Oświadczenie


Informację w związku z oświadczeniem senatora Sergiusza Plewy, złożonym na 44. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 44), przekazał Minister Skarbu Państwa:

Warszawa, dn. 08.09.2003 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W odpowiedzi na pytanie Pana Senatora Sergiusza Plewy zawarte w Oświadczeniu złożonym w dniu 8 sierpnia 2003 r. na 44 posiedzeniu Senatu, dotyczące zamierzeń Ministerstwa Skarbu Państwa w zakresie restrukturyzacji elektroenergetyki polskiej, przedstawiam następujące informacje w przedmiotowej sprawie.

Proces przekształceń w sektorze elektroenergetycznym prowadzony jest w oparciu o przyjęty przez Radę Ministrów "Program realizacji polityki właścicielskiej Ministra Skarbu Państwa w odniesieniu do sektora elektroenergetycznego", który obejmuje trzy fazy działań tj. konsolidację podmiotów sektora, restrukturyzację połączonych podmiotów oraz prywatyzację.

Jako cel strategiczny realizowanych zmian strukturalnych, określono osiągnięcie stabilnego poziomu cen energii elektrycznej, korzystnych dla gospodarki krajowej i konkurencyjnych dla cen energii wytwarzanej za granicą oraz dążenie do uzyskania zwrotu kapitału zainwestowanego w sektor elektroenergetyczny.

Zgodnie z w/w "Programem" proces konsolidacji będzie prowadzony odrębnie w sektorze wytwarzania i w sektorze dystrybucji energii elektrycznej. Konsolidacja jest procesem złożonym pod względem prawnym, organizacyjnym, ekonomicznym i socjologicznym. Jest jednak procesem koniecznym dla zbudowania przedsiębiorstw energetycznych, które będą zdolne do funkcjonowania na konkurencyjnym europejskim rynku energii elektrycznej co jest bardzo istotne zwłaszcza w aspekcie członkostwa Polski w Unii Europejskiej.

W wyniku konsolidacji powstaną podmioty większe, w których można wykorzystać efekt synergii i skali, które będą porównywalne z podmiotami funkcjonującymi w Unii Europejskiej. Efekt synergii powinien spowodować obniżkę funkcjonowania, co przeniesie się na cenę energii i konkurencyjność sektora. Jednocześnie powstaną takie struktury, które będą mogły być prywatyzowane za pośrednictwem Giełdy Papierów Wartościowych.

W sektorze wytwarzania konsolidacja zostanie skoncentrowana wokół dwóch grup :

- Południowego Koncernu Energetycznego S.A. (PKE S.A.),

- Grupy BOT (Bełchatów, Opole, Turów).

Założeniem konsolidacji w sektorze wytwarzania jest zwiększenie potencjału wytwórczego i stworzenie grup wytwórczych o mocy zainstalowanej ok. 7.000 MW. W wyniku konsolidacji PKE S.A. z elektrownią Stalowa Wola S.A., Zespołem Elektrociepłowni Bytom S.A., Elektrociepłownią Zabrze S.A., Elektrociepłownią Tychy S.A. oraz Przedsiębiorstwem Energetycznym Systemy Ciepłownicze S.A. w Częstochowie, powstanie grupa o łącznej mocy ok. 5.600 MW i 18% udziałem w mocach zainstalowanych w kraju.

Druga silna grupa powstanie w wyniku połączeń 5 spółek: Elektrowni i Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów S.A., Elektrowni Opole S.A. oraz Elektrowni i Kopalni Węgla Brunatnego Turów S.A.. Tak utworzona grupa dysponowałaby potencjałem wytwórczym ok. 8.000 MW i ok. 26% udziałem w mocach zainstalowanych w kraju. Jednocześnie termin utworzenia tej grupy musi być skorelowany z przyjęciem programu rozwiązania kontraktów długoterminowych (KDT), gdyż bez ich likwidacji nie będzie możliwe zagwarantowanie stworzenia porównywalnych warunków rynkowych dla wszystkich wytwórców energii elektrycznej.

