Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

W związku z oświadczeniem złożonym przez Panią Senator Marię Szyszkowską na 19 posiedzeniu Senatu w dniu 21 czerwca 2002 r., przekazanym przy piśmie znak: LP/043/224/02/V, w sprawie zasad podziału środków finansowych przeznaczonych dla oddziałów opieki paliatywnej tworzonych w szpitalach oraz środków przeznaczonych dla hospicjów, uprzejmie informuję, że w pełni podzielam opinię Pani Senator odnośnie znaczenia opieki paliatywnej dla chorych na nowotwory złośliwe.

Funduszami takimi natomiast nie dysponuje Ministerstwo Zdrowia, które jedynie w ramach realizacji programu rozwoju opieki paliatywnej i hospicyjnej zagwarantowało w roku 2002 niewielką kwotę na realizację programu "Zwiększenie dostępności i efektywności opieki paliatywnej przez właściwy rozwój jej organizacji i edukacji przed i podyplomowej".

Kwestia zapewnienia właściwej opieki paliatywnej mieści się w gestii kas chorych, które zgodnie z ustawą z dnia 6 lutego 1997 roku o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz.U. Nr 28 poz. 153 z późn. zm.) zapewniają ubezpieczonemu świadczenia zdrowotne, w tym opiekę paliatywno - hospicyjną (art. 31 ust. 2 pkt 11), zawierając umowy o udzielanie świadczeń ze świadczeniodawcami w rozumieniu art. 7 pkt 23 ustawy.

Trudno zgodzić się z tak negatywną oceną działania oddziałów opieki paliatywnej w szpitalach, jaką przedstawia Pani Senator.

W moim odczuciu działalność ośrodków opieki paliatywnej/hospicyjnej zasługuje na wysoką ocenę. Zwraca uwagę zaangażowanie, wszechstronne przygotowanie zawodowe i umiejętności personelu, łączone z empatią i poszanowaniem godności ciężko chorych.

Opieka paliatywna oparta jest na pracy zespołowej. Zespoły złożone są z różnych fachowców. Lekarze, członkowie zespołu opieki paliatywnej/hospicyjnej są ekspertami w zakresie analizy i opanowywania objawów zaawansowanej choroby, niezależnie od jej etiologii, winni też cechować się empatią, umiejętnością komunikacji interpersonalnej pozwalającą na rozpoznanie, zrozumienie i właściwe reagowanie na cierpienia emocjonalne i duchowe chorych i ich rodzin. Te ostatnie wymagania stawiane są też pielęgniarkom pracującym w opiece paliatywnej/hospicyjnej. W skład takiego zespołu wchodzą również odpowiednio przeszkoleni psycholodzy, duchowni, rehabilitanci, terapeuci zajęciowi, pracownicy socjalni, w razie potrzeby farmakolodzy, dietetycy i inni. Pożądany jest też udział wolontariuszy, przedstawicieli różnych zawodów, których indywidualne umiejętności mogą zaspokajać rozmaite potrzeby chorych i ich rodzin.

Poniżej przedstawiam dane liczbowe, obrazujące rozmieszczenie jednostek opieki paliatywnej/hospicyjnej w poszczególnych województwach.

Liczba jednostek opieki paliatywnej/hospicyjnej w poszczególnych województwach (hospicja stacjonarne, oddziały medycyny paliatywnej, poradnie medycyny paliatywnej, hospicja domowe).

• województwo dolnośląskie 15
• województwo kujawko-pomorskie 7
• województwo lubelskie 15
• województwo lubuskie 10
• województwo łódzkie 14
• województwo małopolskie 13
• województwo mazowieckie 22
• województwo opolskie 3
• województwo podkarpackie 9
• województwo podlaskie 7
• województwo pomorskie 20
• województwo śląskie 27
• województwo warmińskomazurskie 17
• województwo świętokrzyskie 10
• województwo wielkopolskie 15
• województwo zachodniopomorskie 13

Przedstawiając powyższe, dziękuję Pani Senator za troskę o prawidłowe zabezpieczenie świadczeń onkologicznych i zapewniam jednocześnie, że sprawowanie opieki paliatywnej/hispicyjnej jest trudne - przekracza często granice specjalności medycznych. Przenikają się tu bowiem aspekty związane z zawodową wiedzą i umiejętnościami pracowników z postawami, systemami wartości i przekonaniami, trudno więc jednoznacznie negować wysiłek, jaki w swoją pracą i nieuleczalnie chorym pacjentom wkładają osoby zatrudnione w oddziałach paliatywno-hospicyjnych.