Wnoszę, aby Pani Minister w ramach przygotowywanego rozporządzenia w sprawie warunków pobytu dzieci i młodzieży w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach oraz ramowych statutów tych placówek (pismo MENiS z dnia 17 czerwca 2002 r., znak: DKOS.2.0140-42-(2002)ZS), zmieniającego rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 lutego 1994 r. w sprawie rodzajów i zasad działania publicznych placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych oraz ramowych statutów tych placówek (DzU nr 41 poz. 156 z późn. zm.), ujęła w kategorii osób niepełnosprawnych dzieci i młodzież przewlekle chore, umożliwiając im kontynuowanie nauki w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych.

Uzasadnienie:

W roku 2000 na podstawie uchwały 123/99 Rady Miejskiej w Przemyślu Zakład Rehabilitacji Zawodowej Inwalidów przekształcony został w Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 3 przeznaczony dla uczniów niepełnosprawnych ruchowo i przewlekle chorych - podstawa prawna: rozporządzenie MEN w sprawie rodzajów i zasad działania publicznych placówek opiekuńczo-wychowawczych i resocjalizacyjnych oraz ramowych statutów tych placówek (DzU nr 41 poz. 156 z późn. zm.). Powołanie tego typu placówki było zgodne z obowiązującymi przepisami prawnymi (załącznik nr 4 do wymienionego rozporządzenia, który w pkcie 6 klasyfikuje dzieci przewlekle chore do nauki w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych). Aby zapewnić młodzieży przebywającej w placówce odpowiednie warunki do rehabilitacji zdrowotnej Zarząd Miasta Przemyśla powołał przy wymienionym ośrodku Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej. Koszt zatrudnienia całodobowej opieki medycznej ponosi Zarząd Miasta Przemyśla. Dodatkowo przy ustalaniu zasad podziału oświatowej subwencji ogólnej nie przewidziano odpowiednich środków na zadania szkolne i pozaszkolne dotyczące młodzieży przewlekle chorej, kierowanej do SOSW nr 3 w Przemyślu przez organ prowadzący na podstawie orzeczeń do kształcenia specjalnego wydawanych przez publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne.

W dniu 8 lipca 2002 r. dyrekcja SOSW nr 3 w Przemyślu została poinformowana przez MENiS, za pośrednictwem prezydenta miasta Przemyśla, o trwających pracach nad rozporządzeniem MENiS w sprawie warunków pobytu dzieci i młodzieży w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach oraz ramowych statutów tych placówek. W przygotowywanym projekcie  tego rozporządzenia w §30 zawarto zapis wyszczególniający dzieci i młodzież, dla których mogą być tworzone specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze. Zapis ten pomija dzieci przewlekle chore, zamykając im drogę wyboru kształcenia w tych placówkach.

W wyjaśnieniach Pani Minister stwierdza, że brak jest uzasadnienia do uznawania dzieci przewlekle chorych za niepełnosprawne. Tymczasem rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia (Dz.U. nr 17, poz. 162) przewiduje możliwość uznawania osób przewlekle chorych za osoby niepełnosprawne przez zespoły do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności. W ślad za ich orzeczeniami o niepełnosprawności publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne orzekają o potrzebie kształcenia specjalnego oraz kierują za pośrednictwem organu prowadzącego tę młodzież do SOSW nr 3 w Przemyślu.

Pani Minister proponuje obejmowanie dzieci przewlekle chorych, tylko w stanach zaostrzenia choroby, nauczaniem indywidualnym lub kształceniem w szkołach specjalnych zorganizowanych w zakładach opieki zdrowotnej. Nauczanie indywidualne wymienionej młodzieży jest kosztowne i nie gwarantuje uczniom możliwości zdobycia zawodu, a przede wszystkim izoluje ich społecznie, zaś kadra prowadząca to nauczanie nie posiada odpowiednich kwalifikacji terapeutycznych. Szkoły specjalne, funkcjonujące przy zakładach opieki zdrowotnej, kształcą przebywającą tam młodzież tylko na poziomie szkoły podstawowej i gimnazjum, a tym samym nie obejmują działaniami dydaktycznymi młodzieży w wieku ponadgimnazjalnym.

Szanowna Pani Minister!

Wejście w życie przytaczanego na wstępie projektu rozporządzenia stawia pod znakiem zapytania dalsze funkcjonowanie istniejącej od ponad pięćdziesięciu lat placówki, SOSW nr 3 w Przemyślu, kształcącej młodzież niepełnosprawną na poziomie ponadpodstawowym i ponadgimnazjalnym. Aktualnie młodzież przewlekle chora stanowi 30% niepełnosprawnych wychowanków przebywających w tej placówce. Dlatego zamknięcie drogi kształcenia tym uczniom w dobrze przygotowanej placówce, z wyspecjalizowaną kadrą i dostosowaną infrastrukturą, odbije się negatywnie zarówno na dzieciach specjalnej troski i ich rodzicach, jak i na funkcjonowaniu jednego z nielicznych już w kraju tego typu ośrodków, a przez to na postrzeganiu całej oświaty w Polsce.

Liczę, że wrażliwość Pani Minister na los dzieci i młodzieży niepełnosprawnej nie pozwoli na wprowadzenie niekorzystnych dla nich zmian w przepisach prawnych.