Minister Skarbu Państwa przekazał odpowiedź na oświadczenie senator Marii Szyszkowskiej, złożone na 43. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 42):
Warszawa, 18.08.2003 r.
Prof. zw. dr hab. Maria Szyszkowska
Senator Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Senator,
W odpowiedzi na przesłane przy piśmie Pana Krzysztofa Patera - Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, znak BDG.I.0702-105/03, oświadczenie Pani Senator złożone podczas 43 posiedzenia Senatu RP w dniu 10 lipca 2003 roku, dotyczące możliwości preferencyjnego wykupu mieszkań przez mieszkańców budynków mieszkalnych byłej Warszawskiej Fabryki Mydła i Kosmetyków Pollena-Uroda Przedsiębiorstwo Państwowe (później Przedsię
biorstwa Państwowego Fabryki Kosmetyków "Pollena-Uroda", a obecnie PZ Cussons Polska S.A.), pragnę zająć następujące stanowisko w prawie.W dniu 23 lipca 1991 roku na podstawie ustawy z dnia 13 lipca 1990 roku o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 298, z późn. zm.) Przedsiębiorstwo Państwowe Fabryka Kosmetyków "Pollena-Uroda", będące właścicielem 4 budynków mieszkalnych położonych w Warszawie przy ul. Zwycięzców 45, Holenderskiej 3, Brazylijskiej 11B oraz Jasińskiego 2, zostało prze
kształcone w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa działającą pod firmą Fabryka Kosmetyków "Pollena-Uroda" Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie.W dniu 12 czerwca 1995 roku Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Przekształceń Własnościowych dokonał prywatyzacji Spółki, zbywając firmie Cussons Group Limited 75% akcji. Pozostałe 25% akcji Skarbu Państwa zostało sprzedane Inwestorowi we wrześniu 2001 roku.
Inwestor będący obecnie właścicielem budynków mieszkalnych wystąpił z ofertą sprzedaży mieszkań ich aktualnym najemcom proponując warunki wykupu na zasadach odbiegających od zasad wskazanych w obecnie obowiązującej ustawie z dnia 15 grudnia 2000 roku o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych
z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 4, poz. 24, z późn. zm.). Propozycja Inwestora przewiduje korzystniejszą niż rynkowa cenę wykupu lokali mieszkalnych, przewidując bonifikatę dla obecnych najemców sięgającą 50% wartości rynkowej.W tym stanie prawnym i faktycznym obecni najemcy tzw. mieszkań zakładowych wystąpili do Ministra Skarbu Państwa z prośbą o dofinansowanie zakupu zajmowanych przez nich mieszkań uznając, i ż proponowana cena wykupu jest zbyt wysoka i przekracza ich możliwości finansowe. Najemcy mieszkań położonych w budynkach przy ul. Zwycięzców 45, Holenderskiej 3, Brazylijskiej 11B oraz Jasińskiego 2 w Warszawie podnoszą w swych wystąpieniach, iż zgł
oszony przez nich postulat jest tym zasadniejszy, że przedmiotowe budynki nie zostały przekazane do zasobu gminy, jak uczyniły to w większości przypadków prywatyzowane przedsiębiorstwa państwowe i spółki z większościowym udziałem Skarbu Państwa, co w konsekwencji spowodowało pozbawienie ich możliwości wykupu mieszkań od gminy po znacznie niższych kosztach niż proponowane przez aktualnego właściciela.Rozpatrując powyższą sprawę należy zauważyć, iż z dniem 12 listopada 1994 roku weszła w życie ustawa z dnia 12 października 1994 roku o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe (Dz. U. Nr 119, poz. 567 ze zm.), która regulowała zasady i tryb przekazywania przez, między innymi, spółki handlowe powstałe w wyniku prz
