Spis oświadczeń


Oświadczenie złożone przez senatora Grzegorza Matuszaka

Oświadczenie skierowane do ministra spraw wewnętrznych i administracji Krzysztofa Janika.

Wielce Szanowny Panie Ministrze!

W ostatnim czasie pojawił się szereg krytycznych sygnałów dotyczących ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Powyższa ustawa była wielokrotnie nowelizowana. Na mocy delegacji wynikającej z ustawy minister spraw wewnętrznych i administracji wydał rozporządzenie z dnia 1 sierpnia 2001 r., ogłoszone w "Dzienniku Ustaw" nr 90 poz. 1013 z dnia 31 sierpnia 2001 r., w sprawie sposobu prowadzenia ewidencji grobów. Według tego rozporządzenia zarządcy cmentarzy prowadzą księgę wieczystą osób pochowanych (§1 pkt 1), która zawiera dane dotyczące osób pochowanych (§3 ust. 1). Dane, o których mowa w §3 ust. 1 pktach 1-8 są wpisywane na podstawie karty zgonu (§3 ust. 3). Obowiązujące obecnie druki kart zgonu nie zawierają jednak wszystkich danych, które są wymagane w rozporządzeniu, między innymi nazwiska rodowego, stanu cywilnego, imion i nazwisk rodziców.

Jednocześnie z wspomnianym rozporządzeniem powinno ukazać się rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie kart zgonu i sposobu ich wypełniania, które jednak do dnia dzisiejszego się nie ukazało. Pojawiła się więc luka prawna. Rozporządzenie obowiązuje od 15 września 2001 r., ale jego pełne stosowanie jest niemożliwe.

Rozporządzenie MSWiA z 1 sierpnia 2001 r. nakazuje ponadto ręcznie prowadzić całą ewidencję cmentarną, co jest wyraźnym anachronizmem nie tylko dla zarządców dużych nekropolii. Przy okazji dowodzi to ignorancji autorów wymienionego rozporządzenia, jeśli chodzi o sprawy dotyczące funkcjonowania i eksploatacji współczesnych cmentarzy, których kancelarie z powodzeniem stosują do prowadzenia ksiąg urządzenia i systemy informatyczne.

Kolejną wątpliwość budzi wymagany nowym rozporządzeniem sposób usuwania błędów w ewidencji cmentarnej, nakazujący wykreślanie wadliwej treści w sposób uniemożliwiający odczytanie wyrazu wykreślonego. Jest to nieracjonalne i stwarza warunki do nadużyć. Jednocześnie jest to sprzeczne z ustawowymi zapisami o kasowaniu błędów i pomyłek w dokumentach, między innymi z ustawą o rachunkowości z 1994 r., w której czytamy, że błędy w dowodach wewnętrznych mogą być poprawione przez skreślenie błędnej treści lub kwoty, z utrzymaniem czytelności skreślonych wyrażeń lub liczb.

Nasuwa się pytanie, czy do czasu wydania wymienionego rozporządzenia obowiązuje rozporządzenie ministrów gospodarki terenowej i ochrony środowiska oraz zdrowia i opieki społecznej z dnia 20 października 1972 r. (DzU nr 47/72 poz. 299) i w jakim zakresie. Jeżeli nie, to jaki akt prawny obowiązuje zarządców cmentarzy?

W odniesieniu do powyższego rodzi się pytanie, czy nie należałoby uchwalić nowej ustawy. Przemawia za tym fakt, że aktualnie obowiązująca ustawa nie przystaje do rzeczywistości gospodarczej, a szczególnie do zmian, które nastąpiły po roku 1990. Pojawiły się nowe podmioty gospodarcze, coraz powszechniejsza jest kremacja, o której ustawa niewiele wspomina, pojawiły się także kolumbaria, ogrody pamięci itp. Nasuwa się też pytanie, czy urna z prochami może pozostać w domu rodziny zmarłego lub zostać pochowana na terenie jego nieruchomości. Kolejna istotna sprawa to prawo do dysponowania zwłokami.

Uprzejmie proszę Pana Ministra o udzielenie odpowiedzi na następujące pytanie. Czy rząd zamierza znowelizować ustawę o cmentarzach i chowaniu zmarłych tak, aby sprawy urządzania cmentarzy, prowadzenia ksiąg cmentarnych i pozostałe kwestie związane z przedmiotową działalnością były unormowane prawnie w sposób jednolity i uwzględniający aktualne uwarunkowania społeczno-gospodarcze?

Łączę wyrazy należnego szacunku
Grzegorz Matuszak


Spis oświadczeń