Oświadczenie złożone
przez senatora Władysława Mańkuta
Oświadczenie skierowane do minister edukacji narodowej i sportu Krystyny Łybackiej
Na trzydziestym piątym posiedzeniu Senatu w dniu 6 marca 2003 r. złożyłem oświadczenie w sprawie zweryfikowania zasad podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. W szczególności moje oświadczenie dotyczyło wysokości tak zwanej wagi dla wychowanków internatów młodzieżowych ośrodków wychowawczych oraz wprowadzenia odpowiedniej wagi dla uczniów szkół specjalnych w tych placówkach. Zobrazowałem ten problem na przykładzie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Kamiennicy Elbląskiej.
Z odpowiedzi Pani Minister na moje oświadczenie wynikało, że uwagi te miały być uwzględnione w pracach nad opracowaniem zasad podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego na rok 2004. Z przykrością stwierdzam, że uwagi te jednak nie zostały uwzględnione.
W związku z tym zwracam się do Pani Minister o pilne zweryfikowanie tych zasad, określonych w rozporządzeniu ministra edukacji narodowej i sportu z dnia 22 grudnia 2003 r. - DzU nr 225.
Dotyczy to szczególnie wysokości wagi P25 = 6 dla wychowanków internatów młodzieżowych ośrodków wychowawczych oraz spowodowanie wprowadzenia wagi dla uczniów szkół specjalnych w tych placówkach P = 3. Zabezpieczenie całorocznego i całodobowego pobytu wychowanków w takim ośrodku wymaga wagi na poziomie co najmniej P25 = 11 oraz dla uczniów szkół specjalnych funkcjonujących w tego typu placówkach wagi co najmniej 3. Zmiana ustawy o systemie oświaty spowodowała, że powiat elbląski przejął do systemu oświaty Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy w Kamiennicy Elbląskiej mający siedemdziesięciu dwóch wychowanków.
Wydatki placówki w 2003 r. zamknęły się łączną kwotą 2 306 894 zł, w tym koszty funkcjonowania internatu wyniosły 1 876 004 zł. Miesięczny koszt utrzymania jednego wychowanka w internacie wyniósł 2 163 zł. Miesięczna dotacja wojewody warmińsko-mazurskiego na jednego wychowanka wyniosła 2 140 zł. Przy liczbie siedemdziesięciu dwóch wychowanków daje to kwotę 1 848 960 zł. Powyższe środki zabezpieczyły rzeczywiste potrzeby tylko w 80%.
Stosując przyjętą w rozporządzeniu wagę P
25 = 6, ministerstwo zakłada, że koszty funkcjonowania internatu w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Kamiennicy Elbląskiej mającego siedemdziesięciu dwóch wychowanków powinny w 2004 r. zamknąć się kwotą 1 138 061 zł. - 72 x 6 x 2 634,4 zł standard - to jest zaledwie 1 317,20 zł miesięcznie na jednego wychowanka. W ramach tej kwoty powiat elbląski nie ma żadnych realnych możliwości zabezpieczenia funkcjonowania tej placówki w 2004 r. Jest to wielkość miesięczna na jednego wychowanka o 822,80 zł mniejsza od dotacji przyznanej przez wojewodę warmińsko-mazurskiego w 2003 r.Daje to łączną kwotę niedoborów środków na zabezpieczenie zadań tylko internatu w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Kamiennicy Elbląskiej w porównaniu do środków otrzymanych od wojewody warmińsko-mazurskiego w wysokości 878 672 zł: 822,80 x 1,03 x 1,20 x 12 x 72.
Jeśli się przyjmie wskaźniki wzrostu kosztów realizowanych zadań, rodzaj realizowanych zadań oraz uwzględni wysokość uzyskanej dotacji wojewody warmińsko-mazurskiego na jednego wychowanka miesięcznie na 2003 r., to waga na pobyt wychowanka w internacie młodzieżowego ośrodka wychowawczego na 2004 r. nie może być niższa niż P
25 = 11, co daje 2 415 zł miesięcznie.W celu zapewnienia funkcjonowania internatu w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Kamiennicy Elbląskiej niezbędne są środki w wysokości 2 086 445 zł rocznie.
Do realizacji zadań konieczne są dodatkowo środki w wysokości 948 384 zł: 2 086 445 zł - 1 138 061 zł = 948 384 zł.
Na zasadność wprowadzenia dodatkowej wagi dla uczniów szkół funkcjonujących w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Kamiennicy Elbląskiej zwracałem już uwagę w moim oświadczeniu z dnia 6 marca 2003 r. Starosta elbląski podtrzymuje, że koszty funkcjonowania szkół w takich placówkach są co najmniej trzykrotnie wyższe niż w przypadku innych szk
ół. Wynika to z niższej liczby uczniów w oddziałach zgodnie z obowiązującymi przepisami, wyższych dodatków płacowych dla zatrudnionych nauczycieli, czyli dodatków trudnościowych, wyższych kosztów zużycia pomocy dydaktycznych.Jeśli proponowana waga byłaby uwzględniona, to powiat elbląski otrzymałby subwencję z tego zakresu zwiększoną o 379 353 zł: 72 x 2 x 2 634,40 zł. W związku z tym przyznana wstępnie subwencja oświatowa ogólna dla powiatu elbląskiego w wysokości 8 074 456 zł powinna być zwiększona o 948
384 zł + 379 353 zł = 1 327 737 zł, to jest do wysokości 9 402 193 zł.Jednocześnie zwracam uwagę na to, że zastosowanie takiej samej wagi dla wychowanków internatów w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych jest dużym nieporozumieniem. Młodzieżowe ośrodki wychowawcze funkcjonują przez cały rok, praktycznie bez przerw wakacyjnych, ponosząc przez cały rok koszty pobytu wychowanków w placówkach. Wychowankowie internatów w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych mają zaś przerwy wakacyjne i przerwy w c
zasie ferii oraz nie przebywają w placówkach w soboty i niedziele. Po odliczeniu okresów wakacyjnych, ferii świątecznych oraz sobót i niedziel, okazuje się, że wychowankowie internatów w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych przebywają w tych placówkach o mniej więcej 40% czasu mniej niż wychowankowie internatów młodzieżowych ośrodków wychowawczych, a stosowana jest ta sama waga.W związku z tym niezbędna jest pilna korekta wagi dla wychowanków internatów młodzieżowych ośrodków wychowawczych do wysokoś
ci P25 = 11 oraz wagi P = 3 dla szkół funkcjonujących w ośrodkach wychowawczych i zwiększenie przyznanej dla powiatu elbląskiego oświatowej subwencji ogólnej o 1 327 737 zł, to jest do wysokości 9 402 193 zł.Nieuwzględnienie przez Panią Minister konieczności zwiększenia subwencji oświatowej dla powiatu elbląskiego może spowodować nieprzewidziane w skutkach konsekwencje, także w odniesieniu do pozostałych placówek oświatowych funkcjonujących w powiecie elbląskim.
Wyjątkowo niezrozumiały jest fakt, że Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy w Kamiennicy Elbląskiej, podlegający w części w 2003 r. działowi "Opieka społeczna", miał znacznie wyższe środki finansowe na funkcjonowanie, a gdy w 2004 r. zaczął podlegać pod dział 854 "Edukacyjna opieka wychowawcza", nie ma z
abezpieczonych środków na jego działalność.Uprzejmie proszę Panią Minister o zajęcie stanowiska w tej sprawie.
Władysław Mańkut
Senator RP