Oświadczenie skierowane do prezesa Rady Ministrów Marka Belki

Szanowny Panie Premierze!

Na siedemdziesiątym piątym posiedzeniu Senatu, 22 grudnia 2004 r., zainspirowani artykułem Stanisława Kluzy "Podatek płacony dziećmi", opublikowanym w "Rzeczpospolitej" 21 grudnia 2004 r., skierowaliśmy do Pana Premiera nasze oświadczenie, prosząc o ujawnienie planów rządu odnoszących się do problemów wynikających z aktualnej sytuacji demograficznej Polski.

W Pana imieniu odpowiedział nam, w liście z 1 marca 2005 r. - znak BDG-I-0702-3-AD/05 - pan premier Jerzy Hausner, minister gospodarki i pracy.

Odpowiedź pana premiera Hausnera zawiera wiele interesujących, cennych dla nas informacji, ale jest syntezą dotychczasowych ustaleń służb rządowych odnoszących się do problemu zapaści demograficznej i nie ma w niej odpowiedzi na nasze pytanie: co rząd zamierza zrobić, aby odwrócić niekorzystne tendencje? Premier Hausner napisał nam, czego nie chciałoby dokonać Ministerstwo Finansów i co można byłoby ewentualnie przedsięwziąć w opinii Rządowego Centrum Studiów Strategicznych.

Co interesujące, radykalne stanowisko Ministerstwa Finansów - "system podatkowy nie może być traktowany jako panaceum na wszelkie bolączki współczesnego świata (...) wydaje się koniecznym odejście od zasady (...) że stymulacja wszelkich obszarów życia gospodarczego i społecznego kraju odbywa się poprzez system podatkowy"- zderza się z poglądami Centrum, dopuszczającymi wprowadzenie ulgi podatkowej uwzględniającej liczebność rodziny.

Chcemy tu zastrzec, że nie domagamy się od Pana Premiera usunięcia "wszystkich bolączek współczesnego świata". Chcemy jedynie uzyskać informację, w jaki sposób rząd zamierza zareagować na sytuację groźną dla przyszłości państwa polskiego. Świadomie używamy tu określeń dramatycznych. Bo jak inaczej opisać sytuację, w której - cytujemy wspomniany list pana premiera Hausnera - "w Polsce prawie 60% osób żyje poniżej granicy minimum socjalnego (...) i takie osoby nie będą zmotywowane do posiadania dzieci (...) dramatyczny spadek dzietności jest notowany już od roku 1984"? To wymaga reakcji struktur państwa i właśnie o tę reakcję pytamy Pana Premiera.

Nie wystarczy nam prezentacja poglądów zawarta w liście pana premiera Hausnera. Podzielamy pogląd, że nie ma powodu, aby bezkrytycznie powielać jakiekolwiek rozwiązania zagraniczne. Nie wolno jednak popadać w drugą skrajność i uznawać, że wszyscy inni się mylą, tylko my mamy rację. W swym liście pan premier Hausner napisał do nas: "system podatkowy jest nieskutecznym instrumentem oddziaływania na liczbę urodzeń". Gdyby tak było istotnie, to zapewne inni również nie upieraliby się przy stosowaniu tak nieskutecznego narzędzia. Tymczasem według kolejnych doniesień prasy OECD uznaje, że "Polska ma najbardziej antyrodzinną politykę podatkową na świecie. Podczas gdy w większości rozwiniętych krajów wysokość płaconych podatków przez rodziny wychowujące dzieci jest dwu-, trzykrotnie mniejsza niż przez osoby samotne, w Polsce utrzymuje się na podobnym poziomie". Dziennikarz ostrzega, że brak szybkiej interwencji państwa spowoduje spadek liczby Polaków do trzydziestu pięciu milionów już w 2030 r. i "nie będzie miał kto pracować na emerytury dla kolejnych pokoleń". W naszej opinii tak właśnie jest, a utwierdza nas w tym również analiza danych przekazanych nam w liście pana premiera Hausnera.

Panie Premierze, w interesie nas wszystkich jest, aby Rzeczpospolita przekazała wspomniane niechlubne pierwszeństwo innym państwom. Niech inni tworzą systemy podatkowe doskonale neutralne wobec liczby dzieci, ślepe na hierarchię celów państwa. W naszym interesie jest, aby za pomocą wszelkich środków przywrócić rozsądne proporcje liczebności kolejnych generacji i odwrócić nadchodzącą katastrofę demograficzną, pociągającą za sobą załamanie finansów państwa, upadek gospodarki, zerwanie więzi społecznych, zagrożenie bytu narodu.

Sądzimy, że historia w większym stopniu oprze ocenę Pańskiej pracy na analizie tego, co Pan zrobił dla przyszłości Polski, niż na przeglądzie doraźnych interwencji podejmowanych wobec licznych drobnych problemów dnia dzisiejszego. Namawiamy Pana do pochylenia się nad omawianą tu sprawą struktury. W naszej ocenie Pan, Panie Premierze, jest człowiekiem dobrze przygotowanym i zdolnym do znalezienia właściwych sposobów wyjścia z kryzysu. Ponownie więc prosimy o informację, co rząd polski zamierza uczynić, aby zmienić niekorzystne tendencje demograficzne, pociągające za sobą znaczne, możliwe już do przewidzenia zagrożenia.

Przekazujemy należne wyrazy szacunku

Zofia Skrzypek-Mrowiec
Adam Biela
Ryszard Matusiak
Jan Szafraniec