13 czerwca 2002 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych rozpatrywała ustawę o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Senatorowie wysłuchali wiceministra finansów Jacka Bartkiewicza oraz zapoznali się z uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Uchwalona przez Sejm 7 czerwca br. nowelizacja zmierza do liberalizacji dotychczas obowiązujących przepisów. Nowela dopuszcza m.in. udzielenie kredytu do wysokości 100% wartości bankowo-hipotecznej z obecnych 80%.

Zgodnie z nowelizacją, bank hipoteczny w pierwszych pięciu latach działalności będzie mógł pozyskiwać środki z emisji obligacji, kredytów i pożyczek oraz lokat bankowych do wysokości 10-krotności kapitałów własnych, a powyżej pięciu lat do wysokości 6-krotności kapitałów własnych. Według obecnych przepisów, limit ten wynosi dwukrotność kapitałów własnych.

Ponadto bank hipoteczny będzie mógł stawiać do dyspozycji kredytodawcy środki pieniężne przed ustanowieniem hipoteki, jeżeli zostało ujawnione roszczenie o ustanowienie hipoteki po wyodrębnieniu lokalu. Warunkiem byłoby ustanowienie zabezpieczenia dodatkowego. Dotyczy to lokali budowanych przez firmy deweloperskie.

Zgodnie z nowelą sejmową, do określania hipotecznej wartości nieruchomości, oprócz pracowników banków hipotecznych, fakultatywnie dopuszczono rzeczoznawców majątkowych, którzy działaliby na zlecenie banku.

Zasady wyceny wartości bankowo-hipotecznej zawarte byłyby natomiast w regulaminie banku.

W intencji projektodawców, ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych ma usprawnić funkcjonowanie bankowości hipotecznej oraz wzmocnić rolę banków hipotecznych w finansowaniu zadań wynikających z programu gospodarczego rządu. W opinii rządu, zmiany w ustawie mają przyczynić się do intensywniejszego rozwoju budownictwa, rynku kapitałowego oraz inwestowania na poziomie jednostek samorządu terytorialnego.

W przyjętym stanowisku Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych postanowiła zaproponować poprawki o charakterze legislacyjnym do ustawy o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Na sprawozdawcę wypracowanego stanowiska wyznaczono senatora Tadeusza Wnuka.

Podczas swojego posiedzenia komisja rozpatrzyła także ustawę o zmianie ustawy o opłacie skarbowej. Ustawa była projektem rządowym.

Założenia projektu oraz zmiany wprowadzone podczas prac sejmowych omówiła wiceminister finansów Irena Ożóg. Senatorowie zapoznali się ponadto z uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Rozpatrywana ustawa sejmowa zakłada obniżenie opłaty skarbowej za zaświadczenia w sprawie zaległości podatkowej z 19 do 15 zł oraz za rozpoczęcie działalności gospodarczej z 833 zł do 600 zł. Sejm wprowadził poprawki do projektu rządowego, podwyższono m.in. opłaty skarbowe dla cudzoziemców. Posłowie nie zgodzili się natomiast na obniżenie opłaty skarbowej za wyrażenie zgody na utworzenie za granicą banku z kapitałem polskim.

Według rządu, te rozwiązania mają pomóc przedsiębiorcom. I tak obniżenie opłaty skarbowej za rozpoczęcie działalności ze względu na konieczność ponoszenia szeregu obciążeń z nim związanych może stanowić instrument stymulujący przy podejmowaniu decyzji na ten temat, a w konsekwencji spowodować wzrost liczby wydawanych zezwoleń.

W noweli z opłaty skarbowej zwolnione zostały też podania i zezwolenia na hodowlę, przechowywanie i sprowadzanie do Polski "organizmów szkodliwych roślin".

Nowelizacja zakłada także wykreślenie dokumentów przewozowych jako przedmiotu opłaty skarbowej. Według rządu, dotychczasowe rozwiązanie powodowało zmniejszenie konkurencyjności polskich przewoźników na rynku przewozowym.

Od opłaty skarbowej zwolniono również zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów, zajęcie pasa drogowego oraz przejazdu pojazdu nienormatywnego.

W dyskusji senator Adam Graczyński zgłosił poprawkę, zgodnie z którą opłata skarbowa dla przedsiębiorców zakładających firmy ochroniarskie, detektywistyczne i transportujące odpady wyniosłaby 300 zł. W głosowaniu komisja poparła tę zmianę. Przyjęła także inne poprawki. Na sprawozdawcę stanowiska Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych w sprawie nowelizacji ustawy o opłacie skarbowej wybrano senator Zdzisławę Janowską.

Ponadto podczas posiedzenia senatorowie przyjęli stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Po wysłuchaniu wiceminister I. Ożóg oraz uwag biura legislacyjnego postanowiono nie zgłaszać zastrzeżeń do przyjętych tam rozwiązań. Ustalono, że sprawozdanie w tej sprawie złoży Izbie senator Bogusław Mąsior.

Nowela sejmowa zakłada zwolnienie z tego podatku umowy pożyczek, bez względu na ich kwotę, udzielanych przedsiębiorcom otwierającym działalność gospodarczą. Jest jedną z pakietu ustaw związanych z rządowym programem "Przedsiębiorczość-Rozwój-Praca", podobnie jak inne rozpatrywane podczas posiedzenia Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Przyjęte zmiany mają ułatwić małym i średnim przedsiębiorstwom prowadzenie działalności gospodarczej.

Bez poprawek komisja przyjęła także ustawę o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników. Opinie o tej nowelizacji przekazali senatorom: wiceminister finansów I. Ożóg oraz przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

Ten projekt dotyczy pakietu "Przede wszystkim przedsiębiorczość" i ma na celu dostosowanie do nowych i zmienionych przepisów obowiązujących w ustawie - Kodeks spółek handlowych, ordynacja podatkowa i prawo działalności gospodarczej.

Najistotniejsze zmiany proponowane w projekcie nowelizacji to m.in. wprowadzenie obowiązku udokumentowania danych wprowadzanych do systemu identyfikacji podatkowej, skróceniu terminów w procedurze rejestracji i aktualizacji danych.

Jak stwierdzano, przyjęte regulacje mają zapewnić możliwie największą wiarygodność systemu identyfikacji podatkowej. W ten sposób prowadzą do zwiększenia ochrony interesów skarbu państwa i bezpieczeństwa obrotu gospodarczego.

Ustalono, że przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników zarekomenduje Izbie w imieniu Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senator Mieczysław Mietła.

Senatorowie rozpatrzyli także ustawę o zniesieniu Generalnego Inspektora Celnego, o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

Gośćmi komisji byli: dotychczasowy generalny inspektor celny Andrzej Anklewicz oraz zastępca szefa Służby Celnej w Ministerstwie Finansów Robert Kwaśniak. Swoją opinię przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

Ustawa była projektem rządowym. Reguluje zasady i tryb zniesienia Generalnego Inspektora Celnego i podległych mu organów, zasady przeniesienia zadań i kompetencji znoszonych organów Inspekcji Celnej, a także zakres zmian kontroli skarbowej.

Ustawa nie wzbudziła kontrowersji i w głosowaniu Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych postanowiła zarekomendować Senatowi jej przyjęcie bez poprawek. Na sprawozdawcę wyznaczono senatora Władysława Mańkuta.