U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 13 grudnia 2002 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy o odpadach, ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej oraz ustawy o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 23 listopada 2002 r. ustawy o zmianie ustawy o odpadach, ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej oraz ustawy o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)

tytuł ustawy otrzymuje brzmienie:

"o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw";

2)

w art. 1 w pkt 2 po wyrazach "art. 4" dodaje się dwukropek, pozostałą treść oznacza się jako lit. a i dodaje się lit. b w brzmieniu:

"b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a - 1c w brzmieniu:

"1a. Posiadacz jest obowiązany do pozbywania się substancji lub przedmiotów niespełniających wymagań technicznych określonych w przepisach, o których mowa w ust. 1b, lub w przepisach odrębnych.

1b. Ministrowie właściwi do spraw gospodarki, transportu, rolnictwa i zdrowia, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska, mogą określić, każdy w zakresie swoich kompetencji, w drodze rozporządzeń, wymagania techniczne dla substancji i przedmiotów, których niespełnienie powoduje, że ich posiadacz jest obowiązany do ich pozbycia się.

1c. Wydając rozporządzenia, o których mowa w ust. 1b, ministrowie uwzględnią:

    1. wymagania ochrony środowiska,

    2. bezpieczeństwo użytkowania substancji lub przedmiotów,

    3. możliwe zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi,

    4. wymagania ochrony dóbr kultury.";";

3)

w art. 1 w pkt 6 wyrazy "ust. 1-3" zastępuje się wyrazami "ust. 1-4" oraz dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

"4. Wymóg uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, pozwolenia na wytwarzanie odpadów, a także przedłożenia informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami nie dotyczy wytwórcy odpadów prowadzącego instalację, na której prowadzenie wymagane jest pozwolenie zintegrowane, o którym mowa w przepisach o ochronie środowiska.";

4)

w art. 1 w pkt 12 w lit. b, w ust. 8 wyrazy "właściciela tej nieruchomości" zastępuje się wyrazami "władającego tą nieruchomością";

5)

w art. 1 w pkt 14 po wyrazach "art. 31" dodaje się dwukropek, pozostałą treść oznacza się jako lit. a i dodaje się lit. b w brzmieniu:

"b) w ust. 4 skreśla się wyrazy "a jeżeli organem właściwym jest starosta - również powiatowego inspektora sanitarnego,";";

6)

w art. 1 w pkt 19 dodaje się lit. d w brzmieniu:

"d) uchyla się ust. 7;";

7)

w art. 1 w pkt 27 dwukrotnie użyty wyraz "niebezpiecznych" zastępuje się wyrazem "zakaźnych";

8)

w art. 1 w pkt 27 po wyrazach "art. 55" dodaje się dwukropek, pozostałą treść oznacza się jako lit. a i dodaje się lit. b w brzmieniu:

"b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Minister właściwy do spraw gospodarki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska, kierując się właściwościami odpadów oraz potrzebą zapewnienia właściwego postępowania z odpadami na składowisku odpadów, może określić, w drodze rozporządzenia, kryteria oraz procedury dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu.";";

90

w art. 1 w pkt 28, w ust. 3 wyraz "spełniają" zastępuje się wyrazami "powinny spełniać";

10)

w art. 2 w pkt 2:

  1. w lit. b, ust. 4 otrzymuje brzmienie:

    2. "4. Opakowania wielokrotnego użytku powinny posiadać właściwości fizyczne i charakterystykę pozwalającą na ich wykorzystanie w określonej ilości cykli, przy normalnych warunkach zastosowania.",

  2. dodaje się lit. c w brzmieniu:

"c) po ust. 4 dodaje się ust. 4a - 4g w brzmieniu:

"4a. Odpady z opakowań wielokrotnego użytku powinny:

    1. nadawać się do odzysku w warunkach pozwalających na spełnienie wymogów bezpieczeństwa i higieny osób przy nich zatrudnionych,

    2. spełniać wymagania dla opakowań przydatnych do odzysku.

4b. Ze względu na zalecaną metodę odzysku opakowania mogą być opakowaniami przydatnymi do odzysku:

    1. przez recykling materiałowy,

    2. w postaci energii,

    3. przez kompostowanie,

    4. przez biodegradację.

4c. Opakowania przydatne do recyklingu materiałowego powinny być wytwarzane w sposób pozwalający na recykling określonego procentu masy materiału zastosowanego do produkcji opakowania zgodnie z odrębnymi przepisami.

4d. Opakowania przydatne do odzysku energii powinny mieć minimalną wartość opałową dolną, pozwalającą na optymalizację odzyskiwania energii.

4e. Opakowania przydatne do kompostowania powinny posiadać taką zdolność do biodegradacji, która nie będzie stanowiła przeszkody w selektywnej zbiórce lub procesie kompostowania, jakim są poddawane te opakowania.

