Moje oświadczenie dotyczy stanu urządzeń melioracyjnych i infrastruktury przeciwpowodziowej w Wielkopolsce.

Niedawno otrzymałem bogaty zestaw analiz i materiałów przygotowanych przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Poznaniu, dotyczących stanu ochrony przed powodzią w regionie wodnym Warty w województwie wielkopolski. Uważna lektura tych materiałów poważnie mnie zaniepokoiła, wynika z niej bowiem, że mimo smutnych doświadczeń związanych z ostatnimi powodziami, a zwłaszcza z tą z 2002 r., niewiele czyni się, by w przyszłości zabezpieczyć Wielkopolskę - jeden z najbogatszych rolniczych regionów kraju - przed kolejnymi kataklizmami tego rodzaju.

Po powodzi z 2002 r. w Wielkopolsce opracowano i wyszczególniono najpilniejsze potrzeby w zakresie modernizacji, budowy i odbudowy urządzeń zabezpieczających przed powodzią. Uznano, że dotyczą one: po pierwsze, 1 tysiąca 494 km rzek i kanałów, co stanowi 20,9% stanu ewidencyjnego; po drugie, 423 km wałów przeciwpowodziowych, co stanowi aż 55,4% stanu ewidencyjnego i dowodzi olbrzymich wieloletnich zaniedbań w tym zakresie; po trzecie, dziewięciu stacji pomp, co stanowi 18,7% stanu ewidencyjnego; po czwarte, osiemdziesięciu pięciu sztuk przepustów wałowych, co stanowi 19,7% stanu ewidencyjnego; po piąte, stu sześćdziesięciu dwóch sztuk budowli piętrzących, co stanowi 9,12% stanu ewidencyjnego. Takie są najpilniejsze potrzeby. A jakie są możliwości ich realizacji?

Oczywiste jest, że tak poważnych zadań nie można szybko zrealizować - i nikt tego nie postuluje. Opracowano więc w Wielkopolsce precyzyjny program poprawy zabezpieczenia przeciwpowodziowego do 2015 r. Wynika z niego, że rocznie należałoby w Wielkopolsce objąć modernizacją przeciętnie między innymi 116 km rzek i kanałów, czyli 1,6% stanu ewidencyjnego. Tymczasem w bieżącym roku środki pozostające do dyspozycji województwa pozwalają objąć odbudową i modernizacją nie więcej niż 21,65 km rzek i kanałów, to jest 0,3% ich stanu ewidencyjnego. Daje to ponad pięciokrotnie wolniejsze tempo prac niż zaplanowano.

Z uwagi na bardzo wysokie koszty budowy nowych wałów przeciwpowodziowych wszystkie środki, które województwo otrzymuje, są kierowane na modernizację i odbudowę już istniejących wałów, tym bardziej że są one w opłakanym stanie. W pierwszej kolejności do odbudowy wytypowano wały zabezpieczające większe miasta, takie jak Kalisz, Piła, Konin, Rawicz, Koło. Modernizacją należy objąć 369,7 km wałów, a w 2002 r. ze środków przeznaczonych na usuwanie skutków powodzi zmodernizowano zaledwie 17,1 km wałów.