U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 19 marca 2004 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 5 marca 2004 r. ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)

w art. 1 w pkt 1 w lit. b, w pkt 10 wyrazy "podejmowanych w odniesieniu do nieautoryzowanego przez uprawnionych korzystania z utworów lub artystycznych wykonań" zastępuje się wyrazami "umożliwiających korzystanie z utworów lub artystycznych wykonań z naruszeniem prawa";

2)

w art. 1 w pkt 1 w lit. b:

a) w zdaniu wstępnym wyrazy "pkt 10 i 11" zastępuje się wyrazami "pkt 10 - 12",

b) w pkt 10 skreśla się zdanie drugie,

c) dodaje się pkt 11 w brzmieniu:

"11) skutecznymi technicznymi zabezpieczeniami są techniczne zabezpieczenia umożliwiające podmiotom uprawnionym kontrolę nad korzystaniem z chronionego utworu lub artystycznego wykonania poprzez zastosowanie kodu dostępu lub mechanizmu zabezpieczenia, w szczególności szyfrowania, zakłócania lub każdej innej transformacji utworu lub artystycznego wykonania lub mechanizmu kontroli zwielokrotniania, które spełniają cel ochronny,",

d) dotychczasowy pkt 11 oznacza się jako pkt 12;

3)

w art. 1 w pkt 2, w dodawanym zdaniu trzecim po wyrazie "pośrednictwem" dodaje się wyraz "właściwej";

4)

w art. 1 w pkt 3, w ust. 11 po wyrazie "utworów" dodaje się wyrazy "muzycznych, słownych i słowno-muzycznych";

5)

w art. 1 w pkt 3 w zdaniu wstępnym wyrazy "po ust. 1 dodaje się ust. 11" zastępuje się wyrazami "po ust. 2 dodaje się ust. 21" oraz dotychczasowy ust. 11 oznacza się jako ust. 21;

6)

w art. 1 w pkt 4, w art. 22 w ust. 1 po wyrazie "korzystania" dodaje się wyrazy "z nich";

7)

w art. 1 w pkt 4, w art. 22 w ust. 3 wyrazy "i zostają" zastępuje się wyrazami ", i które zostaną";

8)

w art. 1 w pkt 5, w ust. 2 po wyrazie "egzemplarzy" dodaje się wyraz "utworów";

9)

w art. 1 w pkt 6, w art. 231 w pkt 1 po wyrazie "przekazu" dodaje się wyraz "utworu";

10)

w art. 1 w pkt 6, w art. 231 w pkt 1 wyrazy "wśród osób trzecich" zastępuje się wyrazami "pomiędzy osobami trzecimi";

11)

w art. 1 w pkt 6, w art. 231 w pkt 2 po wyrazie "korzystania" dodaje się wyrazy "z utworu";

12)

w art. 1 pkt 9 otrzymuje brzmienie:

"9) w art. 28:

a) pkt 1 i 2 otrzymują brzmienie:

"1) udostępniać nieodpłatnie, w zakresie swoich zadań statutowych, egzemplarze utworów rozpowszechnionych,

2) sporządzać lub zlecać sporządzanie egzemplarzy rozpowszechnionych utworów w celu uzupełnienia, zachowania lub ochrony własnych zbiorów,",

b) dodaje się pkt 3 w brzmieniu:

"3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali) znajdujących się na terenie tych jednostek.";";

13)

w art. 1 w pkt 10 w lit. a, w ust. 21 po wyrazie "Wolno" dodaje się wyrazy "w celach dydaktycznych i naukowych";

14)

w art. 1 w pkt 12, w art. 332 wyrazy "w celu zapewnienia sprawnego przebiegu" zastępuje się wyrazami "na potrzeby";

15)

w art. 1 w pkt 12, w art. 332 wyraz "ustawodawczych" zastępuje się wyrazem "prawodawczych";

16)

w art. 1 w pkt 17, w ust. 4 po wyrazie "prawami" dodaje się wyrazy "autorskimi lub prawami pokrewnymi";

17)

w art. 1 w pkt 17, w ust. 4 wyraz "dzieł" zastępuje się wyrazem "utworów";

18)

w art. 1 w pkt 18, w art. 1103 w ust. 2 w pkt 1 wyrazy "firmy, osób uprawnionych do jej reprezentowania," zastępuje się wyrazami "imienia i nazwiska, miejsca zamieszkania i adresu albo nazwy, siedziby i adresu, osób uprawnionych do jego reprezentowania, a także";

19)

w art. 1 w pkt 18, w art. 1103 po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:

"3a. Pierwsze przekazanie przez przedsiębiorcę informacji, o których mowa w ust. 3, następuje w terminie do dziesiątego dnia miesiąca następującego po miesiącu przekazania przez przedsiębiorcę informacji, o których mowa w ust. 1, za okres od dnia rozpoczęcia działalności gospodarczej w zakresie, o którym mowa w art. 1101, nie dłuższy jednak niż dwa poprzednie miesiące.";