ekształceń przedsiębiorstw państwowych, w których Skarb Państwa miał co najmniej 50% udziałów lub akcji - gruntów zabudowanych budynkami mieszkalnymi oraz lokali - gminom, na których obszarze położone były przekazywane grunty oraz spółdzielniom mieszkaniowym, których członkami były wszystkie osoby będące w dniu złożenia oferty przejęcia nieruchomości przez spółdzielnię najemcami lokali mieszkalnych położonych w przekazywanych nieruchomościach. Należy podkreślić, iż cytowana ustawa nie nakładała na przedsiębiorstwa państwowe i spółki z większościowymi udziałem Skarbu Pastwa powstałe w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego obowiązku przekazania należących do nich gruntów zabudowanych budynkami mieszkalnymi lub lokali na rzecz gmin czy też spółdzielni mieszkaniowych, stworzyła jedynie możliwość przekazania na rzecz tychże podmiotów zasobów mieszkaniowych z jednoczesnym przejściem wierzytelności Skarbu Państwa obciążających przekazywane nieruchomości na rzecz podmiotów przejmujących.Z dokumentów jakimi dysponuje Ministerstwo Skarbu Państwa wynika, iż od daty wejścia w życie cytowanej ustawy do dnia sprzedaży 75% akcji Skarbu Państwa jednoosobowa spółka Skarbu Państwa - Fabryka Kosmetyków "Pollena-Uroda" S.A. nie dokonała przekazania należących do niej gruntów zabudowanych budynkami mieszkalnymi do zasobu gminy.
Ponadto należałoby zauważyć, iż zarówno w umowie zbycia akcji Fabryki Kosmetyków "Pollena-Uroda" S.A. jak też w załącznikach do umowy, w tym w załączniku nr 17 pod nazwą Porozumienie pomiędzy Cussons Group Limited a NSZZ Pracowników Fabryki Kosmetyków "Pollena-Uroda" S.A. oraz KZ NSZZ "Solidarność" Region Mazowsze-Komisja 51, nie zostały zawarte zapisy dotyczące sprzedaży tzw. mieszkań zakładowych.
Przepis art. 1 obowiązującej obecnie ustawy o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa, reguluje zasady i tryb zbywania miesz
kań wchodzących w skład budynków mieszkalnych, będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa.Należy zauważyć, iż ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. reguluje zasady i tryb zbywania mieszkań zakładowych w niektórych spółkach handlowych, ale tylko takich, w odniesieniu do których Skarb Państwa jest podmiotem dominujących w rozumieniu art. 4 pkt 16 ustawy z dnia ˛21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 18, poz. 754, z późn. zm.).
Przez podmiot dominujący rozumie się podmiot w sytuacji gdy:
a) posiada bezpośrednio lub pośrednio przez inne podmioty (zależne) większość głosów w organach innego podmiotu (zależnego), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
b) jest uprawniony do powoływania lub odwoływania większości członków organów zarządzających innego podmiotu (zależnego), lub
c) więcej niż połowa członków zarządu drugiego podmiotu (zależnego) jest jednocześnie członkami zarządu, prokurentami lub osobami pełniącymi funkcje kierownicze pierwszego podmiotu bądź innego podmiotu pozostającego z tym pierwszym w stosunku zależności.
W sytuacji gdy Spółka - zbywca lokali mieszkalnych nie spełnia przesłanek wynikających z art. 2 ust. 1 pkt b ustawy nie ma możliwości zbywania mieszkań aktualnym ich najemcom na zasadach preferencyjnych.
Nie istnieją również podstawy prawne do dofinansowania przez Skarb Państwa zakupu tzw. mieszkań zakładowych przez ich aktualnych najemców, pozbawionych możliwości wykupu tychże mieszkań na zasadach preferencyjnych, określonych ustawą z dnia 15 grudnia 2000 roku.
Niezależnie od powyższego, pragnę zwrócić uwagę, iż kwestie związane z polityką mieszkaniową, w tym także interpretacja przepisów ustawy z dnia 15 grudnia 2000 roku o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mie
szkań będących własnością Skarbu Państwa leżą w kompetencji Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, zgodnie z art. 33b ustawy z dnia 16 października 1995 roku o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.)Z wyrazami szacunku
Minister Skarbu Państwa
z up. Podsekretarz Stanu
Tadeusz Soroka