U C H W A Ł A
SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
z dnia 18 lipca 2002 r.
w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw
Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 4 lipca 2002 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:
|
1) |
w art. 1: a) w pkt 9 w lit. a) skreśla się wyrazy ", prawa odrębnej własności lokalu", b) w pkt 11 w lit. b) w tiret pierwszym wyrazy "budynków mieszkalnych lub ich części, lokali mieszkalnych, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej oraz gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów związanych z tymi budynkami, lokalami lub prawami" zastępuje się wyrazami "budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, gruntu albo prawa użytkowania wieczystego gruntu związanego z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej", c) w pkt 14 w lit. a): - w tiret trzynastym, w pkt 32 w lit. a) skreśla się wyrazy "prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego,", - tiret czternaste otrzymuje brzmienie: "- pkt 32a otrzymuje brzmienie: "32a) przychody uzyskane z zamiany: a) budynku mieszkalnego lub jego części, udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub c) gruntu albo prawa użytkowania wieczystego gruntu, związanego z budynkiem lub lokale m wymienionym w lit. a),- jeżeli przedmiotem zamiany są wyłącznie nieruchomości i prawa wymienione w lit. a)-c),","; |
|
2) |
w art. 1 w pkt 13, w ust. 1a w pkt 3 skreśla się wyraz "(nabycie)"; |
|
3) |
w art. 1 w pkt 14 w lit. a): a) tiret szóste otrzymuje brzmienie: "- w pkt 16 po wyrazach "podróży służbowej" dodaje się wyraz "pracownika",", b) skreśla się tiret ósme, dziesiąte i dwudzieste piąte, c) tiret dziewiąte otrzymuje brzmienie: "- w pkt 20 po wyrazach "lub stypendiów" dodaje się wyrazy ", z wyjątkiem wynagrodzenia uzyskiwanego przez członka służby zagranicznej","; |
|
4) |
w art. 1 w pkt 14 w lit. a) skreśla się tiret siódme; |
|
5) |
w art. 1 w pkt 14 w lit. a) w tiret dwudziestym trzecim, w pkt 68a: a) skreśla się wyrazy "lub łączna wartość dokonanych świadczeń na rzecz tego samego świadczeniobiorcy nie przekracza w roku podatkowym połowy kwoty najniższego wyn agrodzenia za pracę",b) po wyrazach "rok podatkowy" przecinek zastępuje się średnikiem i dodaje się wyrazy "zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli świadczenie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym,"; |
|
6) |
w art. 1 w pkt 15 lit. d) otrzymuje brzmienie: "d) w ust. 9: - zdanie wstępne otrzymuje brzmienie: "Koszty uzyskania niektórych przychodów określa się:", - w pkt 1-3 wyrazy "50%" zastępuje się wyrazami "- w wysokości 50% uzyskanego przychodu", - w pkt 4 wyrazy "20%" zastępuje się wyrazami "- w wysokości 20% uzyskanego przychodu", - dodaje się pkt 5 w brzmieniu: "5) z tytułów określonych w art. 13 pkt 5, 7 i 9 - w wysokości określonej w ust. 2.","; |
|
7) |
w art. 1 w pkt 15 w lit. f), w ust. 11a wyrazy "Przepis ust. 11 nie ma zastosowania" zastępuje się wyrazami "Przepisy ust. 2a i 11 nie mają zastosowania"; |
|
8) |
w art. 1 w pkt 18 w lit. c), ust. 4 otrzymuje brzmienie: "4. Podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych w równych ratach co miesiąc albo w równych ratach co kwartał, albo jednorazowo na koniec roku podatkowego, z uwzględnieniem art. 22i. Suma odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonanych w pierwszym roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji, nie może przekroczyć wartości tych odpisów przypadają cych za okres od wprowadzenia ich do ewidencji (wykazu) do końca tego roku podatkowego."; |
|
9) |
w art. 1 w pkt 23 w lit. c) wyraz "przewidzianych" zastępuje się wyrazem "przewidzianym"; |
|
10) |
w art. 1 w pkt 23 w lit. d), w pkt 30 lit. b) otrzymuje brzmienie: "b) składek na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców i pracodawców, działających na podstawie odrębnych ustaw - do wysokości łącznie nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty odpowiadającej 0,15% kwoty wynagrodzeń wypłaconych w p oprzednim roku podatkowym, stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne; jeżeli przedsiębiorca nie wypłacał tych wynagrodzeń kwota składek zaliczana do kosztów uzyskania przychodów w roku podatkowym nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej kwocie 15% najniższego wynagrodzenia za pracę, ogłaszanego na podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy,"; |
|
11) |
