26 lutego 2002 r
Odbyło się posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu, podczas którego senatorowie rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Gośćmi komisji byli wiceminister kultury Aleksandra Jakubowska i poseł sprawozdawca Jan Byra. Ponadto zapoznano się z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.
Rozpatrywana nowela jest efektem prac ustawodawczych nad dwoma projektami, rządowym oraz zgłoszonym przez sejmową Komisję Kultury i Środków Przekazu. Jak podkreślali projektodawcy, zmiana ustawy jest realizacją postulatów organizatorów instytucji kultury, którzy wielokrotnie występowali z propozycjami przekształcenia ustawowych regulacji.
Przedmiotem omawianej ustawy jest nowelizacja w zakresie trzech zagadnień związanych z ustawowymi unormowaniami dotyczącymi zasad funkcjonowania instytucji kultury.
Pierwszym problemem objętym nowelizacją jest sposób powoływania i odwoływania zastępców dyrektorów w instytucjach kulturalnych. Jak wynika z uzasadnienia przedstawionego przez projektodawców, obowiązujące przepisy stwarzały problemy interpretacyjne dotyczące podmiotu uprawnionego do powoływania zastępców dyrektora w instytucji kultury. Uchwalona przez Sejm ustawa zmieniająca stanowi, że sposób i tryb powoływania i odwoływania zastępców dyrektora określa statut instytucji kultury nadawany przez jej organizatora. Jeżeli statut instytucji kultury będzie przewidywał stanowisko zastępcy dyrektora, to równocześnie określi sposób i tryb jego powoływania i odwoływania.
Drugą zmianą dokonaną przez ustawodawcę jest stworzenie podstaw prawnych do przekazywania instytucji kultury między jednostkami samorządu terytorialnego. Dotychczas prawo przekazywania instytucji kultury przysługiwało wyłącznie ministrowi lub kierownikowi urzędu centralnego. Według projektodawców wprowadzona regulacja jest zgodna z postulatami jednostek samorządowych i ma prowadzić do poprawy sytuacji finansowej jednostek kultury.
Podstawowym celem omawianej nowelizacji jest dostosowanie organizacji czasu pracy pracowników instytucji kultury do specyfiki funkcjonowania tych jednostek.
W tym celu do dotychczasowego tekstu ustawy został dodany nowy rozdział: "Czas pracy w instytucjach kultury". Zgodnie z zawartymi w nim przepisami do pracowników instytucji kultury stosuje się przepisy Kodeksu pracy, ale z istotnymi odstępstwami. Szczególne uregulowania mają stworzyć możliwość elastycznego rozliczania czasu pracy, czemu stały na przeszkodzie przepisy prawa pracy wprowadzone ustawą z dnia 1 marca 2001 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy. Wprowadzony wówczas pięciodniowy tydzień pracy, przy utrzymaniu trzymiesięcznego okresu rozliczeniowego, nie odpowiadał systemowi i specyfice organizacji czasu pracy w instytucjach kultury, który charakteryzuje się zróżnicowanym rytmem pracy w ciągu roku kalendarzowego. Nowe przepisy wprowadzone do ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej pozwalają na wydłużenie okresu rozliczeniowego czasu pracy pracowników instytucji kultury, nie może on jednak przekraczać 12 miesięcy. Pozwoli to na ustalenie rozkładów czasu pracy (na okresy nie krótsze niż 2 tygodnie) dostosowanych do rzeczywistych potrzeb prowadzonej działalności. Podobnym celom służy przepis, który dopuszcza stosowanie przerywanego czasu pracy, według ustalonego rozkładu. Równocześnie z wprowadzoną regulacją ustawodawca dopuszcza stosowanie tzw. równoważnego czasu pracy. Przepisy szczególne umożliwiają również komasowanie dni wolnych od pracy z urlopem wypoczynkowym.
W wyniku wyczerpującej dyskusji do rozpatrywanej nowelizacji sejmowej zgłoszono propozycje wprowadzenia poprawek. W przyjętym w głosowaniu stanowisku Komisja Kultury i Środków Przekazu postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 4 zmian o charakterze redakcyjnym. Ustalono, że sprawozdanie komisji przedstawi Izbie senator Krystyna Doktorowicz.
W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu rozpatrzono ustawę budżetową na 2002 rok w zakresie dotyczącym kultury oraz Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
W skierowanej do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych opinii stwierdzono:
"Komisja Kultury i Środków Przekazu na posiedzeniu w dniu 26 lutego rozpatrzyła ustawę budżetową na rok 2002 (druk nr 67) w zakresie:
Po wysłuchaniu informacji i uzyskaniu dodatkowych wyjaśnień przedstawicieli rządu i reprezentantów Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz po przeprowadzeniu dyskusji komisja mając świadomość krytycznego stanu finansów państwa postanowiła nie zgłaszać wniosków do ustawy budżetowej w rozpatrywanych częściach i zaakceptowała przedkładane w ustawie budżetowej na rok 2002 środki finansowe.
Jednocześnie senatorowie zwrócili uwagę, że dalsze ograniczenia środków finansowych na kulturę (m.in. na biblioteki i Muzeum Narodowe) może doprowadzić do degradacji intelektualnej dużych warstw społecznych. Uznając rok bieżący za ostatni z ograniczeniem budżetu na kulturę apeluje o przekazanie na
tę właśnie strefę zwiększonych środków w najbliższych latach.Ze zrozumieniem Komisja przyjęła ograniczony budżet KRRiTV ubolewając jednocześnie nad zredukowaniem środków finansowych przeznaczonych na monitoring".