Likwidacja dawnych, tzw. małych województw i powstanie licznych, bardzo słabych powiatów spowodowały oddalenie wielu ważnych instytucji i urzędów od obywateli. Szczególnie dotkliwie tę niefortunną decyzję odczuwają ci, którzy są zmuszeni do kontaktów z instytucjami polskiego sądownictwa. Ilustrując tę tezę, posłużę się przykładem mojego pilskiego okręgu wyborczego.

Przez wiele lat w Pile funkcjonowały sąd wojewódzki i prokuratura wojewódzka. Obecnie po likwidacji województwa są tu jedynie: Ośrodek Zamiejscowy Sądu Okręgowego w Poznaniu, w którym zorganizowano tylko Wydział Cywilny oraz Prokuratura Rejonowa obejmująca swym zasięgiem teren miasta Piły i gminy Szydłowo. Pozostałe gminy powiatu pilskiego należą do prokuratur rejonowych w Chodzieży i Złotowie. Mieszkańcy północnej Wielkopolski podlegają obecnie jurysdykcji oddalonego o ponad 100 km Sądu Okręgowego i Prokuratury Okręgowej w Poznaniu.

W ostatnich latach z uwagi na zmiany w przepisach o właściwości rzeczowej sądów znacznie wzrosła liczba spraw kierowanych bezpośrednio do sądów okręgowych. Spowodowało to poważne ograniczenie ich wydolności. Dziś w Sądzie Okręgowym w Poznaniu na wyznaczenie terminu rozprawy w sprawach "aresztowych" oczekuje się kilka miesięcy. W wypadku jej odroczenia kolejny termin wyznaczany jest za ponad pół roku. W tym stanie rzeczy nie może być mowy o szybkim rozpoznaniu spraw, co denerwuje moich wyborców zaniepokojonych niemrawością i nieruchliwością polskiego wymiaru sprawiedliwości.

Opinię publiczną bulwersuje ta sytuacja, zwłaszcza w sprawach ciężkich przestępstw przeciwko życiu, tym bardziej, że wydarzenia tego typu są szeroko komentowane przez media tak lokalne, jak i ogólnokrajowe. Wymierzenie nawet najbardziej sprawiedliwej kary po upływie kilkunastu miesięcy nie wpływa na wzrost społecznego poczucia sprawiedliwości i zaufania do sądów i prokuratur.

Tymczasem w Pile istnieją warunki do utworzenia zarówno sądu okręgowego, jak i prokuratury okręgowej, które mogłyby swym zasięgiem objąć powiaty: pilski, chodzieski, złotowski i czarnkowsko-trzcianecki. Na terenie miasta znajdują się odpowiednie budynki nadające się na siedziby obu instytucji, a w Sądzie Okręgowym i Prokuraturze Okręgowej w Poznaniu zatrudnieni są sędziowie i prokuratorzy z naszego regionu dojeżdżający tam codziennie. Miasto dysponuje też wykształconą i doświadczoną kadrą prawniczą oraz urzędniczą, obecnie w wielu wypadkach pozbawioną zatrudnienia.

Jednocześnie zwracam się do pana ministra Kurczuka z pytaniami: czy i kiedy powstanie w Pile prokuratura okręgowa? Jakie są szanse na powołanie w tym mieście Sądu Okręgowego?

Według posiadanych przeze mnie informacji na terenie kraju funkcjonują zarówno sądy, jak i prokuratury obejmujące swym zasięgiem teren dawnych województw. Jest tak na przykład w Gorzowie i Siedlcach. W placówkach tych rejestruje się obecnie o wiele mniej spraw niż rejestrowały ich w przeszłości sądy i prokuratury funkcjonujące na terenie byłego województwa pilskiego.