w art. 1 w pkt 24 lit. a) otrzymuje brzmienie: "a) w ust. 3 zdanie trzecie otrzymuje brzmienie: "Nie ustala się dochodu na dzień likwidacji, jeżeli: 1) w wyniku zmiany formy prawnej lub połączenia przedsiębiorstw składniki majątku objęte remanentem zostały wniesione w formie wkładu lub aportu do nowo powstałego lub istniejącego przedsiębiorcy, 2) nastąpiła całkowita lub częściowa zmiana branży, 3) osoba fizyczna wniosła w formie wkładu lub aportu do spółki cywilnej albo spółki handlowej składniki majątku objęte remanentem, 4) nastąpiło przekształcenie spółki cywilnej w spółkę handlową lub osobowej spółki handlowej w inną osobową spółkę handlową albo w kapitałową spółkę handlową.","; |
|
12) |
w art. 1 w pkt 24 w lit. b), w ust. 5 pkt 7 otrzymuje brzmienie: "7) w przypadku podziału spółek, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie także majątek pozostający w spółce, nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa - ustalona na dzień podziału nadwyżka nominalnej wartości udziałów (akcji) w spółce przejmującej lub nowo zawiązanej nad kosztami nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w spółce dzielonej, obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f a lbo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli podział spółki następuje przez wydzielenie kosztem uzyskania przychodów jest wartość lub kwota wydatków poniesionych przez udziałowca (akcjonariusza) na objęcie lub nabycie udziałów (akcji) w spółce dzielonej, ustalona w takiej proporcji, w jakiej pozostaje u tego udziałowca wartość nominalna unicestwionych udziałów (akcji) w spółce dzielonej do wartości nominalnej udziałów (akcji) przed podziałem."; |
|
13) |
w art. 1 w pkt 24 w lit. d), ust. 8 otrzymuje brzmienie: "8. W przypadku połączenia lub podziału spółek kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 7, dochód (przychód) udziałowca (akcjonariusza) spółki przejmowanej lub dzielonej, stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością nominalną udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną, a wydatkami na nabycie (objęcie) udziałów (akcji) w spółce przejmowanej lub dzielonej, nie podlega opodatkowaniu w momencie połączenia lub podziału spółek; przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej udziałowiec (akcjonariusz) ustala koszt uzyskania przychodów na podstawie: 1) art. 22 ust. 1f - jeżeli udziały (akcje) w spółce przyjmowanej lub dzielonej zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny, 2) art. 23 ust. 1 pkt 38 - jeżeli udziały (akcje) w spółce przejmowanej lub dzielonej zostały nabyte albo objęte za wkład pieniężny, 3) wysokości wydatków na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) w spółce dzielonej, ustalonych zgodnie z pkt 1 lub pkt 2, w takiej proporcji, w jakiej pozostaje u tego udziałowca (akcjonariusza) wartość nominalna unicestwionych udziałów (akcji) w spółce dzielonej do wartości nominalnej udziałów (akcji) przed podziałem; pozostała część kwoty tych wydatków stanowi koszt uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółek podzielonych przez wydzielenie."; |
|
14) |
w art. 1 skreśla się pkt 25; |
|
15) |
w art. 1 w pkt 32: a) w lit. a) skreśla się wyrazy "i 10", b) dodaje się lit. a 1) w brzmieniu:"a1) ust. 10 otrzymuje brzmienie: "10. Ulga uczniowska przysługuje, jeżeli zatrudnienie pracownika trwało przez cały okres szkolenia wynikający z umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego.","; |
|
16) |
w art. 1 dodaje się pkt 36a w brzmieniu: "36a) w art. 35 w ust. 10 wyrazy "do dnia 15 marca" zastępuje się wyr |
|
17) |
w art. 1 w pkt 43 skreśla się lit. c); |
|
18) |
w art. 2 skreśla się ust. 2; |
|
19) |
w art. 4 po wyrazach "art. 1 pkt 15 lit. d)" dodaje się wyrazy "tiret czwarte"; |
|
20) |
w art. 6 przed pkt 1 dodaje się pkt w brzmieniu: ...) w art. 7 w ust. 1-3 wyrazy "do dnia 28 lutego" zastępuje się wyrazami "do dnia 31 stycznia",";
|
|
21) |
w art. 8 wyrazy "art. 1 pkt 21 i pkt 43 lit. c), które wchodzą" zastępuje się wyrazami "art. 1 pkt 21, który wchodzi". |
WICEMARSZAŁEK SENATU
Ryszard JARZEMBOWSKI
U Z A S A D N I E N I E
Zdaniem Senatu te przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które mówią o nieruchomości albo o lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość znajdą zastosowanie, bez jakichkolwiek wątpliwości, do prawa odrębnej własności lokalu uzyskanego poprzez członkostwo w spółdzielni mieszkaniowej. Senat usunął zatem zbędne powtórzenia i ujednolicił terminologię w poprawce nr 1. Jednocześnie Senat poprawił błąd, polegający na przyjęciu, iż z ograniczonymi prawami rzec
zowymi: spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu i prawem do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej może być związane prawo do gruntu (własność lub użytkowanie wieczyste).W poprawce nr 2 Senat usunął zbędny wyraz, ponieważ jedynie objęcie akcji może być związane z podwyższeniem kapitału zakładowego.
