Minister Środowiska przekazał odpowiedź na oświadczenie senatorów Andrzeja Spychalskiego
i Henryka Stokłosy, złożone na 4. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 3):Warszawa, dnia 07.01.2002 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
W załączeniu przekazuję odpowiedź na oświadczenie złożone przez senatora Andrzeja Spychalskiego oraz senatora Henryka Stokłosę na 4. Posiedzeniu Senatu w dniu 29 listopada w sprawie możliwości świadczenia usług oczyszczania ścieków przez spółki wodne.
Stanisław Żelichowski
Odpowiedź na oświadczenie złożone przez senatora Andrzeja Spychalskiego oraz senatora Henryka Stokłosę na 4. Posiedzeniu Senatu w dniu 29 listopada 2001 roku
Odpowiadając na oświadczenie senatora Andrzeja Spychalskiego oraz senatora Henryka Stokłosę, na wstępie chciałbym poinformować, że znany mi jest problem związany z możliwością świadczenia usług oczyszczania ścieków przez spółki wodne w myśl ustawy z dnia 28 lipca 2001 r. Prawo wodne (
Dz.U. Nr 115 poz. 1229) i ustawy z dnia 7 czerwca 2001 o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. Nr 72 poz. 747). Sprawa ta była szeroko dyskutowana w trakcie prac nad nowym Prawem wodnym, wobec wcześniejszego uchwalenia ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę... i przyjętych w tej ustawie kierunkach podstawowych rozwiązań w sferze funkcjonowania infrastruktury komunalnej.Poniżej chciałbym przedstawić informacje i wyjaśnienia dot. problematyki świadczenia usług przez spółki wod
ne.Zgodnie z przepisami art. 164 ust. 1 i 2 nowej ustawy Prawo wodne spółki wodne są organizacjami, które nie działają w celu osiągnięcia zysku, lecz mają na celu zaspokajanie wskazanych ustawą potrzeb w dziedzinie gospodarowania wodami. W szczególności spółki wodne mogą być tworzone do wykonywania, utrzymania oraz eksploatacji urządzeń służących do zapewnienia wody dla ludności i ochrony wód przed zanieczyszczeniem.
Podobnie zatem jak pod rządami Prawa wodnego z 1974 r. spółki wodne są dobrowolnymi organizacjami, których celem jest wspólne prowadzenie działalności związanej z gospodarowaniem wodami. Ponieważ takie wspólne rozwiązywanie wspólnych problemów jest racjonalne i korzystne dla gospodarki wodnej, spółki wodne korzystały i nadal będą mogły korzyst
ać z pomocy finansowej ze środków publicznych (budżetu państwa i budżetów jednostek samorządów terytorialnych).Zapis art. 164 ust. 3 ustawy Prawo wodne jest konsekwencją zapisu art. 2 ust. 4 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków, przyznającego tylko dwóm rodzajom podmiotów gospodarczych (przedsiębiorcom w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej oraz gminnym jednostkom organizacyjnym nie posiadającym osobowości prawnej) prawo funkcjonowania w sferze świadczenia usług zaopatrzenia w wodę i oczyszczania ścieków - taka forma zapisu wyłącza nie tylko spółki wodne z działalności mającej na celu dostarczanie wody i odprowadzenie ścieków, ale także inne podmioty gospodarcze.
Zgodnie z art. 212 ustawy Prawo wodne, będącym następstwem przepisu art. 164 ust. 3 tej samej ustawy, spółki wodne, które z dniem 1 stycznia 2002 r. wykonywały działalność w zakresie uregulowanym ustawą o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków, mogą prowadzić ją nie dłużej niż
12 miesięcy od dnia wejścia tej ustawy w życie.Z uwagi na zgłaszane postulaty, iż termin ten jest zbyt krótki na przekształcenie spółek wodnych w inną formę działalności gospodarczej, zagadnienie to zostanie ponownie rozważone.
W celu określenia, czy dana spółka wodna prowadzi działalność w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków, należy skoncentrować uwagę na przepisach ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków.
Ustawa ta za zbiorowe zaopatrzenie w wodę uznaje działalność polegającą na ujmowaniu, uzdatnianiu wody, prowadzoną przez przedsiębiorstwo wodociągowo kanalizacyjne, zaś za zbiorowe odprowadzanie ścieków, działalność polegającą na odprowadzaniu i oczyszczaniu ścieków prowadzoną przez tego typu przedsiębiorstwo, przy czym pamiętać należy, że przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne to albo przedsiębiorca albo gminna jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej.
Nie ma zatem wątpliwości, iż to przepisy tej ustawy, a nie przepisy Prawa wodnego określają jakiego rodzaju działalność jest zbiorowym zaopatrzeniem w wodę czy też zbiorowym odprowadzeniem ścieków i nie w oparciu o przepisy Prawa wodnego należy oceniać czy określona spółka wodna prowadzi tego rodzaju działalność czy też jej nie prowadzi.
Zarówno nowa jak i stara ustawa Prawo wodne określa spółki wodne jako organizacje posiadające osobowość prawną, których członkowie wspólnie rozstrzygają sprawy dotyczące jej funkcjonowania.
Zgodnie z art. 166 nowej ustawy Prawo wodne podstawowym dokumentem określającym funkcjonowanie spółki wodnej jest statut spółki wodnej - w którym należy określić nie tylko cel spółki oraz prawa i obowiązki członków spółki, ale także przeznaczenie mienia pozostałego po rozwiązaniu lub likwidacji spółki. Tak więc to wyłącznie sami członkowie spółki wodnej mają prawo, a nawet obowiązek zadysponowania majątkiem spółki.
Natomiast wybór dalszej formy działalności gospodarczej, po rozwiązaniu lub likwidacji, nie może być przez ustawodawcę narzucony - zainteresowani jej prowadzeniem sami muszą wybrać najbardziej właściwą (organizacyjnie, finansowo) formę.