10. posiedzenie Senatu RP
27 lutego 2002 r.
Oświadczenie
Oświadczenie skierowane do sekretarz Komitetu Integracji Europejskiej Danuty Hubner.
Przed kilkoma tygodniami słowacki parlament przyjął deklarację Rady Narodowej Słowacji, w której opowiedział się za suwerennością państw kandydujących do Unii Europejskiej w kwestiach kulturowych i etycznych, z poszanowaniem "ochrony życia i szacunku wobec istoty ludzkiej od chwili poczęcia aż do naturalnej śmierci, ochrony
rodziny i małżeństwa, które są podstawą społeczeństwa..." ("Głos" nr 6/916 z 9 lutego 2002 r.).W przemówieniu do uczestników zgromadzenia plenarnego Komisji Episkopatów Unii Europejskiej Ojciec Święty oznajmił, że od początku swojej posługi w Stolicy Apostolskiej stanowczo podkreślał, iż budowa cywilizacji europejskiej powinna opierać się na uznaniu godności człowieka i nienaruszalności życia. Papież wielokrotnie dawał wyraz swojemu zaniepokojeniu z racji rozpowszechniania się we współczesnym świecie utyli
tarystycznego światopoglądu, odcinającego się od moralnych źródeł cywilizacji zachodniej.W przemówieniu z dnia 13 września 2001 r. do ambasadora USA przy Stolicy Apostolskiej Jamesa Nicholsona powiedział: "Gdy o życiu ludzi, włącznie z nienarodzonymi, mogą swobodnie decydować inni, żadna wartość czy prawo nie są zagwarantowane i w sposób nieunikniony społeczeństwem rządzą partykularne interesy i korzyści..." ("L'Osservatore Romano" nr 2 (240) 2002).
Narody Europy tworzące Unię celem wzmocnienia "ochrony praw podstawowych w obliczu zmian w społeczeństwie, postępu społecznego oraz rozwoju naukowego i technologicznego" przyjęły Kartę Praw Podstawowych Unii Europejskiej, by uczynić te prawa bardziej oczywistymi (Traktat z Nicei. Wnioski dla Polski. MSZ, Warszaw
a 2001).W przesłaniu papieskim z okazji 1200. rocznicy Karola Wielkiego (14 grudnia 2000 r.) Ojciec Święty oświadczył, że Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej mogłaby w sposób bardziej klarowny bronić praw osoby i rodziny, w sytuacji gdy "zagrożone są one przez politykę sprzyjającą aborcji, prawie wszędzie legalnej, przez postawę coraz bardziej tolerancyjną wobec eutanazji, a ostatnio przez pewne projekty ustaw regulujących kwestie technologii genetycznych, ale nie respektujących w dostatecznej mierze
ludzkiej godności embrionu. Nie wystarczy opiewać wielkimi słowami godności człowieka - stanowczo oświadcza papież - jeśli potem samo prawodawstwo jawnie jej zaprzecza".Z kolei przedstawicielka Irlandii w Parlamencie Europejskim, pani Dana Rosemary Scalon, wyraziła obawę, że Karta Praw Podstawowych UE może otwierać drogę do legalizacji aborcji w Irlandii (M. Czachorowski, "Nasz Dziennik" z 2 stycznia 2002 r.).
Nawiązując zatem do słowackiej deklaracji, do wypowiedzi Ojca Świętego na temat nienaruszalności godności osoby ludzkiej i jej prawa do życia, do Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz do odrzucenia traktatu z Nicei przez Irlandię, kieruję do Pani Minister pytania odnośnie do praw człowieka w niej zagwarantowanych.
Czy art. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, mówiący o nienaruszalności godności osoby ludzkiej oraz powinności jej ochrony, chroni nienaruszalność i godność ludzkiego embrionu?
Czy art. 2 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, mówiący o prawie każdego do życia, uwzględnia prawo do życia dzieci poczętych?
Czy art. 3 ust. 2, mówiący o swobodnej i świadomej zgodzie (na interwencję medyczną - J.S.), wyklucza możliwość eutanazji?
Czy art. 3 ust. 2, mówiący o szacunku dla zakazu reproduktywnego klonowania istot ludzkich, dopuszcza możliwość terapeutycznego klonowania istot ludzkich?
W sytuacji toczącej się kampanii prasowej i audiowizualnej na rzecz promocji i przekazywania obywatelom Polski wyczerpującej wiedzy na temat Unii Europejskiej odpowiedzi na postawione pytania pozwolą Polakom na wypracowanie świadomej i dojrzałej postawy w ich relacji do integracji z UE.
Z wyrazami szacunku
Jan Szafraniec