16 stycznia 2002 r.
Na swym posiedzeniu Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego przyjęła stanowisko w sprawie stowarzyszeń reprezentujących środowiska rezerwy, emerytów i weteranów Wojska Polskiego oraz stowarzyszeń i fundacji prowadzących działalność na rzecz obronności państwa. Stwierdzono w nim:
"Senacka Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego na posiedzeniu w dniu 12 grudnia 2001 r. spotkała się z przedstawicielami 35 różnych stowarzyszeń reprezentujących środowiska rezerwy, emerytów i weteranów Wojska Polskiego, Konwentu Dziekanów Korpusu Oficerów Wojska Polskiego, Rady ds. Kobiet w Siłach Zbrojnych oraz stowarzyszeń i fundacji działających na rzecz obronności. W posiedzeniu wzięli również udział przedstawiciele Departamentu Społeczno-Wychowawczego Ministerstwa Obrony Narodowej.
Komisja wysłuchała informacji obecnych na posiedzeniu przedstawicieli stowarzyszeń i fundacji o ich statutowych zadaniach i prowadzonej przez nie działalności. Uczestnicy posiedzenia przedstawili w swych wystąpieniach osiągnięcia organizacji, trudności w realizacji ich statutowych zadań wynikające ze skromnych środków finansowych, którymi dysponują czy też z wadliwości obowiązującego systemu prawnego.
Reprezentujące różne środowiska stowarzyszenia i organizacje podejmują wiele form działalności, najważniejsze z nich to:
- kultywowanie tradycji oręża polskiego,
- integrowanie środowisk rezerwistów, emerytów i weteranów Wojska Polskiego,
- działalność na rzecz tworzenia statusu żołnierza rezerwy,
- działalność socjalno-bytowa , niesienie pomocy byłym żołnierzom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej bądź też wymagającym opieki,
- propagowanie wiedzy obronnej, kształtowanie świadomości obronnej społeczeństwa wobec przewidywanych zagrożeń okresu wojny i zagrożeń cywilizacyjnych,
- propagowanie sportów obronnych, działalność społeczno-wychowawcza wśród młodzieży przygotowanie młodzieży do służby wojskowej,
- niesienie pomocy rodzinom wojskowym narażonym na patologie wynikające ze specyfiki służby wojskowej,
- działalność na rzecz kultury wojskowej.
Komisja pragnie wyrazić podziękowanie i uznanie wszystkim środowiskom, stowarzyszeniom i fundacjom za ich społeczny trud i wysiłek.
Dyskusja na temat roli, którą powinni odgrywać w Polsce żołnierze rezerwy i weterani polskich sił zbrojnych ożyła na nowo w trakcie podejmowanych przez Polskę starań na rzecz członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w NATO. Koniecznością stało się wyłonienie reprezentacji naszych stowarzyszeń w Międzysojuszniczej Konfedera
cji Oficerów Rezerwy. Utworzenie takiej reprezentacji - Stowarzyszenia Rezerwistów i Weteranów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej przyniosło w efekcie nowe zadania, m.in. uregulowanie problemu statusu żołnierzy rezerwy zgodnego ze standardami NATO. Normą powinności żołnierza rezerwy w państwach NATO jest kontrakt organu wojskowego z konkretnym żołnierzem, zgodnie z jego kwalifikacjami. W warunkach Polski umiejętności żołnierza odchodzącego z zawodowej służby wojskowej, a w sposób szczególny jego wiedza są niewykorzystane. Dotyczy to zarówno pojedynczych żołnierzy jak również stowarzyszeń rezerwistów i weteranów Wojska Polskiego.W opinii senackiej Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego wiedza, którą posiadają żołnierze rezerwy biorący udział w działalności wielu stowarzyszeń reprezentujących środowiska żołnierzy rezerwy i weteranów polskich sił zbrojnych powinna być wykorzystana przez instytucje uczestniczące w tworzeniu prawa, a więc również przez Senat i jego organy. Przykładem stowarzy
szenia, które w sposób bardzo profesjonalny podejmuje w swej działalności tematykę obronną jest Towarzystwo Wiedzy Obronnej.Zdaniem Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego Towarzystwo Wiedzy Obronnej poprzez dotychczasową działalność udowodniło, że może stać się ośrodkiem eksperckim w zakresie współczesnych problemów obronności państwa.
Senacka Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego potwierdza słuszność krytycznych opinii środowisk weteranów Wojska Polskiego w sprawie dalszego funkcjonowania wielokrotnie nowelizowanej ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Należy rozważyć możliwość podjęcia starań o wniesienie inicjatywy ustawodawczej. Celem tej inicjatywy byłoby
stworzenie projektu nowej ustawy o kombatantach.Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego Senatu RP popiera wszystkie formy działalności stowarzyszeń w środowiskach młodzieżowych, które propagując sporty obronne i prowadząc szkolenia paramilitarne rozwijają zainteresowanie obronnością wśród młodzieży.
W opinii Komisji działalność tych stowarzyszeń i organizacji przynosi niezwykle pozytywne efekty, jest skutecznym środkiem w walce z poszerzaniem się wpływów środowisk patologicznych wśród młodzieży. Z uznaniem należy odnieść się do działalności Związku Strzeleckiego <<Strzelec>> Organizacji Społeczno - Wychowawczej. Zaangażowanie Ministerstwa w tworzeniu <<Strzelca>> można uznać za bardzo pozytywną formę państwowego mecenatu. Wydaje się, że po
dobną troską Ministerstwo powinno objąć również proobronnie zorientowane środowiska akademickie.Komisja Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego z niepokojem obserwuje dalsze ograniczenia uprawnień żołnierzy poszkodowanych przez działania wojenne i ofiar wypadków związanych z odbywaniem służby wojskowej. Takie działania traktowane są przez stowarzyszenia reprezentujące środowiska inwalidów wojskowych i wojennych jako brak zainteresowania instytucji rządowych tymi, którzy sprawność fizyczną i zdrowie
stracili służąc Polsce. Środowiska te reprezentowane są przez Związek Inwalidów Wojennych RP i Związek Ociemniałych Żołnierzy.Komisja zwraca się do Ministra Obrony Narodowej, Ministra Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministra Zdrowia z prośbą o przygotowa
nie programu zmiany dotychczasowego kierunku polityki socjalnej wobec inwalidów wojennych i wojskowych.Odrębną sferę dyskusji stanowi prawo żołnierzy zawodowych do posiadania organu przedstawicielskiego. W opinii Komisji Ministerstwo Obrony Narodowej powinno rozważyć możliwość ustawowego uregulowania tego uprawnienia kadry zawodowej.
Komisja kieruje przyjęte w dniu 16 stycznia 2002 r . stanowisko w sprawie stowarzyszeń reprezentujących środowiska rezerwy, emerytów i weteranów Wojska Polskiego oraz stowarzyszeń i fundacji prowadzących działalność na rzecz obronności państwa
do wiadomości Ministra Obrony Narodowej, Ministra Pracy i Polityki Społecznej, Ministra Zdrowia, Kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz do uczestniczących w posiedzeniu stowarzyszeń i fundacji".W drugiej części posiedzenia Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego senatorowie zapoznali się z informacją Ministerstwa Gospodarki o aktualnej sytuacji polskiego przemysłu obronnego oraz realizacji ustawy z 15 października 1999 r. o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Informację przedstawił sekretarz stanu Andrzej Szarawarski.