U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 9 października 2003 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce komunalnej

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 11 września 2003 r. ustawy o zmianie ustawy o gospodarce komunalnej, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)

w art. 1 w pkt 1, w art. 10a w ust. 4 skreśla się wyrazy "oraz o prywatyzacji spółek z udziałem Skarbu Państwa";

2)

w art. 1 w pkt 1:

a) w art. 10a w ust. 5 po wyrazie "terytorialnego" dodaje się wyrazy ", reprezentujących w spółce jednostkę samorządu terytorialnego,",

b) art. 10b otrzymuje brzmienie:

"Art. 10b. Przepisy art. 10a stosuje się także do spółek zależnych od spółek określonych w tych przepisach, w rozumieniu art. 4 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, z tym że przepisy art. 10a ust. 4 i 5 stosuje się do członków rady nadzorczej spółki zależnej, reprezentujących w tej spółce spółkę z udziałem jednostki samorządu terytorialnego.";

3)

w art. 1 w pkt 1, w art. 10a ust. 6 otrzymuje brzmienie:

"6. Członków zarządu spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego powołuje i odwołuje rada nadzorcza.";

4)

art. 3 otrzymuje brzmienie:

"Art. 3. 1.  Czas trwania kadencji członków rad nadzorczych spółek z większościowym udziałem jednostek samorządu terytorialnego i spółek zależnych od tych spółek, powołanych przed dniem wejścia w życie ustawy, określa się na podstawie przepisów dotychczasowych.

2. Członkowie rad nadzorczych spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego, reprezentujący w spółce jednostkę samorządu terytorialnego, oraz spółek zależnych od spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego, reprezentujący w spółce spółkę z udziałem jednostki samorządu terytorialnego, powołani przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) którzy do tego dnia nie złożyli egzaminu w trybie przewidzianym w przepisach o komercjalizacji i prywatyzacji, są obowiązani do złożenia tego egzaminu w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy,

2) którzy w tym dniu wykonują zajęcia, świadczą pracę lub usługi albo posiadają akcje lub udziały, o których mowa w art. 13 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji, są obowiązani do zaprzestania wykonywania tych zajęć, świadczenia pracy lub usług, zbycia akcji lub udziałów albo do rezygnacji z członkostwa w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.";

5)

w art. 4:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. W przypadku niepowołania rady nadzorczej w terminie, o którym mowa w ust. 1, radę nadzorczą spółki z większościowym udziałem jednostki samorządu terytorialnego wykonującej zadania o charakterze użyteczności publicznej powołuje wojewoda właściwy ze względu na siedzibę spółki w terminie 2 miesięcy po upływie terminu, o którym mowa w ust. 1.",

b) skreśla się ust. 3;

6)

dodaje się art. 4a w brzmieniu:

"Art. 4a. W terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy spółki z udziałem jednostek samorządu terytorialnego oraz spółki zależne od tych spółek, istniejące w dniu wejścia w życie ustawy, dostosują postanowienia swoich umów, aktów założycielskich lub statutów do jej przepisów.".

WICEMARSZAŁEK SENATU

Ryszard JARZEMBOWSKI

U Z A S A D N I E N I E

Podzielając argumenty przemawiające za uchwaleniem ustawy, której celem jest zapewnienie fachowego nadzoru nad środkami publicznymi ulokowanymi w spółkach przez jednostki samorządu terytorialnego, Senat uznał za konieczne przyjęcie do rozpatrywanej nowelizacji ustawy o gospodarce komunalnej sześciu poprawek.

Poprawka nr 1 usuwa zbędną wzmiankę o przepisach dotyczących prywatyzacji spółek z udziałem Skarbu Państwa. O egzaminie dla kandydatów na członków rad nadzorczych mowa jest wyłącznie w przepisach ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji. Poprawne i wystarczające jest zatem, zdaniem Senatu, odesłanie w tym zakresie do przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji.

