1. Rozpatrzenie wniosków zgłoszonych do ustawy o utworzeniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujących zadania i kompetencje organów oraz organizację jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych.

Otwieram posiedzenie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych poświęcone rozpatrzeniu wniosków zgłoszonych w czasie debaty nad ustawą o utworzeniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujących zadania i kompetencje organów oraz organizację jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych.

Proponuję, żebyśmy procedowali w następujący sposób: odczytanie wniosku i natychmiast głosowanie, chyba że ktoś z państwa chce uzyskać odpowiedź albo wyjaśnienia od autora wniosku, to wtedy proszę o to zapytać.

Przystępujmy do procedowania.

Poprawka czwarta, która wyklucza poprawkę piątą. Obie są autorstwa pani senator Ferenc.

Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki? (2)

Jestem zaskoczona, że akurat w tym przypadku rząd jest przeciw, bo to ogranicza dowolność podejmowanych przez urzędników decyzji w sprawie formułowania doniesień. Dziękuję.

Dziękuję bardzo.

Rząd jest za.

Proszę o stanowisko rządu.

Rząd jest przeciw.

Wyjaśniłam tę kwestię na posiedzeniu Senatu. Uważam, iż wykreślenie tych słów spowoduje, że będą obowiązywały po prostu rygory gospodarki wolnorynkowej, a pozostawienie ich ograniczy swobodę wolnorynkową.

Dziękuję.

Proszę o stanowisko rządu.

Rząd jest za.

Rząd jest przeciw.

Dziękuję.

Rząd jest za.

Rząd jest za.

Rząd jest za.

Głosujemy.

Proszę, Panie Ministrze.

Powiem króciutko. Chodzi o wykaz stanowisk, które muszą być obsadzane przez funkcjonariuszy celnych. Obecnie jest to obligatoryjne, musi określić, czyli jakieś stanowiska muszą być. Chodzi o to, żeby zapisać formę fakultatywną, czyli może określić, ale nie musi. Dziękuję.

Proszę o stanowisko rządu.

Rząd jest przeciw.

To jest ta dodana w Sejmie poprawka, od której pan minister Kwaśniak się odżegnał, mówiąc, że to nie była propozycja rządu. Mianowicie wśród katalogu sytuacji, z powodu których celnik może być zwolniony, propozycja zawarta w pkcie 12 jest zupełnie słuszna, bo wyraźnie wskazuje na przestępcze, korupcyjne podłoże, ale został też dodany pkt 11, który mówi ogólnie, że można zwolnić celnika dla bliżej nieokreślonego dobra służby celnej.

Otóż chciałabym powiedzieć tak: na pewno powinno być surowe karanie, ale w jasnych sytuacjach, bo to eliminuje przestępczość. A tego rodzaju niedookreślone przepisy, które można różnie interpretować, w sumie powodują niepotrzebny niepokój. I tak to, co jest w pkcie 12, w istocie rozwiązuje problem. Tak zrozumiałam wypowiedzi pana ministra Kwaśniaka. Chodzi o ukrócenie przestępczości, a nie o inne rzeczy. Ten zapis powoduje ogromny niepokój, bo może być pretekstem do kolejnych zwolnień z bliżej nieokreślonych przyczyn.

Proszę, pan marszałek Wielowieyski.

Chciałbym podzielić się z Wysoką Komisją bardzo ogólnymi uwagami. Jestem przewodniczącym komisji do spraw funkcjonowania systemu prawnego i demokracji w Radzie Europy. W tej chwili pracujemy nad zupełnie podstawowym raportem w tej sprawie. Otóż pkt 11 jest, w moim przekonaniu - ale nie tylko w moim, bo taki jest wynik tych naszych długotrwałych prac - to test na państwo prawa. Państwo prawa nie oznacza szerokiego zakresu swobodnego uznania. Ta najbardziej ogólna formuła jest przerażająca z punktu widzenia art. 2 konstytucji, mówiącego o państwie prawa. Po prostu tego robić nie wolno. Jest to oddawanie w ręce wysokiego, niskiego albo średniego urzędnika losu ludzi. Do tego nic mu nie można zrobić. On może mieć do kogoś zupełnie osobiste pretensje i go wyrzucić, ale nic mu nie będzie można zrobić, bo w gruncie rzeczy każdy bystry człowiek jakoś to wyjaśni dobrem służby. Sprawa, moim zdaniem, jest bardzo kluczowa, Wysoka Komisjo.

Dziękuję, Panie Marszałku.

Chciałbym podkreślić, iż oczywiście podtrzymuję każde moje stwierdzenie z posiedzenia plenarnego, że tego nie było w przedłożeniu rządowym i rzeczywiście zostało to wprowadzone w toku prac parlamentarnych. To jest stwierdzenie stanu faktycznego. Nie oznacza to, że się odżegnuję w tym sensie, że nie czuję się w obowiązku przedstawić państwu uzasadnienia, jakie leżało u podstaw dodania tego punktu w toku prac sejmowych.

