Oświadczenie skierowane do ministra gospodarki i pracy Jacka Piechoty

Zwracam się do Pana Ministra z wnioskiem o pilne podjęcie działań mających na celu uproszczenie procedur rozliczenia środków na programy stypendialne w ramach działania 2.2 ZPORR "Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez programy stypendialne".

Opóźnienia w przekazywaniu środków województwom oraz częste zmiany wytycznych instytucji zarządzającej, czyli Ministerstwa Gospodarki i Pracy, w zakresie rozliczania wydatków beneficjantów (projektodawców) oraz beneficjantów ostatecznych, przede wszystkim uczniów, są niedopuszczalne i uniemożliwiają przekazanie kolejnych transz środków beneficjantom na realizację projektów.

Na przykład w województwie wielkopolskim pierwsza transza wypłat stypendiów dla uczniów i studentów została przekazana beneficjantom w grudniu 2004 r. w wysokości 20% wartości projektów tylko dzięki zaangażowaniu środków własnych z budżetu samorządu województwa wielkopolskiego.

Decyzja ministra finansów o przyznaniu środków z rezerwy celowej Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, stanowiącej 31,95% ogólnej wartości projektów, wpłynęła do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego dopiero w dniu 18 kwietnia 2005 r.

Wypłata kolejnej transzy środków dla beneficjantów była możliwa przez ponowne zaangażowanie środków samorządu województwa, w części Europejskiego Funduszu Społecznego. Zrealizowano ją dopiero w kwietniu 2005 r., a jej opóźnienie spowodowane zostało zmianami procedur w zakresie rozliczania wydatków beneficjantów (projektodawców) oraz beneficjantów ostatecznych - przede wszystkim uczniów.

Pojawiające się nowe, często sprzeczne interpretacje paraliżują proces rozliczania dotacji. W ostatnim okresie były one związane między innymi z wprowadzeniem zestawienia faktur lub dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej potwierdzających poniesione wydatki przez beneficjantów ostatecznych (pismo z dnia 28 stycznia 2005 r.), z wprowadzeniem nowych załączników do wniosku o płatność beneficjantów (pismo z dnia 15 lutego 2005 r.), ze zmianami w sposobie przechowywania oryginałów dokumentów poświadczających poniesione przez uczniów wydatki, z umniejszeniem projektowanych transz środków poprzez zaliczenie odsetek na rachunku bankowym od przekazanej dotacji do przychodu wygenerowanego w trakcie realizacji projektu (pismo z dnia 15 lutego 2005 r.), a także z ustawicznymi zmianami kwalifikacji wydatków, takimi jak choćby wprowadzenie pismem z dnia 23 marca 2005 r. do listy wydatków kwalifikowanych plecaków, przyborów szkolnych, notesów - wcześniej niekwalifikowanych - oraz kalkulatorów, wcześniej zaliczanych do kosztów kwalifikowanych tylko w szkołach o profilu ekonomicznym.

Te zmiany, wprowadzone w ostatnim czasie, spowodowały konieczność zweryfikowania przez instytucję wdrażającą wniosków o płatność beneficjantów oraz zestawień kilkudziesięciu tysięcy faktur.

W opinii instytucji wdrażających oraz beneficjantów obecny stan realizacji programów, w tym znaczny stopień skomplikowania procedur związanych z refundacją środków, nie sprzyja budowaniu zaufania społecznego do działań podejmowanych w ramach funduszy strukturalnych UE oraz stawia w niekorzystnym świetle jej instytucje, jak również krajowe urzędy państwowe i samorządowe.

Z poważaniem
Elżbieta Streker-Dembińska