Oświadczenie skierowane do ministra finansów Mirosława Gronickiego

Szanowny Panie Ministrze,

W związku ze zmianą od dnia 1 maja 2005 r. przepisów o podatku od towarów i usług, oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste traktowane jest na gruncie ustawy z 11 marca 2004 r. - DzU nr 54, poz. 535, jako świadczenie usługi i opodatkowanie podatkiem VAT. Świadczenie tej usługi powinno być udokumentowane fakturą VAT i opodatkowane stawką 22%. Opłaty zaś z tytułu użytkowania wieczystego ustala się, zgodnie z art. 72 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, według stawki procentowej od ceny nieruchomości gruntowej określonej zgodnie z art. 67 ustawy. Cenę nieruchomości ustala się na podstawie jej wartości, którą określają rzeczoznawcy majątkowi.

Wysokość ustalonej w taki sposób opłaty może być aktualizowana nie częściej niż raz w roku, jeżeli wartość tej nieruchomości ulegnie zmianie - art. 77 ustawy. W świetle obowiązujących przepisów prawa brakuje możliwości aktualizacji tej kwoty poprzez podwyższanie jej o wysokość podatku VAT, gdyż opodatkowanie podatkiem VAT oddania nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nie skutkuje wzrostem wartości danej nieruchomości. Ponadto - zgodnie z wymienioną ustawą - organ, który zamierza zaktualizować opłatę roczną za użytkowanie wieczyste, musi najpierw wypowiedzieć na piśmie - do końca roku poprzedzającego ten, w którym ma nastąpić podwyżka - wysokość dotychczasowej opłaty oraz przedstawić ofertę przyjęcia opłaty w nowej wysokości, od której to użytkownikowi wieczystemu przysługuje odwołanie.

Ustawa dopuszcza zmianę opłaty za użytkowanie wieczyste w ściśle określonych sytuacjach; zmiany wartości nieruchomości. Nie ma wśród nich zmian zasad opodatkowania. Oznacza to, że należny VAT mieści się w kwocie należności za prawo użytkowania wieczystego. Efektem tego jest przejęcie przez organy władające gruntami obowiązku poniesienia ciężaru zapłaty podatku od towarów i usług.

Kwestią wymagającą rozstrzygnięcia pozostaje określenie podstawy opodatkowania, mianowicie, czy ustalone opłaty z tytułu użytkowania wieczystego zawierają podatek VAT, czy też podstawę opodatkowania stanowią opłaty ustalone w oparciu o przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, powiększone o kwotę podatku VAT. Interpretacja przepisów nie jest jednolita i prowadzi w praktyce do stosowania różnych sposobów ustalania tej opłaty.

Z poważaniem
Elżbieta Streker-Dembińska