Oświadczenie skierowane do ministra finansów Mirosława Gronickiego

W trakcie spotkań z wyborcami wielu z nich zwróciło się do mnie z wnioskami o wyjaśnienie następującej sprawy. Od wielu lat znane są problemy z reformą służby zdrowia. Za normalne już się uważa to, że każda kolejna reforma jest gorsza od poprzedniej. Dlatego też, z powodu niewydolności publicznej służby zdrowia, obywatele musieli wziąć sprawy w swoje ręce. W ten właśnie sposób na rynku świadczeń medycznych pojawiła się niepubliczna służba zdrowia. Zazwyczaj niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej powstają z inicjatywy samych pracowników publicznych zozów, co często bywa jedyną drogą ratowania danej placówki. Placówki niepubliczne dynamicznie się rozwijają, a w niektórych przypadkach nawet zastępują placówki publiczne - tam, gdzie tych nie ma, lub nie chciały zawrzeć kontraktów z Narodowym Funduszem Zdrowia.

Dotarły do mnie informacje, iż placówki niepubliczne, pomimo takiego samego profilu działalności jak publiczna służba zdrowia, są dyskryminowane, jeśli chodzi o rozliczenia podatkowe. Dyskryminacja ta polega na odmowie prawa do korzystania przez te niepubliczne zozy, których założycielami są osoby prawne, ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych.

Niejasne jest dla mnie to, czy ta dyskryminacja wynika z treści tych przepisów, czy też ze sposobu ich stosowania przez podległe Panu Ministrowi organy. Sprawa ta dotyczy zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych tych podatników, którzy prowadzą działalność polegającą na ochronie zdrowia (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, DzU z 2000 r., nr 54, poz. 654 ze zmianami).

Jak mi doniesiono, odmawia się niepublicznym zozom prawa do korzystania ze zwolnienia w bardzo przewrotny sposób. Nie kwestionując świadczenia przez te placówki takich właśnie usług, podległe Panu Ministrowi organy aparatu skarbowego stwierdzają, iż placówki te nie są odrębnymi od ich założycieli podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych (art. 1 ust. 2 przywoływanej ustawy). Rzekomy brak statusu odrębnego podatnika wskazanego podatku uzasadniać ma odmowę prawa do skorzystania z tego zwolnienia - pomimo że placówki te faktycznie świadczą takie same usługi jak placówki publiczne.

Jednocześnie niepubliczne zozy mają status jednostek organizacyjnych odrębnych od osób prawnych, które są ich założycielami, ponieważ tego wymagają przepisy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (DzU nr 91, poz. 408 ze zmianami). Przepisy tej regulacji wyraźnie wskazują na możliwość zorganizowania niepublicznych zozów jako jednostek organizacyjnych odrębnych od ich założycieli, osób prawnych. Z tej możliwości skorzystało wiele tego typu placówek, kierując się właśnie potrzebą skorzystania z tego zwolnienia, osoby prawne nie mogą bowiem z niego skorzystać.

Jednocześnie przepisy o podatku dochodowym od osób prawnych wyraźnie przewidują istnienie podatników będących jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej. Przepisy te nie zawierają jednak odrębnej definicji tego typu jednostek. Moim zdaniem, jeżeli dana placówka jest tego typu jednostką, według właściwych dla siebie przepisów, na przykład ustawy o zozach, to jest też podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

Nie rozumiem zatem zupełnie działań organów podległych Panu Ministrowi, skoro nawet Pan Minister w dwóch oficjalnych interpretacjach (z dnia 2 sierpnia 1995 r. - znak: PO 3/IP-722-319/95, opublikowana w BSMF 2/96, oraz z dnia 13 września 2001 r. - znak: PB3/843/8214-108/AS/01, opublikowana w S. Podat. 7/2002) potwierdził, że takie jednostki mają prawo do wskazanego zwolnienia. Doniesiono mi jednak, iż Pan Minister wydał również pismo przeciwnej treści.

Wydaje mi się, że nie do pogodzenia z konstytucyjnymi zasadami równości wobec prawa i demokratycznego państwa prawa jest dyskryminacja podmiotów prowadzących tego samego rodzaju działalność użyteczną społecznie tylko z uwagi na to, że są one podmiotami niepublicznymi. Uważam również, iż obywatele nie mogą czuć się pewni prawa w sytuacji, gdy różne organy stosują i wydają odmienne interpretacje, a nawet Pan Minister twierdzi w różnych pismach co innego na ten sam temat. Za niedopuszczalną uważam również praktykę wydawania interpretacji tylko do wiadomości podległych Panu Ministrowi organów, bez podawania ich do wiadomości publicznej.

W związku z tym, na podstawie art. 16 i ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (DzU z 2003 r., nr 221, poz. 2199), proszę Pana Ministra o udzielenie następujących informacji:

Czy niepubliczne zozy wyodrębnione od swoich założycieli, osób prawnych, na zasadach określonych w ustawie o ZOZ są odrębnymi podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych i czy mają w związku z tym prawo do skorzystania ze zwolnienia z tego podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy?

Czy Pan Minister mógłby zdyscyplinować podległe sobie organy tak, aby stosowały jednolite interpretacje prawa i na przykład kontrola skarbowa nie kwestionowała tego, co urząd skarbowy już sprawdził i zatwierdził?

Czy jest Pan Minister w stanie wydać oficjalną interpretację - i ją opublikować, aby obywatele mogli się z nią zapoznać - na wskazany temat i zająć w niej jednoznaczne stanowisko?

Ryszard Matusiak
Zofia Skrzypek-Mrowiec
Adam Biela
Jan Szafraniec