Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Nie mogę podzielić opinii Pani Senator co do tego, że administracja samorządowa nie jest w stanie sprostać zadaniu jakim jest prowadzenie bibliotek publicznych. Przekonany jestem, że znajdziemy dużo więcej przykładów i dowodów na to, że przejęcie tego zadania przez samorządy odbyło się z korzyścią dla tych placówek niż przykładów odwrotnych. Niezależnie zresztą od opinii w tej sprawie oczywistym jest, że nie ma żadnej możliwości odwrócenia tej sytuacji i przejęcia tego zadania przez administrację rządową. Prowadzenie działalności kulturalnej, w tym utrzymywanie bibliotek jest zadaniem obowiązkowym samorządu terytorialnego. Jest intencją Ministerstwa Kultury udzielanie jednostkom samorządu wszechstronnej pomocy w tym zakresie, ale pomoc ta może mieć jedynie charakter celowy - skierowany na realizację najważniejszych i wybranych problemów np. odbudowy księgozbiorów lub informatyzacji.

Odnosząc się do problemu dotyczącego powoływania dyrektorów bibliotek informuję, że przygotowywane jest w chwili obecnej rozporządzenie Ministra Kultury w sprawie organizacji i trybu przeprowadzania konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora instytucji kultury. Rozporządzenie dotyczyć będzie instytucji kultury (w tym bibliotek) o szczególnym znaczeniu dla kultury narodowej. Lista tych instytucji będzie załącznikiem do rozporządzenia. Zasady powoływania dyrektorów pozostałych instytucji kultury; także zasady konkursu, jeśli w tym trybie dyrektor instytucji będzie powoływany, ustala samodzielnie organizator. Zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem powoływanie kierowników samorządowych jednostek organizacyjnych (m.in. instytucji kultury) jest zadaniem i kompetencją wójta, burmistrza, prezydenta. Ponoszą oni odpowiedzialność za efekty pracy dyrektora instytucji i oni określają wymagania kwalifikacyjne jakie powinien spełniać.

Pragnę poinformować, że na ukończeniu są prace zmierzające do przygotowania kompleksowego dokumentu określającego Strategię Rozwoju Kultury na lata 2004-2013. Przygotowanie tego dokumentu poprzedzone zostało szeroko zakrojonymi badaniami przeprowadzonymi w 16 województwach i 16 miastach wojewódzkich. Badania dotyczyły miejsca i roli kultury w planach rozwoju jednostek samorządowych oraz ich wydatkom na ten cel. Badania pozwoliły na opracowanie obszernej diagnozy sfery kultury w Polsce w wybranych obszarach m.in. czytelnictwa i książki. Jest zamiarem Ministerstwa Kultury przygotowanie i przyjęcie Narodowego Programu Kultury "Promocja czytelnictwa i rozwój sektora książki". Strategicznym celem Programu jest m.in. wzrost czytelnictwa przez poprawę warunków funkcjonowania bibliotek, zwiększenie dostępności do usług bibliotecznych, zwiększenie roli czytelnictwa w edukacji i wychowaniu. Program ten przedstawiony zostanie do zaopiniowania gremiom w sprawach bibliotek najbardziej kompetentnym m.in. Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich oraz Krajowej Radzie Bibliotecznej.

Kończąc chciałbym podkreślić, że problemy bibliotek i czytelnictwa są dla mnie sprawą najważniejszą. Wagę jaką Ministerstwo Kultury przywiązuje do problemów czytelnictwa zilustrują najlepiej nakłady na zakup nowości w bibliotekach publicznych - w roku 2002 na ten cel wydatkowano 1 mln zł; w roku 2003 4 mln zł, a w roku bieżącym zaplanowano kwotę 10.000.000 zł.