Warszawa 2002.12.23

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP

1. Zgodnie z ustawą z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 150, poz. 983 z późniejszymi zmianami), samorządy szczebla powiatowego, wojewódzkiego i miasta na prawach powiatu otrzymują na zarządzane przez nie drogi, środki w postaci części drogowej subwencji ogólnej, stanowiącej odpis od podatku akcyzowego od paliw silnikowych (wynoszący obecnie 30%). Z odpisu tego 40% przeznaczone jest na drogi krajowe zarządzane przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, natomiast pozostałe 60% przeznaczone jest na drogi samorządowe (z wyłączeniem dróg gminnych). Szczegółowe zasady ustalania wysokości tej subwencji określają art. 36 i 37 powołanej ustawy oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad ustalania i trybu przekazywania części drogowej subwencji ogólnej dla powiatów, miast na prawach powiatu i województw (Dz. U. z 1998 r. Nr 157, poz. 1033 z późniejszymi zmianami). Naliczanie kwot subwencji odbywa się w oparciu o nadesłane przez samorządy dane w zakresie długości i gęstości sieci dróg, drogowej infrastruktury technicznej, natężenia ruchu, wypadkowości oraz równoważenia rozwoju infrastruktury drogowej, w tym przygranicznej.

Ponadto informuję, że na mocy art. 36 ust. 2 powyższej ustawy o dochodach, w budżecie państwa jest tworzona rezerwa przeznaczona na dofinansowanie zadań na drogach samorządowych (z wyłączeniem dróg gminnych), tj. 10% rezerwa części drogowej subwencji ogólnej, przeznaczona wyłącznie na inwestycje drogowe rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Zgodnie z zapisem art. 36 ust. 3 powołanej ustawy, rezerwą tą dysponuje minister właściwy ds. finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego ds. transportu oraz reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego.

Równocześnie informuję, że o możliwościach ubiegania się o dofinansowanie inwestycji drogowych z omawianej rezerwy w 2003 r. zostali szczegółowo poinformowani właściwi zarządcy dróg pismem Nr TP-3a/074-0331/266/D249094 z dnia 26 listopada 2002 r. Stosowne wnioski, złożone przez ustawowego zarządcę drogi, będą rozpatrywane w trybie przyjętym przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Gmina otrzymuje także z budżetu państwa subwencję ogólną składającą się m.in. z części rekompensującej dochody utracone w związku z częściową likwidacją podatku od środków transportowych, w wysokości nie mniejszej niż 10,5% planowanych w ustawie budżetowej wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych (art. 24 i 25 powołanej ustawy o dochodach).

Z powyższego wynika, że system finansowania drogownictwa samorządowego nie jest jednakowy dla wszystkich kategorii dróg, a resort infrastruktury nie dysponuje środkami na drogi samorządowe.

2. Resort infrastruktury nie przewiduje w najbliższym czasie przeprowadzenia systemowej weryfikacji kategoryzacji dróg. Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2000 Nr 71, poz. 838 z późniejszymi zmianami), określa dla każdej kategorii dróg tryb postępowania przy zmianie kategorii oraz organ właściwy do przeprowadzenia procedur prawnych:

• drogi krajowe - zgodnie z art. 5 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do dróg krajowych następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw transportu, przedłożony w porozumieniu z ministrami do spraw administracji publicznej, spraw wewnętrznych oraz obrony narodowej po zasięgnięciu opinii właściwych sejmików województw,
• drogi wojewódzkie - zgodnie z art. 6 ust. 2 zaliczenie do kategorii dróg wojewódzkich następuje w drodze uchwały sejmiku województwa w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw transportu oraz obrony narodowej,
• drogi powiatowe - zgodnie z art. 6a ust. 2 zaliczenie do kategorii dróg powiatowych następuje w drodze uchwały rady powiatu w porozumieniu z marszałkiem województwa po zasięgnięciu opinii wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) gmin, na obszarze których przebiega droga, oraz po zasięgnięciu opinii zarządów sąsiednich powiatów,
• drogi gminne - zgodnie z art. 7 ust. 2 zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu.

Z wyrazami szacunku