Warszawa, 2003.12.24

Zgodnie z jego założeniami przewidywana jest prywatyzacja niektórych spółek wchodzących w skład Grupy PKP. W procesie tym będą mogli brać udział inwestorzy z innych krajów na równych prawach z inwestorami krajowymi. Plany prywatyzacji będą konsultowane z partnerami społecznymi. W ramach prywatyzacji planuje się poprawienie kondycji finansowej spółek oraz zapewnienie odpowiednich nakładów inwestycyjnych. Jej celem jest wzmocnienie kapitałowe poszczególnych spółek przewozowych, tak aby stały się bardziej konkurencyjnymi na europejskim rynku transportu kolejowego.

W zakresie infrastruktury kolejowej wprowadzone zostaną mechanizmy długotrwałego planowania inwestycji tak, aby zapewnić efektywne wykorzystanie środków europejskich i inicjatyw publiczno-prywatnych. W związku z tym nakłady inwestycyjne zostaną zwiększone do poziomu, który zapewni odpowiedni poziom techniczny linii kolejowych, zgodnie z wymaganiami bezpieczeństwa ruchu i umowami międzynarodowymi. Zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju transportu ze środków publicznych są finansowane nie tylko remonty i budowy dróg, ale także remonty infrastruktury kolejowej. W tym celu zostaną wykorzystane m.in. środki z Funduszu Spójności. Z funduszu tego mogą być finansowane działania w zakresie infrastruktury transportowej i ochrony środowiska. W zakresie transportu, w przybliżeniu, połowa środków z tego Funduszu ma być przeznaczona na remonty linii kolejowych, w latach 2004-2006 łącznie 800 milionów euro. W ramach tych środków przewiduje się stopniową poprawę dostępności komunikacyjnej poszczególnych regionów Polski. Także PKP "Polskie Linie Kolejowe" Spółka Akcyjna z własnych środków będzie prowadzić modernizację istniejącej infrastruktury. Pragnę poinformować także o istniejącej możliwości finansowania prac infrastrukturalnych na sieci kolejowej przez samorządy województw. Dzięki współpracy różnych podmiotów w tym zakresie stan linii kolejowych, tym także lokalnych, powinien w Polsce ulec poprawie.

Organizowanie i dotowanie regionalnych przewozów pasażerskich, zgodnie z ustawą z 28 marca 2003 roku o transporcie kolejowym, należy do zadań własnych samorządu województwa. Od 1 stycznia 2004 roku, zgodnie z ustawą z dnia 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zadanie to będzie finansowane z dochodów własnych samorządu województwa. W tym celu dochodami własnymi samorządów województwa stanie się część wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych i od osób prawnych. W ustawie tej przewidziano mechanizm transferów finansowych pomiędzy województwami, pod nazwą subwencji wyrównawczej. Województwa silniejsze gospodarczo będą w ten sposób pomagać województwom słabszym. W roku 2004 samorządy wojewódzkie przeznaczą na dotacje do regionalnych przewozów pasażerskich kwotę 538 milionów złotych.

W ramach procesu naprawy regionalnych przewozów pasażerskich rozważane są różne propozycje. Jednakże rząd nie zamierza, bez wcześniejszego porozumienia z przedstawicielami samorządów województw, jednostronnie narzucać jakichkolwiek rozwiązań. Program ten nie narzuca samorządom województw żadnych obligatoryjnych rozwiązań w zakresie docelowego modelu funkcjonowania przewozów regionalnych ani terminów wdrażania zmian. Zostanie on wypracowany wspólnie przez samorządy województw, PKP S.A. i spółkę Przewozy Regionalne przy pełnej pomocy Ministerstwa Infrastruktury i innych resortów. Ostateczną decyzję co do formy organizacyjnej wykonywania przewozów regionalnych podejmą samodzielnie samorządy województw.

Niezależnie od przyjętych w przyszłości rozwiązań organizacyjnych, należy założyć, że o ilości oraz częstotliwości pociągów kursujących w danym województwie, decydował będzie samorząd, który najlepiej potrafi określić zakres potrzeb transportowych na swoim terenie. Ewentualne decyzje o zawieszeniu połączeń regionalnych lub uruchomieniu nowych, także będzie podejmował samorząd. Jednocześnie samorząd województwa, jako finansujący z własnych dochodów przewozy regionalne, będzie miał pełną kontrolę nad kosztami wykonywanych przewozów oraz wpływ na ich racjonalizację, a więc tym samym na efektywność wydatkowanych środków publicznych. Będzie mógł podejmować również zadania inwestycyjne związane z wymianą przestarzałego taboru na nowy, tańszy w bieżącej eksploatacji.