Oświadczenie


Prezes Głównego Urzędu Statystycznego przekazał informację w związku z oświadczeniem senatorów Apolonii Klepacz i Stanisława Niciei, złożonym na 51. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 52):

Warszawa, 2004-01-15

Pan Senator
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku

W związku z oświadczeniem złożonym przez senatorów Panią Senator Apolonię Klepacz oraz Pana Senatora Nicieję, skierowanym do Pana Leszka Millera Prezesa Rady Ministrów dotyczącym udostępnienia Instytutowi Śląskiemu danych uzyskanych w wyniku narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań w 2002 r. na poziomie obwodów spisowych uprzejmie informuję, iż nie jest możliwe pozytywne załatwienie wniosku Instytutu o zmienionej od ostatniego spisu powszechnego (w 1988 r.) sytuacji prawnej i faktycznej, w jakiej działają służby statystyki publicznej.

Pozwolę sobie w tym miejscu odwołać się do:

1) zobowiązań przyjętych w art. 92 Układu Europejskiego ustanawiającego Stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską z jednej strony a Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi z drugiej strony sporządzonego w Brukseli dnia 16 grudnia 1991 r., w którym Rząd Rzeczypospolitej Polskiej przyjął zobowiązanie do wprowadzenia ścisłego przestrzegania poufności danych statystycznych zbieranych w badaniach statystycznych i ich ochrony;

2) ustaleń pkt 2 zapisanych konsekwentnie w ustawie z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz.U. Nr 88, poz. 439 z późn. zm.) postanowień:

- art. 10 stanowiącego, że zbierane i gromadzone w badaniach statystycznych statystyki publicznej dane indywidualne i osobowe są poufne i podlegają szczególnej ochronie; dane te mogą być wykorzystane wyłącznie do opracowań, zestawień i analiz statystycznych oraz tworzenia przez służby statystyki publicznej operatu do badań statystycznych prowadzonych przez te służby; udostępnienie lub wykorzystywanie danych indywidualnych i danych osobowych dla innych niż podane celów jest zabronione (tajemnica statystyczna), pod rygorem odpowiedzialności karnej,

- art. 38, który stanowi, iż nie mogą być publikowane ani udostępniane dane jednostkowe uzyskane w badaniach statystycznych tj. dane osobowe dające się powiązać z konkretną osobą (bezpośrednio lub w sposób pośredni), w szczególności jeżeli na daną agregację składa się mniej niż trzy podmioty lub udział jednego podmiotu w określonym zestawieniu jest większy niż trzy czwarte całości.

Rozwiązania, o których tu mowa, są analogiczne do przyjętych w Unii Europejskiej;

3) postanowień art. 14 powołanej wyżej ustawy, z których wynika, że statystyka publiczna zapewnia równoprawny, równorzędny i równoczesny dostęp do wynikowych informacji statystycznych, a rodzaje wynikowych informacji statystycznych oraz formy i terminy ich udostępnienia są ustalane w programie badań statystycznych.

W przyjętych rozporządzeniami Rady Ministrów programach badań statystycznych statystyki publicznej ustalono publikowanie wyników NSP na poziomie krajowym, według województw, podregionów, powiatów oraz gmin, a zakres tematyczny informacji w zestawieniach tabelarycznych wskazywał jakie dane zagregowane na podanych wyżej poziomach będą dostępne w roku 2003. Analogiczne rozwiązania zawiera program badań statystycznych na rok 2004, w którym dodano informacje na poziomie miejscowości statystycznej (teoretycznej). Stąd prace projektowo-programistyczne dotyczące opracowania wyników spisu były odpowiednie do tych ustaleń. Nie przewidziano procedur kontroli logicznej ani wprowadzania danych na poziomie rejonów statystycznych ani obwodów spisowych w sposób gwarantujący zachowanie tajemnicy statystycznej. Jednocześnie w szeregu przypadkach już na poziomie gmin zaszła konieczność dokonywania innej agregacji dla zapewnienia poufności i ochrony danych;

4) obowiązującej Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS) wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 lipca 2000 r. (Dz.U. Nr 58, poz. 685 z późn. zm.), która przewiduje 5 poziomów agregacji wynikowych informacji statystycznych, przy czym poziom gminy (5) jest poziomem najniższym;

5) roli jaką pełni obwód spisowy, który jest jednostką przestrzenną wyodrębnioną dla spisów powszechnych i innych badań statystycznych według liczby mieszkań i mieszkańców, jako element krajowego rejestru urzędowego podziału terytorialnego kraju TERYT.

Ten element rejestru TERYT jest zmienny, a system rejonów i obwodów wraz z mapami i szkicami sytuacyjnymi służy w zasadzie do zorganizowania badań umożliwiających dotarcie ankietera statystycznego lub rachmistrza spisowego do respondenta. Nie ma w nim danych statystycznych

Jednocześnie uprzejmie informuję, że Główny Urząd Statystyczny w roku 2004 koncentrować się będzie na kontynuacji opracowania publikacji z wynikami narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań oraz powszechnego spisu rolnego, zgodnie z programem badań statystycznych i wyrażam przekonanie, że opublikowane dotąd i zamierzone wydawnictwa Głównego Urzędu Statystycznego będą wykorzystane w pracach badawczych różnych jednostek naukowo-badawczych.

Z wyrazami szacunku

Tadeusz Toczyński


Oświadczenie