Minister Środowiska przedstawił stanowisko w związku z oświadczeniem senatora Józefa Sztorca , złożonym na 34. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 33):
Warszawa, dnia 7.03.2003 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolit
Szanowny Panie Marszałku
W odpowiedzi na oświadczenie Pana Senatora Józefa Sztorca w sprawie likwidacji powiatowych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, skierowane do Ministra Środowiska i złożone podczas 34 posiedzenia Senatu RP w dniu 19 lutego 2003 roku, uprzejmie przedstawiam Panu Marszałkowi stanowisko w tej sprawie.
W Ministerstwie Środowiska został przygotowany projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw, w którym istotnie zaproponowano likwidację zarówno powiatowych, jak i gminnych funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
Jednakże pragnę podkreślić, iż część wpływów z opłat za korzystanie ze środowiska oraz administracyjnych kar pieniężnych, zgodnie z nowym brzmieniem art. 402 stanowić będzie dochody gmin i powiatów.
Zgodnie z proponowanymi obecnie przepisami:
- wpływy z tytułu opłat i kar za usuwanie drzew i krzewów będą stanowić w całości dochód gminy, z której terenu usunięto drzewa i krzewy;
- wpływy z tytułu opłat i kar za składowanie i magazynowanie odpadów będą stanowić w 50% dochód gminy, a w 10% - dochód powiatu, na których obszarze składowane są odpady;
- wpływy z tytułu nie wymienionych wyżej opłat i kar będą stanowić w 20% dochód gminy, w 10% dochód powiatu.
Należy więc zauważyć, iż nadal to samorządy gmin i powiatów będą decydowały na co przeznaczać środki, pochodzące z opłat i kar. Warto również dodać, iż w przedmiotowym projekcie ustawy zrezygnowano z przepisów wskazujących przedsięwzięcia, na które można przezna
czać ww. środki.Biorąc powyższe pod uwagę - w mojej opinii - nieuzasadnione wydają się być obawy, iż społeczności lokalne zostaną pozbawione możliwości wpływu na kształtowanie środowiska naturalnego i podejmowanie oddolnych inicjatyw sprzyjających jego ochronie. Bowiem decyzja, na jakie cele przeznaczyć wpływy z tytułu opłat i kar w dalszym ciągu należeć będzie do samorządów gmin i powiatów.
Ponadto należy zauważyć, że jednym z największych wyzwań, które stoją obecnie przed systemem finansowania ochrony środowiska w Polsce jest absorpcja środków z unijnych funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. Absorpcja funduszy pomocowych, będzie możliwa, tylko w przypadku zapewnienia odpowiedniego udziału krajowych środków w finansowaniu przedsięwzięć. Konieczne z
atem będzie wprowadzenie mechanizmów mających na celu pełną koordynację działań wszystkich instytucji, które ze strony krajowej będą mogły zapewnić niezbędną część środków finansowych. Główną rolę w tym procesie będzie odgrywał Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, przy ścisłej współpracy funduszy wojewódzkich oraz samorządów lokalnych, w dyspozycji których znajdować się będą środki finansowe pochodzące z opłat i kar ekologicznych.Z wyrazami szacunku
Czesław Śleziak