Takim uzasadnieniem, które popieram i które uważam za bardzo mocne i zasadne, jest to, że w analogicznych przepisach innych służb mundurowych funkcjonuje tego rodzaju przesłanka. W tej chwili jest taka sytuacja, że służba celna, w sposób szczególny narażona na wszelkiego rodzaju powiązania - nie chcę używać sformułowania "zachowania korupcyjne", w każdym razie takie zachowania, że niewykonanie obowiązków służbowych albo nienależyte wykonanie obowiązków służbowych przekłada się bezpośrednio na działanie firm, a czasami wręcz na losy prowadzonej działalności gospodarczej; mam tu na myśli na przykład niewłaściwe zastosowanie taryfikacji czy reguł pochodzenia towarów, co może powodować bardzo daleko idące konsekwencje - wymaga szczególnych przepisów. I te szczególne przepisy powinny być analogiczne jak w innych służbach mundurowych. Nie ma żadnego uzasadnienia, ażeby w przepisach innych służb mundurowych taki zapis się znajdował, a w przepisach tej jednej, jak mówię, szczególnej służby taka przesłanka ogólna się nie znajdowała.

Pozwolę sobie zacytować wszystkim państwu przepis z ustawy o Policji, chociaż to nie dotyczy tylko tej ustawy, ale wszystkich analogicznych przepisów innych służb mundurowych. "Policjanta można zwolnić ze służby w przypadkach - i tam jest ileś punktów, między innymi pkt 5 - gdy wymaga tego ważny interes służby." Jest taka ogólna przesłanka, jak interes służby, jak dobro służby. To są podobne pojemne pojęcia, które znaczą to samo.

Powiem jeszcze jedną rzecz. To nie jest tak, że jeśli jest taki przepis, to można w sposób dowolny, uznaniowy, bez żadnego uzasadnienia, czy to jest Kowalski, czy to jest Kwaśniak, czy to jest Płusa, czy to jest jakikolwiek funkcjonariusz, zwolnić kogoś na zasadzie "dzień dobry, od jutra pan nie pracuje dlatego, bo jest taki przepis". Taka decyzja jak każda decyzja indywidualna wymaga uzasadnienia, wymaga udowodnienia tego, że zaistniała taka przesłanka jak dobro służby. Dokładnie taka sama sytuacja jest w innych służbach mundurowych. To nie jest tak, że policjanta można zwolnić z dnia na dzień, bez uzasadnienia, bez stwierdzenia, że wymaga tego jakiś interes służbowy.

Dlatego uważam, że to uzasadnienie, które zgłoszono w toku prac sejmowych... Dodatkowo podnoszono też to, że nowela kodeksu celnego, która dwa tygodnie temu została przyjęta przez parlament, a więc i przez Senat, wprowadza cały szereg decyzji o charakterze uznaniowym, które nie dotyczą kontroli celnej. Taka jest specyfika przepisów unijnych, bo w ramach Unii Europejskiej istnieje cały szereg decyzji, które pozostawia się uznaniu organów. Dlatego też ta poprzeczka dotycząca przepisów związanych ze służbą powinna być zawieszona co najmniej na tym samym poziomie jak w innych służbach mundurowych. To, co jest wprowadzane, faktycznie w innych służbach mundurowych jest standardem. Dziękuję bardzo.

Tak. Chwileczkę.

Panie Ministrze, ale dlaczego pan przyrównuje celników tylko do służb mundurowych. Przecież w tej chwili będą oni pełnić podobne, a czasami identyczne funkcje jak inni pracownicy służb skarbowych. W związku z tym niech pan porównuje raczej do tego, jaką sytuację mają inni pracownicy finansowi.

Panie Ministrze, jestem zaskoczona pana stanowiskiem. Chce pan z posłów i senatorów zrobić tych złych, którzy to dopisali. Rząd natomiast dał propozycję bez tego, czyli lepsze rozwiązanie. W związku z tym ja również opowiadam się za wykreśleniem, bo rzeczywiście tego określenia można nadużywać.

Dziękuję, Pani Senator. Rozumiem, że to nie było pytanie, tylko wyrażenie poglądu.

Chciałbym tylko dokładnie uzmysłowić członkom komisji, nad czym głosujemy. Głosujemy nad tym, kiedy można się pozbyć pracownika służby celnej. W pkcie 11 jest "gdy wymaga tego dobro służby", a w pkcie 12 "utraty zaufania niezbędnego do wykonywania obowiązków służbowych, w szczególności w przypadku funkcjonariusza celnego wykonującego czynności z zakresu kontroli celnej lub związane z nadawaniem towarom przeznaczenia celnego".

Przypominam: sprawozdawcą jest pani senator Janowska, a głosowanie będzie jutro rano.

Panie Przewodniczący, bardzo serdeczne podziękowania wszystkim członkom komisji i panu jako przewodniczącemu. Ustawa jest szczególnie trudna. Wiemy o tym doskonale.

Dziękuję, Panie Ministrze. Dziękujemy panu za udział w posiedzeniu.