Oświadczenie złożone
przez senatora Krzysztofa Szydłowskiego
Oświadczenie skierowane do ministra skarbu państwa Piotra Czyżewskiego
Kieruję do Pana Ministra niniejsze oświadczenie w związku ze sprzedażą udziałów spółki Orlen Transport Lublin przez PKN "Orlen" SA.
W roku 2000 PKN "Orlen" SA wydzielił ze swoich struktur zakłady transportu, tworząc spółki zależne. Orlen Transport Lublin spółka z o.o. powstał na bazie majątku i pracowników dwóch zakładów: w Lublinie i Kielcach. Odbyło się to przez wniesienie aportu rzeczowego i gotówki o łącznej wartości ponad 10 milionów PLN. W trakcie działalności dokonano podwyższenia kapitału zakładowego spółki o dalsze 6 milionów PLN. Spółka była powołana do tego, aby zapewnić ciągłość dostaw paliw na rzecz PKN "Orlen" SA i jednocześnie rozszerzać działalność. Około 90% mocy produkcyjnych spółki było i nadal jest zaangażowanych w świadczenie usług na rzecz PKN Orlen SA. Jednak od 2001 r właściciel posiadający ponad 90% kapitału zakładowego spółki sukcesywnie dąży do obniżenia wartości spółki. Odbywa się to poprzez ustawiczne obniżanie cen usług. I tak na przykład "Orlen" SA od 1 lipca 2002 r. za usługi transportowe na trasie 351-400 km płacił stawkę 127 zł 40 gr plus 22% VAT, a od 1 grudnia 2002 r. za taką samą długość trasy przejazdu płaci 74 zł 80 gr plus 22% VAT. W związku z tym, przy niezmienionym wolumenie usług, ich wartość spada z roku na rok. Oczywiście przekłada się to na wskaźniki ekonomiczne, które następnie są prezentowane jako argument przemawiający za pozbyciem się spółki.
W wyniku analizy całej tej sytuacji nasuwa się pytanie, czy polityka właściciela spółki od momentu jej powstania przez cały czas nie zmierzała do stopniowego obniżania jej wartości, a w konsekwencji do sprzedaży po zaniżonej cenie.
Poważne zastrzeżenia budzi sama forma sprzedaży. Oferowana cena 16 milionów PLN, uważana za korzystną przez PKN "Orlen" SA, budzi poważne wątpliwości, bo powstaje pytanie, czy odzwierciedla ona rzeczywistą wartość majątku spółki. Ze sprawozdania finansowego spółki sporządzonego na dzień 30 października 2003 r. wynika, że spółka jest warta 22 miliony 100 tysięcy PLN, gdyż aktywa pieniężne wynoszą 6 milionów 600 tysięcy zł, należności niezagrożone 2 miliony 400 tysięcy zł, zapasy materiałów 500 tysięcy zł, środki transportu 8 milionów 500 tysięcy zł, budynki, budowle i grunty 6 milionów zł, zaś zobowiązania spółki 1 milion 900 tysięcy zł.
Jak widać z uproszczonej kalkulacji przedstawionej powyżej, wartość spółki jest znacznie wyższa od ceny sprzedażnej, za jaką PKN "Orlen" SA chce zbyć udziały spółce Nijman/Zeetang International spółka z o.o. z siedzibą w Sandomierzu.
Innym argumentem wysuwanym przez PKN "Orlen" SA, przemawiającym za sprzedażą udziałów, są oszczędności, jakie przyniesie świadczenie usług przez nabywcę udziałów. Jest to argument dziwny, gdyż podmiot ten będzie świadczył usługi dla koncernu według stawek obowiązujących spółki transportowe od 1 stycznia 2004 r., w związku z czym trudno mówić o obniżeniu kosztów zakupu usług transportowych świadczonych przez spółkę dla PKN "Orlen" SA.
Reasumując: w związku z wieloma niejasnymi wątkami sprzedaży udziałów spółki przez PKN "Orlen" SA, w trosce o losy pracowników i majątek spółki należący w 28%, a więc w znacznej części, do Skarbu Państwa, proszę o zainicjowanie działań, które zweryfikują zasadność ekonomiczną i społeczną decyzji podejmowanych przez zarząd PKN "Orlen" SA, zmierzających do uzależnienia jednego z kluczowych obszarów działalności koncernu od zagranicznego podmiotu gospodarczego. Dlaczego sprzedaje się spółkę przynoszącą zysk? I to bez ogłoszeń o przetargu, po, jak się wydaje, znacznie zaniżonej cenie, w sytuacji, gdy wszystkie proponowane rozwiązania dotyczące restrukturyzacji spółek zależnych, oprócz sprzedaży, są odrzucane przez zarząd? Ponadto zaniepokojenie budzi fakt, iż przyszły właściciel zapowiedział znaczące redukcje osobowe.
Krzysztof Szydłowski
Senator RP
Członek Komisji Skarbu Państwa
i Infrastruktury