Dodawany do ustawy o gospodarce komunalnej art. 10b, przewidujący stosowanie przepisów art. 10a także do spółek zależnych od spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego, może, zdaniem Senatu, spowodować wątpliwości interpretacyjne, ponieważ nie będzie dostatecznie jasne:

- czy trzyletnia kadencja obowiązuje członka rady nadzorczej spółki zależnej od spółki z udziałem jednostki samorządu terytorialnego (jak wynikałoby z brzmienia art. 10b) czy członka rady nadzorczej spółki zależnej od spółki z większościowym udziałem jednostki samorządu terytorialnego (co sugeruje treść art. 10a ust. 3),

- do których członków rady nadzorczej spółki zależnej od spółki z udziałem jednostki samorządu terytorialnego odnosi się wymóg złożenia egzaminu (art. 10a ust. 4); trudno bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której członek rady nadzorczej spółki zależnej od spółki z udziałem jednostki samorządu terytorialnego reprezentuje w spółce zależnej jednostkę samorządu terytorialnego, może on ewentualnie reprezentować w tej spółce spółkę z udziałem jednostki samorządu terytorialnego (spółkę dominującą).

Ponieważ Senat uzyskał informację, iż intencją projektodawcy było, aby zakazy określone w art. 13 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji dotyczyły wyłącznie członków rad nadzorczych spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego reprezentujących w spółce jednostkę samorządu, w poprawce nr 2 Senat uzupełnił dodawany przepis art. 10a ust. 5. Z przedstawionych powyżej powodów Senat w poprawce tej doprecyzował także przepis art. 10b wskazując, iż chodzi o stosowanie przepisów art. 10a do spółek zależnych od spółek określonych w tych przepisach - a więc w zależności od tego, o który przepis chodzi - zależnych od spółek z udziałem albo spółek z większościowym udziałem jednostek samorządu terytorialnego, z tym że przepisy art. 10a ust. 4 i 5 należy stosować do członków rady nadzorczej spółki zależnej, reprezentujących w tej spółce spółkę z udziałem jednostki samorządu terytorialnego.

W poprawce nr 3 Senat dostosował jeden z dodawanych przepisów do Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z zasadą przyjętą przez ten Kodeks powoływanie czy odwoływanie może dotyczyć wyłącznie członków zarządu (art. 201 § 4, art. 202 i 203 Ksh), a nie zarządu jako organu osoby prawnej, nie posiadającego własnej podmiotowości prawnej, będącego elementem struktury organizacyjnej osoby prawnej.

Poprawka nr 4 uzupełnia nowelizację o brakujący przepis dotyczący czasu trwania kadencji członków rad nadzorczych spółek z większościowym udziałem jednostek samorządu terytorialnego powołanych przed dniem wejścia w życie ustawy oraz przepis dający członkom rad nadzorczych spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego powołanym przed dniem wejścia w życie ustawy czas na dostosowanie się do przepisu art. 13 ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji. Nowelizacja wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia i ten okres może okazać się zbyt krótki na rozwiązanie stosunku pracy czy zbycie akcji lub udziałów, co grozi wygaśnięciem mandatu członka rady nadzorczej.

Poprawka nr 5 dotyczy przepisu regulującego konsekwencje niepowołania rady nadzorczej w istniejących spółkach. Celem tej poprawki jest zmiana podmiotu zobowiązanego do powołania w takim przypadku rady nadzorczej - z ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa na właściwego wojewodę - oraz ograniczenie tego przepisu do spółek z większościowym udziałem jednostek samorządu terytorialnego wykonujących zadania o charakterze użyteczności publicznej. Wprowadzając tę poprawkę Senat kierował się przekonaniem, iż tak daleko idąca ingerencja administracyjna - czasowo pozbawiająca wspólników (akcjonariuszy) wpływu na bieg interesów spółki - może być uzasadniona tylko w odniesieniu do spółek z większościowym udziałem jednostek samorządu terytorialnego wykonujących zadania o charakterze użyteczności publicznej i powinna należeć do kompetencji wojewody będącego organem nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego. Zdaniem Senatu w przypadku innych spółek z udziałem jednostek samorządu terytorialnego i spółek od nich zależnych wystarczające będą ogólne regulacje dotyczące sprzecznego z prawem pozostawania spółki handlowej bez rady nadzorczej.

W poprawce nr 6 Senat uzupełnił nowelizację o przepis zobowiązujący istniejące spółki do dostosowania postanowień swoich umów, aktów założycielskich lub statutów do przepisów ustawy.