Warszawa, dnia 30 sierpnia 2002 r.

Odnosząc się wprost do zarzutu pobierania przez komorników zawyżonych opłat egzekucyjnych wskazać należy obowiązujące w tym zakresie unormowania.

Zgodnie z art. 45 wyżej wymienionej ustawy za dokonanie egzekucji świadczeń pieniężnych komornik pobiera od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 15% wartości wyegzekwowanego roszczenia. Przed wszczęciem egzekucji świadczeń pieniężnych komornik może wezwać wierzyciela do wpłacenia części opłaty stosunkowej w wysokości 15% najniższego wynagrodzenia przy wartości egzekwowanego świadczenia do 10.000 złotych i 25% najniższego wynagrodzenia, kiedy wartość egzekwowanego świadczenia przekracza kwotę 10.000 złotych. Obowiązek ten nie dotyczy jednak wierzycieli zwolnionych od kosztów sądowych przez sąd lub z mocy ustawy. Przytoczone uregulowania obowiązują od dnia 1.01.2002 r.

Według stanu prawnego obowiązującego do dnia 31.12.2001 r. wszczęcie egzekucji świadczeń pieniężnych uzależnione było od uiszczenia przez wierzyciela części opłaty stosunkowej w wysokości 7% wartości egzekwowanego świadczenia, nie więcej jednak niż 1/3 całej opłaty, która wynosiła 21% wartości egzekwowanego świadczenia, jednak nie mogła być niższa niż 1/10 i wyższa niż trzykrotna wysokość prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej. Unormowanie to miało zastosowanie odpowiednio do egzekucji należności Skarbu Państwa i gmin. Obowiązek uiszczenia nie dotyczył jednak innych wierzycieli zwolnionych od kosztów sądowych przez sąd lub z mocy ustawy. Jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna bądź wyegzekwowana kwota nie wystarczała na pokrycie kosztów egzekucji, komornik zwracał wierzycielowi połowę uiszczonej przez niego części opłaty stosunkowej.

Zgodnie z art. 40 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji na pokrycie wydatków gotówkowych ponoszonych w toku egzekucji komornik może żądać zaliczki od strony, która wniosła o dokonanie czynności, uzależniając czynność od jej uiszczenia. Zasada ta dotyczy także czynności w sprawach z wniosku Skarbu Państwa lub gminy. Sąd rejonowy, przy którym działa komornik, przekazuje komornikowi sumy niezbędne na pokrycie wydatków w sprawach innych osób zwolnionych od kosztów sądowych.

Nadmienić należy, że zgodnie z art. 13 i 14 ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym (tj. Dz.U. z 1991 r. Nr 45, poz. 200) po wydaniu decyzji w przedmiocie świadczeń z funduszu alimentacyjnego postępowanie egzekucyjne przeciwko osobie zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych na podstawie tytułu egzekucyjnego ustalającego alimenty na rzecz osoby pobierającej świadczenia z funduszu alimentacyjnego prowadzi się w dalszym ciągu z pewnymi zastrzeżeniami według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. W razie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego organ egzekucyjny przekazuje Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych kwoty ściągnięte od osoby zobowiązanej na podstawie tytułu egzekucyjnego ustalającego alimenty aż do pełnego pokrycia należności tego funduszu Jeżeli w okresie wypłaty świadczeń alimentacyjnych należność funduszu nie zostanie zaspokojona, po zaprzestaniu wypłaty świadczeń organ egzekucyjny przekazuje Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych kwoty ściągnięte od osoby zobowiązanej, pozostałe po zaspokojeniu bieżących alimentów. Do udziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w postępowaniu egzekucyjnym stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego dotyczące egzekucji z udziałem Skarbu Państwa oraz przedsiębiorców.

Według zaś § 13, 14 i 15 rozporządzenia Ministrów Pracy, Płacy i Spraw Socjalnych oraz Sprawiedliwości z dnia 4 grudnia 1974 r. w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Dz.U. Nr 49, poz. 308 z późn. zm.) Oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych niezwłocznie po wydaniu decyzji o przyznaniu świadczeń z funduszu alimentacyjnego zgłasza swój udział w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przeciwko osobie zobowiązanej do świadczeń alimentacyjnych na podstawie tytułu egzekucyjnego, załączając równocześnie decyzję o przyznaniu świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Po przystąpieniu oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do postępowania egzekucyjnego organ egzekucyjny jest obowiązany zawiadomić oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o dokonanych czynnościach egzekucyjnych i przekazywać Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych sumy wyegzekwowane, przypadające na zaspokojenie należności alimentacyjnych aż do pełnego pokrycia wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

Z wyrazami szacunku

Sylweriusz M. Królak