Warszawa, 18.04.2003 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

W odpowiedzi na pismo z dnia 25 marca 2003 roku (pismo nr LP/043/118/03/V), w sprawie oświadczenia złożonego przez senatora Józefa Sztorca podczas 36 posiedzenia Senatu RP w dniu 19 marca 2003 roku, dotyczącego sytuacji zakładów pracy chronionej oraz zatrudnianych przez nie osób niepełnosprawnych w związku z postanowieniami Rozporządzenia Komisji (WE) 2204/002 z dnia 12 grudnia 2002 roku w sprawie stosowania Artykułów 87 i 88 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do pomocy państwa udzielanej przy zatrudnieniu (Dz.Urz. WE Nr L 337, 13.12.2002), pozwalam sobie zająć następujące stanowisko:

Na wstępie pragnę zauważyć, iż podczas prac nad dostosowaniem do przepisów prawa Unii Europejskiej ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 z 1998 r. z późn. zm.), rządowy projekt nowelizacji nie pozostawał w sprzeczności z zapisami projektu Rozporządzenia Komisji w sprawie stosowania Artykułów 87 i 88 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do pomocy państwa udzielanej przy zatrudnianiu ani też z ówcześnie obowiązującym prawem wspólnotowym. Przepisy m.in. dotyczące wprowadzenia: definicji zatrudnienia chronionego oraz progów procentowych, do wysokości których pomoc publiczna jest dopuszczona, nie były prezentowane w projekcie ww. rozporządzenia przedstawionym do publicznej konsultacji zainteresowanych stron lecz zostały wprowadzone do jego brzmienia w ostatniej fazie prac nad jego kształtem. Dlatego też niemożliwym było uwzględnienie ww. przepisów w nowelizowanej ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Należy również stwierdzić, iż Rozporządzenie Komisji (WE) 2204/2002 powinno zostać przyjęte pozytywnie, ponieważ zwalnia ono państwa członkowskie od obowiązku zawiadamiania Komisji Europejskiej o udzielanej pomocy, pod warunkiem, że stosują one określone w ww. rozporządzeniu instrumenty pomocy państwa m.in. dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne. Ww. rozporządzenie nie powoduje zatem zamknięcia możliwości udzielania innych, niepowołanych w ww. rozporządzeniu form pomocy państwa, pod warunkiem jednak uzyskania zgody Komisji Europejskiej (tj. na zasadach ogólnych).

Odnosząc się do wprowadzonej w Rozporządzeniu Komisji (WE) 2204/2002 definicji zatrudnienia chronionego, stawiającego zakładowi pracy chronionej wymóg zatrudniania co najmniej 50% osób niepełnosprawnych, niezdolnych do pracy na otwartym rynku pracy, jako warunek korzystania z przewidzianych w jego regulacji form pomocy państwa, pragnę wyjaśnić, iż nie oznacza on obowiązku jej przeniesienia expressis verbis do polskiego porządku prawnego i - w konsekwencji - zmiany ustawowej definicji pracy chronionej. Ww. definicja zawarta w art. 2 pkt h) rozporządzenia, została bowiem wprowadzona wyłącznie na potrzeby przedmiotowego rozporządzenia. Powyższe oznacza, iż istniejące w Polsce zakłady pracy chronionej, które zatrudniają co najmniej 50% osób niepełnosprawnych i spełniają warunki zawarte w przepisach ww. rozporządzenia, objęte zostaną przepisami prawa wspólnotowego de iure i będą mogły korzystać z pomocy państwa bez konieczności uruchamiania procedury powiadamiania Komisji Europejskiej i uzyskiwania zgody. Powyższe nie oznacza natomiast, iż z dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej zakłady pracy chronionej, które nie spełnią ww. kryteriów (głównie dotyczących procentowej ilości zatrudnianych osób niepełnosprawnych) będą musiały zostać zamknięte, ponieważ nie dostaną żadnej pomocy państwa i w związku z tym nie będą w stanie się utrzymać. Zakłady te będą dalej mogły korzystać z innych form pomocy państwa, w tym także poszczególnych rodzajów dofinansowania, z tą jedynie różnicą, że będą musiały uzyskać pozytywną opinię Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta oraz Komisji Europejskiej (tj. na zasadach ogólnych).

W związku z przytoczonymi powyżej uwagami pozwalam sobie stwierdzić, iż sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy nie powinna ulec pogorszeniu w związku z przyjęciem przez Unię Europejską Rozporządzenia Komisji (WE) 2204/2002. Dodatkowo, w przypadku zakładów pracy chronionej spełniających wymagania zawarte ww. rozporządzeniu, pomoc otrzymywana od państwa będzie łatwiejsza do uzyskania i powinna w końcowym rezultacie poprawić warunki zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

Z up. Sekretarza Komitetu

Integracji Europejskiej

PODSEKRETARZ STANU