4 czerwca 2002 r.

Senatorowie z Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego na swym posiedzeniu przystąpili do rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o Policji.

Komisja zapoznała się z opiniami o ustawie sejmowej, które przedstawili: zastępca Departamentu Prawnego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Marcin Wereszczyński oraz dyrektor Biura Prawnego Komendy Głównej Policji Zbigniew Krasnodębski. Wysłuchano także posłanki sprawozdawcy Małgorzaty Winiarczyk-Kossakowskiej oraz uwag Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Uchwalona przez Sejm nowelizacja rozszerza możliwość stosowania broni przez policję. W czasie prac sejmowych zrezygnowano z zapisów zawartych w projekcie rządowym, przewidujących karę dożywocia bez możliwości ubiegania się o warunkowe zwolnienie albo 25 lat więzienia dla zabójców policjantów. Rząd chciał również wykreślić z ustawy o policji zapis nakazujący policjantowi takie strzelanie do przestępcy, by nie narazić go na kalectwo lub utratę życia. Nowy zapis - według propozycji rządowych - miałby obligować funkcjonariuszy do takiego strzelania, by "wyrządzić możliwie najmniejszą szkodę".

Sejmowa komisja nadzwyczajna, która pracowała nad projektem nowelizacji ustawy o policji, ograniczyła projekt rządowy tylko do drugiego zapisu.

Ostatecznie uznano, że kwestia zaostrzenia kar dla zabójców policjantów ma być uregulowana ze względu na skomplikowaną materię w oddzielnej regulacji.

W przyjętym w wyniku głosowania stanowisku komisja poparła rozwiązanie sejmowe. Na sprawozdawcę wypracowanego stanowiska wybrano senatora Janusza Koniecznego.

Na swym posiedzeniu senatorowie z Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego przyjęli także stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.

Założenia przyjętej przez Sejm ustawy omówił dyrektor Generalny w Ministerstwie Obrony Narodowej Jakub Pinkowski. Swoje uwagi przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana nowelizacja ustawy z 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony kraju zakłada, że żołnierze służby zasadniczej mogą pełnić ją nadterminowo (na podstawie dobrowolnego zgłoszenia) do siedmiu lat - obecnie do czterech.

W intencji projektodawców, potrzeba zmiany przepisów wynikła stąd, że w drugiej połowie 2002 roku czteroletnią nadterminową służbę wojskową kończy przeszło 2 tys. dobrze przygotowanych i wyszkolonych żołnierzy różnych specjalności.

Zmiana ustawy pozwoli nie tylko na zatrzymanie w służbie nadterminowej wartościowych żołnierzy, ale również umożliwi powołanie do zawodowej służby wojskowej w korpusie szeregowych sprawdzonych żołnierzy.

W wyniku dyskusji, a następnie głosowania komisja postanowiła nie zgłaszać zastrzeżeń do omawianej nowelizacji i zarekomendować Senatowi jej przyjęcie bez poprawek. Na sprawozdawcę stanowiska komisji wybrano senatora Lesława Podkańskiego.

Ponadto Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o niektórych umowach kompensacyjnych zawieranych w związku z umowami dostaw na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa.

W tej części obrad uczestniczyli: dyrektor Departamentu Przemysłowego Systemu Obronnego w Ministerstwie Gospodarki Witold Misiowiec, posłowie Izabella Sierakowska i Zbyszek Zaborowski, radca prawny z Ministerstwa Obrony Narodowej Robert Suwiński, przedstawiciele Kancelarii Prezydenta, Banku Gospodarstwa Krajowego oraz PKO BP. Swoją opinię przekazało Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Ustawa, która była pilnym projektem rządowym, zakłada m.in. możliwość inwestycji bezpośrednich w polskie zakłady oraz zakup akcji i udziałów przedsiębiorstw od skarbu państwa w ramach realizacji umów offsetowych.

W myśl ustawy, zagraniczne firmy będą mogły dokonywać inwestycji bezpośrednich w polski przemysł. Do tej pory zobowiązania offsetowe mogły być wykonywane wspólnie z polskim przedsiębiorcą, który nie zależy od przedsiębiorcy zagranicznego, co uniemożliwiało takie inwestycje. Przepis ten wykluczał z umów offsetowych wiele sprywatyzowanych przedsiębiorstw oraz ośrodki naukowo-badawcze. Projekt zakłada więc, by offsetobiorcą mógł być każdy podmiot mający siedzibę w Polsce, a ewentualnych ograniczeń mógłby dokonać komitet offsetowy.

Offset to zamówienia kompensujące wydatki państwa na uzbrojenie armii. Zgodnie z polskimi przepisami firmy biorące udział w przetargu na takie uzbrojenie muszą przedstawić ofertę offsetową równą co najmniej wartości kontraktu.

Połowę wartości offsetu zwycięska firma będzie musiała zainwestować w przemysł zbrojeniowy, a drugą połowę w cywilny. Obecnie w Polsce trwa kilka takich przetargów. Największy z nich dotyczy zakupu przez polską armię samolotu wielozadaniowego. Wartość wszystkich kontraktów na wyposażenie armii wyniesie około 6 mln USD.

Podczas posiedzenia Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego senatorowie uzyskali informację, że rząd uruchomił już kilka umów offsetowych, pojawiły się więc pierwsze doświadczenia w zakresie ich realizacji. W związku z tym w nowelizacji uwzględniono doświadczenia płynące z realizacji dotychczasowych umów offsetowych.

W dyskusji interesowano się m.in. kwestią monitoringu przebiegu działań związanych z przygotowaniem, uruchomieniem, zabezpieczeniem technicznym i finansowym umów offsetowych. Jak zapewnił przedstawiciel rządu, monitoring ten będzie realizowany przez Komitet ds. Umów Offsetowych.

Wiele miejsca poświęcono obsłudze finansowej umów. Ostatecznie w głosowaniu komisja postanowiła zaproponować poprawkę merytoryczną - zapis, że minister właściwy do spraw gospodarki powierza obsługę bankową umów offsetowych bankowi państwowemu. W proponowanej zmianie zawarto też propozycję, by zakres i warunki tej obsługi były określone w umowie zawartej między właściwym ministrem a bankiem państwowym.

Podczas posiedzenia senatorowie wysłuchali również opinii przedstawicieli kierownictw dwóch banków państwowych: Banku Gospodarstwa Krajowego i Banku PKO BP SA, którzy zaprezentowali wszystkie okoliczności dotyczące finansowania tego typu umów. I jeden, i drugi bank wyraziły pełną gotowość podjęcia się obsługi tego typu przedsięwzięć.

Ponadto komisja postanowiła zaproponować Senatowi zapis stanowiący jednoznacznie, że wszelkie dotychczasowe procesy realizowane dotychczas przez rząd w zakresie umów offsetowych będą natychmiast podlegały pod nową ustawę.

W przyjętym stanowisku Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego zaproponowała ogółem 4 poprawki. Postanowiono, że ich przyjęcie zarekomenduje Izbie senator L. Podkański.