20)

w art. 1 w pkt 18, w art. 1104 w ust. 2 po wyrazie "udziela" dodaje się wyrazy "każdemu kto ma w tym interes prawny";

21)

w art. 1 w pkt 18, w art. 1104 w ust. 2 wyrazy "i praw" zastępuje się wyrazami "lub praw";

22)

w art. 1 w pkt 18, w art. 1105 w ust. 4 przed pkt 1 dodaje się pkt ... w brzmieniu:

"...) wstępu na teren nieruchomości, do obiektu, lokalu lub ich części należących do przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie, o którym mowa w art. 1101,";

23)

w art. 1 w pkt 18, w art. 1106 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

"4. W przypadku odmowy albo niemożliwości podpisania protokołu kontroli przez przedsiębiorcę protokół podpisuje tylko kontroler, dokonując w protokole stosownej adnotacji o tej odmowie albo o przyczynach uniemożliwiających podpisanie protokołu kontroli.";

24)

w art. 1 w pkt 18, w art. 1107 w ust. 1 po wyrazie "sporządza" dodaje się wyrazy "w terminie 30 dni od dnia podpisania protokołu kontroli" oraz po wyrazie "które" dodaje się wyraz "niezwłocznie";

25)

w art. 1 dodaje się pkt 18a w brzmieniu:

"18a) po art. 117 dodaje się art. 1171 - 1172 w brzmieniu:

"Art. 1171. 1. Przedsiębiorca, który nie stosuje kodów indentyfikacyjnych we wszystkich urządzeniach i ich elementach, podczas procesu produkcji nośników optycznych,

podlega grzywnie.

2. Tej samej karze podlega przedsiębiorca, który uchyla się od obowiązków, o których mowa w art. 1103 ust. 1 i art. 1103 ust. 3.

Art. 1172. Przedsiębiorca, który uniemożliwia lub utrudnia wykonywanie prawa do kontroli, o którym mowa w art. 1105,

podlega grzywnie.";";

26)

po art. 1 dodaje się art. 1a w brzmieniu:

"Art. 1a. Przedsiębiorca prowadzący w dniu wejścia w życie ustawy działalność gospodarczą w zakresie, o którym mowa w art. 1101, informuje ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego o przedmiocie i zakresie prowadzonej działalności w terminie trzydziestu dni od dnia wejścia w życie ustawy.".

WICEMARSZAŁEK SENATU

Kazimierz KUTZ

UZASADNIENIE

Rozpatrując uchwaloną przez Sejm ustawę o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych Senat uznał za stosowne wprowadzenie do niej 26 poprawek.

Poprawka nr 1 zmierza do uściślenia definicji "technicznych zabezpieczeń" poprzez wskazanie, że ich przeznaczeniem jest zapobieganie działaniom lub ograniczanie działań umożliwiających korzystanie z utworów lub artystycznych wykonań z naruszeniem prawa.

W art. 6 pkt 10, w brzmieniu nadanym przez ustawę, ustawodawca sejmowy - określając co należy rozumieć przez techniczne zabezpieczenia - de facto zdefiniował również pojęcie skutecznych technicznych zabezpieczeń. W związku z tym Senat uznał za stosowne wyłączenie do odrębnego punktu definicji "skutecznego zabezpieczenia technicznego" i uchwalił poprawkę nr 2.

Istotą poprawki nr 3 jest sprecyzowanie, że wynagrodzenie, które przysługuje twórcy i jego spadkobiercom z tytułu dokonanych zawodowo odsprzedaży oryginalnych egzemplarzy utworu plastycznego oraz rękopisów utworów literackich i muzycznych, wypłacane będzie za pośrednictwem właściwej organizacji zbiorowego zarządzania.

Poprawka nr 4 zmierza do tego, aby przepisy art. 21 ust. 1 i 2 ustawy, które dotyczą odpowiednio uprawnień organizacji radiowych i telewizyjnych w zakresie nadawania opublikowanych drobnych utworów muzycznych, słownych i słowno-muzycznych, a także zrzeczenia się przez twórcę pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi do tych utworów, stosowało się odpowiednio do publicznego udostępniania jedynie utworów muzycznych, słownych i słowno-muzycznych w taki sposób, aby każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.

Intencją poprawki nr 12 jest ustanowienie zasady, że biblioteki, archiwa i szkoły mogą udostępniać nieodpłatnie, w zakresie swoich zadań statutowych, egzemplarze utworów rozpowszechnionych (nie zaś opublikowanych), a także sporządzać lub zlecać sporządzanie egzemplarzy rozpowszechnionych utworów w celu uzupełnienia, zachowania lub ochrony własnych zbiorów.

Senat uznał za stosowne, aby rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów można było umieszczać w antologiach jedynie w celach dydaktycznych i naukowych. W związku z tym Izba uchwaliła poprawkę nr 13.

