U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 7 marca 2003 r.

w sprawie ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 14 lutego 2003 r. ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)

w art. 9 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Ocena, o której mowa w ust. 1, obejmuje co najmniej dwa ostatnie lata działalności jednostki organizacyjnej w zakresie nadawania stopni doktora i doktora habilitowanego.";

2)

w art. 13 w ust. 1:

a) wyrazy "przez autora zagadnienia" zastępuje się wyrazem "problemu" oraz skreśla się wyraz "jego",

b) po wyrazie "teoretyczną" dodaje się wyraz "kandydata";

3)

w art. 14 w ust. 1 w pkt 1 skreśla się wyraz "naukowa";

4)

w art. 14 w ust. 2 w pkt 2 po wyrazie "recenzentów" dodaje się wyrazy "i ustalenia egzaminów doktorskich";

5)

w art. 18 w ust. 1 w pkt 1 skreśla się wyraz "naukowa";

6)

w art. 24 w ust. 2 wyrazy "z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 5" zastępuje się wyrazami "z zastrzeżeniem ust. 2a";

7)

w art. 24 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. Osobom ubiegającym się o wszczęcie przewodu habilitacyjnego lub przeprowadzenie postępowania o nadanie tytułu profesora, którym nadany został w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej stopień naukowy doktora lub doktora habilitowanego albo stopień doktora lub doktora habilitowanego w zakresie sztuki - uznaje się ten stopień za równorzędny odpowiednio ze stopniem naukowym doktora lub doktora habilitowanego albo stopniem doktora lub doktora habilitowanego w zakresie sztuki nadawanym w Rzeczpospolitej Polskiej, bez konieczności przeprowadzania postępowania nostryfikacyjnego.";

8)

w art. 24 w ust. 4 w pkt 3 po wyrazie "sztuki" dodaje się wyrazy ", uwzględniając potrzebę uzyskania informacji niezbędnych do przeprowadzenia postępowania nostryfikacyjnego";

9)

w art. 24 w ust. 4 skreśla się pkt 5;

10)

w art. 27 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Postępowanie o nadanie tytułu profesora przeprowadzają rady jednostek organizacyjnych posiadających uprawnienie do nadawania stopnia doktora habilitowanego w zakresie dyscypliny należącej do danej dziedziny nauki lub sztuki. Art. 10 stosuje się odpowiednio.";

11)

w art. 29 w ust. 1 po wyrazie "oraz" dodaje się wyraz "nadania,";

12)

w art. 33 ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. Prezes Rady Ministrów, po zaciągnięciu opinii Centralnej Komisji, określa, w drodze rozporządzenia, sposób i zakres obsługi, w tym administracyjnej i finansowej, prac tej Komisji, w szczególności zakres zadań Biura Centralnej Komisji oraz komórek organizacyjnych, o których mowa w ust. 4, a także wysokość wynagrodzenia członków Centralnej Komisji oraz warunki zwrotu kosztów podróży jej członkom i wyznaczanym przez nią recenzentom, uwzględniając w szczególności, że wysokość wynagrodzenia członków Centralnej Komisji będzie ustalana w relacji do minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego profesora zwyczajnego określonej w przepisach o wynagradzaniu nauczycieli akademickich.";

13)

w art. 39 w ust. 1 skreśla się pkt 2;

14)

w art. 39 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

"4. Jeżeli regulamin, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych z dnia 4 marca 1994 r. (Dz.U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335, z późn. zm.) tak stanowi, z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych mogą korzystać także uczestnicy studiów doktoranckich.";

15)

w art. 40 w ust. 6 skreśla się wyrazy ", o których mowa w art. 38 ust. 3,";

16)

w rozdziale 7 dodaje się art. 41a w brzmieniu:

"Art. 41a. W ustawie z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagradzaniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (Dz.U. Nr 20, poz. 101, z późn. zm.) w art. 4 w ust. 1 wyrazy "tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego" zastępuje się wyrazami "tytuł naukowy profesora, tytuł profesora sztuki, stopień naukowy doktora habilitowanego lub stopień doktora habilitowanego sztuki".";

17)

dodaje się art. 46a w brzmieniu:

"Art. 46a. W ustawie z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz.U. Nr 62, poz. 718, z 2001 r. Nr 46, poz. 499 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 113, poz. 984) w art. 10 w ust. 2 w pkt 4 w lit. j po wyrazie "profesora" dodaje się wyrazy "i tytułu profesora sztuki".";

18)

dodaje się art. 50a w brzmieniu:

"Art. 50a. Do dnia 31 grudnia 2008 r. osoby posiadające tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego mogą być wliczane do minimalnej liczby osób zatrudnionych, o której mowa w art. 6 ust. 1-3, w nie więcej niż dwóch jednostkach organizacyjnych i o ile są zatrudnione w tych jednostkach nie krócej niż rok.";

19)

w art. 53 wyrazy "z wyjątkiem art. 24 ust. 4 pkt 5" zastępuje się wyrazami "z wyjątkiem art. 24 ust. 2a".

WICEMARSZAŁEK SENATU

Kazimierz KUTZ

Uzasadnienie

W dniu 7 marca Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki i wprowadził do jej tekstu 19 poprawek.

Poprawka nr 1 zmierza do tego, aby okresowa ocena poziomu działalności naukowej lub artystycznej jednostki organizacyjnej dokonywana przez Centralną Komisję do Spraw Stopni i Tytułów obejmowała co najmniej dwa ostatnie lata działalności jednostki organizacyjnej w zakresie nadawania stopni doktora i doktora habilitowanego. Zdaniem Senatu określenie zakresu czasowego oceny istotne jest dla właściwej realizacji celów związanych z jej dokonywaniem.

