Minister Polityki Społecznej przekazał wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Józefa Sztorca, złożonym na 73. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 76):
Warszawa, 2005.01.27
Pan
Ryszard Jarzembowski
Wicemarszałek Senatu
Szanowny Panie Marszałku,
Odpowiadając na pismo z dnia 7 grudnia 2004 r. znak: BPS/DSK-043-549/04, przekazane za pośrednictwem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, dotyczące oświadczenia senatora Józefa Sztorca, złożonego podczas 73. Posiedzenia Senatu RP, w sprawie Rady Ubezpieczenia Społecznego Rolników uprzejmie wyjaśniam co następuje.
Rada Ubezpieczenia Społecznego Rolników funkcjonuje na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 z późn. zm.). Zgodnie z art. 2 ust. 3 Rada Rolników reprezentuje interesy ogółu ubezpieczonych i świadczeniobiorców, dotyczące ubezpieczenia i działalności Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Na podstawie art. 67 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 maja 2004 r Radę Rolników w liczbie 50 członków na 3. letnią kadencję powoływał Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, a od 1999 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, spośród kandydatów zgłoszonych przez społeczno-zawodowe organizacje rolników i związki zawodowe rolników indywidualnych o ogólnokrajowym zakresie działania. Pierwsza kadencja Rady Rolników rozpoczęła się dnia 1 maja 1991 r. (art. 111 ww. ustawy).
Zgodnie z art. 68 ust. 5 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 maja 2004 r. członkowi Rady Rolników przysługiwało zryczałtowane wynagrodzenie, obejmujące zwrot poniesionych wydatków i utraconych dochodów w związku z udziałem w pracach Rady Rolników, na zasadach określonych przez Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej po zasięgnięciu opinii Rady Rolników. Na podstawie tego upoważnienia Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydał zarządzenie z dnia 6 czerwca 1991 r. w sprawie wynagradzania członków Rady Rolników, które zostało zmienione zarządzeniem z dnia 16 października 1997 r. Na podstawie tego zarządzenia wypłacano wynagrodzenia członkom Rady Rolników od I do IV kadencji.
Zgodnie z ww. zarządzeniem członkowi Rady Rolników z tytułu udziału w jej pracach przysługiwał ryczałt miesięczny albo ryczałt za udział w posiedzeniu Rady Rolników lub jej zespołu oraz dieta i zwrot kosztów podróży i noclegu. Do października 1997 r. ryczałt miesięczny, który stanowił krotność najniższego wynagrodzenia miesięcznego pracowników, przysługiwał wyłącznie członkom prezydium Rady Rolników. Przewodniczącemu Rady Rolników przysługiwał ryczałt miesięczny w wysokości 3.krotnego najniższego wynagrodzenia, a jego zastępcy i innemu członkowi prezydium Rady odpowiednio 2. i 1. krotność najniższego wynagrodzenia. Pozostałym członkom tej Rady przysługiwał ryczałt za udział w posiedzeniu plenarnym lub w posiedzeniu zespołu przewidzianego w regulaminie rady albo powołanego jej uchwałą, w wysokości 10% najniższego wynagrodzenia za każdy dzień. Diety, zwrot kosztów podróży i noclegu wypłacano członkom Rady Rolników według zasad określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju.
Według opisanych wyżej zasad wypłacano wynagrodzenia członkom Rady Rolników I i II kadencji oraz przez kilka pierwszych miesięcy członkom III kadencji.
W związku ze zmianą ww. zarządzenia w październiku 1997 r. członkom Rady Rolników do końca IV kadencji wypłacano ryczałty, których wysokość określana była krotnością przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ogłaszanego dla celów emerytalnych. Szeregowym członkom tej Rady za udział w posiedzeniu wypłacano ryczałt w wysokości 15% przeciętnego wynagrodzenia, natomiast dla funkcyjnych członków Rady Rolników ryczałt miesięczny wynosił od jednego do dwóch przeciętnych wynagrodzeń. Zmienione zarządzenie rozszerzyło krąg funkcyjnych członków Rady Rolników, którym przysługiwał ryczałt miesięczny o członków Rady Nadzorczej Funduszu Składkowego oraz przewodniczących komisji Rady Rolników.