W sektorze dystrybucji pierwszy proces konsolidacji już został przeprowadzony, a dotyczył 5 zakładów energetycznych (P-5) z terenu zachodniej i północnej Polski. W wyniku konsolidacji powstała Grupa Energetyczna ENEA S.A. w Poznaniu. Konsolidację przeprowadzono przy wykorzystaniu struktury koncernowej, w wyniku czego powstał jeden silny podmiot, zarządzający majątkiem wszystkich pięciu połączonych spółek oraz dysponujący ok. 14% udziałem w rynku na ponad 18% powierzchni kraju.

Przewiduje się utworzenie jeszcze trzech skonsolidowanych grup zakładów energetycznych tj. Grupa L-6 (sześć zakładów energetycznych z terenu wschodniej i południowo-wschodniej Polski z ok. 24% udziałem w rynku), Grupa K-7 (siedem zakładów energetycznych z terenu środkowej i południowej Polski z ok. 22% udziałem w rynku oraz Grupa W-5 (pięć zakładów energetycznych z terenu południowo-zachodniej Polski z ok. 11% udziałem w rynku).

Aktualnie trwa proces prywatyzacji grupy ośmiu zakładów energetycznych z terenu północnej i środkowej Polski tzw. Grupa G-8 /ok. 17% udział w rynku). Jeżeli proces prywatyzacji nie zakończy się podpisaniem umów sprzedaży akcji należących do Skarbu Państwa, to będzie możliwe objęcie tych spółek procesami konsolidacyjnymi. Natomiast w przypadku zakończenia prywatyzacji i objęcia akcji przez inwestora, procesy konsolidacji i restrukturyzacji będą realizowane przez niego.

Procesy restrukturyzacyjne będą realizowane przez poszczególne podmioty sektora po przeprowadzeniu procesów konsolidacji. Będą one prowadzone w obszarze organizacyjnym, finansowym oraz technicznym.

W sektorze wytwarzania będą one ukierunkowane na przygotowanie do działania na konkurencyjnym rynku energii. Szczególny nacisk zostanie położony na efektywne wykorzystanie potencjału produkcyjnego po zneutralizowaniu kontraktów długoterminowych. W efekcie utworzenia silnych skonsolidowanych grup wytwórczych na rynku powinny funkcjonować podmioty o czytelnej strategii rozwoju, o wielkości średnich firm europejskich, zapewniając właścicielom godziwą stopę zwrotu z zainwestowanego kapitału.

Skonsolidowanie podmioty dokonają szczegółowej analizy wszystkich aspektów działalności, także w odniesieniu do funkcjonowania na konkurencyjnym rynku Unii Europejskiej.

Restrukturyzacja skonsolidowanych spółek dystrybucyjnych będzie ukierunkowana na budowę silnych podmiotów infrastrukturalnych, z wydzieloną działalnością w zakresie obrotu energią i obsługi klienta. Kilka dużych spółek powstałych w wyniku konsolidacji sfery dystrybucji, po przeprowadzeniu restrukturyzacji wewnętrznej, zapewni rozszerzenie usług oferowanych odbiorcom oraz podniesie ich jakość, przy jednoczesnym obniżeniem kosztów.

Następnym etapem przemian będzie prywatyzacja. Główne jej cele to wzrost efektywności działania, napływ nowych inwestorów oraz realizacja zamierzeń rozwojowych. W pierwszej kolejności realizowana będzie prywatyzacja w sektorze wytwarzania. Obejmie ona zarówno sprzedaż akcji spółek wytwórczych, w których proces prywatyzacji dotychczas nie został rozpoczęty, jak i sprzedaż pozostałych akcji należących do Skarbu Państwa, w tych spółkach gdzie dokonano już prywatyzacji. Dotyczy to elektrowni i elektrociepłowni, za wyjątkiem Grupy BOT, której prywatyzacja, zgodnie z programem rozpocznie się nie wcześniej niż w 2004 roku i będzie procesem wieloetapowym, prowadzonym w trybie oferty publicznej, z zachowaniem - przez pewien czas - większościowego pakietu akcji w rękach Skarbu Państwa. Prywatyzacja spółek z sektora wytwarzania ma zasadnicze znaczenie dla tworzenia konkurencyjnego rynku energii i dlatego została uznana za priorytetową.

