Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Wojciecha Pawłowskiego, złożonym na 9. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 8):
Warszawa, 2002-03-08
Szanowny Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku
W nawiązaniu do pisma z dnia 15 lutego 2002 r., znak LP/043/61/02/V, w sprawie oświadczenia złożonego przez Pana Senatora Wojciecha Pawłowskiego podczas 9. posiedzenia Senatu RP dotyczącego możliwości wykorzystania melasu i półproduktów cukrowych do produkcji etanolu, pragnę poinformować, co następuje.
Od kilku lat przemysł paliw płynnych wykorzystuje odwodniony spirytus etylowy jako komponent benzynowy.
Jako dodatek do paliw może być stosowany etanol, otrzymywany przez odwodnienie spirytusu surowego lub metodą syntezy przez uwodnienie etylenu. Spirytus surowy produkowany jest w gorzelniach na bazie fermentacji produktów zawierających skrobię lub cukier. Surowcami do produkcji spirytusu surowego w Polsce są przede wszystkim żyto, ziemniaki i melasa. Stosowanie surowców zawierających cukier obniża koszt produkcji spirytusu, ponieważ pozwala na pominięcie procesu enzymatycznego scukrzania skrobi.
Dane dotyczące produkcji spirytusu surowego i etanolu z surowców rolniczych oraz dane dotyczące ilości podstawowych surowców zużytych do produkcji spirytusu surowego, przedstawiają się następująco:
|
Rok |
|||||||
|
Produkt (w mln litrów) |
1994 |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
|
Spirytus surowy |
210 |
245 |
278 |
240,6 |
208 |
167,2 |
173,3 |
|
Etanol |
27 |
63 |
100,9 |
110,6 |
99,8 |
88,5 |
51,5 |
|
Podstawowe surowce wykorzystane do produkcji spirytusu etylowego |
|||
|
Ilość surowca (w tys. ton) |
|||
|
Rok |
Żyto |
Melasa |
Ziemniaki |
|
1995 |
664,8 |
0,0 |
649,0 |
|
1996 |
680,0 |
31,0 |
640,0 |
|
1997 |
630,5 |
50,0 |
370,6 |
|
1998 |
522,0 |
76,0 |
216,0 |
|
1999 |
378,0 |
107,0 |
112,0 |
|
2000 |
176,5 |
38,8 |
118,8 |
Producentom benzyn przysługuje ustalana corocznie obniżona stawka podatku akcyzowego, jeśli do wyprodukowanego paliwa dodają etanol. W początkowym okresie obniżoną stawką podatku akcyzowego objęte były jedynie benzyny ołowiowe z dodatkiem etanolu. Takie rozwiązanie miało wówczas uzasadnienie ekologiczne, skłaniające do zastępowania etanolem płynu etylowego zawierającego związki ołowiu. Inną zaletą takiego rozwiązania, istotną z punktu widz
enia rolnictwa było wykreowanie dodatkowego rynku zbytu dla produktów rolnych, głównie żyta, ziemniaków i melasu.Działania Rządu polegające na ustanowieniu niższego podatku akcyzowego dla benzyn z dodatkiem spirytusu odwodnionego, przyczyniły się do wykorzystania w 1997 r. spirytusu w ilości przekraczającej 100 mln litrów, co stanowiło 46% produkcji ogólnej. Od 1 lipca 1999 roku wprowadzono ulgę w podatku akcyzowym z tytułu sprzedaży benzyn bezołowiowych z zawartością od 4,5% do 5% alkoholu etylowego. W ty
m samym roku udział spirytusu przeznaczonego jako dodatek do paliw, w ogólnej produkcji spirytusu przekroczył 53% (88,5 mln l/rok).W roku 2000 produkcję spirytusu odwodnionego prowadziło 13 podmiotów gospodarczych, a ogólna sprzedaż etanolu na cele paliwowe wynosiła 48,3 mln litrów. Widoczny spadek produkcji spirytusu na cele paliwowe, spowodowany był głównie ograniczeniem popytu ze strony głównych producentów paliw.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2000 r. (Dz.U. Nr 119, poz. 1259) określało obniżoną stawkę podatku akcyzowego na benzyny zawierające dodatek etanolu oraz dodatek:
- od 8% (V/V) eteru etylo-tert-butylowego (EETB) dla benzyn ołowiowych
- od 2% (V/V eteru etylo-tert-butylowego (EETB) dla benzyn bezołowiowych.