Wysokość tych ryczałtów kształtowała się następująco:
1) dla przewodniczącego Rady Rolników - 2. krotność przeciętnego wynagrodzenia,
2) dla zastępcy przewodniczącego Rady Rolników - 1,5 przeciętnego wynagrodzenia,
3) dla przewodniczącego Rady Nadzorczej Funduszu Składkowego - 1,3 przeciętnego wynagrodzenia,
4) dla zastępcy przewodniczącego oraz sekretarza Rady Nadzorczej Funduszu Składkowego - 1,1 przeciętnego wynagrodzenia,
5) dla pozostałych członków Rady Nadzorczej Funduszu Składkowego oraz przewodniczących komisji Rady Rolników - w wysokości przeciętnego wynagrodzenia.
Rada Nadzorcza Funduszu Składkowego powołana została do życia z dniem 1 stycznia 1997 r. na mocy art. 76a, który wprowadzony został nowelizacją ww. ustawy z dnia 12 września 1996 r.
Koszty funkcjonowania Rady Rolników ustalane według ww. zasad wyniosły: w I kadencji - 84 751,50 zł , w II kadencji - 318 109,50 zł, w III kadencji - 1 325 406,58 zł.
Wynagrodzenia dla członków Rady Rolników V kadencji ustalane były według zarządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 sierpnia 2003 r., które uchyliło poprzednie zarządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 6 czerwca 1991 r. Zgodnie z tym zarządzeniem wszystkim członkom Rady Rolników, bez względu na pełnioną funkcję, przysługiwał, oprócz zwrotu kosztów przejazdów i noclegów, wyłącznie ryczałt za udział w posiedzeniu (plenarnym Rady, prezydium Rady, komisji Rady, Rady Nadzorczej Funduszu Składkowego) w wysokości 250 zł.
V kadencja Rady Rolników upłynęła z dniem 31 grudnia 2004 r. Koszty funkcjonowania Rady Rolników w tej kadencji wyniosły 310 381,20 zł. V kadencja Rady Rolników skrócona została ustawą z dnia 2 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 91, poz. 873). Zgodnie z tą ustawą nadzór nad KRUS sprawuje od 2 maja 2004 r. minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego. W związku z tym, zgodnie ze znowelizowanym art. 67 Minister Polityki Społecznej powołał Radę Rolników VI kadencji. W skład tej Rady weszło 25 członków, ponieważ ww. ustawą liczebność Rady zmniejszona została o połowę. Członkowie Rady Rolników VI kadencji pobierać będą wynagrodzenie ustalone rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z dnia 28 grudnia 2004 r. w sprawie trybu zgłaszania kandydatów na członków Rady Ubezpieczenia Społecznego Rolników oraz regulaminu i zasad wynagradzania jej członków (Dz.U. Nr 285, poz. 2860), wydanym na podstawie upoważnienia zawartego w art. 68 ust. 5a. Zgodnie z wytycznymi zawartymi w tym upoważnieniu zasady wynagradzania członków Rady Rolników uwzględniają funkcję pełnioną przez członka Rady i wydatki ponoszone w związku z udziałem w pracach tej Rady.
Ryczałtowe wynagrodzenie miesięczne przysługiwać będzie członkowi Rady Rolników w okresie pełnienia funkcji:
- przewodniczącego - w wysokości przeciętnego wynagrodzenia,
- zastępcy przewodniczącego - w wysokości 0,8 przeciętnego wynagrodzenia,
- w Radzie Nadzorczej Funduszu Składkowego - w wysokości 0,5 przeciętnego wynagrodzenia.
Pozostałym członkom Rady Rolników przysługiwać będzie wyłącznie ryczałtowe wynagrodzenie za udział w posiedzeniu Rady Rolników, prezydium oraz komisji tej Rady w wysokości 15% przeciętnego wynagrodzenia.
Ponadto członkom Rady Rolników przysługiwać będzie zwrot kosztów przejazdów i noclegu w wysokości i na warunkach określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikom zatrudnionym w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
Z poważaniem
MINISTER
z up.
PODSEKRETARZ STANU
Agnieszka Chłoń-Domińczak