Poprawka nr 14 zmierza do tego, aby wolno było korzystać z utworów na potrzeby stosownych postępowań, a nie tylko w celu zapewnienia ich sprawnego przebiegu. W zakresie tej problematyki Senat uznał ponadto za wskazane rozszerzenie zakresu dozwolonego użytku utworów również na inne niż ustawodawcze postępowania prawodawcze, np. wydawanie rozporządzeń, czy też aktów prawa miejscowego (poprawka nr 15).

Art. 1103 ust. 2 pkt 1, w brzmieniu nadanym przez ustawę, stanowi, że przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie produkcji i zwielokrotniania nośników optycznych obowiązany jest przekazać ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego stosowne informacje, w tym dane dotyczące firmy. Mając na uwadze cel prowadzenia rejestru, a także fakt, że zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego firmą, pod którą działa przedsiębiorca jest w przypadku osoby fizycznej jej imię i nazwisko (art. 434 Kc), zaś w przypadku osoby prawnej - nazwa (art. 435 Kc), uzasadnione jest rozszerzenie katalogu informacji przekazywanych przez przedsiębiorcę o konieczność wskazania jego imienia i nazwiska, miejsca zamieszkania i adresu albo jego nazwy, siedziby i adresu. Kierując się tym motywem Senat uchwalił poprawkę nr 18.

Poprawka nr 19 zmierza do precyzyjnego określenia terminu pierwszego przekazania przez przedsiębiorcę szczegółowych informacji dotyczących wielkości produkcji, wykonywania zamówień poza miejscem prowadzenia działalności oraz rozporządzania urządzeniami do produkcji i zwielokrotniania nośników optycznych. Ponadto poprawka ta określa jaki okres obejmuje ta informacja. Mając na uwadze, że przedsiębiorca ma na przekazanie informacji, o których mowa w art. 1103 ust. 1, 30 dni od dnia podjęcia działalności gospodarczej, natomiast informacje, o których mowa w art. 1103 ust. 3, obowiązany jest przekazać w terminie do dziesiątego dnia każdego miesiąca, może dojść do sytuacji, w której przekazanie informacji, o których mowa w art. 1103 ust. 3, następowałoby wcześniej niż przekazanie informacji, o których mowa w art. 1103 ust. 1. Sytuacja taka będzie miała miejsce w przypadku podjęcia przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej w drugiej i trzeciej dekadzie miesiąca. W związku z powyższym wskazane było zawarcie w ustawie przepisu wskazującego w jakim terminie powinny być przekazane informacje, o których mowa w art. 1103 ust. 3, po raz pierwszy.

Poprawka nr 20 ma na celu określenie podmiotów, którym minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego udzielał będzie informacji zawartych w rejestrze informacji, o których mowa w art. 1103. W myśl tej poprawki minister będzie udzielał informacji każdemu kto będzie miał w tym interes prawny.

Poprawka nr 21 zmierza do tego, aby minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego mógł udzielać informacji zawartych w rejestrze informacji, o których mowa w art. 1103, nie tylko w przypadku uzasadnionego podejrzenia naruszenia praw autorskich i praw pokrewnych, ale także w sytuacji gdy zachodzi podejrzenie naruszenia wyłącznie jednego z tych praw.

Motywem wprowadzenia do ustawy poprawki nr 22 było przekonanie Senatu, że skuteczność kontroli działalności przedsiębiorcy w zakresie zgodności ze stanem faktycznym informacji, o których mowa w art. 1105, uzależniona będzie między innymi od zapewnienia kontrolerowi prawa wstępu na teren nieruchomości, do obiektu, lokalu lub ich części należących do przedsiębiorcy prowadzącego działalność w zakresie produkcji i zwielokrotniania nośników optycznych.

Poprawki nr 23 i 24 zmierzają do doprecyzowania unormowań dotyczących postępowania pokontrolnego w zakresie produkcji i zwielokrotniania nośników optycznych. Pierwsza z nich ma na celu określenie sposobu postępowania przez kontrolera w przypadku odmowy lub niemożliwości podpisania protokołu kontroli przez przedsiębiorcę, druga zaś zakreśla ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego czasowe ramy sporządzenia wystąpienia pokontrolnego i przekazania go zainteresowanemu przedsiębiorcy.

Poprawka nr 25 dodaje do ustawy przepisy karne penalizujące zachowanie przedsiębiorcy polegające na niezrealizowaniu przez niego obowiązków wynikających z dodawanych do ustawy przepisów o kontroli produkcji nośników optycznych, a także uniemożliwianiu lub utrudnianiu wykonywania prawa do kontroli, o którym mowa w art. 1105.

Celem poprawki nr 26 jest dodanie do ustawy przepisu przejściowego zmierzającego do tego, aby obowiązek poinformowania ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego o przedmiocie i zakresie prowadzonej działalności dotyczył również przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie produkcji i zwielokrotniania nośników optycznych w dniu wejścia w życie ustawy.

Poprawki nr 5-11, 16 i 17 zmierzają do wprowadzenia zmian istotnych z punktu widzenia prawidłowej techniki legislacyjnej, uściślających lub redakcyjnych.