W drugiej kolejności rozpoczęta zostanie prywatyzacja sektora dystrybucji. Wyjątek stanowią jedynie te procesy, które już zostały rozpoczęte i zgodnie z programem będą kontynuowane. Dotyczy to ośmiu spółek dystrybucyjnych Grupy G-8. Prywatyzacja tego sektora będzie ukierunkowana głównie na pozyskanie kapitału niezbędnego do realizacji inwestycji sieciowych, zwiększających dostępność i możliwość sprzedaży energii oraz na zapewnienie dostępu do specjalistycznej wiedzy w zakresie konkurencyjnego handlu energią i obsługi odbiorców. Preferowanym sposobem prywatyzacji będzie tryb oferty publicznej.

W przypadku gdy rozpoczęte procesy prywatyzacji spółek wytwórczych nie będą gwarantowały zadawalających parametrów transakcji sprzedaży akcji należących do Skarbu Państwa, będzie rozważane włączenie tych spółek do procesu konsolidacji, poprzez połączenie z istniejącymi grupami lub tworzenie nowych.

Praktyka wskazuje, że lepsze efekty ekonomiczne oraz lepsze efekty negocjacji, daje sprzedaż większościowych pakietów akcji. Szczególnie, że przyjęta w ustawie - Prawo energetyczne i obecnie realizowana koncepcja regulowania przez Państwo zasad funkcjonowania i cenotwórstwa, może stopniowo zastępować bezpośredni nadzór właścicielski Skarbu Państwa i pozwala w związku z tym na sprzedaż większościowych pakietów akcji. Decyzja o sprzedaży większościowego pakietu akcji nie oznacza, że będzie to sprzedaż jednorazowa, gdyż w zależności od okoliczności, może ona być etapowa i rozłożona w czasie. Oferowanie takich pakietów stanowi "opcję" i nie zobowiązuje Ministra Skarbu Państwa do sprzedaży od razu maksymalnego pakietu.

Decyzje o terminach i sposobie prywatyzacji poszczególnych podmiotów, będą każdorazowo podejmowane przez Ministra Skarbu Państwa przy uwzględnianiu stopnia zaawansowania wewnętrznej restrukturyzacji spółki, perspektyw jej rozwoju i potrzeb budżetu państwa.

Zasadniczym wyzwaniem w procesach przekształceń polskiej elektroenergetyki jest dostosowanie jej do wymagań gospodarki rynkowej i sprostanie międzynarodowej konkurencji. Prowadzenie efektywnej działalności na zliberalizowanym rynku energii, wymaga oferowania konkurencyjnych cen energii, a tym samym konkurencyjnych kosztów jej wytwarzania. Bez przeprowadzenia zmian strukturalnych oraz bez zwiększenia potencjału kapitałowego, polskie podmioty sektora elektroenergetycznego mogą nie podołać ostrej konkurencji na otwartym rynku europejskim. Dlatego procesy: konsolidacji - dające korzyści w postaci efektów synergii i skali, restrukturyzacji - skutkujące obniżeniem kosztów funkcjonowania oraz prywatyzacji - zapewniające dostęp do kapitału na rozwój i inwestycje modernizacyjne, są koniecznością a nie kwestią wyboru.

Przedstawiając powyższe wyjaśnienia, uprzejmie proszę Pana Marszałka o przyjęcie ich do akceptującej wiadomości.

Z wyrazami szacunku

MINISTER SKARBU PAŃSTWA

z up. PODSEKRETARZ STANU

Tadeusz Soroka


Oświadczenie