4f. Opakowania przydatne do biodegradacji powinny posiadać taką zdolność rozkładu fizycznego, chemicznego, termicznego i biologicznego, która zapewni ostateczny rozkład otrzymanego kompostu na dwutlenek węgla, biomasę i wodę.

4g. W przypadku zgodności opakowania lub odpadu opakowaniowego z normami zharmonizowanymi, o których mowa w przepisach o systemie oceny zgodności, wymagania określone w ust. 4, 4a i 4c - 4f uważa się za spełnione.";";

11)

w art. 2 w pkt 10, w art. 23 w pkt 1 i w art. 24 w pkt 1 przed wyrazem "nie" dodaje się wyrazy "wbrew obowiązkowi";

12)

w art. 2 dodaje się pkt 12 w brzmieniu:

"12) po art. 27 dodaje się art. 27a w brzmieniu:

"Art. 27a. Kto, będąc producentem lub zarządzającym jednostką handlu hurtowego produktów w opakowaniach wielokrotnego użytku, nie odbiera na własny koszt opakowania wielokrotnego użytku od jednostki handlu detalicznego, której sprzedaje produkty w takich opakowaniach,

podlega karze grzywny.".";

13)

w art. 3 w pkt 2 w lit. a, pkt 3a otrzymuje brzmienie:

"3a) importerze - rozumie się przez to także importerów importujących towary na potrzeby własne; nie uważa się za importera przedsiębiorcy, który dokonuje eksportu importowanych uprzednio produktów lub produktów w opakowaniach,";

14)

w art. 3 skreśla się pkt 4;

15)

w art. 3 pkt 9 otrzymuje brzmienie:

"9) w art. 14 ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych oraz ministrem właściwym do spraw gospodarki określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe stawki opłat produktowych dla poszczególnych opakowań i produktów, o których mowa w ust. 1, kierując się negatywnym oddziaływaniem na środowisko odpadów opakowaniowych i poużytkowych z tych produktów i opakowań, kosztami ich zagospodarowania lub wzrostem średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem przyjętego w ustawie budżetowej za rok poprzedni.";";

16)

w art. 3 w pkt 20, w załączniku nr 4 w przypisie nr 1 po wyrazach "Prawa farmaceutycznego" dodaje się wyrazy ", jeżeli powstające z nich odpady opakowaniowe są odpadami niebezpiecznymi w rozumieniu ustawy o odpadach,";

17)

art. 4 w pkt 9:

  1. w lit. a, w ust. 1 skreśla się wyrazy "i 4",

  2. skreśla się lit. b;

18)

art. 7 otrzymuje brzmienie:

"Art. 7. W ustawie z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 86, poz. 960, z 2001 r. Nr 5, poz. 43, Nr 60, poz. 610, Nr 76, poz. 811, Nr 87, poz. 954, Nr 100, poz. 1085 i Nr 129, poz. 1441 oraz z 2002 r. Nr 71, poz. 655, Nr 135, poz. 1143 i Nr 141, poz. 1178 i 1180) w załączniku do ustawy w części IV dodaje się pkt 43a i 43b w brzmieniu:

1

2

3

4

43a. Od zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości

100 zł

43b. Od zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych

100 zł

19)

w art. 9 w ust. 2 skreśla się wyrazy ", nie dłużej jednak niż do dnia 30 czerwca 2004 r.";

20)

dodaje się art. 9a w brzmieniu:

"Art. 9a. Decyzje ustalające dopuszczalny poziom hałasu przenikającego do środowiska, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy wymienionej w art. 4, wygasają z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli emitowanie hałasu do środowiska nie wymaga pozwolenia.";

21)

skreśla się art. 10;

22)

art. 11 otrzymuje brzmienie:

"Art. 11. Przepisy art. 3 pkt 18, 19 i 20 stosuje się od dnia 1 stycznia 2004 r.".

MARSZAŁEK SENATU

Longin PASTUSIAK

UZASADNIENIE

Senat podjął uchwałę o wprowadzeniu 22 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o odpadach, ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej oraz ustawy o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw.

