatków obronnych ujętych w ustawie budżetowej na 2003 rok. Uwzględniając możliwości finansowe państwa Komisja uznaje podjęte przez Sejm decyzje za właściwe. Ustalony poziom wydatków obronnych jakkolwiek nie zapewnia realizacji wszystkich oczekiwań sojuszniczych (szczególnie w zakresie zwiększonej aktywności w sojuszniczych działaniach antyterrorystyczn
ych) pozwala jednakże na wypełnienie zasadniczych zobowiązań wobec Traktatu Północnoatlantyckiego".