Senat zaproponował, aby nie dostosowywać niektórych przepisów nowelizowanej ustawy do nazewnictwa wprowadzanego przez nowelizację Kodeksu pracy, z uwagi na brak pewności, czy nowelizacja ta wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2003 r. (poprawka nr 3).
Senat skreślił wprowadzone przez Sejm zwolnienie od podatku diet oraz kwot stanowiących zwrot kosztów podróży otrzymanych, na podstawie zawartych umów, przez osoby uzyskujące przychody z działalności wykonywanej osobiście, określonej w art. 13 pkt 2-4 i 6-9 ustawy, w tym między innymi przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia (poprawka nr 4). Zdaniem Senatu wprowadzenie tego zwolnienia nie jest uzasadnione, biorąc pod uwagę przewid
ziane przez nowelizowaną ustawę wysokie koszty uzyskania przychodów z umowy zlecenia. Realne wydaje się także niebezpieczeństwo wykorzystywania tego zwolnienia przez nieuczciwych podatników i płatników do zawyżania kwot stanowiących zwrot kosztów podróży i zmniejszania zasadniczego wynagrodzenia z tytułu łączącej podatnika i płatnika umowy zlecenia.Poprawka Senatu nr 5 dotyczy wprowadzonego przez Sejm zwolnienia od podatku wartości nieodpłatnych świadczeń otrzymanych od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą. Senat dostrzegł, iż niemożliwe jest nie tylko zweryfikowanie przestrzegania drugiego warunku skorzystania z tego zwolnienia dotyczącego łącznej wartości dokonanych świadczeń, niemożliwe jest także spełnienie tego warunku - bez każdorazo
wego zbierania przez świadczeniodawcę szczegółowych danych osobowych od osób obdarowanych. Co więcej w wyniku użycia spójnika "lub" iluzoryczny jest warunek pierwszy dotyczący wartości jednorazowego świadczenia, ponieważ w sytuacji, gdy wartość jednorazowego świadczenia będzie przekraczać 10% najniższego wynagrodzenia, świadczeniodawca może twierdzić, że świadczenie to jest wolne od podatku, gdyż nie zostanie przekroczony limit roczny. W związku z tym Senat zdecydował się na skreślenie drugiego warunku oraz dodanie zastrzeżenia, iż zwolnienie to nie będzie miało zastosowania, jeżeli świadczenie będzie dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.Poprawki Senatu nr 6 i 19, uwzględniając dotychczasowe brzmienie przepisu art. 22 ust. 9, który określa koszty uzyskania wszystkich wymienionych w nim przychodów w wyrażonym procentowo stosunku do uzyskanego przychodu, zmierzają do tego, aby przepis ten po dokonaniu nowelizacji nie był wewnętrzni
e sprzeczny.W poprawce nr 7 Senat jednoznacznie wskazał, iż kosztów uzyskania przychodów - ze źródeł określonych w art. 13 pkt 5, 7 i 9 ustawy - nie podwyższa się, jeżeli miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy.
Poprawka Senatu nr 8 ma charakter doprecyzowujący. Poprawka nr 9 poprawia błąd w przytoczeniu zastępowanych wyrazów.
W poprawce nr 10 Senat ujednolicił przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie zaliczania do kosztów uzyskania przychodów składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa. Senat, dostrzegając specyfikę przedsiębiorcy - osoby fizycznej, dopuścił jedn
ocześnie zaliczanie do kosztów określonej kwoty tych składek w sytuacji, gdy przedsiębiorca nie zatrudnia pracowników.Poprawki Senatu nr 11-13 i 15 mają charakter doprecyzowujący.
Senat dostrzegł, iż zmiana zawarta w art. 1 pkt 25 stała się zbędna wskutek objęcia 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym przychodu z tytułu zbycia nieruchomości lub praw majątkowych związanych z działalnością gospodarczą podatników opłacających ryczałt od przychodów ewidencjonowanych bądź kartę podatkową (poprawka nr 14).
W poprawkach nr 16 i 20 Senat ujednolicił terminy sporządzania przez płatników informacji o uzyskanych w roku podatkowym dochodach.
Senat skreślił wprowadzone przez Sejm zwolnienie z obowiązku zapłaty zaliczek na podatek i obowiązku składania deklaracji - dotyczące osób rozpoczynających po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej (poprawki nr 17, 18 i 21). Senat podzielił argumenty przemawiające za odmiennym uregulowaniu tej sprawy w późniejszej nowelizacji ustawy, której projekt wniesie Rada Ministrów.