Na szczególną uwagę zasługują zmiany zaproponowane w pkt 7, 12, 14, 16, 19 i 21. Liberalizując zakaz składowania odpadów medycznych i weterynaryjnych (poprawka nr 7) Izba kierowała się tym, że dotychczasowe i proponowane przez Sejm brzmienie art. 55 ust. 1 pkt 3 ustawy o odpadach jest bardziej restrykcyjne od odpowiednich przepisów Unii Europejskiej w tym zakresie, które zakazują składowania jedynie zakaźnych odpadów medycznych i weterynaryjnych. Wprowadzenie sankcji w postaci kary grzywny za niewykonywanie obowiązku producentów produktów w opakowaniach wielokrotnego użytku i hurtownie takich produktów do odbierania opakowań po tych produktach od jednostek handlu detalicznego, którym te produkty sprzedają, stanowi wyraz przekonania Senatu, że bez sankcji karnej przepis ten nie byłby skuteczny (poprawka nr 12). Senat zniósł zakaz obejmowania akcji organizacji odzysku ze środków publicznych, nie godząc się z wyłączeniem możliwości uczestnictwa w organizacjach odzysku m. in. jednostek samorządu terytorialnego czy samorządowych osób prawnych, dla których gospodarka odpadami jest zadaniem własnym (poprawki nr 14 i 21). Poprawka nr 16 zmierzająca do poddania obowiązkowi recyklingu odpadów z opakowań mających bezpośredni kontakt z produktami leczniczymi, z wyjątkiem odpadów niebezpiecznych, zapobiegnie, zdaniem Senatu, wyłączeniu z odzysku lub recyklingu opakowań, które się do tego kwalifikują. Źródłem zmiany zaproponowanej do art. 9 ust. 2 było przekonanie Izby, że prawa nabyte powinny być respektowane, a częste zmiany ustaw nie powinny powodować zbędnych niedogodności dla przedsiębiorców.

Większość pozostałych poprawek Senatu również ma charakter merytoryczny, ale wpisuje się w formułę tzw. ustawy czyszczącej, nadanej ustawie przez Radę Ministrów. Propozycja zmiany art. 4 ustawy o odpadach wprowadza obowiązek pozbywania się substancji lub przedmiotów niespełniających wymagań technicznych, jednocześnie upoważniając do wydania rozporządzeń określających te wymagania. Poprawka ta ma swoje źródło w definicji odpadów, zgodnie z którą odpadami są m. in. substancje i przedmioty, do których pozbycia się posiadacz jest obowiązany. Jako przykład znaczenia tej zmiany można podać to, że określenie wymagań technicznych dla pojazdu, których niespełnienie skutkuje obowiązkiem pozbycia się go, wpłynie na poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego i stanu środowiska.

Poprawki nr 6 i 10 związane są z wejściem w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. ustawy z dnia 12 września 2002 r. o normalizacji, zgodnie z którą stosowanie Polskich Norm jest dobrowolne, stąd obowiązek ich stosowania nie może być nałożony rozporządzeniem. Poprawka nr 10 ma ponadto na celu transpozycję do prawa polskiego przepisów dyrektywy w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. W podobnym celu został zmieniony przez Senat przepis art. 55 ust. 3 ustawy o odpadach poprzez rozszerzenie delegacji do wydania rozporządzenia o określenie procedur dopuszczania odpadów na składowisko odpadów, gdyż taki rozszerzony zakres ma projekt decyzji Rady w tym zakresie.

Poprawka nr 13 zmienia definicję importera tak, aby jednoznacznie wyłączone zostały z obowiązku prowadzenia odzysku i recyklingu odpady opakowaniowe i poużytkowe powstałe z produktów i produktów z opakowaniach, które zostały najpierw importowane, a następnie eksportowane z kraju, gdyż ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i depozytowej nie dotyczy odpadów powstałych poza granicami kraju.

Zmiana delegacji do wydania rozporządzenia zaproponowana w poprawce nr 15 ma na celu umożliwienie dokonywania waloryzacji stawek opłat produktowych z uwzględnieniem wskaźnika inflacji. Konieczność dokonywania waloryzacji stawek opłat produktowych jest związana, zdaniem Senatu, m. in. z utrzymaniem ich bodźcowej roli w podejmowaniu działań w zakresie odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych przez przedsiębiorców.

Pozostałe poprawki mają charakter porządkujący i doprecyzowujący. Poprawka nr 1 zmienia tytuł ustawy, tak aby poprzez zastosowanie konstrukcji odnośnika przewidzianej zasadami techniki prawodawczej spełniał on rolę informacyjną wskazując wszystkie nowelizowane ustawy. Poprawka nr 3 będąca konsekwencją zmiany ust. 1 i 2 w art. 17 ustawy o odpadach zmierza do utrzymania dotychczasowego wyraźnego stwierdzenia, że posiadacz pozwolenia zintegrowanego jest zwolniony z obowiązku uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów. Poprawka nr 4 ujednolica terminologię ustawy, poprawka nr 5 natomiast jest konsekwencją skreślenia w innych przepisach obowiązku starosty zasięgania opinii powiatowego inspektora sanitarnego, m. in. przed zatwierdzeniem programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi. Zmiany w art. 23 pkt 1 i art. 24 pkt 1 ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych uwzględniają to, że ustawa przewiduje wyjątki od obowiązku ustalania wysokości kaucji lub jej pobierania, nie w każdym więc przypadku nieustalenie lub niepobranie kaucji powinno być uznane za wykroczenie. Poprawki nr 17, 20 i 22 związane są z przewidywanym wejściem w życie nowelizacji po dniu 1 stycznia 2003 r., podobnie jak poprawka nr 18, w której Senat uwzględnił obowiązywanie od tego dnia nowego brzmienia załącznika do ustawy o opłacie skarbowej.