Do mojego biura dotarły niepokojące informacje o niezgodnym z konstytucją stosowaniu art. 57a ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej - DzU nr 147 poz. 1230, z późniejszymi zmianami. Zgodnie z tym artykułem funkcjonariusze straży pożarnej zobowiązani są do uzyskiwania zgody przełożonego na podejmowanie pracy poza służbą. Z informacji tych wynika, że na podstawie cytowanego przepisu niektórym funkcjonariuszom ogranicza się możliwość podejmowania dodatkowej pracy zarobkowej. Ograniczenia te są uzasadniane prewencyjnym przeciwdziałaniem korupcji w straży pożarnej.

Takie zastosowanie art. 57a ustawy jest niezgodne z art. 31 ust. 3 konstytucji, zgodnie z którym ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko wtedy, gdy są konieczne dla bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej oraz wolności i praw innych osób. Sądzę, że nie ma związku między ograniczaniem konstytucyjnego prawa do pracy, w tym wypadku pracy dodatkowej, a zagrożeniami wskazanymi w art. 31 ust. 3 konstytucji. Również samo domniemanie wykorzystania autorytetu służbowego strażaków nie może stanowić uzasadnienia takiego ograniczenia prawa konstytucyjnego. Straż pożarna ze swej istoty nie prowadzi działań o charakterze policyjnym, a jej funkcjonowanie podobne jest do funkcjonowania Państwowej Inspekcji Sanitarnej, w przypadku której podobne ograniczenia zostały zlikwidowane.

Ponadto pozostawienie w wyłącznej kompetencji przełożonego decydowania o konstytucyjnych prawach i wolnościach podwładnych skutkuje podejmowaniem decyzji uznaniowych, zmiennych w czasie i mogących rodzić podejrzenia co do czystości ich intencji. Poza tym decyzje te dotyczą w większym stopniu szeregowych pracowników niż na przykład pracowników Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej sprawującej nadzór nad pracą podległych komend. Rodzi to podejrzenie, że chodzi nie o walkę z korupcją, ale zwalczanie konkurencji, na przykład w zakresie usług świadczonych przez rzeczoznawców.

Maria Szyszkowska