Warszawa, dnia 4.08.2003 r.

Proces rehabilitacji osób niepełnosprawnych obejmujący zespół działań, w szczególności organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych i społecznych, zmierzających do osiągnięcia, przy aktywnym uczestnictwie tych osób, możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej - jest jednym z najważniejszych zadań, które zostały postawione przed Pełnomocnikiem Rządu. Jego celem jest bowiem umożliwienie osobom niepełnosprawnym uczestnictwa w życiu społecznym oraz ułatwienie uzyskania i utrzymania, przez osoby tak ciężko doświadczone przez los, odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego.

Turnusy rehabilitacyjne, jako szczególna forma aktywności wspomagającej rehabilitację, stanowią jeden z najważniejszych elementów tego procesu. Dlatego też kierując się powyższymi przesłankami w uchwalonej, w dniu 20 grudnia 2002 r. ustawie o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2003 r. Nr 7, poz. 79), w sposób szczegółowy uregulowano kwestie dotyczące turnusów rehabilitacyjnych. Ustawodawca jednoznacznie przesądził między innymi o tym, kto może być organizatorem turnusu, gdzie i w jakich formach może być on organizowany, co należy do obowiązków organizatora oraz, jakie warunki powinna spełniać osoba niepełnosprawna, by móc ubiegać się o dofinansowanie ze środków Funduszu do uczestnictwa w turnusie. Nie bez znaczenia dla tak szczegółowej regulacji w tym zakresie, pozostawały napływające z różnych źródeł, sygnały wskazujące na pojawiające się nieprawidłowości. Wyniki kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli, na które powołuje się Senator Józef Sztorc, zostały - co wynika z powyższego - wzięte pod uwagę.

Ponieważ regulacja ustawowa określa z reguły tylko podstawowe ramy działania, minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego został upoważniony do szczegółowego uregulowania problematyki działania turnusów rehabilitacyjnych. W wyniku realizacji tej delegacji ustawowe ukazało się rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 maja 2003 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. Nr 100, poz. 926). W rozporządzeniu określono między innymi:

- rodzaje turnusów rehabilitacyjnych organizowanych przy udziale środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz warunki uczestnictwa w tych turnusach;

Odnosząc się do pytania dotyczącego sposobu nadzoru nad prawidłowością wydatkowania środków przeznaczanych na realizację turnusów, uprzejmie informuję Pana Marszałka, że w świetle przedmiotowego rozporządzenia w ośrodkach posiadających wpis do rejestru ośrodków, u organizatorów turnusów posiadających wpis do rejestru organizatorów turnusów oraz na turnusach prowadzonych przez tych organizatorów mogą być przeprowadzane kontrole. Przedmiotem kontroli ośrodków jest w szczególności stwierdzenie zgodności informacji zawartych we wniosku ośrodka ze stanem faktycznym. Natomiast przedmiotem kontroli organizatorów turnusów jest w szczególności stwierdzenie prawidłowości realizacji turnusów na podstawie oceny ich przebiegu, z uwzględnieniem programu, doboru kadry oraz miejsca realizacji turnusu, biorąc pod uwagę rodzaj turnusu oraz rodzaje dysfunkcji lub schorzeń ich uczestników. Kontrolę w ośrodku przeprowadza wojewoda lub centrum pomocy właściwe dla siedziby ośrodka. Z kolei kontrolę organizatora turnusów przeprowadza wojewoda lub centrum pomocy właściwe dla siedziby organizatora turnusów lub właściwe dla siedziby ośrodka, w którym odbywa się turnus, albo właściwe dla miejsca przebiegu turnusu niestacjonarnego.

Tak szczegółowa regulacja, zawierająca w sobie mechanizmy nadzoru, powinna zapobiec pojawianiu się nieprawidłowości, choć oczywiście nie stanowi gwarancji ich braku. Dlatego też jeżeli do Pana Senatora Józefa Sztorca docierają jakiekolwiek niepokojące sygnały w tym zakresie, będą wdzięczna za szczegółowe informacje na ten temat, umożliwią one bowiem podjęcie stosownych działań. Pełnomocnik Rządu w ramach swoich kompetencji nadzorczych, jest bowiem uprawniony do inicjowania lub też przeprowadzania kontroli realizacji zadań wynikających z ustawy. Przedmiotem takiej kontroli może być więc również prawidłowość realizacji turnusów oraz sposobu ich funkcjonowania i finansowania.

Jolanta Banach