Poprawka nr 4 wskazująca, że w ramach czynności przewodu doktorskiego rada jednostki organizacyjnej, w drodze uchwały, ustala również egzaminy doktorskie, sankcjonuje funkcjonującą w tym zakresie praktykę.

Wprowadzając poprawki 6, 7, 9 i 19 Senat uznał, że warunki (przypadki), w których stopnie naukowe i stopnie w zakresie sztuki nadane za granicą będą uznawane za równorzędne ze stopniami określonymi w ustawie bez konieczności przeprowadzania postępowania nostryfikacyjnego, stanowią materię ustawową. Za przeniesieniem uregulowań z rozporządzenia do ustawy przemawia również fakt, że uzyskanie stopnia doktora lub doktora habilitowanego w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej będzie jedynym możliwym przypadkiem uznania stopni nadanych za granicą za równorzędne ze stopniami nadanymi w Rzeczpospolitej Polskiej bez konieczności przeprowadzania postępowania nostryfikacyjnego. Takie sformułowanie przepisu usuwa również występujący w dotychczasowym brzmieniu art. 24 ust. 4 pkt 5 błąd w postaci braku wytycznych dla wydania aktu wykonawczego.

Poprawki nr 8 i 12 wprowadzają do przepisów brakujące wytyczne, przez co czynią przepisy zgodnymi z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP.

Ponadto Senat uznał, że konieczne jest zawężenie kręgu podmiotów właściwych do przeprowadzenia postępowania o nadanie tytułu profesora (poprawka nr 10). Podmiotem tym powinny być rady jednostek organizacyjnych posiadających uprawnienie do nadawania stopnia doktora habilitowanego w zakresie dyscypliny należącej do danej dziedziny nauki lub sztuki, a nie jak to wynika z dotychczasowego brzmienia ustawy, w zakresie danej dziedziny nauki lub sztuki.

Poprawka nr 11 rozszerza odpowiednie stosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego również na postępowania dotyczące nadania uprawnienia do nadawania stopni doktora i doktora habilitowanego. Senat uznał, że fakt pominięcia wyżej wskazanego postępowania w przepisie art. 29 ust. 1 jest nieuzasadniony.

Wprowadzając poprawki 13 i 14 Senat uznał, że art. 39 ust. 1 pkt 2 w dotychczasowym brzmieniu nie jest zgodny z art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, który określa katalog osób uprawnionych do korzystania ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Przepis art. 29 ust. 1 pkt 2 narusza wyłączne uprawnienie pracodawcy do wskazywania w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, innych osób uprawnionych do korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych ze środków funduszu, aniżeli osoby wymienione w ustawowej definicji "osób uprawnionych do korzystania z Funduszu". Ponadto art. 29 ust. 1 pkt 2 umożliwia uczestnikom studiów doktoranckich występowanie z roszczeniami o przyznanie świadczeń socjalnych, co jak się wydaje nie było zgodne z intencją ustawodawcy.

Poprawka nr 15 ma na celu umożliwienie podmiotowi, który przyznał stypendium doktoranckie, wystąpienia o jego zwrot w każdym przypadku skreślenia uczestnika studiów doktoranckich z listy uczestników. Przepis art. 40 ust. 6 umożliwiał wystąpienie o zwrot jedynie w przypadku skreślenia z listy, o którym mowa w art. 38 ust. 3, a więc w przypadku nie wywiązywania się przez uczestnika studiów z obowiązków, nałożonych na niego przez przedmiotową ustawę. W związku z powyższym podmiot, który przyznał stypendium nie mógłby wystąpić o jego zwrot w przypadku, gdy skreślenie z listy byłoby skutkiem orzeczenia kary dyscyplinarnej, na podstawie przepisów o odpowiedzialności dyscyplinarnej (art. 38 ust. 4).

Poprawka nr 16 ma na celu nowelizację przepisów ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe w zakresie odnoszącym się do przyznania wynagrodzenia ryczałtowego z tytułu stałej dodatkowej pracy w charakterze nauczyciela akademickiego, poprzez wskazanie, że przepisy te odnoszą się również do osoby posiadającej tytuł profesora sztuki. Natomiast poprawka nr 17 zmierza do znowelizowania ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych w zakresie dotyczącym publikacji aktów urzędowych Prezydenta RP, poprzez wskazanie, że ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" będzie podlegał również fakt nadania przez Prezydenta RP tytułu profesora sztuki. Poprawki nr 16 i 17 uzasadnione są rozwiązaniami przyjętymi w przedmiotowej ustawie.

Wprowadzając poprawkę nr 18 Senat uznał, że przepis, w myśl którego osoby posiadające tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego mogą być wliczane do minimalnej liczby osób zatrudnionych, od której zależy uzyskanie uprawnienia do nadawania stopni doktora i doktora habilitowanego, tylko w jednej jednostce organizacyjnej, uniemożliwi wielu jednostkom organizacyjnym uzyskanie uprawnienia do nadawania stopni, bądź też spowoduje utratę takich uprawnień przez wiele innych. W związku z tym Senat wprowadził przepis przejściowy, którego celem jest umożliwienie jednostkom organizacyjnym dostosowania się do wymogów określonych przez art. 6 ust. 4. Zdaniem Senatu pięcioletni okres przejściowy pozwoli jednostkom organizacyjnym na uzupełnienie zatrudnienia, bądź też takie określenie profilu działalności w zakresie nadawania stopni doktora i doktora habilitowanego, który będzie odpowiadał art. 6 ust. 4.

Poprawki nr 2, 3 i 5 mają charakter redakcyjny.