Warszawa, 6 czerwca 2003 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Z szacunkiem

z up. Tadeusz Matusiak

Podsekretarz Stanu

Warszawa, 23 maja 2003 r.

Pan
Józef Sztorc
Senator Rzeczypospolitej Polskiej

Jak wynika z przytoczonej definicji ustawodawca wskazał na dwa sposoby oceny ofert. Pierwszy odnosi się do wyboru oferty z najniższą ceną. Drugi zaś sposób odnosi się do wyboru oferty, która przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny oraz innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia, w szczególności kosztów eksploatacji, parametrów technicznych, funkcjonalności oraz terminu wykonania.

Określenie kryteriów oceny ofert należy każdorazowo do zamawiającego, który w oparciu o znajomość przedmiotu zamówienia ustala, jaki sposób oceny ofert doprowadzi do wyłonienia obiektywnie najkorzystniejszej oferty. Ustawodawca nie wskazuje jaką wartość procentową zamawiający powinien nadać poszczególnym kryteriom oceny ofert. Należy więc uznać, prawo zamawiającego do określania jakimi kryteriami oceniane będą oferty poszczególnych wykonawców lub dostawców oraz jaka będzie ich waga punktowa.

Definicja zawarta w art. 2 ust. 1 pkt 8 ustawy (pomijając obowiązkowe kryterium ceny) wylicza kilka przykładowych kryteriów, jakimi posługiwać się może zamawiający w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego (koszty eksploatacji, parametry techniczne, funkcjonalność oraz termin wykonania). Jak można zauważyć nie jest to katalog zamknięty, każdy zamawiający może zatem ustalić również inne kryteria oceny ofert (z zastrzeżeniem art. 27d ust. 3). Przyjęta w ustawie o zamówieniach publicznych zasada swobody doboru kryteriów oceny ofert jest szczególnie istotna z uwagi na zróżnicowane potrzeby poszczególnych zamawiających, a także szeroki katalog zamówień przez nich dokonywanych.

Wprowadzenie ustawowego kryterium ceny na poziomie minimum 80%, a jednocześnie mniejszym niż 100%, a równocześnie likwidacja jedynego kryterium ceny oferty w niejednym przypadku okazać się może dużym utrudnieniem w wyborze najkorzystniejszej oferty. Bezsporne powinno więc pozostać prawo zamawiającego do swobodnego kształtowania zarówno kryteriów oceny ofert jak i nadawania im znaczenia punktowego. Ustawodawca powinien jedynie wskazywać przykładowe kryteria jakimi posłużyć się może zamawiający dla dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty.

Podkreślenia wymaga również fakt, iż dyrektywy Unii Europejskiej dopuszczają także dwa sposoby oceny ofert. Jednym z nich jest określenie ceny jako jedynego kryterium oceny ofert (art. 26 ust. 1 lit. a dyrektywy 93/36/EWG, art. 30 ust. 1 lit. a dyrektywy 93/37/EWG, art. 36 ust. 1 lit. b dyrektywy 92/50/EWG). Natomiast jako dodatkowe kryteria, które zamawiający może zastosować przy ocenie ofert dyrektywy wymieniają: czas realizacji zamówienia, koszty bieżące, opłacalność, jakość, funkcjonalność i zalety estetyczne, wsparcie techniczne (serwis) czy użyteczność. Zatem ewentualne inicjatywy ustawodawcze zmierzające do wprowadzenia do ustawy o zamówieniach publicznych zakazu ustalania ceny jako jedynego kryterium oceny ofert, stanowiłyby istotny regres w stosunku do już osiągniętego poziomu dostosowywania polskiego prawa do ustawodawstwa wspólnot europejskich.

W oświadczeniu złożonym przez Pana na 38 posiedzeniu Senatu w dniu 15 kwietnia 2003 r. podniesiony został również istotny problem kredytowania inwestycji przez wykonawców/dostawców zamówienia publicznego. Opóźnienie przez zamawiających płatności za wykonane dostawy, usług czy roboty budowlane powoduje stałe pogarszanie się sytuacji finansowej podmiotów działających na polskim rynku. Dla przeciwdziałania przedstawionemu zjawisku nie do podważenia jest rola przygotowywanej przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej ustawy o terminach zapłaty w obrocie gospodarczym. Projekt ustawy ma na celu skrócenie faktycznie występujących w obrocie terminów zapłaty oraz dokonanie pełnej implementacji do polskiego porządku prawnego postanowień dyrektywy 2000/35/WE w sprawie zwalczania opóźnień płatności w transakcjach handlowych. Proponowana regulacja zmierza do zdyscyplinowania wszystkich uczestników obrotu gospodarczego, także podmiotów udzielających zamówień publicznych w zakresie stosowania możliwie krótkich terminów zapłaty po realizacji zamówienia.

Co do przedstawionego przez Pana problemu dotyczącego dowolności w sporządzeniu załączników oraz niskiej jakości treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia używanych przez różnych zamawiających należy wspomnieć, iż rząd polski otrzymał grant z Funduszu Rozwoju Instytucjonalnego (Institutional Development Fund) na potrzeby przygotowania wzorcowych dokumentów do wykorzystania przy udzielaniu zamówień publicznych. Realizacja projektu podzielona została na trzy oddzielne pakiety odpowiednio dla usług, dostaw i robót budowlanych. Opracowanie jednolitych dokumentów w tym zakresie z pewnością przyczyni się do stworzenia jasnych i spójnych zasad udzielania zamówień publicznych.

Wiceprezes