Informację w związku z oświadczeniem senatora Józefa Sztorca, złożonym na 84. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 90), przekazał Sekretarz Stanu w Ministerstwie Polityki Społecznej, Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych:
Warszawa, dnia 03.08. 2005 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
W odpowiedzi na przesłane przez Pana Marszałka przy piśmie z dnia 21 czerwca 2005 r. znak: BPS/DSK-043-336/05, oświadczenie złożone przez Senatora Józefa Sztorca, na 84 posiedzeniu Senatu w dniu 1 lipca 2005 r. uprzejmie wyjaśniam, że:
Zgodnie z § 2 pkt 12a lit. e rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 31 grudnia 1998 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 1999 r. Nr 2, poz. 22 z późn. zm.) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych przeznaczonych na indywidualne programy rehabilitacji mogą być finansowane m.in. koszty dostosowania miejsca pracy i stanowiska pracy do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności. Z uwagi na treść przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy de minimis przedsiębiorcom prowadzącym zakłady pracy chronionej (Dz.U. Nr 98, poz. 989) pomoc na sfinansowanie powyższych kosztów jest udzielana w ramach pomocy de minimis. Jednakże, zgodnie z § 1 w/w rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy de minimis przedsiębiorstwom prowadzącym zakłady pracy chronionej, w ramach pomocy de minimis mogą być wydatkowane tylko te środki, o których mowa w art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 z późn. zm.) tj. pochodzące ze zwolnień z podatków od nieruchomości, rolnego, leśnego i od czynności cywilnoprawnych, jeżeli dokonana czynność pozostaje w związku z prowadzeniem zakładu pracy chronionej oraz ze zwolnień z opłat, z wyjątkiem opłaty skarbowej i opłat o charakterze sankcyjnym.
Zatem, że środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych pochodzących z przekazywanej, po dniu 1 maja 2004 r., na ten fundusz przez pracodawcę różnicy pomiędzy kwotą miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych a kwotą tego wynagrodzenia oraz z części zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych nie mogą być sfinansowane w ramach pomoc de minimis koszty dostosowania miejsca pracy i stanowiska pracy do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności, albowiem pomoc pochodząca z tych źródeł nie została objęta zakresem w/w rozporządzenia.
Ponadto wyjaśniam, że zgodnie z § 2 pkt 12a lit. c rozporządzenia w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, ze środków tego funduszu przeznaczonych na indywidualne programy rehabilitacji mogą być finansowane m. in. koszty szkolenia, przekwalifikowania oraz dokształcenia w celu nabycia lub podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy de minimis przedsiębiorcom prowadzącym zakłady pracy chronionej, w katalogu wydatków dopuszczalnych w ramach pomocy de minimis nie przewiduje wydatków na szkolenia, przekwalifikowania oraz dokształcenia w celu nabycia lub podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Zatem, finansowanie tych kosztów ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych w ramach indywidualnych programów rehabilitacji w celu zmniejszania ograniczeń wynikających z jego stopnia i rodzaju niepełnosprawności będzie dopuszczalne tylko wtedy, gdy wydatkowanie tych środków będzie stanowiło pomoc o charakterze socjalnym przyznawaną indywidualnym konsumentom, o której mowa w art. 87 ust. 2 lit. a Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (tekst jednolity: Dz. Urz. WE C 325, 24.12.2002 r.) W związku z tym, interpretacja przepisów tego rozporządzenia, z której wynikałoby, że w ramach podnoszenia kwalifikacji zawodowych mogą być finansowane koszty nabycia zestawu komputerowego do nauki jego obsługi, który następnie służyłby do wykonywania przez pracownika pracy jest nieuzasadniona, ponieważ komputer ten stanowiłby wówczas wyposażenie stanowiska pracy, a wydatek taki, jak już wspomniałem powyżej, może dokonany jedynie w ramach zasady de minimis.
Powyższe nie oznacza jednak, że zakup zestawu komputerowego nie będzie w ogóle możliwy w ramach indywidualnych programów rehabilitacji. Przy spełnieniu warunków wskazanych w ww. rozporządzeniu w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych - a zatem w sytuacji, gdy indywidualny program przewiduje zasadność takiego zakupu i jest on powiązany ze zmniejszaniem ograniczeń, które wynikają z rodzaju i stopnia niepełnosprawności - nabycie takiego zestawu będzie możliwe (taka sytuacja będzie miała np. miejsce w sytuacji, gdy osoba niepełnosprawna nie mogąca z powodu swojej niepełnosprawności opuszczać mieszkania - świadczy pracę za pomocą komputera podłączonego do sieci internetowej).
Jednakże jeszcze raz podkreślenia wymaga, że zakup rzeczy z zakładowego funduszu, z której de facto korzyść odniesie pracodawca (wykorzystywanie jej w zakładzie pracy i dla świadczenia pracy na rzecz pracodawcy) - powinien zostać dokonany w ramach zasad de minimis. Natomiast nabycie rzeczy, która służyć będzie zmniejszaniu ograniczeń wynikających z niepełnosprawności danej osoby i jednocześnie pracodawca nie będzie czerpał z niej korzyści, nie będzie stanowiła pomocy publicznej, o której mowa w art. 87 ust. 1 TWE.
Z poważaniem
Leszek Stanisław Zieliński