Według danych MRiRW w roku 2001 sprzedaż etanolu na cele paliwowe wyniosła 65,2 mln litrów.
W celu zachowania obecnych tendencji, konieczne jest zagwarantowanie stabilności gospodarczej podmiotom związanym z produkcją bioetanolu dodawanego do paliw.
Zgodnie z nowym rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2001 r., (Dz.U. Nr 148, poz. 1655) w okresie do dnia 31 grudnia 2002 r. utrzymana została ulga w podatku akcyzowym dla producentów benzyn silnikowych z zawartością od 4,5% do 5% etanolu, w wysokości jak w roku 20
01, tj. 91,00 zł/1000 l tych paliw.Podniesiona została z 2% do 3% dolna granica zawartości eteru etylo-tert-butylowego wytwarzanego z alkoholu etylowego, wyprodukowanego w kraju, uprawniająca do ulgi w podatku akcyzowym w wysokości 61,00 zł/1000 l paliw. W kwietniu 2001 roku Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A. uruchomił instalację do produkcji eterów na bazie spirytusu etylowego, o zdolności produkcyjnej około 1000 000 ton rocznie. Do wyprodukowania tony eterów zużywa się w tej instalacji około 360 kg etanol
u (oprócz surowców). Wspomniana tu instalacja może więc wykorzystać rocznie 36 tys. ton etanolu.Spodziewane jest zatem, że w 2002 roku PKN ORLEN S.A. wykorzysta również około 45,6 mln litrów etanolu. Przy utrzymaniu dotychczasowego wykorzystania etanolu przez Rafinerię Gdańską na poziomie około 25,5 mln litrów, łączne wykorzystanie etanolu przez przemysł paliwowy w roku 2002 można szacować na około 70,9 mln litrów.
W związku z rozwojem polskiego rynku produkcji paliw ekologicznych, niezbędne jest wprowadzenie nowych rozwiązań prawno-finansowych dla producentów alkoholu etylowego dodawanego do paliw silnikowych benzynowych.
Pozwoli to na poprawienie w znacznym stopniu sytuacji w rolnictwie, m.in. poprzez stworzenie dodatkowego rynku zbytu dla producentów rolnych. Kwestia ochrony środowiska oraz zapewnienie dodatkowego rynku zbytu dla produktów pochodzenia rolniczego, w sytuacji wysoko subwencjonowanych produktów UE, przesądza o wadze i konieczności takiej regulacji.
W związku z powyższym, w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, opracowano projekt ustawy o organizacji rynku eko-paliw płynnych i ich składników.
Ustawa ta będzie regulowała m.in. zasady funkcjonowania rynku surowców rolniczych przeznaczonych do produkcji eko-paliw płynnych; wytwarzania, oceny jakości i obrotu alkoholem etylowym przeznaczonym do produkcji bioetanolu lub eteru etylo-tert-butylowego.
Projekt ten ustawy jest elementem rozwoju rynku rolnego w kierunku produkcji niespożywczej.
Unia Europejska rozwija ten rynek dla produkcji z odłogowanych gruntów rolnych.
W warunkach Polski podobne działania pozwolą także na znaczące pobudzenie koniunktury w rolnictwie, a tym samym przeciwdziałanie negatywnym skutkom szerzącego się bezrobocia wśród ludności wiejskiej oraz obniżania poziomu życia na wsi.
Z poważaniem
MINISTER
Z up. Kazimierz Gutowski
PODSEKRETARZ STANU