Spis oświadczeń


5. posiedzenie Senatu RP

13 grudnia 2001 r.

Oświadczenie

Oświadczenie złożone
przez senatora Sergiusza Plewę

Oświadczenie w sprawie polityki podatkowej państwa odnoszącej się do oleju napędowego produkowanego z olejów roślinnych

Zgodnie z pozycją 1 wykazu wyrobów akcyzowych (załącznik nr 6 do ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym) produkty naftowe i syntetyczne paliwa płynne (symbol SWW 024) stanowią wyroby, których produkcja i import obciążone są podatkiem akcyzowym. Załącznik nr 3 do rozporządzenia ministra finansów z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie podatku akcyzowego - tabela stawek podatku akcyzowego dla niektórych importowanych towarów - wymienia w pozycji 14 oleje ropy naftowej i oleje otrzymywane z materiałów bitumicznych, których składnikami zasadniczymi są te oleje, dzielone dalej na oleje lekkie, średnie i ciężkie (kod PCN ex 271000).

Wielu polskich przedsiębiorców zajmujących się handlem paliwami importuje występującą pod różnymi nazwami handlowymi (Biopal, BIO-Ekopal) mieszaninę metyloestru oleju rzepakowego (31%) oraz aromatycznych substancji ropopochodnych (69%), używaną do zasilania silników wysokoprężnych o zapłonie samoczynnym. W imporcie mieszanina taka oznaczona jest w dokumentach importowych kodem PCN-382490950 taryfy celnej. Z punktu widzenia klasyfikacji SWW mieszaninę tę kwalifikuje się (np. Urząd Statystyczny w Katowicach pismem z dnia 24 maja 2001 r., znak RE-02-5672-383/2001) do grupowania SWW o symbolu 1244-98 jako mieszaninę związków organicznych, tym samym nie zalicza się jej do grupowania SWW 024, o której mowa w wykazie wyrobów akcyzowych. Powyższe klasyfikacje wykluczają więc opodatkowanie importu mieszaniny, w skład której wchodzi mniej niż 70% oleju napędowego.

Zgodnie ze stanowiskiem wielu urzędów skarbowych (np. I Urząd Skarbowy w Białymstoku), wyrażanym w odpowiedziach na wnioski podatników o udzielenie informacji w zakresie stosowania prawa podatkowego na podstawie art. 14 §4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, mieszanina metyloestru oleju rzepakowego (31%) oraz aromatycznych substancji ropopochodnych (69%) nie stanowi wyrobu akcyzowego, a jego import nie podlega akcyzie.

Odmienne stanowisko zawiera rozesłane do wszystkich dyrektorów izb skarbowych i urzędów kontroli skarbowej pismo sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów Jana Rudowskiego (znak PP4-816/0/77/2001/010), w którym wyjaśnia się, że paliwa silnikowe nie są klasyfikowane w innej grupie niż grupa SWW 024, a wprowadzanie do krajowego obrotu i wykorzystania do celów napędowych mieszaniny oleju napędowego i metyloestru oleju rzepakowego podlega opodatkowaniu akcyzą w wysokości takiej jak dla oleju napędowego. W uzasadnieniu powyższego stanowiska powołany został przepis §19 ust. 1 i 7 rozporządzenia ministra finansów, zgodnie z którym podatnikami podatku akcyzowego są również osoby fizyczne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby prawne:

- wytwarzające paliwa silnikowe w drodze mieszania i przeklasyfikowywania produktów naftowych,

- dokonujące sprzedaży wyrobów akcyzowych podlegających opodatkowaniu tym podatkiem, od których nie zapłacono podatku akcyzowego.

Stanowisko Ministerstwa Finansów zdaje się pomijać fakt, iż przepis §19 rozporządzenia ministra finansów z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie podatku akcyzowego opiera się na niekonstytucyjnym, gdyż sprzecznym z art. 92 i 217 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. upoważnieniu zawartym w art. 35 ust. 4 ustawy z dnia 8 stycznia1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. Stosownie do treści art. 92 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w konstytucji na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Upoważnienie zawarte w art. 35 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym spełnia tylko dwa pierwsze warunki konstytucyjności upoważnienia do wydania rozporządzenia, nie zawiera bowiem wytycznych co do treści aktu i w tym zakresie pozostaje sprzeczne z konstytucją.

Dalej należy podnieść niekonstytucyjność upoważnienia zawartego w art. 35 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym w zakresie materii powierzonej do unormowania w drodze podustawowej. Pomimo wyraźnego przepisu konstytucyjnego art. 217 konstytucji, który między innymi nakazuje określanie podmiotów zobowiązanych do zapłaty podatku tylko w drodze ustawy, art. 35 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym upoważnia ministra finansów do określenia w rozporządzeniu, kiedy podatnikami akcyzy są osoby lub jednostki organizacyjne inne niż producent lub importer wyrobów akcyzowych. Regulacja ta narusza art. 217 konstytucji, bo w ustawie o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym obowiązek podatkowy nałożony jest jedynie na importerów i producentów wyrobów akcyzowych (art. 35 ust. 1 ustawy o VAT i akcyzie).

Tym samym nieuprawnione jest powoływanie się na §19 ust. 1 rozporządzenia ministra finansów z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie podatku akcyzowego, który rozszerza w sposób sprzeczny z konstytucją krąg podatników podatku akcyzowego, jako na uzasadnienie opodatkowania akcyzą wprowadzania do obrotu krajowego i wykorzystania do celów napędowych mieszaniny oleju napędowego i metyloestru oleju rzepakowego. Minister finansów, wydając w dniu 22 grudnia 2000 r. rozporządzenie nakładające podatek akcyzowy na inne niż określone w ustawie podmioty, musiał być świadom tego, że normuje materię zastrzeżoną do wyłączności ustawowej z mocy art. 217 Konstytucji RP obowiązującej od 17 października 1997 r. Takie stanowisko zajął również Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Szczecinie w wyroku z dnia 28 lutego 2001 r. (sygnatura akt S.A./Sz 2072/99).

Zmiana przez urzędy skarbowe stanowiska w kwestii opodatkowania importu mieszaniny metyloestru oleju rzepakowego (31%) oraz aromatycznych substancji ropopochodnych (69%) i określenie zaległości podatkowej w podatku akcyzowym wraz z odsetkami za zwłokę spowodowałyby dotkliwe skutki ekonomiczne dla tych wszystkich podatników, którzy oparli się na stanowisku urzędów nieuznającym powyższej mieszaniny za wyrób akcyzowy.

Z poważaniem
Senator RP
Sergiusz Plewa


Spis oświadczeń